Molla Mallory

Norvegiarako brontzezko domina bat irabazi zuen 1912ko Stockholmeko Joko Olinpikoetan, eta jaioterriko txapeldun anizkoitza izan zen. Mallory nahiko ezezaguna zen, 1915ean New Yorkera masajista gisa lan egitera iritsi zenean. Bera U.S. Indoor Championships-era isilean sartu zen urte hartan, iragarri gabe, eta hiru aldiz irabazle izandako Marie Wagner defendatzaile txapeldunari (6 –4, 6–4) irabazi zion; hori izan zen txapelketa horretan bere lehen single-titulua.^[1] Cincinnatiko Masters-en ere irabazi zuen titulua 1912an.

Malloryk teniseko txapeldun gehienek baino muga gehiago zituen, baina emakume norvegiar sendoa, armadako ofizial baten alaba, lehiakide zintzoa izan zen, erresistentzia mugagabearekin korrika eginez.^[1] Robert (Bob) Kelleher-ek, United States Tennis Association-eko (USTA) presidente ohi batek eta Malloryren aroan jasotako pelota-biltzaile batek, behin esan zuen: «Malloryk dotore eta zakar jokatzen zuen kantxan tenis-pilotak jotzen ari zela. Inguruan bazebilen, hobe zenuen beste alde batera begiratzea, edo hark bota egingo zintuen. Borrokalari eta lasterkari aparta izan zen. Mallory gerlaria izan zen».^[2]

Mallory eskola zaharreko jokalaria izan zen. Emakume batek joko luze batean ezin izango zuela bola-erasorik jasan esan zuen.^[1] «Ez dut ezagutzen sare-jokoa jolas dezakeen neska bakar bat».^[2] Beraz, neskak konfiantza zuen bere oinarrizko jokoan, eskuineko eraso bortitzez eta aurkariak gastatzen zituen etengabeko defentsan. Malloryk igotzean hartzen zuen bola, eta izkinatik izkinara eramaten zuen aurkaria etengabeko lasterka mantentzeko. Itzulera azkarrak eta bere pase-jaurtiketak oso emankorrak egin zituen.^[1] Hark esan zuen behin: «Neskek normalean ez dute pilota behar bezain gogor jotzen. Nik beti nire indar guztiarekin jotzen dut bola, baina badirudi prest nagoela jolasten aritu naizen neska askorekin "pasatzeko". Nik ez diot tenisa deitzen horri».^[2]

U.S. Championships-en Suzanne Lenglen-ekin 1921ean jokatu zuen bigarren zortziren-partida, eta Mallory ospetsu egin zen.^[1] Partida baino lehen, Bill Tilden-ek Malloryri gomendatu zion «pilotaren estalkia jotzea». Partida hasi zenean, Malloryk «mendeku batekin eraso egin zuen» eta 2–0 (40-0) aurrera egin zuen Lenglen eztul egiten hasi zenean. Malloryk lehen set-a irabazi zuen 6–2, eta goian zegoen 40-0 Lenglenen zerbitzuan bigarren seteko lehen jokoan, Lenglen negarrez hasi eta 'umpirerantz' abiatu zenean. Gaixorik zegoela eta ezin zuela jarraitu esan zion. Partida hori tenis-kantxa batean inoiz izan den dramarik harrigarriena da. Topaketaren ondoren, USTAk Lenglen gaitzetsi zuen, gaixotasun-itxurakeriak egiteagatik. Frantziako Tenis Federazioak (FTF) Lenglen salbuetsi zuen eta gaixorik zegoen testigantza onartu zuen (baita mediku batek ere). Hala ere, FTFko lehendakariorde Albert de Joannisek, Estatu Batuetara egindako bidaian Lenglen lagun izan zuenak, uko egin zion bere karguari FTFren ondorioen protesta gisa. Hark esan zuen Lenglen «oso sasoi onean» zegoela jokoan zehar, eta «jokalari batek garaitu zuela, data horretan tenis-maila hobea erakutsi baitzuen».^[3]

Lenglenek porrotaren ostean, irabazi egin zion Malloryri (6–2, 6-0) 35 minutuan, 1922ko Wimbledongo Txapelketaren finalean. Majors jokoaren markarik azkarrena da oraindik.^[4] Lenglenek, jokoaren ondoren Malloryri hauxe esan zion: «Orain, Mallory andrea.^[5] gaur probatu dizut iaz New Yorken zuri egin nizukeena», eta Malloryk erantzun zion: «Mademoiselle Lenglen, zuk gaur egin didazu iaz New Yorken zuri egin nizuna; garaitu egin duzu».^[6] Hala ere, Kathleen McKane Godfreek esan zuen Lenglenek ukatu egin zuela hitz-truke hori.^[4] Lenglenek zera esan zuen, Malloryri «eskerrik asko» besterik ez ziola esan, eta eskuaz estalita eztula egin zuela. Hori Malloryri berak - Lenglen - aurreko urtean New Yorken kukurruku-eztula izan zuela gogorarazteko izan zen. Biek jokatu zuten azken aldiz uda hartan Nizan, Frantzian, Lenglen-ekin 6–0, 6–0 irabaziz. Horrek jokalarien arteko norgehiagoka aurrez aurre osatu zuen, Lenglen 1921eko World Hard Court Championships txapelketan lehen jokoa irabazten ari zela, (6–3, 6–2), eta ondoren Malloryk Lengleni buruz zera esan zuen: «Bera beti izan den jokalaririk konstanteena da, itzuli besterik ez zidan egin nik berari bidaltzen niona, eta nik hutsegitea egitea espero zuen. Eta haren itzulerako kolpeak nik berari bidaltzen nizkionak baino gogorragoak izan ziren askotan».^[7]

Malloryk zortzi aldiz irabazi zuen single-titulua U.S. Championships-en, hamabost saialditan, eta azken titulua 1926an 42 urterekin gertatu zen. Emaitzarik okerrena 1927ko final-laurdenetako porrota izan zen, 43 urterekin. 1926an, Malloryk bere karrerako punturik altuenetako bat izan zuen, finaleko hirugarren setean 0-4 lortuta Elizabeth Ryanen aurka itzuli zenean, puntu bat aurreztuta, zortzigarren txapelketa irabazi zuenean.^[1] U.S. Championships-en agurra 45 urteko finalaurrekoa izan zen 1929an, eta Helen Wills Moodyrekin (6–0, 6–0) galdu zuen.^[1] Chris Evertez gain, Mallory da lau aldiz jarraian U.S. Championships irabazi duen emakume bakarra.

The Daily Telegraph eta Daily Mail-eko A. Wallis Myers-en arabera, Mallory munduko hamar onenen artean egon zen 1921etik (rankingak hasi zirenean) 1927ra arte, eta munduko 2.postura iritsi zen 1921 eta 1922ko rankingetan.^[8] Estatu Batuetako top ten-ean sailkatu zen, 13 urtez jarraian, 1915etik 1928ra (ez zen sailkapenik egin 1917an), eta maila gorenean egon zen 1915etik 1922ra eta 1926an.^[9]

• Mallory tenisaren Ospearen Nazioarteko Aretora eraman zuten 1958an.

Singleak (12)

Garaipenak (8)

Txapelketak (4)

Emakumezkoen bikoitzak (4)

Garaipenak (2)

Txapelketak (2)

Bikoitz mistoak (8)

Garaipenak (3)

Txapelketak (5)

NH = txapelketa egin gabe.

R = frantsesentzako txapelketa murriztua.

A = ez zuen txapelketan parte hartu.

SR = relación del número de torneos singles de Grand Slam ganados respecto al número de torneos jugados.

1R, 2R, 3R = lehen, bigarren eta hirugarren txandak.

QF, SF, F = final-laurdenak, finalaurrekoa eta finalista.

W = txapelketako txapelduna.

11923an, Frantziako jokalariei bakarrik ireki zitzaien French Championships txapelketa. World Hard Court Championships (WHCC), gaur egun Parisen edo Bruselan buztinez jokatua, 1912an hasi zen eta nazionalitate guztietara irekita egon zen. Txapelketa horren emaitzak 1912tik 1914ra bitartean eta 1920tik 1923ra bitartean erakusten dira. Joko Olinpikoek WHCC ordezkatu zuten 1924an, Parisen egin baitziren. 1925ean hasita, French Championships nazionalitate guztietara zabaldu zen, eta urte hartan hasi ziren emaitzak erakusten.

• 
  Molla Malory, 1921
• 
  Molla Mallory
• 
  Molla Mallory
• 
  Molla Bjurstedt norvegiarra, gero estatubatuarra
• 
  Lenglen eta Mallory, 1921eko Munduko Gorte Gogorreko Txapelketan
• 
  Molla Mallory eta Suzanne Lenglen, 1921
• 
  Molla Mallory, 1924
• 
  Molla Mallory
• 
  Molla Mallory
• 
  Johnston eta Miss Bjurstedt (Molla Mallory)

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Molla Mallory

• Salón Internacional de la Fama del tenis

• Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, {{{hizkuntza}}} Wikipediako «Molla Mallory» artikulutik itzuli da. Izan ere, artikulu horretan aritu diren wikilariek GFDL edo CC-BY-SA 3.0 lizentziekin argitaratu dute beren lana.