Lekítísk tungumál

Lekítísk tungumál
Ætt	Indóevrópskt; Baltóslavneskt; Slavneskt; Vesturlavneskt

Lekítísk tungumál eru ein þriggja greina vesturslavneskra mála; hinar greinarnar eru sorbnesk mál og tékknesk-slóvakísk mál. Pólska og nokkur önnur tungumál sem eru eða voru töluð í Póllandi og hlutum af Þýskalandi tilheyra greininni.

Henryków-bókin, með fyrstu skrifuðu setningunni á pólsku

Tungumál

Lekítísku tungumálin eru:

pólska, um 38 milljónir mælendur
kassúbíska, um 50.000 mælendur í pólska hluta Pommern
sílesíska, um 0,5 milljónir mælendur í Sílesíu og líka í Tékklandi
slóvínsíska, dó út á 20. öld
pólabíska, dó út á 18. öld en var töluð á svæðum í kringum Saxelfi

Einkenni

Meðal einkenna lekítískra mála eru:

varðveisla nefsérhljóða
frumslavnesku sérhljóðin ě, e, ę þróuðust í a, o, ǫ á undan hörðum samhljóðum (til eru nokkur frávik í mállýskum). Þessi breyting veldur víxlum á borð við lato („sumar“, nefnifall) á móti lecie (staðarfall) á nútímapólsku og pięć („fimm“) á móti piąty („fimmti“)
innskot sérhljóða á undan samhljóðunum r, r', l', l, sbr. pólska gardło („háls“) og tékkneska hrdlo
tilflutningur hljóðaklasanna or, ol, er, el í ro, ol, re og le í mörgum orðum á milli samhljóða, t.d. pólska mleko („mjólk“)
frumslavneska hljóðið *dz er ennþá lokönghljóð í staðinn fyrir venjulega önghljóðið z
breytinguna g → ɣ vantar, sbr. pólska góra og tékkneska hora („fjall“)
hin svokallaða fjórða framgómmæling gómhljóða í pólsku og kassúbísku

Þessi tungumálagrein er stubbur. Þú getur hjálpað til með því að bæta við greinina.