Մարիա Ուլյանովա

Ծնվել է 1835 թվականի փետրվարի 22-ին (մարտի 6) Սանկտ Պետերբուրգում։ Ծնողները եղել են բժիշկ ֆիզիոթերապևտ, արքունի խորհրդական Ալեքսանդր Դմիտրիևիչ Բլանկը (1801 կամ 1804-1870, գերմանական ծագում^[3][4][5][6]) և նրա կինը՝ Աննա Իվանովնա (Յոհաննովնա) Գրոսշոպֆը (1810-1838), որի ծնողներն են եղել գերմանացի Յոգան Գրոսշոպֆը (գերմ.՝ Johann Groschopf) և շվեդուհի Աննա Էստեդտը (շվեդ.՝ Anna Estedt):

Մկրտության ծեսը կատարվել է 1835 թվականի փետրվարի 28-ին (մարտի 12) գլխավոր Սուրբ Սպիրիդոն Տրիմիֆունտսկու եկեղեցում` վարդապետ Ալեքսանդր Ստրատիլատովի կողմից^[7]։

1838 թվականին Աննա Իվանովնան մահացել է՝ թողնելով վեց երեխա՝ մեկ տղա և հինգ աղջիկ։ Հայրը երկրորդ անգամ է ամուսնացել, իսկ երեխաների դաստիարակությամբ զբաղվել է մոր անզավակ քույրը՝ Եկատերինա Իվանովնան։

Մարիայի մանկությունն ու պատանեկությունը անցել է հոր՝ Կոկուշկինո գյուղի (Կազանի նահանգ) կալվածքում, որտեղ մորաքրոջ ղեկավարությամբ նա լավ տնային կրթություն է ստացել։ Նա տիրապետել է գերմաներեն, անգլերեն և ֆրանսերեն լեզուներին։ Նա լավ է իմացել ռուսական և եվրոպական գրականություն, նվագել է դաշնամուր և, որպես ապագա տանտիրուհի, վարժվել է ձեռագործության և տնային տնտեսության մեջ։

1845-1848 թվականներին ապրել է Զլատոուստում։

Նրա տնային կրթության բարձր որակը հաստատվել է ուսուցանելու իրավունքի քննություն հանձնելով և 1863 թվականին տնային ուսուցչի կոչում ստանալով, ինչը համապատասխանել է կանանց գիմնազիայի դասընթացների անցնելուն։

1861 թվականին Մարիա Ուլյանովան մեկնել է Պենզա՝ այցելելու իր ավագ քրոջը՝ Աննային, որտեղ ծանոթացել է իր ամուսնու պաշտոնակցի՝ Ի. Ն. Ուլյանովի հետ։

Մարիայի և Իլյայի հարսանիքը տեղի է ունեցել 1863 թվականի օգոստոսի 25-ին (սեպտեմբերի 6) Կոկուշկինոյում, և նրանք պսակադրվել են Չերեմիշևո գյուղի մոտակա եկեղեցում^[8]։

Ամուսնության ընթացքում Ուլյանովան լույս աշխարհ է բերել ութ երեխայի՝ չորս որդու և չորս դստեր (1873 թվականին ծնված Նիկոլայը և 1868 թվականին ծնված Օլգան մահացել են մանկության տարիներին)։

1886 թվականի հունվարին մահացել է Իլյա Ուլյանովը։ Նրա մահից հետո այրին, մնալով վեց երեխաների հետ, ստիպված է եղել ընտանիքի բոլոր հոգսերը վերցնել իր ուսերին։ Առաջին հերթին, հոգ տանելով երեխաների ապագայի մասին, նա հասել է նրանց համար ժառանգական ազնվականության իրավունք ճանաչմանը։ Նրա խնդրանքով Սիմբիրսկի ազնվական պատգամավորական ժողովը, «…1886 թվականի հունիսի 17-ի որոշմամբ, ընդգրկել է ազնվական տոհմաբանության գրքի երրորդ մասում փաստացի պետական խորհրդական Իլյա Նիկոլաև Ուլյանովի այրի Մարիա Ալեքսանդրովային և նրանց երեխաներին…», այն հաստատվել է կայսեր 1886 թվականի նոյեմբերի 6-ի հրամանագրով։ Ընտանիքի գոյության աղբյուրը դառնում է այրու և երեխաների կենսաթոշակը, ինչպես նաև Կոկուշկինոյի կալվածքի՝ նրան պատկանող մասից ստացված եկամուտները։

1887 թվականին մահապատժի է ենթարկվել Մարիա Ուլյանովայի ավագ որդին՝ Ալեքսանդրը, որը մասնակցել էր կայսր Ալեքսանդր III-ի դեմ մահափորձին։

1891 թվականին Սանկտ Պետերբուրգում որովայնային տիֆից մահացել է նրա 19-ամյա դուստր Օլգան։

Բազմաթիվ ապրումներ կապված էին նրա մյուս երեխաների՝ Վլադիմիրի, Մարիայի, Դմիտրիի և Աննայի հեղափոխական գործունեության և բազմաթիվ ձերբակալությունների ու աքսորի հետ։ Եվ այնուամենայնիվ, նա աջակցել է իր որդուն՝ Վլադիմիրին իր քաղաքական գործունեության մեջ և երկու անգամ այցելել է նրան արտասահմանում (Ֆրանսիայում 1902 թվականի ամռանը և Ստոկհոլմում 1910 թվականի աշնանը)։

Մարիա Ալեքսանդրովնան մահացել է սրտի սկլերոզից 1916 թվականի հուլիսի 12-ին (25), 82 տարեկան հասակում և թաղվել է^[9] Պետրոգրադի Վոլկովսկի գերեզմանատանը։

• Մ. Ա. Ուլյանովայի հուշարձանները տեղադրված են Սանկտ Պետերբուրգում, Ուլյանովսկում, Ուսուրիյսկում, Զլատոուստում, Ռյազանում, Պենզայում։
• 1962 թվականին ԽՍՀՄ փոստը թողարկել է Ուլյանովների ընտանիքին նվիրված նամականիշ։
• 1985 թվականին ԽՍՀՄ կապի նախարարությունը թողարկել է Մ. Ա. Ուլյանովայի 150-ամյակին նվիրված ծրար^[10]։
• 1985 թվականին ԽՍՀՄ փոստը թողարկել է Մ. Ա. Ուլյանովայի պատկերով նամականիշ։

• 
  Մ. Ա. Ուլյանովայի հուշարձանը որդու՝ Վոլոդյայի հետ, 1971 թվական, Ուլյանովսկ
• 
  ԽՍՀՄ փոստի ծրար, Մարիա Ալեքսանդրովնա Ուլյանովա, 1985 թվական
• 
  ԽՍՀՄ փոստային նամականիշ, 1962 թվական, «Ուլյանովների ընտանիքը»
• 
  ԽՍՀՄ փոստ, 1985 թվական

• 22.02.1835 - 1897 - Անգլիական առափնյա, տուն 74,
• 1897 թվական - Սերգիևսկայա փողոց, տուն 13, բնակարան 16։

• Любящий тебя В. Ульянов. Письма В. И. Ленина матери. — 4-е изд. — М.: Молодая гвардия, 1978. — 288 с.
• Ульянова-Елизарова А. И. О В. И. Ленине и семье Ульяновых: Воспоминания, очерки, письма, ст. — М.: Политиздат, 1988. — 415 с. — ISBN 5-250-00169-6
• Ульянов Д. И. Очерки разных лет: Воспоминания, переписка, ст. — 2-е изд., доп. — М.: Политиздат, 1984. — 335 с.
• Ульянова М. И. О Владимире Ильиче Ленине и семье Ульяновых: Воспоминания. Очерки. Письма. — 2-е изд., доп. — М.: Политиздат, 1989. — 384 с. — ISBN 5-250-00661-2
• БД Амбургера на немецких уроженцев http://88.217.241.77/amburger/index.php?id=9215(չաշխատող հղում)
• Адрес-календарь Российской империи на 1845 часть 1 стр 258
• Справочная книга Казанской губ на 1896 с 12
• Osteuropa 20, 1970
• Канивец, Владимир Васильевич Ульяновы, 1967

• «Մոր սիրտը»
• Լենինի նախնիները

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Ուլյանովա» հոդվածին։