ჩინეთ-ინდოეთის ომი
ჩინეთ-ინდოეთის ომი | |||
---|---|---|---|
თარიღი | 20 ოქტომბერი - 21 ნოემბერი, 1962 | ||
მდებარეობა | ასკაი-ჩინი და ჩრდილო-აღმოსავლეთ საზღვრის სააგენტო | ||
შედეგი | ჩინეთის გამარჯვება | ||
ტერიტორიული ცვლილებები | ასკაი-ჩინი ჩინეთს დაექვემდებარა | ||
მხარეები | |||
| |||
მეთაურები | |||
| |||
ძალები | |||
| |||
დანაკარგები | |||
|
ჩინეთ-ინდოეთის ომი — სასაზღვრო კონფლიქტი ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკასა და ინდოეთს შორის 1962 წლის შემოდგომაზე.
მიზეზები
საზღვრის საკითხი მოუგვარებელი იყო ჯერ კიდევ ბრიტანეთის ინდოეთსა და ტიბეტს შორის. სადავოდ მიიჩნევდნენ ორ უბანს. ერთ-ერთი მათგანის ფართობი იყო 518 კმ², მდებარეობდა ქაშმირის ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, ცნობილი ასკაი-ჩინის სახელით. მეორე სადავო ტერიტორია თანამედროვე არუნაჩალ-პრადეშის შტატის ჩრდილოეთ ნაწილს მოიცავდა, ფართობი – 82,88 ათ. კმ². ორ ქვეყანას შორის ურთიერთობის გამწვავების მიზეზი გახდა ტიბეტის სიახლოვეს გზის მშენებლობა, სადაც სიტუაცია ჯერ კიდევ დაძაბული იყო. მეორე ვერსიით დაძაბულობის მიზეზი გახდა XIV დალაი ლამასათვის ინდოეთში პოლიტიკური თავშესაფრის მიცემა, რომელიც ქვეყნიდან გაიქცა ჩინეთის მიერ ტიბეტის ხელში ჩაგდების შემდეგ.
მსვლელობა
პირველი დაპირისპირება ჯერ კიდვ 1962 წლის ივლისში დაფიქსირდა აღმოსავლეთის სადავო ტერიტორიაზე, ხოლო ოქტომბერში დაპირიპირება გავრცელდა დასავლეთის სადავო ტერიტორიაზეც.
დაპირისპირება განსაკუთრებით გაძლიერდა 1962 წლის 20 ოქტომბერს. ჩინეთი თავს დაესხა ინდოეთის პოზიციებს დჰოლისა და კჰინზემანას მახლობლად. რამდენიმე დღის განმავლობაში ფრონტის ხაზზე სიმშვიდე იყო. 14 ნოემბერს ბრძოლა განახლდა და გავრცელდა აღმოსავლეთით ვალონგისა და ჩრდილოეთით ლადაქის სექტორებში, სადაც ჩუშულისა და რეზენგ-ლას ხეობები ჩინელებმა ალყაში მოაქციეს. 21 ნოემბერს პეკინის რადიომ ომის ცალმხრივად შეწყვეტის შესახებ გამოაცხადა.
რესურსები ინტერნეტში
- Sino-Indian Border Dispute (Top Secret CIA report, 1964, Declassified 2007) დაარქივებული 2007-07-01 საიტზე Wayback Machine.
- Sino-Indian War (1962)
- Remembering a War: The 1962 India-China Conflict — Rediff.com.
- Neville Maxwell: Henderson Brooks Report დაარქივებული 2008-08-22 საიტზე Wayback Machine.
- 1962 Sino-Indian War, Hindustan Times დაარქივებული 2005-01-13 საიტზე Wayback Machine.
- Why India lost the 1962 border war? – Tejas Patel დაარქივებული 2009-10-15 საიტზე Wayback Machine.