دستگاه بین‌المللی یکاها

شکل مدرن سیستم متریک

دستگاه بین‌المللی یکاها[۱] (به فرانسوی: Système international d’unités)، که با نام مخفف «SI» شناخته می‌شود؛ دستگاه بین‌المللی استاندارد شده‌ای برای سنجش کمیت‌ها بر حسب یکاها (واحدها) است. این سازمان در سال ۱۹۶۰ پایه‌گذاری شد. «توجه به این موضوع ضروری است که گرچه در چند کمیت اصلی مانند طول، جرم و زمان یکاهای این دستگاه با دستگاه متریک مشترک و پذیرفته‌شده است با این‌حال در خیلی از کمیت‌های اصلی و فرعی دیگر با هم تفاوت دارند مانند کلوین و درجه سلسیوس یا ژول و کیلوکالری و… و نباید این دستگاه را با دستگاه متریک اشتباه گرفت» این دستگاه نوع پیشرفته و بین‌المللی دستگاه متریک است.

لوگوی دستگاه بین‌المللی یکاها

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه بین‌المللی یکاها(SI)

در هر دستگاه اندازه‌گیری کمیت‌هایی را به عنوان کمیت‌های اصلی مشخص می‌کنیم و سپس آن‌ها را مستقلاً تعریف کرده و روش اندازه‌گیری مستقل آن‌ها را ارائه می‌کنیم. کمیت‌های فرعی با به‌کارگیری قوانین فیزیک و روابط ریاضی به دست می‌آیند.

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه بین‌المللی یکاها عبارت‌اند از:

یکاهای فرعی

یکاهای فرعی واحدهایی هستند که از ترکیب چند واحد تشکیل شده‌اند؛ مانند متر بر ثانیه برای سنجش سرعت. در اصل در اینجا سرعت به‌عنوان کمّیتی بر حسب طول و زمان (یعنی به شکل مقدار طول طی شدهٔ مشخص در مدت زمان مشخص) بیان می‌شود.

جدول یکاها

فهرست واحدهای اندازه‌گیریی که با الگوی{{تبدیل}} قابل محاسبه می‌باشند
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس کلوینترکیب
سیستم‌ها یا دسته بندی یکان‌هایکان‌ها بر اساس نامواژه‌هایی که هنگام کار می‌توانید استفاده کنیدنشانه‌ها یا حروف اختصاری که برای {{تبدیل}} تعریف شده‌استتوضیحات در مورد یکان‌هایی که در {الگو|تبدیل}ممکن است وابسته یا کلی باشندضریب تبدیل بر اساس واحد‌های اس‌آیکلید واژه برای تبدیل‌های چندگانه
طول
(فهرست کامل)
دستگاهیکاکد یکاکوته‌نوشتتوضیحاتضریب تبدیل به متریکاهای خروجی ترکیب
اس‌آیمگامترMmMmUS spelling: megameter
۱٬۰۰۰٬۰۰۰
کیلومترkmکیلومترUS spelling: kilometer
۱٬۰۰۰
  • km mi
مترmمترUS spelling: meter
۱
  • m ft
  • m ftin
سانتی‌مترcmسانتی‌مترUS spelling: centimeter
۰٫۰۱
  • cm in
میلی‌مترmmmmUS spelling: millimeter
۰٫۰۰۱
  • mm in
میکرونμm (um)µmUS spelling: micrometer
۰٫۰۰۰۰۰۱
نانومترnmnmUS spelling: nanometer
۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱

'متن مورب'

