Wellington
Wellington[1] (ˈwɛlɪŋtən ahoskatua; maorieraz: Te Whanganui-a-Tara) Zeelanda Berriko hiriburua da, eta hiririk handienetan hirugarrena, Aucklanden eta Christchurchen ondoren. Ipar Uhartearen hego-mendebaldeko muturrean dago, Port Nicholson badiaren ertzean, Cook itsasarterako sarreran. Gutxi gorabehera 389.700 biztanle zituen 2010ean. Izena Arthur Wellesley, Wellingtongo dukearen omenez jarri zioten.
| Wellington Te Whanga-nui-a-Tara Wellington Te Whanganui-a-Tara | ||
|---|---|---|
urban area (en)  | ||
 Hiriko ikuspegia  Irudi gehiago | ||
| ||
| Administrazioa | ||
| Herrialdea |  Zeelanda Berria | |
| Eskualdea | Wellington | |
| Izen ofiziala | Wellington Te Whanganui-a-Tara | |
| Jatorrizko izena | Te Whanga-nui-a-Tara Wellington | |
| Posta kodea | 5010, 5011, 5012, 5013, 5014, 5016, 5018, 5019, 5022, 5024, 5026, 5028, 6011, 6012, 6021, 6022, 6023, 6035 eta 6037 | |
| Geografia | ||
| Koordenatuak | 41°17′20″S 174°46′38″E / 41.2889°S 174.7772°E | |
 | ||
 | ||
| Azalera | 444 km² | |
| Altuera | 0 | |
| Demografia | ||
| Biztanleria | 216.200 (2023ko ekainaren 30a) 1.100 (2020) | |
| Dentsitatea | 486,94 bizt/km² | |
| Informazio gehigarria | ||
| Sorrera | 1839 | |
| Telefono aurrizkia | 04 | |
| Ordu eremua | UTC+12:00 | |
| http://www.wellingtonnz.com/ www.wellingtonnz.com | ||
- Artikulu hau Zeelanda Berriko hiriburuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Wellington (argipena)».
Klima
 Datu klimatikoak (Wellington)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 20.3 | 20.6 | 19 | 16.7 | 14.2 | 12 | 11.4 | 12 | 13.5 | 15 | 16.6 | 18.5 | 15.8 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 13.4 | 13.6 | 12.6 | 10.9 | 8.8 | 6.9 | 6.3 | 6.5 | 7.7 | 9 | 10.3 | 12.2 | 9.9 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 72 | 62 | 92 | 100 | 117 | 147 | 136 | 123 | 100 | 115 | 99 | 86 | 1249 |
| Eguzki orduak | 246 | 209 | 191 | 155 | 128 | 98 | 117 | 136 | 156 | 193 | 210 | 226 | 2065 |
| Iturria: NIWA[2] | |||||||||||||
Ekonomia
Zeelanda Berriko merkataritza-gune eta garraio-gune nagusia da; garrantzitsuak dira errepideak, burdinbideak, nazioarteko aireportua, itsas portua. Petrolioa, automobiletako motorrak, ikatza eta mineralak esportatzen ditu, eta eguneroko produktuak, haragia, zura eta fruituak inportatzen.
Industria (garraiorako azpiegiturak, motorrak, tresneria elektrikoa eta mekanikoa, ehungintza, makineria, kimika industria, ontziolak), administrazioa (gobernuaren egoitzak) eta finantza jarduerak (banketxeak, aseguru etxeak) ekonomia baliabide garrantzitsuak dira halaber.
Historia
- 1840an sortu zuten.
- 1865az geroztik Zeelanda Berriko hiriburua da.
- 1998ko otsailaren 14an Te Papa (Zeelanda Berriko Museoa) ireki zuten[3].
Wellingtondar ezagunak
- Jane Campion (1954- ), zinema zuzendaria.
- Russell Crowe (1964- ), aktorea.
- Peter Jackson (1961- ), zinema zuzendaria.
- Alan G. MacDiarmid (1927-2007), kimikaria.
- Katherine Mansfield (1888-1923), idazlea.
- James Napier (1982- ), aktorea.
- Anna Paquin (1982- ), aktorea.
- Antonia Prebble (1984- ), aktorea.
- Karl Urban (1972- ), aktorea.
- Taika Waititi (1975- ), zinema zuzendaria.
- Michael Wesley-Smith (1983- ), aktorea.
Herri eta hiri senidetuak
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
- (Ingelesez)(Frantsesez)(Alemanez) Wellington hiriaren webgune ofiziala
Datuak: Q23661
Multimedia: Wellington urban area / Q23661
