Balkanetako frontea Lehen Mundu Gerran

Kontuan edukita Lehen Mundu Gerraren kausa nagusia Austria-Hungaria eta Serbiaren arteko etsaitasuna zela eta hori, 1914ko ekainean Sarajevon, Franz Ferdinand artxidukearen hilketaren ondoren zabaldu zela, ez da harritzekoa lehen borroketako batzuk Serbia eta Austria-Hungaria artekoak izan zirela.

Austria-Hungariak, gerra Serbiari 1914ko uztailaren 28an deklaratu bazion ere, Balkanetako frontean, borrokak abuztuaren 12an hasi ziren Austriako tropek Drina ibaia zeharkatu eta Serbia inbaditu zutenean. Serbiarrek atzera bota zituzten Austriako lehen erasoak; hala ere, azkenean, 1915eko amaieran, garaituak izan ziren Alemania eta Bulgaria frontean sartu ostean eta Serbiako armada Mazedoniara erretiratzera behartuta.

1915eko udazkenean, mendebaldeko aliatuek serbiarren laguntzan etortzea erabaki zuten, Greziako Tesalonikako portuan ezarri zen espedizio franko-britainiarra antolatuz. Aliatuen plana zen hegoaldeko serbiarrei laguntza ematea Mazedonian fronte bat irekiz. Fronte hori nahiko egonkor mantendu zen gerra osoan, Albaniako kostaldetik Bulgariako Struma ibairaino. 1916an, austriarrek 45.000 soldadu bidali zituzten Montenegro behin betiko garaitzera, eta, borroka gogorren ostean, Montenegroko hiriburua errenditzea lortu zuen.^[1]

1916an, Errumania botere zentralen aurkako gerran sar zedin konbentzitzea lortu zuten aliatuek, baina erabaki hori, errumaniarrentzat, hondamendia izan zen. Gerra deklaratu eta gutxira, Alemania, Austria, Hungaria, Bulgaria eta Otomandar Inperioaren ofentsiba konbinatuak herrialdearen bi heren konkistatu zituen 1916ko abenduan amaitu zen kanpaina azkar batean. Hala ere, Errusiako eta Errumaniako armadek frontea egonkortzea, eta, Moldavian, egonkor mantentzea lortu zuten.

1917an, Grezia gerran sartu zen aliatuen alde, eta, 1918ko irailean, aliatuen ofentsiba handia izan zen Grezia iparraldean kokatutako indar multinazional baten eskutik, Bulgariaren kapitulazioa eta aldi berean Serbia askatzea ekarri zuena. Otomandar Inperioa ere aliatuen aurrean errenditu zen, eta haiek Austria-Hungariaren azken inbasioarekin frontea itxiko zuten handik gutxira.

• Krizman, Bogdan. (1970). The Belgrade Armistice of 13 November 1918. 48, 67-87 or..