Kanpai-formako ontzien kultura
Kanpai-formako lurrontzi edo kanpai-formako ontzi[2] Mendebaldeko Europan Kalkolitoan eta Behe Brontze Aroan garatu zen kultura arkeologikoa da. Frantsesez zein gaztelaniaz campaniforme izenarekin da ezaguna, eta ingelesez Beaker culture esaten zaio. Bere kronologia eta interpretazioa eztabaidagarriak dira eta hori buruzko literatura zientifiko zabala sortu dute. Erradiokarbonoak Europa osoko kanpai-formako ontzietan emandako datuei esker, aztarnarik zaharrenak Behe Tajon (Portugalen) sortu ziren K.a. 2900 eta K.a. 2500 artean.[3] Beste aditu batzuek, berriz, K.a. 2400 inguru sortu eta K.a. 1800 inguru desagertu zela diote.[4]
_01.jpg)
Kultura honen ezaugarri nagusia kanpai alderantzikatuaren itxura duten ontzi dekoratuak dira, Europa osoko hilobi-eremuetan agertu direnak: Iberiar penintsula osoan, mendebaldeko Mediterraneoko uharteetan, Frantziako kostaldean, Britainia Handian eta Irlandan, Herbehereetan eta erdialdeko Europan.
Ontzi hauek kobrearen metalurgiaren hedapenarekin estuki lotuta dago, hain non hedapen honen fosil indize bilakatu baitira.[5]
Iduriak
Kanpai formako zeramikaren kulturako objektuak. Zeramika horrekin ager daitezke, eskualdearen arabera:
Irladan aurkitutako urrezko lunula.
Arkulari baten besokoa. Alemanian aurkitua
Palmela motako gezi puntak. Espainian aurkituak.
Ukitu leuneko gezi puntak. Alemanian aurkituak.
Kobrezko sastakaia. Espainian aurkitua.
Ingudea. Herbeheretan aurkitua.
Kanpai formako ontziekin batera agertu ohi diren beste pieza batzuk
Urrezko belarritakoen atzealdea. Portugalen aurkituak
.png){kind=small}
Erreferentziak
Kanpo estekak
Datuak: Q470867
Multimedia: Bellbeaker culture / Q470867
 | Artikulu hau historiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |