Притцкер сыйлығы

Притцкер сыйлығы (ағылш. Pritzker Architecture Prize) 1979 жылы Джей Прицкер және оның әйелі Синди негізін қалаған жыл сайын сәулет саласындағы жетістіктер үшін берілетін марапат. Сыйлық әлемге кеңінен танымал және Нобель сыйлығының аналогы болып саналады.[1] Прицкер сыйлығы Hyatt Foundation аясында Прицкер әулиетімен қаржыландырылады. Марапатқа мәртебеден басқа, лауреат — 100 мың АҚШ доллары, сертификат және қола медальон алады.[2]

Притцкер сыйлығы
Шынайы атауыPritzker Architecture Prize
Мемлекет АҚШ
үшін марапатталғансәулет саласындағы жетістіктер үшін
ТапсырушыHyatt Foundation
Негізделді1979
Сайтыpritzkerprize.com
Pritzker Prize Ортаққорда

Прицкер әулиетінің қалаушысы Киевтен Чикагоға қоныс аударған адвокат Николай Яковлевич Прицкер (1871—1956), орыс философ-экзистенциалист Лев Исаакович Шестовтың немере ағасы.[3]

Прицкер сыйлығының иегерлері

Жыл
Лауреаттың суреті
Архитектуралық бюро / архитектор
Мемлекет
Жұмыс мысалы (аяқталған жылы)
Рәсім өтетін орын
Дереккөздер
11979 Филип Джонсон
(1906—2005)
АҚШ Crystal Cathedral (1980)Вашингтон, Думбартон-Окс[4]
21980 Луис Барраган
(1902—1988)
Мексика Torres de Satélite (1957)Вашингтон, Думбартон-Окс[5]
31981 Джеймс Стерлинг
(1926—1992)
Ұлыбритания Сили тарихи кітапханасы (1968)Вашингтон, National Building Museum[6]
41982 Кевин Роуч
(1922—2019)
АҚШ Ирландия Дублиннің конференц-орталығы (2010)Чикаго, Чикаго өнер институты[1]
51983 Бэй Юймин
(1917-2019)
АҚШ Рок-н-Ролл даңқ холлы (1983)Нью-Йорк, Метрополитен[7]
61984 Ричард Мейер
(1934)
АҚШ Дио-Падре-Мизерикордиозо шіркеуі (2003)Вашингтон, Ұлттық өнер галереясы[1]
71985 Ханс Холляйн
(1934—2014)
Аустрия Хаас-Хаус (1990)Сан-Марино (Калифорния), Хантингтон кітапханасы[1]
81986 Готфрид Бём
(1920—2021)
Германия Ханс Отто Театры (нем.) (2006)Лондон, Worshipful Company of Goldsmiths[1]
91987 Кэндзо Тангэ
(1913—2005)
Жапония Сидзуока баспасөз орталығы (жап.) (1967)Форт-Уэрт (Техас), Кимбелл өнер мұражайы (ағыл.)[8]
101988
Гордон Баншафт
(1909—1990)
АҚШ Солоу-билдинг (1974)Чикаго, Чикаго өнер институты[1]
Оскар Нимейер
(1907—2012)
Бразилия Кафедралды собор (Бразилиа) (1958)
111989 Фрэнк Гери
(1929)
АҚШ Уолт Дисней концерт залы (2003)Нара (қала), Тодай-дзи[7]
121990 Альдо Росси
(1931—1997)
Италия Боннефантенмузеум (1995)Венеция, Палаццо Грасси
131991 Роберт Вентури
(1925—2018)
АҚШ Принстон университетінің Трабант студенттік орталығы (1996)Мехико, Итурбиде Сарайы
141992 Алвару Сиза Виейра
(1933)
Португалия Ибере Камарго қоры (ағыл.) (1995)Чикаго, Гарольд Вашингтон кітапханасы (ағыл.)
151993 Фумухико Маки
(1928)
Жапония Аға хан мұражайы (2014)Прага, Прага бекініс[8]
161994
Кристиан де Порзампар
(1944)
ФранцияЛюксембург филармониясы (2005)The Commons, Колумбус (Индиана)
171995 Тадао Андо
(1941)
Жапония Жел шіркеуі (1986)Версаль, Кіші Трианон
181996 Рафаэль Монео
(1937)
Испания «Курсааль» конгресс сарайы (1999)Лос Анжелес, Гетти Орталығы[7]
191997 Сверре Фен
(1924—2009)
Норвегия Норвегиялық мұздықтар мұражайы (1991)Бильбао, Гуггенхайм мұражайы (Бильбао)
201998 Ренцо Пиано
(1937)
Италия Генуя биосферасы (итал.) (2001)Вашингтон, Ақ Үй
211999 Норман Фостер
(1935)
Ұлыбритания 30 St Mary Axe (2004)Берлин, Ескі мұражай[7]
222000 Рем Колхас
(1944)
Нидерланд Музыка үйі (Порту) (2005)Ескі қала (Иерусалим), Иерусалим археологиялық паркі
232001
Herzog & de MeuronЖак Герцог
(1950)
Швейцария Эльб филармониясы (2017)Шарлотсвилл (Вирджиния), Монтичелло
Пьер де Мерон (1950)
242002 Глен Маркатт
(1936)
Аустралия Боали келушілер ақпарат орталығы (1994)Рим, Капитолий
252003
Йорн Утцон
(1918—2008)
Дания Сидней опера театры (1973)Мадрид, Сан-Фернандо корольдік бейнелеу өнері академиясы
262004 Заха Хадид
(1950—2016)
Ұлыбритания Вена экономикалық университетінің кітапханасы және оқу орталығы (2013)Санкт-Петербург, Эрмитаж[7]
272005
Том Мейн
(1944)
АҚШ 41 Купер сквер (ағыл.) (2009)Чикаго, Джей Прицкер Павильоны (ағыл.)
282006 Паулу Мендес да Роша
(1928—2021)
Бразилия Бразилия мүсін және экология мұражайы (порт.) (1995)Стамбул, Долмабахче
292007 Ричард Роджерс
(1933—2021)
Ұлыбритания Ллойд ғимараты (ағыл.) (1986)Лондон, Банкетинг-хаус
302008 Жан Нувель
(1945)
Франция Торре Агбар (2005)Вашингтон, Конгресс кітапханасы[7]
312009 Петер Цумтор
(1943)
Швейцария 7132 термалды моншалары (ағыл.) (1996)Буэнос-Айрес, Буэнос-Айрес заң шығару сарайы[7]
322010 SANAAКадзуё Сэдзима
(1956)
Жапония Цольферайн-кубус (2006)Нью-Йорк, Эллис (арал)[9][10]
Рюэ Нисидзава (1966)
332011 Эдуарду Соуту де Моура
(1952)
Португалия Пауло Рего тарихи үйі (ағыл.) (2009)Вашингтон, Эндрю В. Меллон аудиториясы (ағыл.)
342012 Ван Шу
(1963)
Қытай Нинбо Мұражайы (ағыл.) (2008)Пекин, Халық жиналысы үйі[11]
352013 Тоёо Ито
(1941)
Жапония Сендай медиатекасы (ағыл.) (2001)Бостон, Джон Кеннедидің Президенттік кітапханасы мен мұражайы[12][13]
362014 Сигэру Бан
(1957)
ЖапонияПомпиду-Мец орталығы (2010)Амстердам, Рейксмюсеум[14]
372015Фрай Отто
(1925—2015)
Германия Олимпиаштадион (1997)Майами Бич, New World Center (ағыл.)
382016 Алехандро Аравена
(1967)
Чили Сиам Мұнарасы (2005)Нью-Йорк, БҰҰ штаб-пәтері
392017
RCR ArquitectesРафаэль АрандаИспания Сант-Антони кітапханасы (2008)Токио, Акасака сарайы
Карме Пигем (ағыл.) (1962)
Рамон Вилалта
402018 Балкришна Доши
(1927—2023)
Үндістан Amdavad ni Gufa (ағыл.) (1995)Торонто, Аға хан мұражайы
412019 Исодзаки Арата
(1931—2022)
Жапония Палау Сант Жорди (1990)Версаль[15][16][17]
422020 Ивонн Фаррелл
(1951) және Шелли Макнамара
(1952)
Ирландия Боккони Университетінің Графтон ғимараты (2007)Онлайн[18]
432021 Анн Лакатон
(1955) және Жан-Филипп Вассаль
(1954)
Франция Ұлттық сәулет мектебі, Нант (2009)Онлайн[19]
442022 Дьебедо Фрэнсис Кере
(1965)
Германия Жер сәулеті орталығы (Centre for Earth Architecture), МоптиЛондонның экономика мектебі, Маршалл ғимараты[20]
452023 Дэвид Чипперфилд
(1953)
Ұлыбритания Вест-Бенд бейнелеу өнері мұражайы, ШанхайАфина агорасы, Афина[21][22]
452024 Рикен Ямамото
(1945)
Жапония Йокосука өнері мұражайы, ЙокосукаЧикаго өнер Институты

Дереккөздер