قحطی ۱۹۴۳ بنگال
در قحطی ۱۹۴۳ بنگال (بنگالی: পঞ্চাশের মন্বন্তর) استان بنگال راج بریتانیا (بنگال غربی، ادیشا، بیهار و بنگلادش امروزی) در جریان جنگ جهانی دوم حدود ۳ میلیون نفر (بین ۱/۵ تا ۴ میلیون) از ۶۰ میلیون جمعیت بنگال بر اثر قحطی مردند.[۱][۲] مرگ‌ها ناشی از گرسنگی، سوءتغذیه و بیماری بوده‌است. نیمی از قربانیان پس از در دسترس قرار گرفتن غذا در دسامبر ۱۹۴۳ بر اثر بیماری مردند.[۳][۴] عقیده کلی اینست که علت قحطی، کاهش شدید تولید مواد غذایی و صادرات غلات به خارج است.[۵][۶] گرچه برخی منابع این مطلب را رد می‌کنند.[۳] همانند قحطی‌های قبلی[۷] مشاغلی مانند هنرمندان یا مشاغل میان رده مانند نجار بیشترین آسیب را در قحطی دیدند، زیرا مردم تمام دارایی شان را خرج سیر شدن خود می‌کردند.[۸] قحطی همچنین خرابی اقتصادی و اجتماعی گسترده شد و میلیون‌ها نفر به فلاکت افتادند.[۹]
| قحطی ۱۹۴۳ بنگال পঞ্চাশের মন্বন্তর | |
|---|---|
| کشور | راج بریتانیا |
| مکان | بنگال |
| دوره | ۱۹۴۳–۱۹۴۴ |
| مرگ و میر کل | ۱٫۵ تا ۴ میلیون |
| مشاهدات | شکست سیاست‌ها، جنگ |
شرح
ابتدا قحطی کوچکی در سال ۴۱–۱۹۴۰ رخ داد اما توسط دولت کنترل شد.[۱۰] قیمت غذا افزایش یافت و حکومت مجبور شد قوانین کنترل قیمت را اجرا نماید.[۱۱]
به مرور تقاضا بیشتر و منابع کمتر شدند. در سال ۱۹۴۲ امواج جزر و مد، سیل، باد و باران مزارع زیادی را نابود کردند، ذخایر را ازمیان بردند و ۱۴۵۰۰ انسان و ۱۹۰۰۰ گاو تلف شدند.[۱۲][۱۳] خانه و زندگی حدود ۲٫۵ بنگالی تخریب و نابود گردید[۱۴] نوعی آفت به نام «خال قهوه ای» به محصول باقی‌مانده برنج آسیب جدی زد.[۱۵]
از طرفی محصول زیادی هم در انبارها نبود. زیرا کمپانی هند شرقی بر اساس «پیمان الله‌آباد» حدود ۵۰ درصد محصول کشاورزان را به صورت خراج جمع‌آوری می‌کرد.[۱۶] بطوریکه در مارس سال ۱۹۴۳ شهر کلکته، دومین شهر بزرگ جهان، تنها به اندازه دو هفته مواد غذایی در انبار داشت. .[۱۷]
وارد کردن برنج از برمه (میانمار) نیز ممکن نبود. زیرا ژاپن در برمه با انگلیس در بنگال مشغول جنگ بودند.[۱۸][۱۹]
محصول مازاد دیگر نقاط هند نیز صرف ارتش بریتانیا می‌شد و چیزی به بنگال نمی‌رسید. ضمن اینکه به دلیل سیاست انگلیسی «تفرقه بینداز و حکومت کن»، مردم هندو نسبت به سرنوشت مسلمانان بنگال بی‌تفاوت بوده و حتی گاهی از ارسال کمک به سوی آن‌ها جلوگیری می‌کردند.[۲۰][۲۱][۲۲]وینستون چرچیل. به طرز عجیبی دربارهٔ قحطی سال ۱۹۴۳ که جمعیت بنگال را به کام مرگ می‌کشید، سنگدل بود. وی بارها محموله کمک‌های پزشکی و مواد غذایی را که برای رسیدن به دست قربانیان بنگالی راهی این منطقه شده بود، به سمت سربازان اروپایی هدایت می‌کرد که هیچ مشکلی از نظر تدارکاتی نداشتند. .[۲۳][۲۴][۲۵]
به دستور چرچیل تمام قایق‌ها و ذخایر برنج در مناطق ساحلی بنگال نابود شد، چون ژاپنی‌ها «برمه» را تسخیر کرده بودند و انگلیس می‌ترسید ژاپنی‌ها به این قایق‌ها و برنج‌ها دست پیدا کنند. این روش به نام «سیاست سلب قایق‌ها»[۲۶] شناخته می‌شود. به عبارت دیگر، بنگالی‌ها در گرسنگی جان دادند تا چرچیل به ژاپنی‌ها نبازد. قایق‌های نابود شده، علاوه بر ابزار نجات مردم در هنگام قحطی، وسیله ماهی‌گیری و به‌طور کلی، رفت‌وآمدهای تجاری بودند.[۲۷]