Paulina Urrutia

Erdi mailako familia batean jaioa, Txileko hiriburuko San Migel komunan hazi zen.^[1] Bere gurasoek, Luis Bernardo Urrutia Guerrak eta Flor Fernández Braccesik, administrazio publikoan lan egiten zuten eta banandu egin ziren hamabost urte zituela.^[2] Compañía de María de Seminario ikastetxean egin zituen ikasketak, Probidentzia Eskolan.^[1][3]Antzerkiarekiko lehen hurbilketa neska zela izan zuen, ikastetxeko tailer batean.^[4] Geroago, bigarren hezkuntza amaituta, Txileko Unibertsitate Katoliko Pontifizioan sartu zen antzerki diziplina ikasten.^[5]

Oso goiz hasi zen lanean. Lehenengo antzezlana 1987an izan zen, Esperando la carroza, Raúl Osoriok zuzenduta.^[1] Telebistako bere ibilbidea Txileko Telebista Nazionaleko (TVN) telesail batean hasi zen, 1989an, Sonia Füchs produkzio-etxeak egindako gonbitari esker; Juanita Fernández Solar arrakastaz interpretatu zuen, Teresa de los Los Andesen izenarekin, eta Txileko lehen neska santua izendatu zuten geroago.^[4][6]

Urtebete geroago, TVNn ere hartu zuen parte, El milagro de vivir saioan, lehen telenobelan. 1994an, Jaque Mate telesaila protagonista izan ondoren, Txileko Unibertsitate Katolikoko (UC TV) Telebista Korporazioan sartu zen, eta bertan egon zen 2002ra arte. Garai hartatik, nabarmentzekoa da Sarita Mellafe, Fuera de control, Txileko telebistako gaizkile onenetakotzat jotzen duena.^[7] 2003an TVNra itzuli zen Puertas adentro telenobelan parte hartuz, baina UC TVra itzuli zen, eta han Tentazio eta Gatas & tuercas-en parte hartu zuen.^[6] 1993an hasi zen zineman, Gustavo Graef Marino errealizadore lokalaren Johnny cien pesos filmean.

Urrutia berehala sartu zen mundu politikoan, Txileko Aktoreen Sindikatuan (Sidarte) aktiboki parte hartu baitzuen, eta idazkari nagusi eta presidente izatera iritsi zen (2001).^[3][5][6] Michelle Bacheleten lehen gobernuan, Kulturaren eta Arteen Kontseilu Nazionaleko lehendakari izendatu zuten 2006an (beste herrialde batzuetako kultura-ministroaren pareko kargua Txilen).^[1][5][6]

Ministro gisa, jabetza intelektualari buruzko legearen erreforma-proiektua egin eta eztabaidatu zen. Proiektu hori aho batez onartu zuen Kongresu Nazionalak 2010eko urtarrilaren 13an, eta 20.435 Lege gisa aldarrikatu zen urte horretako maiatzaren 4an, Sebastián Piñeraren Gobernuan.^[8]

2016ko maiatzean, Camilo Henríquez antzokiaren zuzendaritza hartu zuen, eta Ramón Griffero antzerkigilearen lekua betez. Augusto Góngora kazetari, produktore eta zuzendariaren alarguna da (h.2023). 2016ko ekainaren 17an ezkondu ziren. Ez zuten seme-alabarik izan.^[9]

Zinema