متریک غیر اس‌آیآنگسترومÅ
(angstrom)
Å۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱
امپراطوری
و
مرسوم امریکا
مایلmiمایل۱٬۶۰۹٫۳۴۴
  • mi km
فورلانگfurlong۲۰۱٫۱۶۸
زنجیر (یکا)chain۲۰٫۱۱۶۸
رادrdrdFor other names of this unit see the full list.۵٫۰۲۹۲
فاتومfathomassumes 1 fathom ≡ 6 ft۱٫۸۲۸۸
یاردydydassumes the international definition۰٫۹۱۴۴
پاft (foot)پاThe foot code will produce foot as the plural form.۰٫۳۰۴۸
  • ftin (feet and inches)
  • ft m (foot m)
اینچinin۰٫۰۲۵۴
  • in cm
  • in mm
دیگر مواردمایل دریاییnminmithe استاندارد بین‌المللی nautical mile
For other nautical miles see the full list.
۱٬۸۵۲
پارسکpcpc۳٫۰۸۵۶۷۷۵۸۱۴۶۷۲×۱۰^۱۶
سال نوریlyly۹٫۴۶۰۷۳۰۴۷۲۵۸۰۸×۱۰^۱۵
یکای کیهانیAUAU۱۴۹٬۵۹۷٬۸۷۰٬۷۰۰
مساحت
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس مترمربعترکیب
SIکیلومتر مربعkm2کیلومترمربعUS spelling: square kilometer
۱٬۰۰۰٬۰۰۰
  • km2 sqmi
متر مربعm2m۲US spelling: square meter
۱
  • m2 sqft
سانتی‌متر مربعcm2cm۲US spelling: square centimeter
۰٫۰۰۰۱
  • cm2 sqin
میلی‌متر مربعmm2mm²US spelling: square millimeter
۰٫۰۰۰۰۰۱
  • mm2 sqin
non-SI metricهکتارhaهکتار۱۰٬۰۰۰
Imperial
&
US customary
مایل‌مربعsqmiمایل‌مربع۲٬۵۸۹٬۹۸۸٫۱۱۰۳۳۶
  • sqmi km2
جریبacre۴٬۰۴۶٫۸۵۶۴۲۲
یارد مربعsqydیارد مربع۰٫۸۳۶۱۲۷۳۶
فوت مربعsqft
(sqfoot)
sq ftThe sqfoot code will produce square foot as the plural form.۰٫۰۹۲۹۰۳۰۴
  • sqft m2 (sqfoot m2)
اینچ مربعsqinsq in۰٫۰۰۰۶۴۵۱۶
  • sqin cm2
Othersquare nautical milesqnmisq nmi۳٬۴۲۹٬۹۰۴
dunamdunamFor alternative spellings and definitions see the full list۱٬۰۰۰
tsubotsubo(۴۰۰/۱۲۱)
حجم
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس مترمکعبترکیب
SIمتر مکعبm3متر مکعبUS spelling: cubic meter
one kilolitre
۱
سانتی‌متر مکعبcm3cm۳US spelling: cubic centimeter
one millilitre
۰٫۰۰۰۰۰۱
cccc
میلی‌متر مکعبmm3mm³US spelling: cubic millimeter
۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metrickilolitreklkLUS spelling: kiloliter
one cubic metre
۱
kLkl
لیترllUS spelling: liter
one cubic decimetre
Triple combinations are also possible. See the full list.
۰٫۰۰۱
  • l impgal
  • l USgal
  • l U.S.gal
  • l USdrygal
  • l U.S.drygal
LL
  • L impgal
  • L USgal
  • L U.S.gal
  • L USdrygal
  • L U.S.drygal
centilitreclcLUS spelling: centiliter
۰٫۰۰۰۰۱
cLcL
millilitremlmlUS spelling: milliliter
one cubic centimetre
۰٫۰۰۰۰۰۱
  • ml impoz
  • ml USoz
  • ml U.S.oz
mLmL
  • mL impoz
  • mL USoz
  • mL U.S.oz
Imperial
&
US customary
cubic yardcuydcu yd۰٫۷۶۴۵۵۴۸۵۷۹۸۴
فوت مکعبcuft (cufoot)cu ftThe cufoot code will produce cubic foot as the plural form.۰٫۰۲۸۳۱۶۸۴۶۵۹۲
cubic inchcuincu in۰٫۰۰۰۰۱۶۳۸۷۰۶۴
