ویکیپدیا:سرشناسی (جغرافیا)
سرشناسی راهنمای سرشناسی عمومی |
---|
رهنمودهای موضوعی |
سایر رهنمودهای سرشناسی |
|
جستارهای وابسته |
سرشناسی در ویکیپدیا معیاری است برای تشخیص اینکه چه موضوعی برای مقاله داشتن در ویکیپدیا مناسب است. بر اساس پنج بنیاد ویکیپدیا، این دانشنامه بهعنوان یک مرجع جغرافیایی نیز کاربرد دارد؛ در نتیجه، مناطق جغرافیاییای که از معیارهای کلی سرشناسی برخوردار باشند، به احتمال زیاد -اما نه همیشه- سرشناس هستند. در ویکیپدیا، سرشناسی برخی مکانها، راهها و مانند اینها ممکن است پرسشبرانگیز باشند.
این رهنمود، اجماع کنونی دربارهٔ سرشناسی مکانهای جغرافیایی را خلاصه میکند و برای تشخیص سرشناسی مکانهای جغرافیایی راهنماییهایی ارائه میدهد.
تعریف
در این رهنمود، منظور از مکانهای جغرافیایی هر گونه مکانی بر روی سطح زمین، در زمان حال یا در گذشته، است که بهطور طبیعی یا مصنوعی ایجاد شده باشد. این رهنمود برای سرشناسی مکانهای جغرافیایی تخیلی یا مکانهای جغرافیایی روی سیارات و اجرام دیگر کاربرد ندارد. ریزکشورها نیز مشمول این رهنمود نیستند و بر اساس رهنمود اصلی سرشناسی ارزیابی میشوند، حتی اگر ماهیت جغرافیایی داشته باشند.
منابع
بر اساس این رهنمود، نقشهها و آمارهای جمعیتی منبع مناسب برای احراز سرشناسی نیستند چرا که این منابع معمولاً اطلاعاتی بیشتر از این که یک مکان جغرافیایی وجود دارد ارائه نمیدهند. با این حال این منابع برای ویکیپدیا:اثبات پذیری مناسب هستند.
در مقابل، منابعی که راجع به موضوع بحث میکنند (نه این که فقط به وجود آن اشاره کنند) میتوانند نشانگر سرشناسی باشند. منابع فاقد اعتبار، نظیر صفحهٔ فیس بوک، و بیشتر وبلاگها و ویدیوهای یوتیوب را نباید برای اثباتپذیری یا سرشناسی استفاده کرد.
مناطق جغرافیایی و مکانها
- مکانهای دارای جمعیت که بهطور قانونی شناخته شدهاند معمولاً سرشناس شمرده میشوند، حتی اگر جمعیتشان بسیار اندک باشد. حتی مکانهایی که زمانی جمعیت داشتهاند و الان خالی از سکنه هستند نیز میتوانند بر همین اساس سرشناس شناخته شوند، چراکه سرشناسی تمام تاریخچهشان را شامل میشوند. یک استثناء تقسیمبندیهای مربوط به آمار و سرشماریست که معمولاً سرشناس شمرده نمیشوند. استثنای دیگر مناطق شهری شهرداریها هستند که به دلیل عدم ثبات این منطقه بندیها و امکان عدم پذیرش آنها از سوی دیگر ارگانهای دولتی باید سرشناسی آنها از طریق معیارهای عام سرشناسی اثبات شود.
- مکانهای دارای جمعیت که از نظر قانونی تعریف نشدهاند بهطور موردی بررسی میشوند. مثالهای این مورد، محلههای غیررسمی، پارکهای تجاری، ساختمانهای در حال احداث و غیره است. این مناطق چون حد و مرزشان از نظر قانونی تعریف نشده در نتیجه منابع رسمی در موردشان موجود نیست و ممکن است مجبور باشیم که به منابع غیررسمی اهمیت بیشتری بدهیم.
- همهٔ روستاها (ولی نه تمام آبادیها) فارغ از ملاحظات جمعیتی سرشناس هستند.[۱]
- مناطق مورد اختلاف بهطور موردی بررسی میشوند. سرشناسی آنها در ویکیپدیا مستقل از درستی ادعای طرفین در مورد مالکیت آن منطقه است. گاهی بهتر است که به جای ایجاد مقاله در مورد مناطق مورد اختلاف، مقالههای را با هم ادغام کرد و یک مقاله در مورد خود اختلاف مرزی یا سیاسی مربوط نوشت.
- آثار طبیعی دارای نام عموماً سرشناس هستند، به شرط آن که اطلاعاتی بیشتر از موقعیت جغرافیایی و اطلاعات آماری در موردشان موجود باشد. مثالهای این مورد عبارتند از کوهها، دریاچهها، چشمهها، جزیرهها، رودها[۲] و غیره. تعدد منابع معتبر باید در راستای ارزیابی اثباتپذیری محتوای مقاله در نظر گرفته شود. اگر نتوان با استفاده از منابع شناخته شده مقالهای مستقل در مورد آن اثر طبیعی نوشت، اطلاعات باید در یک مقالهٔ دیگر وارد شود که راجع به منطقهٔ جغرافیایی است که آن اثر در آن قرار دارد. به عنوان نمونه، اگر در میان رودخانهای جزیرهای وجود دارد که هیچ اطلاعاتی به جز نام و موقعیت آن در دسترس نیست، مقالهٔ مربوط به آن جزیره باید تغییرمسیری باشد به مقالهٔ رودخانه، و در مقالهٔ رودخانه راجع به جزیره توضیح داده شود.
ساختمانها و اشیاء
در مورد خیلی از ساختمانها ممکن است منابع فراوانی موجود باشد، اما سرشناس نباشند. مواردی که از معیارهای رهنمود کلی سرشناسی برخوردار باشند، معمولاً شایستهٔ داشتن یک مقالهٔ جداگانه هستند. وبنوشتها (وبلاگها) و فهرستهای مکانها هیچکدام منبع خوبی برای اثبات سرشناسی نیستند. صرف این که یک ساختهٔ دست بشر در نقشهها یا اطلسها یا فهرستهای مکان جغرافیایی نشان داده میشود دلیل کافی برای سرشناسی نیست.
- سازههای جغرافیایی مصنوعی که به عنوان میراث فرهنگی ثبت شدهاند، و نیز آنهایی که در سطح ملی ثبت شدهاند و برایشان منابعی معتبر و مستقل وجود دارد که به چیزی فراتر از وجودشان اشاره کردهاست، سرشناس هستند.
- ساختمانها میتوانند به دلیل ارزش تاریخی، اجتماعی، اقتصادی، یا معماریشان سرشناس باشند. برای این منظور باید به مقدار زیادی توسط منابع معتبر و مستقل مورد بحث قرار گرفته باشند. همچنین وجود منابعی که به چیزی بیشتر از وجود ساختمان اشاره کرده باشند، میتواند برای احراز سرشناسی به کار برود.
- سازههای زیرساختی (نظیر پلها، تونلها، سدها، سیلبندها و غیره) اگر از رهنمود کلی سرشناسی تبعیت کنند میتوانند سرشناس باشند. در موارد مشکوک، بهتر است مقالهشان تغییرمسیری باشد به مقالهای کلیتر که در مورد ساخت آن سازهٔ زیرساختی نوشته شدهاست.
- مسکن شخصی افراد اگر مورد بحث گسترده توسط منابع معتبر و مستقل قرار نگرفته باشد سرشناس نیست. مواردی که ارزش تاریخی یا معماری ویژه دارند میتوانند مقالهٔ جدا داشته باشند.