Areatza
Areatza[5] Bizkaiko hegoaldeko udalerri bat da, Arratia eskualdekoa. Gorbeia mendiaren iparraldeko magalean dago. 2016. urtean 1.194 biztanle zituen.
Areatza | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
Areatzako ikuspegia. | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
Eskualdea | Arratia | ||||||||||
Izen ofiziala | Areatza | ||||||||||
Alkatea | Peru Perez de Anuzita Urquijo (EH Bildu) | ||||||||||
Posta kodea | 48143 | ||||||||||
INE kodea | 48093 | ||||||||||
Herritarra | areatzar[1] | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°07′18″N 2°46′06″W / 43.1216°N 2.7682°W | ||||||||||
Azalera | 9,1 km² | ||||||||||
Garaiera | 139 metro | ||||||||||
Distantzia | 30 km Bilbora | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 1.247 (2023) −2 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 134,84 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[2] | % 19,47 | ||||||||||
Zahartze tasa[2] | % 23,79 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[2] | ‰ 44,07 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[2] | % 78,21 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[2] | % 7,69 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[2] | % 11,26 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[2] | % 58,98 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [3] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera [4] | % 46.77 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1338. urtea | ||||||||||
Webgunea | http://www.areatza.net |
- Artikulu hau Bizkaiko udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Areatza (argipena)».
Geografia
Udalerri mugakideak
Areatzaren mugakide dira iparraldean Artea, hego eta ekialdean Zeanuri, eta mendebaldean Orozko.
Auzoak
Historia
1338an Joanes Nuñez IV.a Larakoa Bizkaiko jaunak Areatzan Villaro edo Billaro izeneko hiribildu eratu zuen. Maria II.a Harokoa bere emaztearen leinuaren omenez Villa de Haro edo Haroko hiribildua hautatu zuen izen.
Hiribildu berriaren helburua Barazar mendatearen bidezko Gasteiz eta Bizkaiko golkoko portuen arteko merkataritza-ibilbidea sendotzea zen. Tamalez, hiribilduak ez zuen inoiz garapen handirik lortu. Jatorrizko hiribilduak bi kale besterik ez zituen- Bekokalea eta Goikokalea- Arratia ibaiaren ondoan zeudenak, eta Zubizarra izeneko zubia, ibaia zeharkatzeko erabiltzen zutena. Hiribildua defendatzeko harresi txiki bat zegoen , Erdi Aroan zehar biztanleriaren hedapena murriztu zuena.
XVI. mendearen hasieran etxeak harresiko hegoaldeko atetik bestaldera zabaldu ziren, Gasteizko bidean, eta horrela egungo Errukine kalea sortu zen. Hala ere, ez zen asko handitu eta bertan 100 bat artesau eta merkatari familia baino ez zen bizi. Lanbide nagusia, ferrak eta lantza eta piken kirtenak egitea zen.
Demografia
Areatzako biztanleria |
---|
Politika
2023ko maiatzaren 28ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Peru Perez de Anuzita Urquijo (EH Bildu) da Areatzako alkatea, Josu Basozabalen (EAJ) ondotik. Perez de Anuzitak alkatetza lortu zuen bere taldearen baiezko botoei esker, gehiengo osoaz.
2023ko udal hauteskundeak
Areatzako udalbatza | |||||
Alderdia | 2023ko maiatzaren 28a | 2019ko maiatzaren 26a | |||
Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
Euskal Herria Bildu (EH BILDU)* | 5 / 9 | 6 / 9 | |||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV) | 4 / 9 | 3 / 9 | |||
Datuen iturria: https://apli.bizkaia.eus/apps/seguru/el23/eu |
Kultura
Euskara
Areatzan[8] Arratiako[9] hizkera hitz egiten da, mendebaldeko euskalkiaren aldaera.
Ondasun nabarmenak
- Alde Zaharra
- Legizamon dorrea
- Ugunaga dorrea
- San Bartolomé eliza
Argazki galeria
- Gortazar jauregia
- Areatzako Askatasun Etorbidea
- San Bartolome eliza.
- Arratia ibaia Areatzan
Areatzar ospetsuak
- Pedro Antonio Añibarro (1748-1830), euskal idazlea.
- Juan Mari Atutxa (1941-), EAJko politikaria.
- Mikel Lejarza Egia (1947), espioia.
- Begoña Pedrosa (1975), hizkuntzalaria, irakaslea eta ikertzailea.