Petri Balantza

Haren jaiotzari buruzko datu zehatzik ez da ezagutzen, jatorriz Nafarroakoa eta XV. mendearen bigarren erdialdean sortua izan zela izan ezik. Diruzaintzako liburuetan Gorte Nagusiko eta Errege Kontseiluko abokatu gisa aipatzen da 1513az geroztik, nahiz eta karguan aspalditik egon, Joan III.a eta Katalina I.aren erregealdian. 1518 eta 1519. urteetako Nafarroako Diruzain Nagusiaren erregistroan Nafarroako kontseilari gisa agertzen da. Gaztelarren aldekoa, 1522ko azaroan ehun dukaten grazia berezia eman zioten Gaztelako Koroari emandako zerbitzuengatik, bereziki Henrike II.a Nafarroakoak erresuma berreskuratzeko egin berri zuen ahaleginean.

Pedro de Balanzak bere ondarea handitu nahi izan zuen, Nafarroako errege-erregina legitimoen alde egin zuten pertsonen ondasunak eta ondasunak eskuratuz. 1525eko abenduan, bestetik, erregeak laurehun dukat eman zizkion, Nafarroa Beherea okupatu zuten soldaduen soldata ordaintzeko gastatu zuen diruaren ordain gisa. Erregearen fabore horiek ez zitzaizkion osorik ordaindu, alargunak eta oinordekoek gerora egindako erreklamazioek berresten zuten bezala; beraz, 1549ko uztailean oraindik ehun dukat jasotzea falta zitzaien.

Sorginen ehiza

1525eko urtarrilaren 17an, sorgin-ehiza hasi zuten Erroibar, Erronkari eta Zaraitzu ibarretan. Petri Balantza espainiar Errege Kontseiluko kideak bultzatuta, superstizio eta fanatismo erlijiosoa aitzakiatzat hartuta, 200 lagun baino gehiago atxilotu zituzten, gehienak emakumeak, eta hamarnaka urkatu zituzten. Denak ziren Gaztelaren konkistaren aurka posizionatu ziren herritarrak. Eskandalua eragiteaz gain, beldur handia eragin zuten. Herrietako abadeak eta Nafarroako Gorteak kexu azaldu ziren, jazarpena kasu faltsuetan eta torturetan oinarrituta zegoela salatuz.^[1]

• Pedro Pasquierrekin batera: Ordenanzas, leyes de visita y aranzeles del Reyno de Navarra, Lizarra, 1557.^[2]

Toti Martinez de Lezearen "Sorgin belarra" eleberriaren pertsonai bat da.

• (Gaztelaniaz):Biografia Espainiako Historiaren Errege Akademiaren webgunean.