Imperialbarrelimpbblimp bbl36 imp gal۰٫۱۶۳۶۵۹۲۴
bushelimpbshimp bsh8 imp gal۰٫۰۳۶۳۶۸۷۲
impbuimp bu
gallonimpgalimp gal4.54609 litres by definition, also
4 imp qt or 8 imp pt or 160 imp fl oz
Triple combinations are also possible. See the full list.
۰٫۰۰۴۵۴۶۰۹
  • impgal l
  • impgal L
  • impgal USgal
  • impgal U.S.gal
  • impgal USdrygal
  • impgal U.S.drygal
quartimpqtimp qt1/4 imp gal or 40 imp fl oz۰٫۰۰۱۱۳۶۵۲۲۵
pintimpptimp pt1/8 imp gal or 20 imp fl oz۰٫۰۰۰۵۶۸۲۶۱۲۵
fluid ounceimpoz(impfloz)imp fl oz1/160 imp gal۰٫۰۰۰۰۲۸۴۱۳۰۶۲۵
  • impoz USoz
  • impoz U.S.oz
  • impoz ml
  • impoz mL
US customary
liquid measure
barrelUSbblUS bbl31½ US gal
used for liquids except for oil and beer (see the full list)
۰٫۱۱۹۲۴۰۴۷۱۱۹۶
U.S.bblU.S. bbl
[[بشکه نفت|بشکه نفت]]oilbblبشکه نفت42 US gal۰٫۱۵۸۹۸۷۲۹۴۹۲۸
beer barrelUSbeerbbl
(usbeerbbl)
US bbl۰٫۱۱۷۳۴۷۷۶۵۳۰۴
U.S.beerbbl
(usbeerbbl)
U.S. bbl
گالونUSgalUS گالون231 cubic inches by definition, also
4 US qt or 8 US pt or 128 US fl oz
Triple combinations are also possible. See the full list.
۰٫۰۰۳۷۸۵۴۱۱۷۸۴
  • USgal l
  • USgal L
  • USgal impgal
U.S.galU.S. gal
  • USgal l
  • USgal L
  • USgal impgal
quartUSqtUS qt1/4 US gal or 32 US fl oz۰٫۰۰۰۹۴۶۳۵۲۹۴۶
U.S.qtU.S. qt
pintUSptUS pt1/8 US gal or 16 US fl oz۰٫۰۰۰۴۷۳۱۷۶۴۷۳
U.S.ptU.S. pt
fluid ounceUSoz
(USfloz)
US fl oz1/128 US gal۰٫۰۰۰۰۲۹۵۷۳۵۲۹۵۶۲۵
  • USoz ml
  • USoz mL
  • USoz impoz
U.S.oz
(U.S.floz)
U.S. fl oz
  • U.S.oz ml
  • U.S.oz mL
  • U.S.oz impoz
US customary
dry measure
barrelUSdrybblUS bbl105/32 US bsh۰٫۱۱۵۶۲۸۱۹۸۹۸۵۰۸
U.S.drybblU.S. bbl
bushelUSbshUS bsh2150.42 cubic inches by definition۰٫۰۳۵۲۳۹۰۷۰۱۶۶۸۸
USbuU.S. bu
U.S.bshU.S. bsh
U.S.buU.S. bu
dry gallonUSdrygalUS dry gal1/8 US bsh
Triple combinations are also possible. See the full list.
۰٫۰۰۴۴۰۴۸۸۳۷۷۰۸۶
  • USdrygal l
  • USdrygal L
  • USdrygal impgal
U.S.drygalU.S. dry gal
  • U.S.drygal l
  • U.S.drygal L
  • U.S.drygal impgal
dry quartUSdryqtUS dry qt1/32 US bsh۰٫۰۰۱۱۰۱۲۲۰۹۴۲۷۱۵
U.S.dryqtU.S. dry qt
dry pintUSdryptUS dry pt1/32 US bsh۰٫۰۰۰۵۵۰۶۱۰۴۷۱۳۵۷۵
U.S.dryptU.S. dry pt
سرعت
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس متر بر ثانیهترکیب
SImetre per secondm/sm/sUS spelling: meter per second
۱
  • m/s ft/s (m/s foot/s)
non-SI metricکیلومتر در ساعتkm/hkm/hUS spelling: kilometer per hour
(۵/۱۸)
  • km/h mph
Imperial
&
US customary
mile per hourmphmph۰٫۴۴۷۰۴
  • mph km/h
  • mph kn
foot per secondft/s (foot/s)ft/sThe foot/s code will produce foot per second as the plural form.۰٫۳۰۴۸
  • ft/s m/s
Maritime unitsگرهkn (knot)kn(۴٫۶۳/۹)
  • kn mph


