Amedeo Avogadro
Lorenzo Romano Amedeo Carlo AVOGADRO (grafo de Quaregna kaj de Cerreto; naskiĝis la 9-an de aŭgusto 1776 en Torino, mortis la 9-an de julio 1856 en Torino) estis itala fizikisto kaj kemiisto.
Amedeo Avogadro | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro di Quaregna e Cerreto | |||||
Naskonomo | Lorenzo Romano Amede | ||||
Naskiĝo | 9-an de aŭgusto 1776 en Torino | ||||
Morto | 9-an de julio 1856 (79-jaraĝa) en Torino | ||||
Lingvoj | itala vd | ||||
Alma mater | Universitato de Torino vd | ||||
Subskribo | |||||
Familio | |||||
Dinastio | House of Avogadro vd | ||||
Edz(in)o | Felicita Mazzé vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | fizikisto • kemiisto • universitata instruisto vd | ||||
Laborkampo | Polus of Aegina vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Biografio
Lernado
Filo de torina magistrato, li lernis pri kanona juro en Torino,pasas en 1795 licencion pri juro kaj komencis praktiki. Sed tuj poste, liinteresiĝis pri fiziko kaj matematiko, pri kiuj li komencis lerni enen 1809, en la liceo de Verĉelo.
Estas notinde, ke inter 1802 kaj 1814, tiu ĉi urbo, en la departemento de Sesia, estis franca (sub la regado de Napoléon Bonaparte). Konsekvence iuj el la verkoj de Avogadro estos franclingvaj.
Laboroj
En 1811, li formulas hipotezon[1]konata kiel la leĝo de Avogadro (aŭ leĝo prila idealaj gasoj). Baziĝinte sur la atoma teorio, laleĝo de Dalton kaj la leĝo de Gay-Lussac, li malkovris ke du egalajvolumenoj da gaso en sama kondiĉoj de temperaturo kaj premo, entenassaman nombron da molekuloj. Li ankaŭ enkondukas distingon inter molekulokaj atomo.
La konstanto de Avogadro estos unue mezurita de la aŭstria fizikistoJohann Josef Loschmidt en 1865. Ĝi estos tiel nomita honore al AmedeoAvogadro far de la franca fizikisto Jean Baptiste Perrin en 1909.
Honoro
Oni donis lian nomon al kratero sur Luno kaj al asteroido 12294 Avogadro.
Notoj kaj referencoj
Eksteraj ligiloj
- franceitale Verkoj de Avogadro (Franca, Itala): el Gallica (BnF)
- Fisica de' corpi ponderabili (Volumoj 1 al 4): Dokumenta servo de la Universitato de Strasburgo Arkivigite je 2009-11-10 per la retarkivo Wayback Machine.
- france La hipotezo de Avogadro (de Etienne Chartier et Valérie Sauvé) Arkivigite je 2010-01-06 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Biografio de Amedeo Avogadro