Txantrea

Frankismo garaian auzolanean eraikia, nortasun handiko langile auzoa da, non hainbat ekimen auzolanean egin izan diren. Berezko ikurrak baditu eta, umore onean, Txantreako Errepublika Independentea ezizena ematen zaio. Gaur egun herria ez izan arren (auzoa da), herria ematen duela esaten dute askok, eta Txantreako biztanle askok iruindartzat ez, baizik txantreartzat dute beren burua.

"Auzo gatazkatsua"

Barricada rock taldearen bigarren disko luzea Barrio Conflictivo (1985), Txantrea auzoari eskainita zegoen non, 1980. hamarkadan mugimendu politiko indartsua zegoen. Bertako borroka hain zen handia non askotan atxiloketak, manifestazioak, barrikadak eta poliziaren aurkako liskarren ondorioz, komunikabide espainiarrek "auzo gatazkatsua" ezizena ipini zioten.

Abesbatzaren ardura zuen Katedraleko kalonjeari txantre zeritzon (gaztelaniaz chantre, frantsesezko chanteur [«abeslari»] izenetik), eta hari zegozkion lurretan eraiki baitzen auzoa, Txantrea izena egokitu zitzaion auzune hari ere. Hedaduraz, hango etxe baxu eta ondoan baratzea duten beste herrietako etxetxoei ere txantrea deitzen zaie sarritan Iruñe inguruan. Gaur egun hor mintzatzen diren bi hizkuntza nagusietan (euskara eta gaztelania) euskarazko idazkera erabiltzen da gehienbat: Txantrea. Areago, 2017.eko maiatzean ekimena plazaratu zuten bertakoek izen ofizial bakarra horixe izan dadin Iruñeko udalari eskatuz, eta honek hala erabaki zuen 2017ko abenduan.

Txantreak 19.797 biztanle ditu (2017)^[2].

1999ko udal hauteskundeak:^[3]

Udal hauteskundeak 2009:

Txantreako jaiak Maiatzaren lehena zubian ospatzen dira, langileriaren omenez. 2013an, adibidez, apirilaren 30etik maiatzaren 5era bitartean izan dira. Jaiak auzoko eragileek, eta auzokideek orokorrean, antolatzen dituzte auzolanaren bidez.Jaierako azken larunbatean "kaldereteak" egiten dira, azken urteotan, Alemanak deituriko auzoko zatian, eta igandean "paellada" Txantreako plazan. Horietako egun bat Gazte Eguna da eta gazte bazkari erraldoia egiten da "Festalekua" deituriko karpan.Gauean, gainera, adin guztietarako egitarau oparoa prestatzen du Txantreako Festa Biltzarrak: mexikanak, gazteentzako Festalekuan kontzertuak, Felix plazan (Armonia Txantreana peñak antolatutakoak) etab.

Festak hasi aurreko asteburuan txantrearrek hitzordua dute Auzotegi auzo-etxean taldeak egin eta festen egitaraua etxerik etxe banatzeko. Hala, txantrear guztiek, borondatearen truke, egitaraua eskutara, edo bestela auzoko dendatxoetan hartuta, izaten dute irakurgai.

• Done Jakue eliza: 1966ean eraikia eta Javier Guibert eta Fernando Redón iruindar arkitektoek diseinatua.
• Txantreako zubia
• Alemanen oinzubia
• Magdalenako zubia
• Munduko parkea
• Felix plaza
• Txantrea plaza (duela urte batzuk bertan "rastroa" egiten zen)
• Ritxiren iturria

• Txantreako liburutegi publikoa
• Txantrea Kirol eta Kultur Elkartea
• Peña Armonía Txantreana

• Barricada

• Eunate BHI
• Jesuitinas

• Txantrea Kirol eta Kultur Elkartea

Auzo honetan Eskualdeko Hiri Garraioaren 6 linea daude:

Eskualdeko Hiri Garraioa Txantrea
Eguneko Zerbitzua	Gaueko Zerbitzua

Txantreak, bere nortasun sentimendua dela eta, armarri propioa dauka. Auzoko etxe tipikoak, mugakidea den Magdalena auzoko zubiak eta Txantrea hitzak osatzen dute armarria.

Ereserkia ere badauka, gaztelaniaz:

Gazteen artean oso entzuna den abesti bat ere badago. Banda Batxokik, auzoko talde batek, euskaratu zuen. Hona hemen zati bat:

Etxe txuri bat badaukat zuretzat

Txantreako txoko batean (bis)

Zure balkoipean iluntzerako ohohohooooh

egongo naiz, zu maitatzeko! (bis)

horregatikan neska-mutil guztiek

oheratzeko ordua baino lehen leihoa

zabal-zabalik uzten dute ea txantrearrik

sartzen den!

Txantrea beti aurrera, aurrera!

Txantrea beti aurrera!

Euskal Herriko probintzietan pareko tokirik ez da!

• Enrique Villarreal Armendariz El Drogas (1959), abeslaria, Barricada musika taldeko kidea.
• Sergio Iribarren, "Kako", Banda Batxoki taldeko abeslaria.
• Gorka Iraizoz (1981), futbolaria.
• Borja Ekiza (1988), futbolaria.
• Mikel Idoate (1989), pilotaria.
• Iker Muniain (1992), futbolaria.

• Iruñeko auzoak

• (Gaztelaniaz) Txantrea.net, Txantreako auzo mugimenduaren webgunea