نیرو
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس مترترکیب
SIگیگانیوتنGNGNTriple combinations are also possible. See the full list.۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
  • GN LT-f
  • GN LTf
  • GN ST-f
  • GN STf
meganewtonMNMNTriple combinations are also possible. See the full list.۱٬۰۰۰٬۰۰۰
  • MN LT-f
  • MN LTf
  • MN ST-f
  • MN STf
kilonewtonkNkNTriple combinations are also possible. See the full list.۱٬۰۰۰
  • kN LT-f
  • kN LTf
  • kN ST-f
  • kN STf
newtonNN۱
  • N lb-f
  • N lbf
  • N oz-f
  • N ozf
millinewtonmNmN۰٫۰۰۱
  • mN oz-f
  • mN ozf
  • mN gr-f
  • mN grf
micronewtonμN (uN)µN۰٫۰۰۰۰۰۱
  • μN gr-f
  • μN grf
nanonewtonnNnN۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
  • nN gr-f
  • nN grf
cgsmegadyneMdynMdyn۱۰
kilodynekdynkdyn۰٫۰۱
dynedyn
(dyne)
dyn۰٫۰۰۰۰۱
millidynemdynmdyn۰٫۰۰۰۰۰۰۰۱
Metric gravitational unitstonne-forcet-ftf۹٬۸۰۶٫۶۵
tftf
kilogram-forcekg-fkgf۹٫۸۰۶۶۵
kgfkgf
gram-forceg-fgf۰٫۰۰۹۸۰۶۶۵
gfgf
milligram-forcemg-fmgf۰٫۰۰۰۰۰۹۸۰۶۶۵
mgfmgf
Avoirdupois-based unitspoundalpdlpdl۰٫۱۳۸۲۵۴۹۵۴۳۷۶
long ton-forceLT-fLTf۹٬۹۶۴٫۰۱۶۴۱۸۱۸۳۵۲
  • LT-f ST-f
LTfLTf
  • LTf STf
short ton-forceST-fSTf۸٬۸۹۶٫۴۴۳۲۳۰۵۲۱
  • ST-f LT-f
STfSTf
  • STf LTf
pound-forcelb-flbf۴٫۴۴۸۲۲۱۶۱۵۲۶۰۵
lbflbf
ounce-forceoz-fozf۰٫۲۷۸۰۱۳۸۲۰۳۰۹۵۳۷۸۰۰۰
ozfozf
grain-forcegr-fgrf۰٫۰۰۰۶۳۵۴۶۰۲۳۰۷۵۱۵
grfgrf
انرژی
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس ژولترکیب
SIgigajouleGJGJ۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
[[ژول|مگاژول]]MJMJ۱٬۰۰۰٬۰۰۰
[[ژول|کیلوژول]]kJkJ۱٬۰۰۰
hectojoulehJhJ۱۰۰
decajouledaJdaJ۱۰
[[ژول|ژول]]JJ۱
decijouledJdJ۰٫۱
centijoulecJcJ۰٫۰۱
megajoulemJMJ۱٬۰۰۰٬۰۰۰
microjouleμJ (uJ)µJ۰٫۰۰۰۰۰۱
nanojoulenJnJ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
cgs

