Wilhelm Conrad Röntgen

Wilhelm Conrad RÖNTGEN (Esperante: Rentgeno) (naskiĝis la 27-an de marto 1845 en Lennep (nun parto de Remscheid), mortis la 10-an de februaro 1923 en Munkeno) estis germana fizikisto.

Wilhelm Conrad Röntgen
Nobel-premiito
Röntgen en la jaro 1896
Persona informo
Wilhelm Conrad Röntgen
Naskiĝo	27-an de marto 1845 en Lennep (nun parto de Remscheid),  Prusio
Morto	10-an de februaro 1923 en Munkeno,  Germanio
Mortis pro	naturaj kialoj vd
Mortis per	kojlorektuma kancero vd
Tombo	Alter Friedhof Gießen, Friedhofskapelle vd
Lingvoj	germana vd
Loĝloko	Apeldoorn • Zuriko • Vircburgo • Munkeno • Utreĥto vd
Ŝtataneco	Vajmara Respubliko • Germana Imperiestra Regno • Reĝlando Prusio vd
Alma mater	ETH Zürich Universitato de Zuriko
Subskribo
Familio
Edz(in)o	Bertha Röntgen vd
Profesio
Okupo	fizikisto • profesoro • inĝeniero • scienca esploristo vd
Laborkampo	fizikisto
Labor-institucioj	Universitato de Strasburgo Hohenheim Universitato de Gießen Universitato de Würzburg Universitato de Munkeno
Aktiva en	Vircburgo • Munkeno vd
Aktiva dum	1870–1920 vd
Doktoreca konsilisto	August Kundt • Gustav Zeuner vd
Verkado
Verkoj	ikso-radioj vd
Postenoj Postenoj profesoro vd
Honorigoj Honorigoj Nobel-premio por fiziko (1901)
Membrecoj Membrecoj Prusa Akademio de Sciencoj • Bavaria Akademio de la Scienco • Reĝa Sveda Akademio de Sciencoj • Reĝa Nederlanda Akademio de Artoj kaj Sciencoj • Akademio Nacia de Scienco de la Kvardeko • Akademio Nacia de Medicino • Physikalisch-medizinische Gesellschaft zu Würzburg • Accademia delle Scienze di Torino vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

La ĉefa merito de Röntgen estas la eltrovo de nevideblaj radioj, kiuj trapenetras preskaŭ ĉiun solidan materialon. Li faris tiun ĉi malkovron en la jaro 1895, dum sia laboro en la universitato de Würzburg. Pro la nekonata karaktero de la malkovrita radiado, li alnomis ĝin per la litero X, kaj tiu nomo, iksradioj plu restas kiel identigilo de lia malkovro, apud la ankaŭ uzata rentgenaj radioj.

Tiu malkovro malfermis tutan novan kampon de esplorado, kaj dum la sekvaj jaroj oni trovis kaj esploris plurajn novajn tipojn de radiado.

En la jaro 1901 li estis honorata per la unua disdonata Nobel-premio pri fiziko.^[1]

La al li ofertatan nobeltitolon li rifuzis, same kiel la patentigon de sia malkovro; ĉi-lastan li faris, ĉar li ne volis malhelpi la utiligon de siaj eltrovoj en la tekniko kaj la medicino.

Ĝis nun la rentgenaj radioj estas vaste uzataj por la sciencaj esploroj de atomoj, molekuloj kaj kristaloj, same kiel por la diagnozo kaj la terapio de malsanoj. La danĝerajn kromefikojn de la radioj oni intertempe povas redukti, per tekniko nomata radiada protekto.