عهد عتیق

عهد عتیق یا عهد قدیم بخش اول کتاب مقدس مسیحی است که به‌طور کلی بر تنخ، مجموعه کتب مقدس یهودیان، استوار است. عهد عتیق نامی است که مسیحیان در مقابل عهد جدید به این کتاب داده‌اند و عهد جدید، بخش دوم کتاب مقدس مسیحی است.

نسخه‌های کنونی عهد عتیق از ۳۹ کتاب تشکیل شده‌اند؛ ترتیب این کتاب‌ها در نسخه‌های یهودی و مسیحی با هم تفاوت دارد؛ مسیحیان علاوه بر این ۳۹ کتاب، ۷ کتاب دیگر که امروزه با عنوان کتب قانون ثانی شناخته می‌شوند (کتاب اول مکابیان، کتاب دوم مکابیان، کتاب توبیاس، کتاب یهودیه بنت مراری، کتاب باروخ، کتاب یشوع بن سیراخ، کتاب حکمت سلیمان) را هم در زمرهٔ کتاب‌های عهد عتیق می‌دانستند، اما یهودیان آن کتب را اپوکریفا می‌نامیدند و نامعتبر می‌دانستند. در قرن ۱۶ بعد از میلاد،مارتین لوتر رهبر نهضت پروتستان در الهامی بودن این کتاب‌ها تردید کرد و آن‌ها را از عهد عتیق خارج کرد، اما شاخهٔ کاتولیک و ارتدوکس همچنان این کتب را معتبر می‌دانند و همراه با عهد عتیق به چاپ می‌رسانند،^[۱] یهودیان و شاخهٔ پروتستان ادعا می‌کنند که این کتب هیچگاه جزو مجموعهٔ عهد قدیم نبوده‌اند، اما در مقابل مسیحیان کاتولیک و ارتودکس معتقدند یهودیان و بعدها شاخهٔ مسیحی-پروتستان این کتاب‌ها را از کتاب مقدس حذف کردند، چرا که تعالیم این کتب با اعتقاد آنان ناسازگار است.

اصطلاح عهد عتیق از نظر مسیحیان، ناظر به پیمانی است که خدا با پیامبران پیش از عیسی بسته بود. در این پیمان نجات بشر (یا مرتبه‌ای از آن) با وعده و وعید، قانون و شریعت به دست می‌آید، در حالی که در عهد جدید نجات از طریق محبت حاصل می‌شود.

بر طبق آموزهٔ سنتی یهودیت و مسیحیت، تنخ (که بر طبق تقسیم‌بندی یهودیان شامل ۲۴ کتاب است و مسیحیان آن را عهد عتیق) می‌نامند، توسط انبیا، و از زمان موسی (که تورات را نگاشت) تا زمان عیسی مسیح به نگارش درآمده اند.

عهد عتیق، در یک زمان معین، و توسط شخصی معین تنظیم نیافته بلکه، مجموعهٔ اسفار آن توسط اشخاص گوناگون، در دوران‌های گوناگون نگارش شده‌است. نخستین سِفر از این اسفار را سفر عاموس و آخرین آن‌ها را سفر دانیال دانسته‌اند. سِفر نخستین چنان‌که گفته‌اند در سال ۷۵۰ پیش از میلاد و سفر آخرین در قرن دوم پیش از میلاد نوشته شده‌است.^[۲]