{{convert/list of units/rowtop|Merg|{{{2

kiloergkergkerg۰٫۰۰۰۱
ergergerg۰٫۰۰۰۰۰۰۱
کیلووات ساعت multiplesterawatt-hourTWhTWh۳٫۶×۱۰^۱۵
TW.hTW·h
gigawatt-hourGWhGWh۳٫۶×۱۰^۱۲
GW.hGW·h
megawatt-hourMWhMWh۳٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
MW.hMW·h
[[کیلووات ساعت|کیلووات ساعت]]kWhkW·h۳٬۶۰۰٬۰۰۰
kW.hkW·h
[[وات‌ساعت|وات‌ساعت]]WhWh۳٬۶۰۰
W.hW·h
الکترون‌ولت multiples
gigaelectronvoltGeVGeV۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱۶۰۲۱۷۶۴۸۷
megaelectronvoltMeVMeV۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۳
kiloelectronvoltkeVkeV۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۶
electronvolteVeV۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۱۹
millielectronvoltmeVmeV۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^−۲۲
کالری multiples[[کالری|کالری]]CalکالریThe thermochemical calorie is the default definition. For other definitions see the full list.۴٬۱۸۴
megacalorieMcalMcal۴٬۱۸۴٬۰۰۰
کیلوکالریkcalkcal۴٬۱۸۴
CaloriecalCal۴٬۱۸۴
millicaloriemcalmcal۰٫۰۰۴۱۸۴
پوند-نیرو-foot/
اینچ-ساعت (زمان)-دقیقه-ثانیه
foot-poundalftpdlft·pdl۰٫۰۴۲۱۴۰۱۱۰۰۹۳۸۰۴۸
foot-pound (energy)ftlbfft·lbf۱٫۳۵۵۸۱۷۹۴۸۳۳۱۴۰۰۳
ftlb-fft·lbf
inch-pound forceinlbfin·lbf۰٫۱۱۲۹۸۴۸۲۹۰۲۷۶۱۶۷
inlb-fin·lbf
inch-ounce forceinozfin·ozf۰٫۰۰۷۰۶۱۵۵۱۸۱۴۲۲۶۰۴۳۵۰
inoz-fin·ozf
horsepower-hourhphhp·h2,684,519.537696172792
یکای بریتانیایی حرارتBtuBtuBtuThe International Steam Table British thermal unit is the default definition. For other definitions see the full list.۱٬۰۵۵٫۰۵۵۸۵۲۶۲
BTUBTU
TNT-based unitsgigatonne of TNTGtTNT۴٫۱۸۴×۱۰^۱۸
gigaton of TNTGtonTNT
megatonne of TNTMtTNT۴٫۱۸۴×۱۰^۱۵
megaton of TNTMtonTNTMt
kilotonne of TNTktTNT۴٫۱۸۴×۱۰^۱۲
kiloton of TNTktonTNTkt
tonne of TNTtTNT۴٬۱۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰
ton of TNTtonTNT
Other
HartreeEhEh۴٫۳۵۹۷۴۴۱۷×۱۰^−۱۸
rydbergRyRy۲٫۱۷۹۸۷۴۱×۱۰^−۱۸
tonne of oil equivalenttoetoe۴۱٬۸۶۸٬۰۰۰٬۰۰۰
barrel of oil equivalentBOEBOE۶٬۱۱۷٬۸۶۳٬۲۰۰
cubic foot of natural gascuftnaturalgas
(cufootnaturalgas)
The cufootnaturalgas code will produce cubic foot of natural gas as the plural form.۱٬۰۵۵٬۰۵۵٫۸۵۲۶۲
litre-atmospherelatml·atm۱۰۱٫۳۲۵
LatmL·atm
gallon-atmosphereimpgalatmimp gal·atm۴۶۰٫۶۳۲۵۶۹۲۵
gallon-atmosphereUSgalatm
(usgalatm)
US gal·atm۳۸۳٫۵۵۶۸۴۹۰۱۳۸
U.S.galatm
(usgalatm)
U.S. gal·atm
دما
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس کلوینترکیب
SIکلوینKKTriple combinations are also possible. See the full list.[K]
  • K °C (K)C
  • K °R (K)R
  • K °F (K)F
[[سانتیگراد|degree سانتیگراد]]°C (C)سانتیگراد([°C]+273.15)
  • °C K (C)K
  • °C °R (C)R
  • °C °F (C)F
Imperial
&
US customary
degree Rankine°R (R)°R([°R]/1.8)
  • °R K (R) K
  • °R °C (R) C
  • °R °F (R) F
[[فارنهایت|degree فارنهایت]]°F (F)فارنهایت(([°F]+459.67)/1.8)
  • °F K (F) K
  • °F °C (F) C
  • °F °R (F) R
Celsius changeC-changeمثال:   {{تبدیل|5|C-change}}
Fahrenheit changeF-changeمثال:  {{تبدیل|10|F-change}}


جرم
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس مترترکیب
SIکیلوگرمkgکیلوگرمTriple combinations are also possible. See the full list.۱
  • kg lb
  • kg st
گرمgg۰٫۰۰۱
  • g oz
milligrammgmg۰٫۰۰۰۰۰۱
  • mg gr
microgramμg (ug)µg۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metricتنttTriple combinations are also possible. See the full list.۱٬۰۰۰
  • t LT
  • t ST
تن متریکMTt
  • MT LT
  • MT ST
اویردوپیزتن بزرگLT2,240 lb
used mostly in the British Commonwealth
Triple combinations are also possible. See the full list.
۱٬۰۱۶٫۰۴۶۹۰۸۸
  • LT t
  • LT MT
  • LT ST
long ton
short tonST2,000 lb
used mostly in the US
Triple combinations are also possible. See the full list.
۹۰۷٫۱۸۴۷۴
  • ST t
  • ST MT
  • ST LT
short ton
short tonst14 lb
used mostly in the British Commonwealth except Canada
Triple combinations are also possible. See the full list.
۹۰۷٫۱۸۴۷۴
  • st kg
  • st lb
پوندlbپوندTriple combinations are also possible. See the full list.۰٫۴۵۳۵۹۲۳۷
  • lb kg
  • lb st
ounceozoz۰٫۰۲۸۳۴۹۵۲۳
  • oz g
drachmdrachm۰٫۰۰۱۷۷۱۸۴۵۱۹۵
drachmdram
graingrgrequivalent to the troy grain۰٫۰۰۰۰۶۴۷۹۸۹۱
Troytroy ounceoztozt۰٫۰۳۱۱۰۳۴۷۶۸
othercaratcarat۰٫۰۰۰۲
گشتاور
(فهرست کامل)
سیستمیکای اندازه‌گیریکلید واژه
اختصارتوضیحاتضریب تبدیل بر اساس N·mترکیب
صنعتی
SIنیوتون-مترNmN·mسه ترکیب ممکن است. full list را بنگرید.1
  • Nm kg-m
  • Nm ft-lb
غیر SIکیلوگرم-نیروkg-mkg-m9.80665
  • kg-m Nm
  • kg-m ft-lb
متعارف پادشاهی
و
ایالات متحده
پوند-فوتft-lbft-lb1.3558
  • ft-lb Nm
  • ft-lb kg-m
علمی
SIنیوتون-مترN-mN·mسه ترکیب ممکن است. full list را بنگرید.1
  • N-m kgf-m
  • N-m lbf-ft
غیر SIکیلوگرم-نیروkgf-mkgf·m9.80665
  • kgf-m N-m
  • kgf-m lbf-ft
پادشاهی
و
متعارف ایالات متحده
پوند-فوتlbf-ftlbf·ft1.3558
  • lbf-ft N-m
  • lbf-ft kgf-m
فشار
یکانکدواژه اختصاریضریب تبدیل بر اساس pa
gigapascalGPaGPa۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
megapascalMPaMPa۱٬۰۰۰٬۰۰۰
کیلوپاسکالkPakPa۱٬۰۰۰
hectopascalhPahPa۱۰۰
pascalPaPa۱
millipascal‎mPa‎mPa۰٫۰۰۱
millibarmbarmbar۱۰۰
mbmb
decibar‎dbardbar۱۰٬۰۰۰
بارbarbar۱۰۰٬۰۰۰
kilobaryekBakBa۱۰۰
barye‎BaBa۰٫۱
standard atmosphereatmatm۱۰۱٬۳۲۵
torrTorrTorr(۲۰٬۲۶۵/۱۵۲)
millimetre of mercurymmHgmmHg۱۳۳٫۳۲۲۳۸۷۴۱۵
inch of mercuryinHginHg۳٬۳۸۶٫۳۸۸۶۴۰۳۴۱
پاوند بر اینچ مربعpsipsi(۴۴۴،۸۲۲،۱۶۱.۵۲۶۰۵
/ ۶۴،۵۱۶)
بازده سوخت
یکان
واژه اختصاری
توضیحاتترکیب
کیلومتر درهر لیترkm/l (km/L)استفاده از km/Lبرای "km/L"
  • km/l mpgimp
  • km/l mpgus
لیتر در هر ۱۰۰ کیلومترl/۱۰۰ km (L/۱۰۰ km)استفاده از L/۱۰۰ km برای "L/۱۰۰ km"
  • l/۱۰۰ km mpgimp
  • l/۱۰۰ km mpgus
لیتر بر کیلومترl/km (L/km)استفاده از L/km برای "L/km"
  • l/km impgal/mi
  • l/km usgal/mi
مایل برهر گالون پادشاهیmpgimp
  • mpgimp mpgus
مایل بر هر گالون ایالات متحدهmpgus (mpgUS، mpgU.S.)استفاده از mpgUS برای "US"

استفاده از mpgU.S. برای "U.S."
mpgus خواهد داد "U.S." اگر املا
US را می‌نشاند و در غیر این صورت "US"

  • mpgus mpgimp
گالون پادشاهی در هر مایلimpgal/mi
  • impgal/mi
گالون ایالات متحده در هر مایلusgal/mi (USgal/mi، U.S.gal/mi)مانند بالا با us دربرابر US دربرابر U.S.
  • usgal/mi
The mpgUS، mpgU.S.، USgal/mi دربرابر U.S.gal/mi، km/L، L/۱۰۰ km و L/km همچنین به صورت مرکب کار می‌کنند. (روی هم رفته ۳۶ ترکیب می‌سازند).
توان
وات، کیلووات، میلی‌وات و غیره پشتیبانی می‌شوند، همچنین اسب بخار (در سیستم انگلیسی و متریک). از کدهای اختصاری استاندارد به عنوان ورودی استفاده کنید (مانند hp کد معرف اسب بخار (به انگلیسی: horsepower) در جدول زیر)
تراکم جمعیت
یکان
(واژه اختصاری)
توضیحاتترکیب
سکنه در هر کیلومتر مربعPD/sqkmPD مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.
  • PD/sqkm PD/sqmi
در هر کیلومتر مربع/sqkmزمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.
  • /sqkm /sqmi
سکنه در هر هکتارPD/ha
  • PD/ha PD/acre
در هر هکتار/ha
  • /ha /acre
سکنه در هر مایل مربعPD/sqmiPD مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.
  • PD/sqmi PD/sqkm
در هر مایل مربع/sqmiزمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.
  • /sqmi /sqkm
سکنه در هر جریب فرنگیPD/acre
  • PD/acre PD/ha
هر جریب فرنگی/acre
  • /acre /ha

دستگاه یکاها در ایران

در ایران از سال ۱۳۰۳ خورشیدی تصمیم به اجرای دستگاه بین‌المللی یکاها گرفته شد. اندازه‌ها مطابق با اندازه‌های استاندارد بین‌المللی بود اما برای یکاها نام‌های ایرانی پیشنهاد شد: ذرع به جای متر، درم به جای گرم و رطل به جای لیتر.[۲] در بررسی طرح در این مجلس، به پیشنهاد عبدالله یاسایی (صدرالادباء) نماینده سمنان و دامغان، به جای ذرع، گز و به جای رطل پیمانه تعیین شد.[۳] در قانونی که برای اجرای این دستگاه در نهم فروردین ۱۳۰۴ به تصویب رسید، دولت مکلف شد ظرف سه سال از تصویب این قانون، اوزان و مقیاسهای تازه را تهیه کند، چهار ماه پیش از انقضای سه سال اوزان و مقیاسهای جدید را آگهی عمومی کند و با گذشت سه سال کامل از تصویب قانون، به اجرا بگذارد. برای کسانی که از اجرای آن خودداری کنند و همچنان واحدهای قدیمی به کار ببرند، مجازات از سه روز تا یک ماه زندان در نظر گرفته شد.[۴] نامهای واحدهای اندازه‌گیری پس از چند جلسه بحث بر سر نامگذاری، چنین تعیین شد[۵] و در دهم خرداد ۱۳۰۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

طولمعادل متریکسطحمعادل متریکحجممعادل متریکجرممعادل متریک
مویک میلی‌مترگره مربعمتر مربعموی مکعبمیلی‌متر مکعبخردلیک هزارم گرم
بهریک سانتی‌مترقفیزصد متر مربعبهر مکعبسانتی‌متر مکعبارزنیک صدم گرم
گرهیک دسی‌مترجریبهکتارپیمانهلیترنخودیک میلی‌گرم
گزیک مترمیل مربعکیلومتر مربعدرمگرم
میلیک کیلومترمثقالده گرم
سیرصد گرم
سنگیک کیلوگرم

دولت موفق نشد این دستگاه یکاها را در ایران جا بیندازد و اجرا بکند. در نتیجه، در سال ۱۳۱۱ عبدالله یاسایی که در زمان نمایندگی مجلس از حفظ نامهای ایرانی برای یکاها دفاع می‌کرد، اکنون که معاون وزیر اقتصاد ملی و رئیس کل تجارت شده بود، لایحه‌ای در هجدهم دی ۱۳۱۱ به تصویب مجلس شورای ملی رساند که قانون قبلی را لغو می‌کرد و اوزان و مقیاس‌های رسمی را مطابق اصول متری قرار می‌داد که واحد آن برای؛ طول، متر. و برای جرم، کیلوگرم است. اضعاف و اجزای مقیاس‌ها هم مطابق اصول متری تعیین شد. هرچند به دولت هم اجازه داده شد وزنه‌هایی با مقایسه با اصول متری برای من (سه کیلو) و سایر اوزان همچون سیر (۷۵ گرم) تهیه کند.[۶][۷]

جستارهای وابسته

منابع

🔥 Top keywords: