ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌

(ಈ ಪುಟ ಮುಂದುವರಿಸಲು, ಇದರಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಿಷಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ,ಅನಗತ್ಯ ಲಿಂಕ್ ಮತ್ತು ತೆರೆಯದ ಉಲ್ಲೇಖಗಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪುಟ ಸ್ಟಕ್ ಆಗುವುದು.)

• ಬಾಬ್‌ ಡಿಲಾನ್ - ಮೂದುವರಿದ ಭಾಗ.

ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ರವರು (ಜನನ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಅಲ್ಲೆನ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಮೇ 24, 1941) ಓರ್ವ ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಹಾಡುಗಾರ-ಗೀತರಚನಕಾರ, ಸಂಗೀತಜ್ಞ, ಚಿತ್ರಕಾರ ಹಾಗೂ ಕವಿ. ಅವರು ಐದು ದಶಕಗಳಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಖ್ಯಾತನಾಮರು.^[೨] ಅವರ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಧನೆಗಳು ಅವರು ಮೊದಲಿಗೆ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಾಗಿ ನಂತರ ಅಶಾಂತ ಸಮಾಜದ ಅಸಂತುಷ್ಟ ನಾಮಕಾವಸ್ತೆ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದ 1960ರ ದಶಕದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆದಂತವು. "ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌‌" ಮತ್ತು "ದ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ ದೇ ಆರ್‌ ಎ-ಚೇಂಜಿಂಗ್‌"ನಂತಹಾ ಅವರ ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳು ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳು ^[೩] ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ-ವಿರೋಧಿ^[೪] ಚಳುವಳಿಗಳ ಸ್ತುತಿಗೀತೆಗಳೆನಿಸುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಂಡವು. ಅವರ ಮುಂಚಿನ ಭಾವಗೀತೆಗಳು ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ರಾಜಕೀಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಹಾಗೂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪ್ರಭಾವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಅವು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾಪ್‌ ಸಂಗೀತದ ರೂಢಿಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರತಿಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಜನರಿಗೆ ಆಪ್ಯಾಯಮಾನವಾದವು. ವೃದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಖಾಸಗೀಕರಿಸಿದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಭೇದ ಅನೇಕ ವಿಶದ ಸಂಪ್ರದಾಯ, ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಹಾಡುಗಳ– ಜಾನಪದ, ಬ್ಲೂಸ್‌ ಮಾದರಿ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಮೀಣ ರೀತಿಗಳಿಂದ, ಸುವಾರ್ತೆ, ರಾಕ್‌ ಮತ್ತು ರಾಲ್‌ ಮತ್ತು ರಾಕಬಿಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲ‌, ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಹಾಗೂ ಐರಿಷ್‌ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ, ಜಾಜ್‌ ಹಾಗೂ ಸ್ವಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರದ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ.^[೫]

ಡೈಲನ್‌ ಗಿಟಾರ್‌‌, ಪಿಯಾನೋ ಹಾಗೂ ರಾಗಮಾಲಿಕೆ/ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. 1980ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನೆವರ್‌ ಎಂಡಿಂಗ್‌ ಟೂರ್‌ ‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾದ ಪ್ರವಾಸಗಳಲ್ಲಿ ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಸಹ ಹಾಡುಗಾರರ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಕಲಾವಿದ ಹಾಗೂ ಹಾಡುಗಾರರಾಗಿದ್ದು ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದರೂ, ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಅವರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುವುದು ಅವರ ಗೀತರಚನೆ.^[೨]

ಅವರು ಗ್ರಾಮ್ಮಿ, ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಗ್ಲೋಬ್‌ ಹಾಗೂ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ; ಅವರನ್ನು ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಪ್ರಸಿದ್ಧರ ಪಟ್ಟಿ, ನಾಷ್‌ವಿಲೆ ಗೀತರಚನಕಾರ ಪ್ರಸಿದ್ಧರ ಪಟ್ಟಿ ಹಾಗೂ ಗೀತರಚನಕಾರ ಪ್ರಸಿದ್ಧರ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವಾದ ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ ದುಲುತ್‌/ಡುಲುತ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಡುಗಾರರ ಗೌರವಾರ್ಥ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.^[೬] ಪುಲಿಟ್ಜರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ತೀರ್ಪುಗಾರರು ಅವರೇ ಹೇಳಿದ ಪ್ರಕಾರ "ಅಸಾಧಾರಣವಾದ ಕವಿಶಕ್ತಿಯಿಂದ ರಚಿಸಿದ ಗೀತಕೃತಿಗಳಿಂದ" ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಅಮೇರಿಕದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಅವರು ಬೀರಿದ ಅಭಿಜ್ಞ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ 2008ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪ್ರಶಸ್ತಿಪಠಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು."^[೭]

ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ತೀರ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಲ್ಬಂ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಇನ್‌ ದ ಹಾರ್ಟ್‌ ಅನ್ನು, ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 13, 2009ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಗೀತೆಗಳಾದ "ಹಿಯರ್‌ ಕಮ್ಸ್‌ ಸಾಂಟಾ ಕ್ಲಾಸ್‌‌" ಹಾಗೂ "ಹಾರ್ಕ್‌! ದ ಹೆರಾಲ್ಡ್‌‌ ಏಂಜೆಲ್ಸ್‌‌‌ ಸಿಂಗ್‌‌" ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಅದೇ ಮಾದರಿಯ ಇತರ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಆಲ್ಬಂನ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬರುವ ಡೈಲನ್‌'ರ ಎಲ್ಲಾ ರಾಯಧನಗಳೂ USAಯ ಫೀಡಿಂಗ್‌ ಅಮೇರಿಕಾ, UKಯ ಕ್ರೈಸಿಸ್‌, ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಂತಹಾ ದತ್ತನಿಧಿಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಲಿದೆ.^[೮]

ಮೂಲಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತದ ಉಪಕ್ರಮಗಳು

ರಾಬರ್ಟ್‌ ಅಲ್ಲೆನ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ (ಹೀಬ್ರ್ಯೂ ಹೆಸರು ಷಬ್ತಾಯೀ ಝಿಸೆಲ್‌ ಬೆನ್‌ ಅವ್ರಾಹಂ)^{[೯][೧೦]} ರು ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ,^{[೧೧][೧೨]} ದುಲುತ್‌/ಡುಲುತ್‌ ನಗರದ St.ಮೇರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮೇ 24, 1941ರಂದು ಜನಿಸಿ, ಸುಪೀರಿಯರ್‌ ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನ ಮೆಸಬಿ ಉಕ್ಕಿನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ ಹಿಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ಆತನ ತಂದೆಯ ಕಡೆಯ ಹಿರಿಯರಾದ ಝಿಗ್‌ಮನ್‌ ಹಾಗೂ ಅನ್ನಾ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌, ರಷ್ಯನ್‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ (ಈಗಿನ ಉಕ್ರೇನ್‌) ಒಡೆಸ್ಸಾದಿಂದ ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ಗೆ 1905ರ ಯೆಹೂದ್ಯ ವಿರೋಧಿ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ವಲಸೆ ಬಂದಿದ್ದರು.^[೧೩] ಆತನ ತಾಯಿಯ ಕಡೆಯ ಹಿರಿಯರಾದ ಬೆಂಜಮಿನ್‌ ಹಾಗೂ ಲಿಬ್ಬಾ ಎಡೆಲ್‌ಸ್ಟೀನ್‌ರು 1902ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ಗೆ ಬಂದಿದ್ದ ಲಿಥುವೇನಿಯಾದ ಯಹೂದಿಗಳಾಗಿದ್ದರು.^[೧೩] ತನ್ನ ಆತ್ಮಕಥೆಯಲ್ಲಿ Chronicles: Volume One , ಡೈಲನ್‌ರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಕಡೆಯ ಅಜ್ಜಿಯ ತಾಯಿಮನೆ ಹೆಸರು ಕಿರ್ಗಿಜ್‌ ಎಂದಿತ್ತೆಂದು ಹಾಗೂ ಆಕೆಯು ಇಸ್ತಾನ್‌ಬುಲ್‌‌ ಮೂಲದವರೆಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.^[೧೪]

ಡೈಲನ್‌ರ ಪೋಷಕರಾದ, ಅಬ್ರಾಮ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ಹಾಗೂ ಬಿಯಾಟ್ರೀಸ್‌ "ಬೀಟ್ಟಿ" ಸ್ಟೋನ್‌ರು, ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಸಣ್ಣ ಆದರೆ ನಿಕಟವರ್ತಿ ಯಹೂದಿ ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು. ರಾಬರ್ಟ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ತನ್ನ ಆರನೇ ವಯಸ್ಸಿನವರೆಗೆ ದುಲುತ್‌/ಡುಲುತ್‌ ನಲ್ಲಿದ್ದು, ಆತನ ತಂದೆಯು ಪೋಲಿಯೋ ಪೀಡಿತರಾದಾಗ ಕುಟುಂಬವು ಆತನ ತಾಯಿಯ ತವರಾದ ಹಿಬ್ಬಿಂಗ್‌ಗೆ ಮರಳಿತಾದ್ದರಿಂದ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯದ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ರಾಬರ್ಟ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ತಮ್ಮ ಯೌವನದ ಬಹುಭಾಗವನ್ನು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಬ್ಲೂಸ್‌ ಹಾಗೂ ಷ್ರೆವೆಪೋರ್ಟ್‌, ಲೂಸಿಯಾನಾಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಹಾಗೂ ಮೊದಲಿನ ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಆಲಿಸಿಕೊಂಡು ಕಳೆದರು.^[೧೫] ಅವರು ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವಾದ್ಯತಂಡಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು : ಷಾಡೋ ಬ್ಲಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಎಂಬುದು ಅಲ್ಪಕಾಲೀನವಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಮುಂದಿನ ದ ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಕಾರ್ಡ್ಸ್‌,^[೧೬] ತಂಡವು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನವಾಗಿದ್ದುದಲ್ಲದೇ ಜನಪ್ರಿಯ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೀತೆಗಳ ಸಾಲನ್ನೇ ನೀಡಿತು. ಅವರ ಡ್ಯಾನ್ನಿ ಹಾಗೂ ಜ್ಯೂನಿಯರ್‌ಗಳು ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ "ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಈಸ್‌ ಹಿಯರ್‌ ಟು ಸ್ಟೇ" ಎಂಬ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯ ಪ್ರತಿಭಾಪ್ರದರ್ಶನವು ಎಷ್ಟು ಏರುಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿತ್ತೆಂದರೆ ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲರು ಧ್ವನಿಗ್ರಾಹಕವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಯಿತು.^[೧೭] 1959ರಲ್ಲಿ ವಿಂಟರ್‌ ಡಾನ್ಸ್‌ ಪಾರ್ಟಿ ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ ಬಡ್ಡಿ ಹಾಲಿರನ್ನು ನೋಡಿದ ಅವರು ನಂತರ ಅವರೊಂದಿಗೆ ದೃಷ್ಟಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೇಗಾಯಿತೆಂಬುದನ್ನು ನೆನೆಸಿಕೊಂಡರು. ತಮ್ಮ 1959ರ ಶಾಲಾ ವಾರ್ಷಿಕಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ರಾಬರ್ಟ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ "ಲಿಟಲ್‌ ರಿಚರ್ಡ್‌ಗೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವುದು" ತಮ್ಮ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದರು.^[೧೮] ಅದೇ ವರ್ಷ, ಎಲ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಗುನ್ನ್‌‌ (sic) ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ, ಬಾಬ್ಬಿ ವೀರೊಂದಿಗೆ ಪಿಯಾನೋವನ್ನು ಬಾರಿಸಿಕೊಂಡು ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟುತ್ತಾ ಎರಡು ಬಾರಿ ವಿಹಾರಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.^{[೧][೧೯][೨೦]}

1959ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿನ್ನೆಯಾಪೊಲಿಸ್‌ಗೆ ಮರಳಿದ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಕ್ಕೆ ದಾಖಲಾತಿ ಪಡೆದರು. ಅವರಿಗೆ ಮುಂಚೆ ಇದ್ದ ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಮೇಲಿನ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅಮೇರಿಕದ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತದೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆಯಿತು. 1985ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತವು ಆಕರ್ಷಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು: "ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರೋಲ್‌ನ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಇದು ನನಗೆ ಸಾಲದೆಂದು ಅನಿಸುತ್ತಿತ್ತು ... ಅದರಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಆಕರ್ಷಕ ಪದಗಳು ಹಾಗೂ ಮಿಡಿಸುವ ಲಯಗಳಿದ್ದರೂ... ಗೀತೆಗಳು ಗಂಭೀರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಜೀವನವನ್ನು ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನು ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಾಗ ಅದು ಗಂಭೀರವಾದುದೆಂದು ತಿಳಿದಿತ್ತು. ಈ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿರಾಶೆ, ವಿಷಾದ, ವಿಜಯ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭರವಸೆ ಅಲೌಕಿಕ, ಅಂತರಾಳದ ಭಾವನೆಗಳು ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ."^[೨೧] ಅವರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ 10 O'ಕ್ಲಾಕ್‌ ಸ್ಕಾಲರ್‌, ವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಕೆಲವೇ ಬ್ಲಾಕ್‌ಗಳಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿದ್ದ ಕಾಫಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೀಡುವುದನ್ನು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು, ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಡಿಂಕಿಟೌನ್‌ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ ಪ್ರವಾಸಿ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು.^{[೨೨][೨೩]}

ತಮ್ಮ ಡಿಂಕಿಟೌನ್‌ ದಿನಗಳಲ್ಲಿಯೇ, ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ ತಮ್ಮನ್ನು "ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌" ಎಂದು ಪರಿಚಯಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು."^[೧೬] 2004ರ ಸಂದರ್ಶನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ವಿವರಿಸಿದ್ದು ಹೀಗೆ : "ನೀವು ಹುಟ್ಟಿದ ನಂತರವೇ ತಪ್ಪು ಹೆಸರಿದೆ ಇವರ ಮಗನಾಗಿ ಹುಟ್ಟಿರಬಾರದಾಗಿತ್ತು ಎಂದೆನಿಸುವುದು. ಆದರೆ ಇದೆಲ್ಲಾ ಸಹಜ. ನೀವು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಯಾವ ಹೆಸರಿಂದ ಕರೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೀರೋ ಆ ಹೆಸರಿಂದಲೇ ಕರೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಇದು ಮುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ."^[೨೪]

1960ರ ದಶಕ

ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ ವಲಸೆ ಹಾಗೂ ದಾಖಲೆಯ ವ್ಯವಹಾರ

ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬಂದರು. ಜನವರಿ 1961ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮಹಾನಗರಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಹಾಗೂ ಹಂಟಿಂಗ್‌ಟನ್‌' ರೋಗದಿಂದ ಪೀಡಿತರಾಗಿ ಗ್ರೇಸ್ಟೋನ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌ ಮಾನಸಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯ^[೨೫] ದಲ್ಲಿದ್ದ ತಮ್ಮ ಸಂಗೀತ ಆರಾಧ್ಯ ದೈವ ವುಡೀ ಗುತ್ರೀರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು. ಗುತ್ರೀ ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ದಿವ್ಯವಾಣಿಯಂತಿದ್ದರಲ್ಲದೇ ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದರು. ತಮ್ಮ ಮೇಲಿನ ಗುತ್ರೀ'ರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ ಡೈಲನ್‌ ನಂತರ ಬರೆದಿದ್ದು ಹೀಗೆ : "ಗೀತೆಗಳು ತಮ್ಮಲ್ಲೇ ಅಪರಿಮಿತ ಮಾನವತ್ವದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು ... [ಅವರು] ಅಮೇರಿಕ ಚೇತನದ ನಿಜವಾದ ದನಿಯಾಗಿದ್ದರು. ನಾನು ನನ್ನಲ್ಲೇ ಗುತ್ರೀಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶಿಷ್ಯನಾಗುವವನು ನಾನು ಎಂದುಕೊಂಡೆ."^[೨೬] ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಕ್ಕೆ ಗುತ್ರೀರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಗುತ್ರೀರ ಸಹಾಯಕ ರಾಂಬ್ಲಿನ್‌ ಜಾಕ್‌ ಎಲ್ಲಿಯಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ ಸ್ನೇಹ ಬೆಳೆಸಿದರು. ಗುತ್ರೀಯವರ ಕೃತಿಸಂಗ್ರಹದ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಎಲ್ಲಿಯಟ್‌ರ ಮೂಲಕ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ ಕ್ರಾನಿಕಲ್ಸ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಯಲ್ಲಿ (2004)^[೨೭] ಈ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲಿಯಟ್‌ರನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದ್ದಾರೆ.

1961ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಿಂದ, ಡೈಲನ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಅನೇಕ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದರು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರು, ಗೆರ್ಡೆಸ್‌ ಫೋಕ್‌ ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವೊಂದರ ಬಗ್ಗೆ ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ನಲ್ಲಿ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಷೆಲ್ಟನ್‌ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಬರೆದಾಗ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆದರು.^[೨೮] ಅದೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ರು ಜಾನಪದ ಹಾಡುಗಾರ ಕೆರೋಲಿನ್‌ ಹೆಸ್ಟರ್‌ರ ನಾಮಸೂಚಕ ಮೂರನೇ ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿ ರಾಗಮಾಲಿಕೆ/ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂಅನ್ನು ನುಡಿಸಿದಾಗ, ಅದು ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಆಲ್ಬಂನ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಜಾನ್‌ ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ರ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದಿತು.^[೨೯] ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ಗೆಂದು ಡೈಲನ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ‌ಅಂಕಿತ ಹಾಕಿದರು. ಪ್ರಥಮ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿ (1962), ಪರಿಚಿತ ಜಾನಪದ, ಬ್ಲೂಸ್‌ ಹಾಗೂ ಸುವಾರ್ತೆ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಎರಡು ಮೂಲ ಸಂಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಆಲ್ಬಂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮವನ್ನೇನೂ ಬೀರದೇ, ಪ್ರಥಮ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾಗದಿದ್ದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕೇವಲ 5,000 ಪ್ರತಿಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ಮಾರಾಟವಾದವು.^[೩೦] ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ, ಈ ಹಾಡುಗಾರರನ್ನು ಕೆಲವರು "ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌'ರ ಪ್ರಮಾದ"ವೆಂದು ಹಳಿದು ಅವರ ಒಫ್ಪಂದವನ್ನು ರದ್ದು ಮಾಡಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿದ ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌, ಜಾನ್ನಿ ಕ್ಯಾಷ್‌ರೂ ಕೂಡಾ ಡೈಲನ್‌ರ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು.^[೩೦] ಕೊಲಂಬಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ, ಡೈಲನ್‌ ಬ್ಲೈಂಡ್‌ ಬಾಯ್‌ ಗ್ರಂಟ್‌ ಎಂಬ ಮಿಥ್ಯಾನಾಮದಲ್ಲಿ, ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ ಪತ್ರಿಕೆ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಬ್ರಾಡ್‌ಸೈಡ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಗೆಂದು ಅನೇಕ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದರು.^[೩೧]

ಆಗಸ್ಟ್‌ 1962ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಇಟ್ಟರು. ಅವರು ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಎಂದು ಬದಲಿಸಿಕೊಂಡರು, ಹಾಗೂ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ರೊಡನೆ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು. ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ರು 1970ರವರೆಗೆ ಡೈಲನ್‌ರ ನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದರಲ್ಲದೇ ತಮ್ಮ ವೈರುದ್ಧ್ಯದ ನಡವಳಿಕೆಗೆ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಗ್ರಾಹಕರ ಮೇಲಿನ ಅತಿಯೆನಿಸುವಷ್ಟು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ನಿಯತ್ತಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದರು.^[೩೨] ಡೈಲನ್‌ ನಂತರ ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ರನ್ನು ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದರು : "ಅವರೊಂದು ತರಹಾ ಕರ್ನಲ್‌ ಟಾಮ್‌ ಪಾರ್ಕರ್‌ ತರಹದ ವ್ಯಕ್ತಿ... ಅವರು ಬರುತ್ತಿರುವುದರ ಸುಳಿವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದಿತ್ತು .."^[೨೩] ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ ಹಾಗೂ ಜಾನ್‌ ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ರ ನಡುವಿನ ಘರ್ಷಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಯುವ ಆಫ್ರಿಕನ್‌ ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಜಾಜ್‌ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಟಾಮ್‌ ವಿಲ್ಸನ್‌ರು ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ರ ಬದಲಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ರ ಎರಡನೇ ಆಲ್ಬಂನ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾದರು.^[೩೩]

ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 1962ರಿಂದ ಜನವರಿ 1963ರವರೆಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ UK ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಮಾಡಿದರು.^[೩೪] TV ನಿರ್ದೇಶಕ ಫಿಲಿಪ್‌ ಸಾವಿಲ್ಲೆರು BBC ಟೆಲಿವಿಷನ್‌ ವಾಹಿನಿಗೆಂದು ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದ ಮ್ಯಾಡ್‌ಹೌಸ್‌ ಆನ್‌ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಎಂಬ ರೂಪಕದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು, ಸಾವಿಲ್ಲೆಯವರು ಅವರಿಗೆ ಆಹ್ವಾನ ನೀಡಿದ್ದರು.^[೩೫] ರೂಪಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌ , ಎಂಬ ಹಾಡನ್ನು ಹಾಡಿದರು, ಇದು ಹಾಡಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿತ್ತು^[೩೬] ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಡೈಲನ್‌ ಲೆಸ್‌ ಕಸಿನ್ಸ್‌‌, ದ ಪಿಂಡರ್‌ ಆಫ್‌ ವೇಕ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌‌,^[೩೭] ಹಾಗೂ ಬುಂಜೀಸ್‌ನಂತಹಾ ಅನೇಕ ಲಂಡನ್‌ ಜಾನಪದ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು.^[೩೪] ಇಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಕಾರ್ಥಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ UK ಹಾಡುಗಾರರಿಂದ ಹೊಸ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಕಲಿತರು.^[೩೪]

ಡೈಲನ್‌ರ ಎರಡನೇ ಆಲ್ಬಂ, ದ ಫ್ರೀವೀಲಿಂಗ್‌' ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್ ‌, ಮೇ 1963ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅವರು ಹಾಡುಗಾರ ಹಾಗೂ ಗೀತರಚನಾಕಾರರಾಗಿ ಹೆಸರು ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಆಲ್ಬಂನ ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಹಾಡುಗಳೆಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತಲ್ಲದೇ ಭಾಗಶಃ ಗುತ್ರೀಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದ್ದವು, ಪೀಟ್‌ ಸೀಗರ್‌ರ ವಿಷಯವಾರು ಗೀತೆಗಳ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದರು.^[೩೮] ಉದಾಹರಣೆಗೆ "ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್‌ ಟೌನ್‌", ಮಿಸಿಸಿಪ್ಪಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಕಪ್ಪು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿ ದಾಖಲಾಗುವ ಜೇಮ್ಸ್‌‌ ಮೆರೆಡಿತ್‌‌ರ ವಿಪತ್ಕಾಲದ ಬಗೆಗಿನ ನಿಂದಾತ್ಮಕ ಕಥೆಯ ಮೇಲೆ ಆಧಾರವಾಗಿತ್ತು.^[೩೯]

ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯ ಹಾಡಾದ, "ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌‌", ಗುಲಾಮರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಾಡಾದ "ನೋ ಮೋರ್‌ ಆಕ್ಷನ್‌ ಬ್ಲಾಕ್‌"ನಿಂದ ಭಾಗಶಃ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಅದರ ಭಾವವು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.^[೪೦] ಈ ಹಾಡನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ, ಇದು ಪೀಟರ್‌, ಪಾಲ್‌ ಹಾಗೂ ಮೇರಿಯರಿಗೆ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ತಂದುಕೊಟ್ಟು, ಇತರೆ ಅನೇಕ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ರ ಹಾಡುಗಳೊಡನೆ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗುವುದಕ್ಕೆ ದೃಷ್ಟಾಂತವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. "ಎ ಹಾರ್ಡ್‌ ರೇನ್ಸ್‌‌ ಎ-ಗೊನ್ನಾ ಫಾಲ್‌‌" ಎಂಬ ಹಾಡು "ಲಾರ್ಡ್ ರಂಡಾಲ್‌" ಎಂಬ ಜಾನಪದ ಲಾವಣಿಯ ಶೃತಿಯ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿತ್ತು. ಪರಮಾಣು ವಿಧ್ವಂಸಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪರೋಕ್ಷ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದ್ದುದರಿಂದ ಡೈಲನ್‌ ಇದರ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದ ಕೆಲವೇ ವಾರಗಳ ನಂತರ ಆರಂಭವಾದ ಕ್ಯೂಬಾದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸಿತು.^[೪೧] "ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌‌" ತರಹವೇ, "ಎ ಹಾರ್ಡ್‌ ರೇನ್ಸ್‌‌ ಎ-ಗೊನ್ನಾ ಫಾಲ್‌‌" ಆಧುನಿಕ ಗೀತರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜಾನಪದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಮಾವಾದಿ ಭಾವಗಳ ಆಕ್ರಮಣ ಹಾಗೂ ಜಾಗೃತಿಯ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹೊಸ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು.^[೪೨]ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align left

Bob Dylan - "Blowin' in the Wind"

ಚಿತ್ರ:Bob Dylan - Blowin' in the Wind.ogg

Blowin' in the Wind was, according to critic Andy Gill, "the song with which Dylan's name is most inextricably linked, and safeguarded his reputation as a civil libertarian through any number of changes in style and attitude."^[೪೩]

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box endಡೈಲನ್‌ರ ವಿಷಯವಸ್ತುಗಳ ಗೀತೆಗಳು ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಭದ್ರಗೊಳಿಸಿದರೆ, ಫ್ರೀವೀಲಿಂಗ್‌ ಪ್ರೇಮಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಹಾಸ್ಯ ಮಾಡುವ, ಅತಿವಾಸ್ತವಿಕತೆಯ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು. ಡೈಲನ್‌ರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿನ ಹಾಸ್ಯ,^[೪೪] ಆಲ್ಬಂನ ವಿಷಯ ವಸ್ತುಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ದಿ ಬೀಟಲ್ಸ್‌ರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಕೇಳುಗರನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿತು. ಜಾರ್ಜ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು, "ನಾವು ಕೇವಲ ಹಾಡಿದೆವು, ಕೇವಲ ಬಳಸಿದೆವು. ಗೀತೆಯ ಭಾವವು ಹಾಗೂ ಅದರ ನಿಲುವು ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿಯಾಗಿ ಸ್ವಂತಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದವು ಹಾಗೂ ಅದ್ಭುತವಾದವು."^[೪೫]

ಡೈಲನ್‌ರ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿನ ಒರಟು ಅಂಶವು ಹೊಸ ಕೇಳುಗರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗದಿದ್ದರೂ, ಉಳಿದವರಿಗೆ ಅದೇ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಜೋಯ್ಸ್‌ ಕೆರೋಲ್‌ ಓಟ್ಸ್‌ ತನ್ನ ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಮೇಲೆ ಡೈಲನ್‌ ಬೀರಿದ ಪ್ರಭಾವದ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ : "ನಾವು ಮೊದಲಿಗೆ ಈ ಯುವ ಮತ್ತು ಅಪಕ್ವವಾದ ಹಾಗೂ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿಲ್ಲದೆನಿಸುವ ಮೂಗಿನಿಂದ ಹೊರಡಿಸುವ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ಉಪ್ಪುಕಾಗದವೂ ಹಾಡುತ್ತದೆಯೇ ಎಂದೆನಿಸಿತಾದರೂ ಅದರ ಪ್ರಭಾವ ಕೌತುಕಪೂರ್ಣ ಹಾಗೂ ಆವೇಗ ಉಂಟುಮಾಡುವುದಾಗಿತ್ತು."^[೪೬] ಅವರ ಅನೇಕ ಮುಂಚಿನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗೀತೆಗಳು, ಮೊದಲಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ರ ಪ್ರತಿಪಾದಕರಾದ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪ್ರೇಮಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಜೋನ್‌ ಬೇಜ್‌ರಂತಹಾ ಇತರೆ ಗಾಯಕರ ಹೆಚ್ಚು ರೋಚಕವೆನಿಸುವ ಆವೃತ್ತಿಗಳಾಗಿ ಜನರನ್ನು ತಲುಪಿತು.^[೧೬] ಬೇಜ್‌ ಆತನ ಅನೇಕ ಹಿಂದಿನ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿ ತನ್ನ ಗೀತಕಛೇರಿಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆತನನ್ನು ವೇದಿಕೆಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಗೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಲಭಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದರು.^[೪೭]

1960ರ ದಶಕದ ಮುನ್ನ ಹಾಗೂ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ರ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಹೊಂದಿದ ಇತರರೆಂದರೆ ದ ಬಿರ್ಡ್ಸ್‌, ಸೊನ್ನಿ ಹಾಗೂ ಚೆರ್‌, ದ ಹೊಲ್ಲೀಸ್‌, ಪೀಟರ್‌, ಪಾಲ್‌ ಹಾಗೂ ಮೇರಿ, ಮ್ಯಾನ್‌ಫ್ರೆಡ್‌ ಮಾನ್ನ್‌, ಮತ್ತು ದ ಟರ್ಟಲ್ಸ್‌. ಇವರಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ಇವುಗಳಿಗೆ ಪಾಪ್‌ ರೂಪ ಕೊಡುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಪಟ್ಟರೂ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಬೇಜ್‌ ಅವುಗಳನ್ನು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿರಳ ಜಾನಪದ ಕೃತಿಗಳ ಹಾಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಕವರ್‌ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಎಷ್ಟು ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿಯಾದವೆಂದರೆ CBS ಅವರನ್ನು "ಡೈಲನ್‌ರ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಡೈಲನ್‌ರ ಹಾಗೆ ಯಾರೂ ಹಾಡಲಾಗದು" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಿತು."^[೪೮]

"ಮಿಕ್ಸ್‌ಡ್‌ ಅಪ್‌ ಕನ್‌ಫ್ಯೂಷನ್‌", ಎಂಬುದನ್ನು ಫ್ರೀವೀಲಿಂಗ್‌ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಬಾಲಕ ವಾದ್ಯತಂಡದೊಡನೆ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತು. ಅದನ್ನು ಏಕಗೀತೆಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರೂ ವೇಗವಾಗಿ ಹಿಂಪಡೆದರು . ಆಲ್ಬಂನ ಒಂಟಿ ವಾದ್ಯದ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಏಕಗೀತೆಯು ರಾಕೆಬಿಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತದೊಡನೆ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುವ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು ನೀಡಿತು. ಕ್ಯಾಮೆರನ್‌ ಕ್ರೋಯೆ ಇದನ್ನು "ಎಲ್ವಿಸ್‌ ಪ್ರೆಸ್ಲೆ ಹಾಗೂ ಸನ್‌ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ರೆಡೆಗೆ ತೊಯ್ದಾಡುವ ಮನಸ್ಸಿನ ಜಾನಪದ ಕಲಾವಿದರ ಆಕರ್ಷಕ ನೋಟ" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದರು."^[೪೯]

ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಹಾಗೂ ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿ

ಮೇ 1963ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ರ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ದ ಎಡ್‌ ಸುಲ್ಲಿವನ್‌ ಷೋ ದಿಂದ ಹೊರನಡೆದಾಗ ಏರಿತು. ತಾಲೀಮಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ CBS ವಾಹಿನಿಯ/ಟೆಲಿವಿಷನ್‌ನ "ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಅನುಷ್ಠಾನ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ"ರು, ಅವರು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲುದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ಗೀತೆ "ಟಾಕಿಂಗ್‌ ಜಾನ್‌ ಬಿರ್ಚ್‌ ಪ್ಯಾರಾನಾಯ್ಡ್‌ ಬ್ಲೂಸ್‌"ಯು ಜಾನ್‌ ಬಿರ್ಚ್‌ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ನಿಂದಾತ್ಮಕವೆನಿಸುವ ಸಂಭವವಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು. ವಿಮರ್ಶಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳಿಗೆ ಅನುಸರಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸದಿರುವುದೇ ಮೇಲು ಎಂದು, ಡೈಲನ್‌ ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು.^[೫೦]ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align right

Bob Dylan - "The Times They Are a-Changin'"

ಚಿತ್ರ:Bob Dylan - The Times They Are a-Changin'.ogg

Dylan said of "The Times They Are a-Changin'": "This was definitely a song with a purpose. I wanted to write a big song, some kind of theme song, with short concise verses that piled up on each other in a hypnotic way. The civil rights movement and the folk music movement were pretty close and allied together at that time."^[೨೧]

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box endಈ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಬೇಜ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಆಗಸ್ಟ್‌ 28, 1963ರಂದು ಮಾರ್ಚ್‌‌‌ ಆನ್‌ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹಾಡುವ ಮೂಲಕ ನಾಗರಿಕ ಹಕ್ಕುಗಳ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದರು.^[೫೧] ಡೈಲನ್‌ರ ಮೂರನೇ ಆಲ್ಬಂ, ದ ಟೈಮ್ಸ್‌ ದೇ ಆರ್‌ ಎ-ಚೇಂಜಿಂಗ್‌ ಹೆಚ್ಚು ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಸಿನಿಕ ಸ್ವರೂಪದ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು.^[೫೨] ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಮೆಡ್ಗರ್‌ ಎವರ್ಸ್‌ರ ಕೊಲೆಯ ಬಗೆಗಿನ ವಸ್ತು ಹೊಂದಿದ್ದ "ಓನ್ಲೀ ಎ ಪಾನ್‌ ಇನ್‌ ದೇರ್‌ ಗೇಮ್‌ "; ಹಾಗೂ ಹೋಟೆಲ್‌ನ ಕಪ್ಪು ವರ್ಣೀಯ ಬಾರ್‌ ಪರಿಚಾರಿಕೆ ಹ್ಯಾಟ್ಟಿ ಕೆರೋಲ್‌ರು ಶ್ವೇತ ಯುವ ಪ್ರಮುಖ ವಿಲಿಯಂ ಜಾಟ್‌ಝಿಂಗರ್‌ರಿಂದ ಸಾವು ಕಂಡಿದ್ದನ್ನು ವಸ್ತುವಾಗಿಸಿದ ಬ್ರೆಚ್ಟಿಯನ್‌ "ದ ಲೋನ್‌ಸಮ್‌ ಡೆತ್‌ ಆಫ್‌ ಹ್ಯಾಟ್ಟಿ ಕೆರೋಲ್‌" ಸೇರಿದಂತೆ ಹಾಡುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮಕಾಲೀನ ನಿಜಜೀವನವನ್ನು ವಿಷಯವಸ್ತುವನ್ನಾಗಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಿದ್ದವು.^[೫೩] ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಷಯವಾಗಿ, ರೈತ ಹಾಗೂ ಗಣಿಕಾರ್ಮಿಕ ಸಮುದಾಯಗಳ ಕುಸಿತದಿಂದುಂಟಾದ ನಿರಾಶೆಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ "ಬಾಲ್ಲಡ್‌ ಆಫ್‌ ಹಾಲ್ಲಿಸ್‌ ಬ್ರೌನ್‌" ಹಾಗೂ "ನಾರ್ತ್‌ ಕಂಟ್ರಿ ಬ್ಲೂಸ್‌" ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆ. ಈ ರಾಜಕೀಯ ವಿಷಯವಸ್ತುವಿನೊಡನೆ ಎರಡು ಖಾಸಗಿ ಪ್ರೇಮಗೀತೆಗಳಾದ, "ಬೂಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌ ಲೆದರ್‌" ಹಾಗೂ "ಒನ್‌ ಟೂ ಮೆನಿ ಮಾರ್ನಿಂಗ್ಸ್‌"ಗಳೂ ಸೇರಿದ್ದವು.^[೫೪]

1963ರ ಕೊನೆಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ಜಾನಪದ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಭಟನಾ ಚಳುವಳಿಗಳಿಂದ ಉದ್ರೇಕಿತನಾಗಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಮಿತಿಗೊಳಪಟ್ಟ ಹಾಗೆ ಭಾವಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು.^[೫೫] ಜಾನ್‌ F. ಕೆನಡಿಯವರ ಹತ್ಯೆಯ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ನಂತರ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಎಮರ್ಜೆನ್ಸಿ ಸಿವಿಲ್‌ ಲಿಬರ್ಟೀಸ್‌ ಕಮಿಟಿಯಿಂದ "ಟಾಮ್‌ ಪೈನ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ"ಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಉದ್ವೇಗಕ್ಕೊಳಗಾದ ಡೈಲನ್‌, ಧಾರ್ಷ್ಟ್ಯದಿಂದ ಹತ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಮಿಟಿಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಕಮಿಟಿಯ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ವೃದ್ಧ ಹಾಗೂ ಬೋಳು ತಲೆಯವರೆಂದು ಹೀಗಳೆಯುತ್ತಾ, ಕೆನಡಿಯವರ ಹತ್ಯೆಯ ಆರೋಪಿ ಲೀ ಹಾರ್ವೆ ಓಸ್ವಾಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ (ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಯೋರ್ವರ) ಅಂಶವನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿದಾಗ ಈ ಭಾವನೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತಗೊಂಡವು.^[೫೬]

1964ರ,^[೧೬] ಜೂನ್‌ ಸಂಜೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಏಕಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅನದರ್‌ ಸೈಡ್‌ ಆಫ್‌ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಹಿಂದಿನದಕ್ಕಿಂತ ಹಗುರ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. "ಐ ಷಲ್‌ ಬಿ ಫ್ರೀ #10" ಹಾಗೂ "ಮೋಟಾರ್‌ಸೈಕೋ ನೈಟ್‌ಮೇರ್‌"ಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾಸ್ಯಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಅತಿ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯ ಡೈಲನ್‌ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. "ಸ್ಪಾನಿಷ್‌ ಹಾರ್ಲೆಮ್‌ ಇನ್ಸಿಡೆಂಟ್" ಹಾಗೂ "ಟು ರಮೋನಾ"ಗಳು ಪ್ರೇಮಪೂರಿತ ಹಾಗೂ ಭಾವಪೂರಿತ ಪ್ರೇಮಗೀತೆಗಳಾಗಿದ್ದರೆ, "ಬ್ಲಾಕ್‌ ಕ್ರೋ ಬ್ಲೂಸ್‌" ಹಾಗೂ "ಐ ಡೋಂಟ್‌ ಬಿಲೀವ್‌ ಯೂ (ಷೀ ಆಕ್ಟ್ಸ್‌ ಲೀಕ್‌ ವಿ ನೆವರ್‌ ಹ್ಯಾವ್‌ ಮೆಟ್‌)"ಗಳು ಡೈಲನ್‌ರ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ನ ಪರ್ವ ಆರಂಭವಾಗುವ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದವು. "ಇಟ್‌‌ ಏಂ'ಟ್‌ ಮಿ ಬೇಬ್‌", ಎಂಬ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಧಿಕ್ಕರಿಸಿದ ಪ್ರೇಮದ ಬಗೆಗಿನ ಹಾಡನ್ನು, ತನ್ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯು ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಹೇರಿರುವ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೫೭] ಅವರ ನವೀನತಮ ದಿಕ್ಕು ಎರಡು ದೀರ್ಘ ಹಾಡುಗಳಾದ : ನಂತರ ಅಲೆನ್‌ ಗಿನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ರು ನಂತರ ವಿಷದೀಕರಿಸಿದ "ಚೈನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಫ್ಲಾಷಿಂಗ್‌ ಇಮೇಜಸ್‌"^[೫೮] ದಟ್ಟ ರೂಪಕ ಪ್ರತಿಮೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಇಂಪ್ರೆಷನಿಸ್ಟಿಕ್‌ ಪಂಥೀಯ "ಕೈಮ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಫ್ರೀಡಂ", ಹಾಗೂ ತನ್ನದೇ ಹಿಂದಿನ ವಿಷಯವಸ್ತು ಹಾಡುಗಳ ಸರಳತೆ ಹಾಗೂ ಕೃತ್ರಿಮ ಗಂಭೀರತೆಯನ್ನು ಹೀಗಳೆಯುವ "ಮೈ ಬ್ಯಾಕ್‌ ಪೇಜಸ್‌" ಅವರು ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಬೆಂಬಲಿಗರಿಂದ ತಾನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗದ ಬಗ್ಗೆ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವಂತಿತ್ತು.^[೫೯]

1964 ಹಾಗೂ 1965ರ ಸಾಲಿನ ಅಂತಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಜಾನಪದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದ ಪ್ರಮುಖ ಸಮಕಾಲೀನ ಗೀತರಚನೆಕಾರನ ಸ್ವರೂಪದಿಂದ ಜಾನಪದ-ರಾಕ್‌ ಪಾಪ್‌-ಸಂಗೀತ ತಾರೆಯಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದುದರಿಂದ ಡೈಲನ್‌ರ ಸ್ವರೂಪ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿಯು ವೇಗದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಅವರ ಒರಟಾದ ಜೀನ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಸಾಧಾರಣ ಅಂಗಿಯ ಬದಲಿಗೆ ದಿನರಾತ್ರಿಯೂ ಬಿಸಿಲುಕನ್ನಡಕ, ಹಾಗೂ ಪಾಯಿಂಟಿ "ಬೀಟಲ್‌ ಬೂಟ್ಸ್‌‌"ಗಳೊಂದಿಗೆ ಕಾರ್ನಬೀ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ವಸ್ತ್ರಶೈಲಿಗೆ ಬದಲಾಯಿತು. ಲಂಡನ್‌ ವರದಿಗಾರರೊಬ್ಬರು ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು: "ಬಾಚಣಿಗೆಯ ಹಲ್ಲನ್ನು ಹೊಂದಿಸಬಲ್ಲಂತಹಾ ಕೂದಲು. ಲೀಸೆಸ್ಟರ್‌ ಚೌಕದ ನಿಯಾನ್‌ ದೀಪಗಳನ್ನು ಮಬ್ಬುಗೊಳಿಸುವಂತ ಪ್ರಕಾಶವುಳ್ಳ ಷರ್ಟ್. ಇವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಆತ ಪೋಷಣೆಯಿಲ್ಲದ ಜುಟ್ಟುಗಿಣಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ."^[೬೦] ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಸಂದರ್ಶನಕಾರರೊಂದಿಗೆ ಅತಿವಾಸ್ತವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಾಗ್ವಾದ ಮಾಡಲು ಕೂಡ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಲೆಸ್‌ ಕ್ರೇನ್‌ TV ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ತಾವು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕೆಂದಿದ್ದ ಚಿತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ, ಕ್ರೇನ್‌ರಿಗೆ ಅವರು ಕೌಬಾಯ್‌ ಭಯಾನಕ ಚಿತ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದರು. ನೀವು ಕೌಬಾಯ್‌ ಪಾತ್ರ ಮಾಡುವಿರಾ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದು ಹೀಗೆ, "ಇಲ್ಲ , ನಾನು ನನ್ನ ತಾಯಿಯ ಪಾತ್ರ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ."^[೬೧]

ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸಾಧನಗಳೊಂದಿಗೆ

ಡೈಲನ್‌ರ ಮಾರ್ಚ್‌ 1965ರ ಆಲ್ಬಂ ಬ್ರಿಂಗಿಂಗ್‌ ಇಟ್‌ ಆಲ್‌ ಬ್ಯಾಕ್‌ ಹೋಮ್‌ ಮತ್ತೊಂದು ಸೊಗಸಿನ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಿತ್ತು,^[೬೨] ಇದರಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್‌ ವಾದ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಪ್ರಥಮ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವಾಗಿತ್ತು. ಮೊದಲನೆಯ ಏಕಗೀತೆ, "ಸಬ್‌ಟೆರ್ರೇನಿಯನ್‌ ಹೋಮ್‌ಸಿಕ್‌ ಬ್ಲೂಸ್‌", ಚಕ್‌ ಬೆರ್ರಿಯವರ "ಟೂ ಮಚ್‌ ಮಂಕೀ ಬಿಸಿನೆಸ್‌"^[೬೩] ನ ಬಹುವಾಗಿ ಹೋಲುತ್ತಿತ್ತು ಹಾಗೂ D. A. ಪೆನ್ನೆಬೇಕರ್‌ರ ಡೈಲನ್‌ರ 1965ರ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಪ್ರವಾಸದ ಡೋಂಟ್‌ ಲುಕ್ ಬ್ಯಾಕ್‌ ನ ಸಿನೇಮಾ ವೆರೈಟ್‌ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಮುಂಚಿನ ಸಂಗೀತ ವಿಡಿಯೋ ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು.^[೬೪] ಮುಕ್ತ ಸಂಯೋಗದ ಭಾವವು ಬೀಟ್‌ ಕವಿತ್ವದ ಉನ್ಮಾದದ ಶಕ್ತಿ ಹಾಗೂ ರ್ರ್ಯಾಪ್‌ ಹಾಗೂ ಹಿಪ್‌ಹಾಪ್‌ ಸಂಗೀತದ ಹರಿಕಾರತ್ವಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ ಹಾಗಿತ್ತು.^[೬೫]

ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಆಲ್ಬಂನ B ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ ಗಿಟಾರ್‌ ಹಾಗೂ ರಾಗಮಾಲಿಕೆ/ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂನೊಂದಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಡಿದ ನಾಲ್ಕು ದೀರ್ಘ ಗೀತೆಗಳಿದ್ದವು.^[೬೬] "Mr. ಟಾಂಬೊರಿನ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌" ತ್ವರಿತವಾಗಿ ದ ಬರ್ಡ್ಸ್‌ ತಂಡವು ವಿದ್ಯುತ್‌ ಗಿಟಾರ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದಾಗ U.S. ಹಾಗೂ U.K.ಗಳ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಾಗ ಡೈಲನ್‌ರ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಚಿತ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಯಿತು.^{[೬೭][೬೮]} "ಇಟ್ಸ್‌ ಆಲ್‌ ಓವರ್‌ ನೌ ಬೇಬಿ ಬ್ಲೂ" ಹಾಗೂ "ಇಟ್ಸ್‌ ಆಲ್‌ರೈಟ್‌ ಮಾ (ಐಯಾಮ್‌ ಓನ್ಲೀ ಬ್ಲೀಡಿಂಗ್‌)" ಎಂಬೆರಡು ಡೈಲನ್‌ರ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಯೋಜನೆಗಳೆಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡವು.^{[೬೬][೬೯]}

1965ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ ಜಾನಪದ ಉತ್ಸವದ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದ್ದ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಪ್ರೌಢಶಾಲಾ ದಿನಗಳಿಂದ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸಾಧನಗಳ ಮೈಕ್‌ ಬ್ಲೂಮ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ (ಗಿಟಾರ್‌‌), ಸ್ಯಾಮ್‌ ಲೇ (ಡ್ರಮ್‌ ವಾದ್ಯ) ಹಾಗೂ ಜೆರೋಮ್‌ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್ ‌(ಮಂದ್ರವಾದ್ಯ), ಜೊತೆಗೆ ಅಲ್‌ ಕೂಪರ್‌ (ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ) ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾರ್ರಿ ಗೋಲ್ಡ್‌ಬರ್ಗ್‌ (ಪಿಯಾನೋ )ರೊಂದಿಗೆ ಪಾಲ್‌ ಬಟರ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ಬ್ಲೂಸ್‌ ವಾದ್ಯತಂಡದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಂದಿಯೊಡನೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೀಡಿದರು.^[೭೦] ಡೈಲನ್‌ 1963 ಹಾಗೂ 1964ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಬಂದರೂ ಡೈಲನ್‌ 1965ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಶಂಸೆ ಹಾಗೂ ಹೀಗಳಿಕೆಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ನಂತರ ಕೇವಲ ಮೂರು ಗೀತೆಗಳ ನಂತರ ವೇದಿಕೆಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದರು. ದಂತಕಥೆಯೊಂದರ ಪ್ರಕಾರ ಹೀಗಳಿಕೆಗಳು ವಿದ್ಯುತ್‌ ಗಿಟಾರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಜಾನಪದ ಅಭಿಮಾನಿ ಬಂದದ್ದಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತೊಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಶ್ರೋತೃಗಳು ಧ್ವನಿಯ ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಪ ಗಾತ್ರದ ಸಜ್ಜಿಕೆಯಿಂದ ವ್ಯಗ್ರಗೊಂಡಿದ್ದರಷ್ಟೇ.^[೭೧]

ಡೈಲನ್‌ರ 1965ರಲ್ಲಿನ ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಕ್ರೋಧದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗೆ ಪ್ರಚೋದಿಸಿತ್ತು.^[೭೨] ಇವಾನ್‌ ಮೆಕ್‌ಕಾಲ್‌ರು ಸಿಂಗ್‌ ಔಟ್‌!, ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, "ನಮ್ಮ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಲಾವಣಿಗಳು ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಅಳವಿನಲ್ಲಿ ಸಾಧನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಸಾಧಾರಣ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಕಲಾವಿದರು ದೀರ್ಘಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ್ದ ಕೃತಿಗಳು ... ಆದರೆ ಬಾಬ್ಬಿ ಡೈಲನ್‌ಗೆ ಏನು ಹೇಳೋಣ ? ... ಸಾಧಾರಣ ಪ್ರತಿಭೆಯ ಯುವಕ. ಲಘು ಪಾಪ್‌ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಜೊಲ್ಲು ಸುರಿಸಿಕೊಂಡು ಕೇಳುವಂತಹಾ ಕೇವಲ ವಿಮರ್ಶಾರಹಿತ ಶ್ರೋತೃಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ಅಂತಹಾ ಹತ್ತನೇ-ದರ್ಜೆಯ ಗಳಹುವಿಕೆಗೆ ಮಾರುಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯ."^[೭೩] ಜುಲೈ 29ರಂದು, ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ನ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ನಾಲ್ಕೇ ದಿನಗಳ ನಂತರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಸ್ಟುಡಿಯೋಗೆ ಮರಳಿದ ಡೈಲನ್‌, "ಪಾಸಿಟಿವ್‌ಲಿ 4ತ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌‌"ನ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾದರು. ಅವರ ಭಾವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇಡು ಹಾಗೂ ಮತಿವಿಕಲ್ಪತೆ ತುಂಬಿತುಳುಕುತ್ತಿತ್ತು,^[೭೪] ಹಾಗೂ ಇದನ್ನು ಡೈಲನ್‌ರಿಗಿರುವ ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತದ ಹಾಗೂ ಪಶ್ಚಿಮ 4ನೇ ಬೀದಿಯ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ನೇಹಿತರು ವಿರುದ್ಧದ ಭಾವನೆ ಇದು ಎಂದೇ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಭಾವಿಸಲಾಯಿತು.^[೭೫]

ಹೈವೇ 61 ರೀವಿಸಿಟೆಡ್‌ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಂಡ್‌ ಆನ್‌ ಬ್ಲಾಂಡ್‌‌

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align right

Bob Dylan: "Like A Rolling Stone"

ಚಿತ್ರ:Bob Dylan - Like a Rolling Stone.ogg

Dylan's 1965 hit single, which appeared on the album Highway 61 Revisited. In 2004, it was labelled the Greatest Song of All Time by Rolling Stone magazine.^[೭೬]

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box end

ಜುಲೈ 1965ರಲ್ಲಿ , ಡೈಲನ್‌ "ಲೈಕ್‌ ಎ ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌" ಎಂಬ ಏಕಗೀತೆಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿದರು, ಇದು U.S.ನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ #2 ಹಾಗೂ UKಯ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ #4 ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಿತು. ಆರು ನಿಮಿಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯ ಈ ಗೀತೆಯು ಪಾಪ್‌ ಏಕಗೀತೆಯು ಹೊಂದಬಲ್ಲ ಏರಿಳಿತದ ಸ್ಥಾಯಿಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಶಂಸೆ ಇದಕ್ಕೆ ದೊರಕಿತು. ಬ್ರೂಸ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ಸ್ಟೀನ್‌, ಡೈಲನ್‌ರ ಹೆಸರನ್ನು ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಪ್ರಸಿದ್ಧರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸುವ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು ಈ ಏಕಗೀತೆಯನ್ನು ಮೊದಲು ಕೇಳಿದಾಗ, "ಆ ಸೆಳೆತದ ಹೊಡೆತ ಹೇಗಿತ್ತೆಂದರೆ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರು ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಒದ್ದು ತೆಗೆಸಿದ ಹಾಗಿತ್ತು.^[೭೭] 2004ರಲ್ಲಿ, ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಯು "RS 500 ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಗೀತೆಗಳು" ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ #1 ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿತು.^[೭೬] ಈ ಹಾಡು ಡೈಲನ್‌ರ ಮುಂದಿನ ಆಲ್ಬಂ, ಹೈವೇ 61 ರೀವಿಸಿಟೆಡ್‌, ಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿತು, ಈ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದಿಂದ ನ್ಯೂ ಆರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್‌ನ ಸಂಗೀತದ ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮಡಿಲಿಗೆ ದಾರಿ ತೋರಿದ ರಸ್ತೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ಆಧರಿಸಿತ್ತು.^[೭೮] ಗೀತೆಗಳು, ಮೈಕ್‌ ಬ್ಲೂಮ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ರ ಬ್ಲೂಸ್‌ ಗಿಟಾರ್‌ ಹಾಗೂ ಅಲ್‌ ಕೂಪರ್‌ರ ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ಬೆಂಬಲದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಏಕಗೀತೆಯ ಧಾಟಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದವು. ಡಿಸೋಲೇಷನ್‌ ರೋ"ನ ದೀರ್ಘ ಗೀತೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಅತಿವಾಸ್ತವಿಕ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳನ್ನು ವಾದ್ಯಗಳ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಆಂಡಿ ಗಿಲ್‌ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು, "'ಡಿಸೋಲೇಷನ್‌ ರೋ' ಎಂಬುದು 11-ನಿಮಿಷದ ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿಕಟಚಿತ್ರಗಳ ಹಾಗೂ ವಿಲಕ್ಷಣತೆಗಳ, ಕೆಲ ಐತಿಹಾಸಿಕ (ಐನ್‌ಸ್ಟೀನ್‌, ನೀರೋ), ಕೆಲ ಬೈಬಲ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ (ನೋಹ್‌, ಕೇನ್‌ ಹಾಗೂ ಆಬೆಲ್‌), ಕೆಲ ಕಾಲ್ಪನಿಕ (ಓಫೆಲಿಯಾ, ರೋಮಿಯೋ, ಸಿಂಡ್ರೆಲ್ಲಾ), ಕೆಲ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ (T.S. ಎಲಿಯಟ್‌ ಹಾಗೂ ಎಝ್ರಾ ಪೌಂಡ್‌), ಹಾಗೂ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಗುಂಪಿಗೂ ಸೇರದ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ Dr. ಫ್ಲಿತ್‌ ಹಾಗೂ ಆತನ ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ ದಾದಿಯಂತಹಾ ಕೆಲ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಫೆಲ್ಲಿನಿ-ಎಸ್ಕ್‌ ಮೆರವಣಿಗೆಯ ರೂಪ ತಾಳುವ ಕೃತಿಯಾಗಿದೆ" ^[೭೯]

ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ, ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಎರಡು U.S. ಸಂಗೀತಕಛೇರಿಗಳಿಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ವಾದ್ಯವೃಂದವನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಬಟರ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ವಾದ್ಯತಂಡವನ್ನು ಮೈಕ್‌ ಬ್ಲೂಮ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ಬಿಡಲು ಸಿದ್ಧವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಅಲ್‌ ಕೂಪರ್‌ ಹಾಗೂ ಹಾರ್ವೆ ಬ್ರೂಕ್ಸ್‌ರನ್ನು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾನ್ನಿ ಹಾಕಿನ್ಸ್‌'ರ ಬೆಂಬಲ ವಾದ್ಯತಂಡ ದ ಹಾಕ್ಸ್‌ನ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರೆಂದು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಬಾರ್‌-ವಾದ್ಯತಂಡದ ಕಟ್ಟಾಳುಗಳಾದ ರಾಬ್ಬಿ ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್‌ ಹಾಗೂ ಲೆವನ್‌ ಹೆಲ್ಮ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡರು.^[೮೦] ಆಗಸ್ಟ್‌ 28ರಂದು ಫಾರೆಸ್ಟ್‌ ಹಿಲ್ಸ್‌ ಟೆನ್ನಿಸ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ರ ವಿದ್ಯುತ್‌ ವಾದ್ಯವನ್ನು ಈಗಲೂ ಒಪ್ಪಲಾರದ ಶೋತೃಗಳಿಂದ ಈ ಗುಂಪು ಲೇವಡಿಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 3ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಹಾಲಿವುಡ್‌ ಬೌಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾದ್ಯವೃಂದದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಸ್ವೀಕಾರಕ್ಕೊಳಗಾಯಿತು.^[೮೧]

ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ದ ಹಾಕ್ಸ್‌ ತಂಡವು ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಶ್ರೋತೃಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾ ಹೋದಹಾಗೆ, ಅವರ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮುಗ್ಗರಿಸಿದವು. ನಿರ್ಮಾಪಕ ಬಾಬ್‌ ಜಾನ್ಸ್‌‌ಟನ್‌ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಫೆಬ್ರವರಿ 1966ರಲ್ಲಿ, ನಾಷ್‌ವಿಲೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಸಿ ಉತ್ತಮ ಮಟ್ಟದ ಸಭಿಕರಿಂದ ಸುತ್ತುವರೆಸಿದರು. ಡೈಲನ್‌ರ ಆಗ್ರಹದ ಮೇರೆಗೆ, ರಾಬರ್ಟ್‌ಸನ್‌ ಹಾಗೂ ಕೂಪರ್‌ರು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮಹಾನಗರದಿಂದ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ನುಡಿಸಲು ಬಂದರು.^[೮೨] ನಾಷ್‌ವಿಲೆ ಸಭೆಗಳು "ಆ ತೆಳು ಪಾದರಸದ ಒರಟು ಧ್ವನಿ" ಎಂದು ಡೈಲನ್‌ ನಂತರ ಕರೆದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿ-ಆಲ್ಬಂ ಬ್ಲಾಂಡ್‌ ಆನ್‌ ಬ್ಲಾಂಡ್‌ (1966) ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದವು.^[೮೩] ಅಲ್‌ ಕೂಪರ್‌ ಈ ಆಲ್ಬಂ ಅನ್ನು "ಎರಡು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಬೃಹತ್‌ ಸ್ಫೋಟದೊಡನೆ ಸಂಘಟ್ಟಿಸಿದಂತಿತ್ತು" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಿದರು: ನಾಷ್‌ವಿಲೆಯ ಸಂಗೀತಮಯ ವಿಶ್ವ ಹಾಗೂ "ಸರ್ವೋತ್ಕೃಷ್ಟ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಹಿಪ್‌ಸ್ಟರ್‌" ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ನ ವಿಶ್ವ.^[೮೪]

ನವೆಂಬರ್‌ 22, 1965ರಂದು, ಡೈಲನ್‌ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ 25-ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಾಜಿ ರೂಪದರ್ಶಿ ಸಾರಾ ಲೌಂಡ್ಸ್‌ರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು.^{[೧೬][೮೫]} ಡೈಲನ್‌ರ ಕೆಲ ಸ್ನೇಹಿತರು (ರಾಂಬ್ಲಿನ್‌ ಜಾಕ್‌ ಎಲ್ಲಿಯಟ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ) ಸಮಾರಂಭ ನಡೆದು ನಂತರದ ಮಾತುಕತೆಯಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತಾನು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.^[೮೫] ಪತ್ರಕರ್ತೆ ನೋರಾ ಎಫ್ರನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಯಲ್ಲಿ ಫೆಬ್ರವರಿ 1966ರಲ್ಲಿ “ಹುಷ್‌! ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ” ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮೊದಲು ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಿದರು.^[೮೬]

ಡೈಲನ್‌ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಹಾಗೂ ಯೂರೋಪ್‌ಗೆ ವಿಶ್ವ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು 1966ರ ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡರು. ಪ್ರತಿ ದೇಖಾವೆಯನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಡೈಲನ್‌ ಪ್ರಥಮಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಾಧಾರಣ ಗಿಟಾರ್‌ ಹಾಗೂ ರಾಗಮಾಲಿಕೆ/ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂನೊಂದಿಗೆ ಏಕಾಂಗಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ದ ಹಾಕ್ಸ್‌ನ ಬೆಂಬಲದೊಡನೆ, ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸಾಧನಗಳ ಬಳಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ವೈರುದ್ಧ್ಯತೆಯು ಅನೇಕ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಅಪಹಾಸ್ಯ ಮಾಡಲು ಹಾಗೂ ನಿಧಾನ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟಲು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು.^[೮೭] ಈ ಪ್ರವಾಸವು ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಆತನ ಶ್ರೋತೃಗಳ ನಡುವಿನ ಕರ್ಕಶ ವಾಗ್ವಾದದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ನಗರದ ಫ್ರೀ ಟ್ರೇಡ್‌ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಳೆ ಕಟ್ಟಿತು.^[೮೮] (ಈ ಸಭೆಯ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ, ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಲೈವ್‌ 1966 , ಅಂತಿಮವಾಗಿ 1998ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು.) ಆ ಸಂಜೆಯ ಪರಾಕಾಷ್ಠತೆಯಲ್ಲಿ ಸಭಾಸದರಲ್ಲೊಬ್ಬನಾದ, ಡೈಲನ್‌ರ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸಾಧನದ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡಿದ್ದ ಜಾನ್‌ ಕಾರ್ಡ್‌ವೆಲ್‌, ಕೂಗಿದ: "ಜುದಾಸ್‌!" ಇದಕ್ಕೆ ಡೈಲನ್‌ ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಯಿಸಿದರು, "ಐ ಡೋಂಟ್‌ ಬಿಲೀವ್‌ ಯೂ ... ಯುಆರ್‌ ಎ ಲಯರ್‌!". ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನ ವಾದ್ಯವೃಂದದೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿ ಹೇಳಿದರು "ಪ್ಲೇ ಇಟ್‌ ಫಕಿಂಗ್‌ ಲೌಡ್‌!",^[೮೯] ಹಾಗೂ ಅವರು ನಂತರ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಆ ರಾತ್ರಿಯ ಅಂತಿಮ ಗೀತೆ —"ಲೈಕ್‌ ಎ ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌"ಯನ್ನು ಹಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು.

ದ್ವಿಚಕ್ರವಾಹನ ಅಪಘಾತ ಹಾಗೂ ಏಕಾಂಗಿತನ

ತಮ್ಮ ಐರೋಪ್ಯ ಪ್ರವಾಸದ ನಂತರ, ಡೈಲನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಮೇಲಿನ ಒತ್ತಡಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಹೋದವು. ABC ಟೆಲಿವಿಷನ್‌ ತಾವು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಿದ್ದ TV ದೇಖಾವೆಗಾಗಿ ಮುಂಗಡವನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತ್ತು.^[೯೦] ಅವರ ಪ್ರಕಾಶಕ, ಮೆಕ್‌ಮಿಲನ್‌, ಕವನ/ಕಾದಂಬರಿಯಾದ ಟರಂಟುಲಾ. ಅಂತಿಮ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ನಿರ್ವಾಹಕ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ರು ಈಗಾಗಲೇ ಬೇಸಿಗೆ ಹಾಗೂ ಚಳಿಗಾಲಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಪಕ ಸಂಗೀತಕಛೇರಿಗಳ ಪ್ರವಾಸದ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ್ದರು.

ಜುಲೈ 29, 1966ರಂದು, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ 500cc ಟ್ರಯಂಫ್‌ ಟೈಗರ್‌ 100 ದ್ವಿಚಕ್ರವಾಹನವನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿನ ವುಡ್‌ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ತಮ್ಮ ಮನೆ ಸಮೀಪ ರಸ್ತೆಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದಾಗ ಎಸೆದಂತಾಗಿ ಅವರು ರಸ್ತೆಗೆ ಬಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ಎಷ್ಟರಮಟ್ಟಿಗೆ ಗಾಯಗಳಾದವು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರ ಎಂದಿಗೂ ಲಭ್ಯವಾಗಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಕತ್ತಿನ ಬಳಿಯ ಅನೇಕ ಬೆನ್ನುಹುರಿಯ ಮೂಳೆಗಳು ಮುರಿದಿವೆ ಎಂದಿದ್ದರು.^[೯೧] ಅಪಘಾತದ^[೯೨] ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಗೂಢವಾಗಿವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಘಟನಾ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬರುವಂತೆ ತುರ್ತುಚಿಕಿತ್ಸಾವಾಹನಕ್ಕೆ ಕರೆ ನೀಡಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.^[೯೧] ಡೈಲನ್‌ ನಂತರ ಒಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನ ಹಾಗೂ ಖಾಸಗೀ ಜೀವನಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ಎಲ್ಲಿಗೆ ತಂದಿವೆ ಎಂಬುದು ಅಪಘಾತವಾಗುವವರೆಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದ ಅವರು : "ನಾನು ಆ ದ್ವಿಚಕ್ರದ ಅಪಘಾತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ ... ನನಗೆ ಎಚ್ಚರವಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಪ್ರಜ್ಞೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡೆ, ಹಾಗೂ ನಾನು ಈ ಎಲ್ಲಾ ಜಿಗಣೆಗಳಿಗೆಂದು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ ಎಂಬುದು ಆಗ ಅರ್ಥವಾಯಿತು. ಹಾಗೂ ನನಗೆ ಹಾಗೆ ಮಾಡುವುದು ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ನನಗೆ ಕುಟುಂಬವೊಂದಿತ್ತು ಹಾಗೂ ನಾನು ನನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ನೋಡಬೇಕಿತ್ತಷ್ಟೇ."^[೯೩] ಅನೇಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರಾಕಾರರು ಈ ಅಪಘಾತವು ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ಬಹಳವೇ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದ ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲೂ ಹಬ್ಬಿದ್ದ ಒತ್ತಡದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಿದ್ದ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಿತ್ತು ಎಂದೇ ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.^{[೯೧][೯೪]} ತನ್ನ ಅಪಘಾತದ ನಂತರ, ಡೈಲನ್‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನದಿಂದ ಹಿಂದೆಗೆದು, ಕೆಲವೇ ಆಯ್ದ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮತ್ತೆ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಲು ಹೋಗಲಿಲ್ಲ.^[೯೨]

ಡೈಲನ್‌ರು ತಮ್ಮ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಮರಳುವಷ್ಟು ಗುಣಮುಖರಾದಾಗ, ಅವರು ತಮ್ಮ 1966ರ ಪ್ರವಾಸದ ವಿಡಿಯೋ ಮುದ್ರಣವನ್ನು ಡೋಂಟ್‌ ಲುಕ್‌ ಬ್ಯಾಕ್‌ ನ ಅಪರೂಪದ ತೋರ್ಪಡಿಕೆಯ ಅನುಸರಣೆಯಾದ ಈಟ್‌ ದ ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್‌ ಗೆಂದು ಸಂಪಾದಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ABC ಟೆಲಿವಿಷನ್‌/ವಾಹಿನಿಗೆ ಸ್ಥೂಲ ರೂಪವನ್ನು ತೋರಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ವಾಹಿನಿಯ ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಲ್ಲವೆಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಯಿತು.^[೯೫] 1967ರಲ್ಲಿ ಅವರು ದ ಹಾಕ್ಸ್‌ರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ದ ಹಾಕ್ಸ್‌'ರ ಸಮೀಪದ ಮನೆಯಾದ "ಬಿಗ್‌ ಪಿಂಕ್‌"ನ ತಳಮನೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು.^[೯೬] ಈ ಗೀತೆಗಳು, ಮೊದಲಿಗೆ ಇತರೆ ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ನಿದರ್ಶನವಾಗಲೆಂದು ಸಂಕಲಿಸಿದರೂ, ಜ್ಯೂಲೀ ಡ್ರಿಸ್ಕಾಲ್‌ ("ದಿಸ್‌ ವೀಲ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಫೈರ್‌"), ದ ಬಿರ್ಡ್ಸ್ ("ಯೂ ಏಯಿಂ'ಟ್‌ ಗೋಯಿಂಗ್‌ ನೋವೇರ್‌", "ನಥಿಂಗ್‌ ವಾಸ್‌ ಡೆಲಿವರ್‌ಡ್‌"), ಹಾಗೂ ಮ್ಯಾನ್‌ಫ್ರೆಡ್‌ ಮಾನ್‌ (ಕ್ವಿನ್‌ ದ ಎಸ್ಕಿಮೋ ("ದ ಮೈಟಿ ಕ್ವಿನ್‌")ಗಳಿಗೆ ಜನಪ್ರಿಯ ಏಕಗೀತೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದವು. 1975ರಲ್ಲಿ ದ ಬೇಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಟೇಪ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ತಡವಾಗಿ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಆಯ್ದವನ್ನು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ತಂಡವು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಅವರ ವಾದ್ಯವೃಂದಗಳು 1967ರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅನೇಕ ಗುಪ್ತ/ಬೂಟ್‌ಲೆಗ್‌ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಮಗದಷ್ಟು ಹಾಡುಗಳು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಗೊಂಡು, 107 ಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಬದಲಿ ಆವೃತ್ತಿಗಳುಳ್ಳ ಐದು-CDಗಳ ಬೂಟ್‌ಲೆಗ್‌ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿ ದ ಜಿನ್ಯೂನ್‌ ಬೇಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಟೇಪ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ ಮುಟ್ಟಿತು.^[೯೭] ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ದ ಹಾಕ್ಸ್‌ ವುಡ್‌ಸ್ಟಾಕ್‌ನ ತಳಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ರಚಿಸಿದ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಫ್ರಂ ಬಿಗ್‌ ಪಿಂಕ್‌ ಎಂಬ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದರು, ಹಾಗೂ ತಮ್ಮನ್ನು ದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌,^[೯೮] ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು, ಹಾಗೂ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಯಶಸ್ವೀ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣದ ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶನದ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು.

1967ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ಹಾಗೂ ನವೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ನಾಷ್‌ವಿಲೆಗೆ ಮರಳಿದರು.^[೯೯] 19-ತಿಂಗಳುಗಳ ವಿರಾಮದ ನಂತರ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣದ ಸ್ಟುಡಿಯೋಗೆ ಮರಳಿದಾಗ ಮಂದ್ರವಾದ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಾರ್ಲೀ ಮೆಕ್‌ಕಾಯ್‌,^[೧೦೦] ಕೆನ್ನಿ ಬಟ್ರೆ ಡ್ರಂ ವಾದ್ಯದೊಂದಿಗೆ,^[೧೦೧] ಹಾಗೂ ಪೀಟ್‌ ಡ್ರೇಕ್‌ ಉಕ್ಕಿನ ಗಿಟಾರ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಜೊತೆಗಾರರಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದರು.^[೧೦೨] ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು ಜಾನ್‌ ವೆಸ್ಲೆ ಹಾರ್ಡಿಂಗ್‌ , ಒಂದು ಪ್ರಶಾಂತ ಪಶ್ಚಿಮ ಅಮೇರಿಕದ ಹಾಗೂ ಬೈಬಲ್‌ ಎರಡರಿಂದಲೂ ವಿಷಯವಸ್ತುವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ವಿಶಾಲತೆಯ ಚಿಂತನಶೀಲ ಕಿರುಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ. ವಿರಳ ಸಂರಚನೆ ಹಾಗೂ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ, ಜೂಡೋ-ಕ್ರೈಸ್ತ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಭಾವಗೀತೆಗಳು ಡೈಲನ್‌ರ ತಮ್ಮದೇ ಶೈಲಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ 1960ರ ದಶಕದ ಪ್ರಜ್ಞಾವಿಸ್ತಾರಕ ಭಾವತೀವ್ರತೆಯುಳ್ಳ ಸಂಗೀತ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿಂದ ಔನ್ನತ್ಯದೆಡೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು.^[೧೦೩] ಇದರಲ್ಲಿ, ಬುಕ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸಯ್ಯ (21:5–9)ಜನ್ಯ ಭಾವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ "ಆಲ್‌ ಅಲಾಂಗ್‌ ದ ವಾಚ್‌ ಟವರ್‌" ಗೀತೆ ಇದೆ. ಈ ಗೀತೆಯನ್ನು ನಂತರ ಜಿಮಿ ಹೆಂಡ್ರಿಕ್ಸ್‌ ಹಾಡಿದಾಗ ಡೈಲನ್‌ ತಾವೇ ಅದನ್ನು ಉತ್ತಮವಾದ ಆವೃತ್ತಿ ಎಂದೆನ್ನುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಇತ್ತು.^[೨೧] ವುಡೀ ಗುತ್ರೀ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 3, 1967ರಂದು ಮರಣ ಹೊಂದಿದರು, ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ ಇಪ್ಪತ್ತು ತಿಂಗಳ ನಂತರ ಗುತ್ರೀ ಸ್ಮಾರಕ ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 20, 1968ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ನೆಗೀ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ, ದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ ಲೈವ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ನೀಡಿದರು. ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align left

Bob Dylan - "Lay Lady Lay"

ಚಿತ್ರ:Lay Lady Lay.ogg

"Lay Lady Lay," on the country album Nashville Skyline, has been one of Dylan's biggest hits, reaching #7 in the U.S.A.^[೧೦೪]

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box endಡೈಲನ್‌ರ ನಂತರದ ಬಿಡುಗಡೆ, ನಾಷ್‌ವಿಲೆ ಸ್ಕೈಲೈನ್‌ (1969), ನಾಷ್‌ವಿಲೆ ಸಂಗೀತಜ್ಞರ ವಾದ್ಯಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ಪಕ್ವ-ದನಿಯ ಡೈಲನ್‌, ಜಾನ್ನಿ ಕ್ಯಾಷ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಯುಗಳ, ಹಾಗೂ ಮಿಡ್‌ನೈಟ್‌ ಕೌಬಾಯ್‌ ಚಿತ್ರಗೀತೆಯಾಗಿ ಮೂಲತಃ ಬರೆದಿದ್ದ ನಂತರ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದ ಜನಪ್ರಿಯ ಏಕಗೀತೆ "ಲೇ ಲೇಡಿ ಲೇ"ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಗ್ರಾಮೀಣರ ಗೀತೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೧೦೫] ಮೇ 1969ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ನಿ ಕ್ಯಾಷ್‌ರ ನವೀನ ಟೆಲಿವಿಷನ್‌/ವಾಹಿನಿ ದೇಖಾವೆಯ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಡೈಲನ್‌, ಕ್ಯಾಷ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಯುಗಳ ಗೀತೆಗಳಾದ "ಗರ್ಲ್‌ ಫ್ರಂ ದ ನಾರ್ಥ್‌ ಕಂಟ್ರಿ", "ಐ ಥ್ರ್ಯೂ ಇಟ್‌ ಆಲ್ ಅವೇ" ಹಾಗೂ "ಲಿವಿಂಗ್‌ ದ ಬ್ಲೂಸ್‌"ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಡೈಲನ್‌ ನಂತರ ಆಗಸ್ಟ್‌ 31, 1969ರಂದು ನಡೆವ ಐಸ್‌ಲ್‌ ಆಫ್ ವೈಟ್‌ ರಾಕ್‌ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಲೆಂದು, ತನ್ನ ಮನೆಗೆ ಬಹಳ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ವುಡ್‌ಸ್ಟಾಕ್‌ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದ ಆಹ್ವಾನವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು.^[೧೦೬]

1970ರ ದಶಕ

1970ರ ದಶಕದ ಮೊದಲಿನಲ್ಲಿ, ವಿಮರ್ಶಕರು ಡೈಲನ್‌ರ ಸಂಗೀತದ ಗುಣಮಟ್ಟವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಹೀಗೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದ್ದರು. ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಲೇಖಕ ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ನ ಬೆಂಬಲಿಗ ಗ್ರೇಲ್‌ ಮಾರ್ಕಸ್‌ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿ "ಏನಿದು ಇಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿದೆ?" ಎಂದು 1970'ರ ಸೆಲ್ಫ್‌ ಪೋರ್ಟ್ರೇಟ್‌ ಅನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ಆಲಿಸಿದಾಗ ಕೇಳಿದ್ದರು.^{[೧೦೭][೧೦೮]} ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಸೆಲ್ಫ್‌ ಪೋರ್ಟ್ರೇಟ್‌ , ಕೆಲ ಮೂಲ ಗೀತೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಜೋಡಿ LPಯು ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಸ್ವೀಕೃತಿಯನ್ನಷ್ಟೇ ಕಂಡಿತು.^[೧೬] ನಂತರ ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಕೆಲವರು ಮೊದಲಿನ ಶೈಲಿಗೆ ಮರಳಿದರೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ ನ್ಯೂ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೧೦೯] ನವೆಂಬರ್‌ 1968ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌, ಜಾರ್ಜ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌ರೊಡನೆ ಸೇರಿ "ಐ ವುಡ್‌ ಹ್ಯಾವ್‌ ಯೂ ಎನಿಟೈಮ್‌" ಗೀತೆಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು;^[೧೧೦] ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌ "ಐ ವುಡ್‌ ಹ್ಯಾವ್‌ ಯೂ ಎನಿಟೈಮ್‌" ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ರ "ಇಫ್‌ ನಾಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಯೂ" ಎರಡನ್ನೂ ತಮ್ಮ 1970ರ ಏಕಾಂಗಿ ತ್ರಿವಳಿ ಆಲ್ಬಂ ಆಲ್‌ ಥಿಂಗ್ಸ್‌ ಮಸ್ಟ್‌ ಪಾಸ್‌‌ ಗೆಂದು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದರು. ಡೈಲನ್‌ರ ಲೈವ್‌ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಅಪರೂಪವಾಗಿದ್ದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌ರ 1971ರ ಕಾನ್ಸರ್ಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ್‌ ‌ನಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ರ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯು ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆಯಿತು.^[೧೧೧]

1971ರ ಮಾರ್ಚ್‌16ರಿಂದ 19ರ ನಡುವೆ, ಡೈಲನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಬ್ಲೂ ರಾಕ್‌ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್‌ವನ್ನು ಮೂರು ದಿನಗಳ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಾಯ್ದಿರಿಸಿದರು. ಆಗಿನ ಮುದ್ರಣಗಳು ಒಂದು ಏಕಗೀತೆ, "ವಾಚಿಂಗ್‌ ದ ರಿವರ್‌ ಫ್ಲೋ", ಹಾಗೂ "ವೆನ್‌ ಐ ಪೇಂಟ್‌ ಮೈ ಮಾಸ್ಟರ್‌ಪೀಸ್‌"ನ ನವೀನ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದವು.^[೫೪] ನವೆಂಬರ್‌ 4, 1971ರಂದು ಡೈಲನ್‌ "ಜಾರ್ಜ್‌ ಜಾಕ್‌ಸನ್‌‌" ಗೀತೆಯನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಮಾಡಿ ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೫೪] ಅನೇಕರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಈ ಏಕಗೀತೆಯು ಬ್ಲಾಕ್‌ ಪ್ಯಾಂಥರ್‌ ಎಂದು ಹೆಸರಾದ ಜಾರ್ಜ್‌ ಜಾಕ್‌ಸನ್‌ರ ಸ್ಯಾನ್‌ ಕ್ವೆಂಟಿನ್‌ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಆ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕೊಲೆಯಾದದ್ದರ ಶೋಕಸೂಚಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ವಸ್ತುವಿಗೆ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಮರಳುವಿಕೆಯಂತೆ ಕಂಡಿತು.^[೧೧೨]

1972ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್‌ ಪೆಕಿನ್‌ಪಾಹ್‌ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ಪ್ಯಾಟ್‌ ಗಾರ್ರೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಬಿಲ್ಲಿ ದ ಕಿಡ್‌ ಗೆ, ಗೀತೆಗಳು, ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತ ನೀಡಲು ಹಾಗೂ ಮೂಲ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದ್ದ ಬಿಲ್ಲಿಯ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯ "ಅಲಿಯಾಸ್‌"ನ ಪಾತ್ರ ಮಾಡಲು ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.^[೧೧೩] ಚಿತ್ರವು ಗಲ್ಲಾಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರೂ "ನಾಕಿಂಗ್‌ ಆನ್‌ ಹೆವನ್ಸ್‌ ಡೋರ್‌"ಗೀತೆಯು ಡೈಲನ್‌ರ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು.^{[೧೧೪][೧೧೫]}

ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಮರಳುವಿಕೆ

1973ರನ್ನು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ನೊಂದಿಗಿನ ತಮ್ಮ ಒಪ್ಪಂದವು ಕೊನೆಗೊಂಡ ಬಳಿಕ ಡೇವಿಡ್‌ ಗೆಫೆನ್‌'ರ ಅಸಿಲಂ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಎಂಬ ನವೀನ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಮೂಲಕ ಡೈಲನ್‌ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ತಾಲೀಮು ನಡೆಸುತ್ತಿರುವಾಗ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಆಲ್ಬಂ ಪ್ಲಾನೆಟ್‌ ವೇವ್ಸ್‌ ‌ಗೆ ದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲ ತಂಡವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು. "ಫಾರ್‌ಎವರ್‌ ಯಂಗ್‌"ನ ಎರಡು ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಆಲ್ಬಂ ಹೊಂದಿತ್ತಲ್ಲದೇ ಅದು ಅವರ ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಯಿತು.^[೧೧೬] ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್‌ ರಿಕ್ಸ್‌ ಈ ಗೀತೆಯ ಮೇಳದೊಂದಿಗೆ "ಫಾರ್‌ ಎವರ್‌ ಪಾಂಟಿಂಗ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫಾರ್‌ ಎವರ್‌ ಯಂಗ್‌" ಎಂಬ ಸಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜಾನ್‌ ಕೀಟ್ಸ್'ರ "ಓಡ್‌ ಆನ್‌ ಎ ಗ್ರೆಷಿಯನ್‌ ಉರ್ನ್‌/ಅರ್ನ್‌"ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ್ದಾರೆ."^[೧೧೭] ಓರ್ವ ವಿಮರ್ಶಕರು ವರ್ಣಿಸಿದ ಹಾಗೆ "ಡೈಲನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ತಂದೆಯ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಸ್ತುತಿಗೀತೆಗಳನ್ನು" ಗೀತೆಯು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದೆ,^[೧೧೮] ಹಾಗೂ ಸ್ವತಃ ಡೈಲನ್‌ ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಯಿಸುತ್ತಾರೆ : "ನನ್ನ ಹುಡುಗರ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾ ಇದನ್ನು ಬರೆದೆ ಆದರೆ ವಿಪರೀತ ಭಾವನಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ತುಂಬಬೇಕೆಂದಿರಲಿಲ್ಲ."^[೧೧೯] ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಕಾರ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಸೋ/ಸೌನ್ಸ್‌ ಹೇಳಿದ ಪ್ರಕಾರ ಜಾಕೋಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಗೀತೆಯು ತನ್ನನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿದ್ದುದು ಎಂದೇ ನಂಬಿದ್ದಾರೆ.^[೧೧೬]

ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ಎಂಬ, ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಗಳ (ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೀತೆಗಳ) ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು, ಇದನ್ನು ಡೈಲನ್‌ರು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಡನೆ ಹಾಡುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕಾಗಿ ನೀಡಿದ ಅಸಭ್ಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಎಂದೇ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಯಿತು.^[೧೨೦] ಜನವರಿ 1974ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ತೀರದಿಂದ-ತೀರದವರೆಗಿನ ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ಬಿಫೋರ್‌ ದ ಫ್ಲಡ್‌ ಎಂಬ ಪ್ರವಾಸದ ಲೈವ್‌ ಜೋಡಿ ಆಲ್ಬಂ, ಅನ್ನು ಅಸಿಲಂ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಲಾಂಛನದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align left

Bob Dylan - "Tangled Up in Blue"

ಚಿತ್ರ:Tangled Up In Blue.ogg

Dylan said of the opening song from Blood on the Tracks: "I was trying to deal with the concept of time, and the way the characters change from the first person to the third person, and you're never sure if the first person is talking or the third person. But as you look at the whole thing it really doesn't matter."^[೨೧]

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box end

ಪ್ರವಾಸದ ನಂತರ, ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಆತನ ಪತ್ನಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡರು. ಸಂಬಂಧಗಳು ಹಾಗೂ ವೈಮನಸ್ಸುಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣ ಕೆಂಪು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದ ಅವರು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಬ್ಲಡ್‌ ಆನ್‌ ದ ಟ್ರಾಕ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಹೊಸ ಆಲ್ಬಂ ಅನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 1974ರಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದರು.^[೧೨೧] ಆಲ್ಬಂನ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ತಡಮಾಡಿದ ಡೈಲನ್‌, ತನ್ನ ಸಹೋದರ ಡೇವಿಡ್‌ ಝಿಮ್ಮರ್‌ಮ್ಯಾನ್‌ನ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಮಿನ್ನೆಯಾಪೊಲಿಸ್‌ನ ಸೌಂಡ್‌ 80 ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಗೀತೆಗಳ ಮರುಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಮಾಡಿದರು.^[೧೨೨] ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ಗೆ ಮರಳಿದರು ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರ ಅಸಿಲಂ ಆಲ್ಬಂಗಳನ್ನು ಮರುಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು.

1975ರ ಮೊದಲಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ, ಬ್ಲಡ್‌ ಆನ್‌ ದ ಟ್ರಾಕ್ಸ್‌ ಮಿಶ್ರಿತ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. NME ಯಲ್ಲಿ ನಿಕ್‌ ಕೆಂಟ್‌ ಹೀಗೆ ವರ್ಣಿಸಿದ್ದರು "ಹಿಮ್ಮೇಳಗಳು [ಹಾಗೆ] ಆಗಾಗ್ಗೆ ಕೇವಲ ತಾಲೀಮು ಧ್ವನಿಯೆಂಬಂತೆ ಇವೆ."^[೧೨೩] ವಿಮರ್ಶಕ ಜಾನ್‌ ಲಾಂಡೌರು ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು "ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವನ್ನು ತೋರಿಕೆಯ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹಾಗಿದೆ."^[೧೨೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಇದನ್ನು ಡೈಲನ್‌ರ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರಲ್ಲದೇ, 60ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದ ಆಲ್ಬಂಗಳ ತ್ರಿವಳಿ ಸರಣಿಗೆ ಇದೊಂದೇ ಗಂಭೀರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದಾರೆ. Salon.comನಲ್ಲಿ, ಬಿಲ್‌ ವೈಮನ್‌ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ: "ಬ್ಲಡ್‌ ಆನ್‌ ದ ಟ್ರಾಕ್ಸ್‌ ಆತನ ಏಕೈಕ ತಪ್ಪಿಲ್ಲದ ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮ ನಿರ್ಮಾಣದ ಆಲ್ಬಂ ಆಗಿದೆ; ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗೀತೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಶಿಸ್ತಿನಿಂದ ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅವರ ಕರುಣಾರ್ದ್ರ ಆಲ್ಬಂ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿರಾಶೆ ತಂದದ್ದಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪಶ್ಚಾತ್‌-ಅರಿವು 60ರ ದಶಕದ ಶಬ್ದಾತಿಸಾರ ಪೀಡಿತ ಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಅಪಘಾತಾ-ನಂತರದ ಸ್ವಯಂ-ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳ ನಡುವಿನ ಉತ್ತಮ ಉಜ್ವಲ ಸಮತೋಲನ ಕಂಡುಕೊಂಡಹಾಗಿದೆ."^[೧೨೫] ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ರಿಕ್‌ ಮೂಡಿ ಇದನ್ನು "ಪ್ರೇಮ ಪ್ರಕರಣದ ತುದಿಯಿಂದ ಕೊನೆಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಥಮ ಬಾರಿ ಕಾಂತೀಯ ಪಟ್ಟಿಯ/ಟೇಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಬರೆದ ದಿಟವಾದ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಅನಿಸಿಕೆಯಾಗಿದೆ."^[೧೨೬]

ಆ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌, ಕುಸ್ತಿಪಟು ರೂಬಿನ್‌ "ಹರಿಕೇನ್‌" ಕಾರ್ಟರ್‌ರು ತ್ರಿವಳಿ ಕೊಲೆಯ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ, ನ್ಯೂ ಜೆರ್ಸಿಯ ಪ್ಯಾಟರ್‌ಸನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೆರೆವಾಸಕ್ಕೀಡಾದ ನಿಮಿತ್ತ 12 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಥಮ "ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ" ಯಶಸ್ವೀ ಗೀತೆಯನ್ನು ಬರೆದರು. ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಟರ್‌ರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದ ನಂತರ, ಕಾರ್ಟರ್‌'ರ ನಿರಪರಾಧಿತ್ವವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾ "ಹರಿಕೇನ್" ಅನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಬರೆದರು. 8:32 ನಿಮಿಷದಷ್ಟು ಉದ್ದದ ಗೀತೆಯಾದರೂ ಏಕಗೀತೆಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಇದು, U.S. ಬಿಲ್‌ಬೋರ್ಡ್‌ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ #33 ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುದಲ್ಲದೇ, 1975ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ಡೈಲನ್‌ರ ಮುಂದಿನ ಪ್ರವಾಸ ರಾಲಿಂಗ್‌ ಥಂಡರ್‌ ರೆವ್ಯೂದ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಇದರ ಪ್ರದರ್ಶನವಿತ್ತು.^[೧೨೭] ಈ ಪ್ರವಾಸವು T-ಬೋನ್‌ ಬರ್ನೆಟ್‌‌, ರಾಂಬ್ಲಿಂಗ್‌ ಜ್ಯಾಕ್‌ ಎಲ್ಲಿಯಟ್‌, ಜೋನಿ ಮಿಷೆಲ್‌ರನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಒಂದು ನೂರು ಜನ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲಿಗರ^[೧೨೮] ನ್ನು ಹಾಗೂ ಪುನರುಜ್ಜೀವಿತ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದ ಜಾನಪದ ಸನ್ನಿವೇಶವನ್ನೊಳಗೊಂಡು ವಿಭಿನ್ನ ಮನರಂಜನಾ ಸಂಜೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿತ್ತು.^[೧೨೯] ಡೇವಿಡ್‌ ಮಾನ್ಸ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ರೋಜರ್‌ ಮೆಕ್‌ಗಿನ್‌, ಮಿಕ್‌ ರಾನ್‌ಸನ್‌, ಜೋನ್‌ ಬೇಜ್‌, ಹಾಗೂ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬೆನ್ನಿನ ಮೇಲೆ ಪಿಟೀಲು ಸಂಪುಟವನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗ ಡೈಲನ್‌ ಗಮನಿಸಿದ ಪಿಟೀಲುವಾದಕಿ ಸ್ಕಾರ್ಲೆಟ್‌‌ ರಿವೇರಾ.^[೧೩೦] ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅಲೆನ್‌ ಗಿನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಸಹಾ ತಂಡದೊಂದಿಗಿದ್ದರು. ಸ್ಯಾಮ್‌ ಷೆಫರ್ಡ್‌ರನ್ನು ಮೊದಲಿಗೆ ಚಿತ್ರಕಥೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ನೇಮಿಸಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ ಅನಧಿಕೃತ ಅಂಕಣಕಾರರಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟರು.^[೧೩೧]

1975ರ ಕೊನೆಯಿಂದ ಹಿಡಿದು 1976ರ ಮೊದಲಭಾಗದಲ್ಲೂ ಮುಂದುವರೆದ ಪ್ರವಾಸವು, ತಮ್ಮ ಹೊಸ ಸಹಭಾಗಿ ನಾಟಕಕಾರ ಜಾಕ್ವಿಸ್‌ ಲೆವಿ^{[೧೩೨][೧೩೩]} ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟದ್ದನ್ನು ಸಾರುವಂತಹಾ ಪ್ರವಾಸಕಥನ ಶೈಲಿಯ ಡೈಲನ್‌ರ ನವೀನ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಡಿಸೈರ್‌ ಎಂಬ ಆಲ್ಬಂನ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. 1976ರ ವಸಂತಕಾಲದ ಭಾಗದ ಪ್ರವಾಸವು TV ಸಂಗೀತಕಛೇರಿ ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಉತ್ತಮವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಿದರು, ಹಾರ್ಡ್‌ ರೈನ್‌ , ಹಾಗೂ LP ಹಾರ್ಡ್‌ ರೈನ್‌ ; ಪ್ರವಾಸದ ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಯಾವುದೇ ಕಛೇರಿಯ ಆಲ್ಬಂ ಇಷ್ಟು ಉತ್ತಮ ಸ್ವೀಕೃತಿ ಹಾಗೂ ಜನಪ್ರಿಯ ಆದರಣೆಯನ್ನು 2002ರ ಲೈವ್‌ 1975 ನವರೆಗೆ ಯಾವುದೂ ಕಂಡಿರಲಿಲ್ಲ.^[೧೩೪]

ರೆವ್ಯೂನೊಂದಿಗಿನ 1975ರ ಚಳಿಗಾಲದ ಪ್ರವಾಸ ಡೈಲನ್‌ರ ಸಮೀಪ ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆ ಅವಧಿಯ ಚಿತ್ರ ರೆನಾಲ್ಡೋ ಅಂಡ್‌ ಕ್ಲಾರಾ ಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಹಾಗೂ ಸುಧಾರಿತ ನಿರೂಪಣೆ ಹಾಗೂ ಕಛೇರಿಗಳ ಚಿತ್ರಣ ಹಾಗೂ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನೂ ನೀಡಿತ್ತು. 1978ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಂಡ ಚಿತ್ರವು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಅಲ್ಪ ಸ್ವೀಕೃತಿ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಘಾಸಿಗೊಳಿಸುವಂತಹಾ, ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುದಲ್ಲದೇ ಚಿತ್ರಮಂದಿರದಿಂದ ಅಲ್ಪಕಾಲದಲ್ಲೇ ಮರೆಯಾಯಿತು.^{[೧೩೫][೧೩೬]} ನಂತರ ಅದೇ ವರ್ಷ, ಡೈಲನ್‌ ಕಛೇರಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ವಹಿಸಿ ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲೆಂದು ಎರಡು ಗಂಟೆಯ ಸಂಪಾದನೆಗೆ ಅನುಮತಿಸಿದರು.^[೧೩೭]

ನವೆಂಬರ್‌ 1976ರಲ್ಲಿ, ದ ಬ್ಯಾಂಡ್‌ನ "ವಿದಾಯ" ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಜೋನಿ ಮಿಷೆಲ್‌, ಮಡ್ಡಿ ವಾಟರ್ಸ್‌, ವಾನ್‌ ಮಾರಿಸನ್‌ ಹಾಗೂ ನೀಲ್‌ ಯಂಗ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರೆ ಅತಿಥಿಗಳ ಜೊತೆ ಡೈಲನ್‌ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆರವರ ಅಂಕಣಬರಹದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಸಿನಿಮೀಯತೆಯನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು, ದ ಲಾಸ್ಟ್‌ ವಾಲ್ಟ್‌ಜ್‌, ವನ್ನು 1978ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಇದರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ರ ಸರಣಿಯ ಅರ್ಧದಷ್ಟನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.^[೧೩೮] 1976ರಲ್ಲಿ, ಎರಿಕ್‌ ಕ್ಲಾಪ್ಟನ್‌'ರ ನೋ ರೀಸನ್‌ ಟು ಕ್ರೈ ಗೆಂದು "ಸೈನ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ " ಎಂಬ ಗೀತೆಯನ್ನು ಬರೆದು ಯುಗಳ ಗೀತೆಯನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಹಾಡಿದರು^[೧೩೯].

ಡೈಲನ್‌'ರ 1978ರ ಆಲ್ಬಂ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌-ಲೀಗಲ್‌ , ದೊಡ್ಡ, ಪಾಪ್‌-ರಾಕ್ ವಾದ್ಯತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹಾಡುಗಾರ್ತಿಯರಿಂದಲೇ ಕೂಡಿದ್ದ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತಲ್ಲದೇ, ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯ ಹಾಗೂ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರುವ ಪದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.^[೧೪೦] ಆದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ವಿವಿಧ ಸಾಧನಗಳ ಕಳಪೆ ಧ್ವನಿಸಂಕಲನದಿಂದಾಗಿ (ಅವರ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿನ ದೋಷದಿಂದಾಗಿ),^[೧೪೧] ಕಳಪೆಯೆನಿಸಿದ ಇದನ್ನು ಇಪ್ಪತ್ತೈದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮರುಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ CD ಬಿಡುಗಡೆಯಾದಾಗ ಉತ್ತಮ ರೂಪ ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಬಾರ್ನ್‌-ಎಗೇನ್‌ ಅವಧಿ

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align left

Bob Dylan - "Gotta Serve Somebody"

ಚಿತ್ರ:Gotta Serve Somebody.ogg

Dylan took five months off at the beginning of 1979 to attend Bible school.^[೨೧] His subsequent album Slow Train Coming reached #3 on the U.S. Billboard 200 chart and included this Grammy-winning song.

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box end1970ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಬಾರ್ನ್‌-ಎಗೇನ್‌ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು^{[೧೪೨][೧೪೩][೧೪೪]} ಹಾಗೂ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮೀಯ ಸುವಾರ್ತೆ ಸಂಗೀತದ ಎರಡು ಆಲ್ಬಂಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಸ್ಲೋ ಟ್ರೇನ್‌ ಕಮಿಂಗ್‌ (1979) (ಡೈರ್‌ ಜಲಸಂಧಿಯ) ಮಾರ್ಕ್‌ ಕ್ನಾಪ್‌ಫ್ಲರ್‌ರ ಗಿಟಾರ್‌ ‌ಹಿಮ್ಮೇಳ ಹೊಂದಿತ್ತಲ್ಲದೇ ಪರಿಣತ R&B ನಿರ್ಮಾಪಕ, ಜೆರ್ರಿ ವೆಕ್ಸ್ಲರ್‌ರಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತ್ತು. ವೆಕ್ಸ್ಲರ್‌ ನಂತರ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮನ್ನು ಮತಾಂತರಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ತಾನು ಹೇಳಿದ್ದನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡರು, ಆಗ ಅವರು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು: "ಬಾಬ್‌, ನೀವು ಅರವತ್ತೆರಡು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಯಹೂದಿ ನಾಸ್ತಿಕರೊಡನೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ. ನಾವು ಕೇವಲ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಮಾಡೋಣ."^[೧೪೫] ಈ ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ "ಗೊಟ್ಟಾ ಸರ್ವ್‌ ಸಮ್‌ಬಡಿ" ಎಂಬ ಗೀತೆಗೆ "ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಹಾಡುಗಾರ"ನಾಗಿ ಗ್ರಾಮ್ಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದರು. ಎರಡನೇ ಸುವಾರ್ತೆ ಆಲ್ಬಂ, ಸೇವ್‌ಡ್‌ (1980), ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ನಲ್ಲಿ ಕರ್ಟ್‌ ಲೋಡರ್‌ ಈ ಆಲ್ಬಂ ಆತನ ಹಿಂದಿನದಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮ ಸಂಗೀತ ಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರೂ ಮಿಶ್ರಿತ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.^[೧೪೬] 1979ರ ಚಳಿಗಾಲದಿಂದ 1980ರ ವಸಂತಕಾಲದವರೆಗಿನ ಪ್ರವಾಸದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನ ಹಳೆಯ ಲೌಕಿಕ/ಜಾತ್ಯಾತೀತ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹಾಡಲಿಲ್ಲ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ತನ್ನ ಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವೇದಿಕೆಯ ಮೇಲಿಂದಲೇ ಹೀಗೆ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದ್ದರು:

Years ago they ... said I was a prophet. I used to say, "No I'm not a prophet" they say "Yes you are, you're a prophet." I said, "No it's not me." They used to say "You sure are a prophet." They used to convince me I was a prophet. Now I come out and say Jesus Christ is the answer. They say, "Bob Dylan's no prophet." They just can't handle it.^[೧೪೭]

ಡೈಲನ್‌ರ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮ ಸ್ವೀಕರಣೆ ಅವರ ಕೆಲ ಅಭಿಮಾನಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿ ಹಾಡುಗಾರರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ.^[೧೪೮] ತಮ್ಮ ಕೊಲೆಗೆ ಕೆಲ ಸಮಯ ಮುನ್ನ ಜಾನ್‌ ಲೆನ್ನನ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ "ಗೊಟ್ಟಾ ಸರ್ವ್‌ ಸಮ್‌ಬಡಿ"ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ "ಸರ್ವ್‌ ಯುವರ್‌ಸೆಲ್ಫ್‌" ಎಂಬ ಗೀತೆಯನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದ್ದರು.^[೧೪೯] 1981ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಡೈಲನ್‌ರ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೆ, ಸ್ಟೀಫನ್‌ ಹಾಲ್ಡನ್‌ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು "ಅವರ ವಯಸ್ಸು (ಅವರಿಗೀಗ 40) ಅಥವಾ ವಿಪರೀತ ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ಬಾರ್ನ್‌-ಎಗೇನ್‌ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳುವಿಕೆಯೇ ಆಗಲಿ ಅವರ ಮೂಲಭೂತ ಶ್ರದ್ಧಾಭಂಜಕ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸಿಲ್ಲ."^[೧೫೦]

1980ರ ದಶಕ

1980ರ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ "ಎ ಮ್ಯೂಸಿಕಲ್‌ ರೆಟ್ರೋಸ್ಪೆಕ್ಟಿವ್‌" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಸರಣಿ ಗೀತಕಛೇರಿಗಳ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಅಲ್ಪಕಾಲೀನವಾಗಿ ಮರುಕಳಿಸಿದ ಡೈಲನ್‌, 1960ರ ದಶಕದ ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹದಿಂದ ಅನೇಕವನ್ನು ಹಾಡಿದರು. ಮುಂದಿನ ವಸಂತದಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದ ಷಾಟ್‌ ಆಫ್‌ ಲವ್‌ , ಡೈಲನ್‌ರ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದ ಗೀತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲದ ನಂತರ ಪ್ರಥಮ ಲೌಕಿಕ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕಾಡುವ "ಎವ್ವೆರಿ ಗ್ರೇನ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಂಡ್‌" ಕೆಲವು ವಿಮರ್ಶಕರಿಗೆ ವಿಲಿಯಂ ಬ್ಲೇಕ್‌ರ ಚರಣಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿತ್ತು.^[೧೫೧]

1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ರ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣದ ಗುಣಮಟ್ಟ 1983ರ ಉತ್ತಮ-ಮನ್ನಣೆಯ ಇನ್‌ಫಿಡೆಲ್ಸ್‌ ನಿಂದ ಟೀಕಾಪ್ರಹಾರಕ್ಕೊಳಗಾದ 1988ರ ಡೌನ್‌ ಇನ್‌ ದ ಗ್ರೂವ್‌ ದವರೆಗೆ ಏರಿಳಿತ ಕಂಡಿತು. ಮೈಕೆಲ್‌ ಗ್ರೇಯಂತಹಾ ವಿಮರ್ಶಕರು ಡೈಲನ್‌ರ 1980ರ ದಶಕದ ಆಲ್ಬಂಗಳನ್ನು ಸ್ಟುಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ವಿಪರೀತ ಅಜಾಗರೂಕತೆ ಹೊಂದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಆತನ ಉತ್ತಮ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡದಿರುವುದಕ್ಕೆ ಟೀಕಿಸಿದ್ದರು.^[೧೫೨] ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇನ್‌ಫಿಡೆಲ್ಸ್‌ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಗಮನಾರ್ಹ ಗೀತೆಗಳಿದ್ದವು ಆದರೆ ಡೈಲನ್‌ ಅವುಗಳನ್ನು ಆಲ್ಬಂಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮನ್ನಣೆ ಗಳಿಸಿದ್ದವೆಂದರೆ "ಬ್ಲೈಂಡ್‌ ವಿಲ್ಲೀ ಮೆಕ್‌ಟೆಲ್‌" (ಮೃತ ಬ್ಲೂಸ್‌ ಹಾಡುಗಾರನ ಗೌರವಾರ್ಥ ಹಾಗೂ ಆಫ್ರಿಕನ್‌ ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಇತಿಹಾಸದ ಆವಾಹನೆ ಹೊಂದಿದೆ^[೧೫೩]), "ಫೂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಪ್ರೈಡ್‌ " ಹಾಗೂ "ಲಾರ್ಡ್‌ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಟ್‌ ಮೈ ಚೈಲ್ಡ್‌.^[೧೫೪] ಈ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ನಂತರ ದ ಬೂಟ್‌ಲೆಗ್‌ ಸರಣಿಯ (ಅಪರೂಪದ & ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ) 1961-1991 ಸಂಪುಟ 1-3 ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

ಜುಲೈ 1984ರಿಂದ ಮಾರ್ಚ್‌ 1985ರ ನಡುವೆ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಲ್ಬಂ, ಎಂಪೈರ್‌ ಬರ್ಲೆಸ್ಕ್‌ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೧೫೫] ಬ್ರೂಸ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ಸ್ಟೀನ್‌‌ ಹಾಗೂ ಸಿಂಡಿ ಲಾಪರ್‌ರ ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀತೆಗಳ ರೀಮಿಕ್ಸ್‌ ಮಾಡಿದ ಅರ್ಥರ್‌ ಬೇಕರ್‌ರನ್ನು, ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿ ರೀಮಿಕ್ಸ್‌ ಮಾಡಲು ಕೇಳಲಾಗಿತ್ತು. ಬೇಕರ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು "ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಮಕಾಲೀನವಾಗಿ" ಬಿಂಬಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲು ತನ್ನನ್ನು ನೇಮಿಸಲಾಯಿತೆಂದೆನಿಸಿತ್ತು ಎಂದಿದ್ದರು.^[೧೫೫]

ಡೈಲನ್‌ ಆಫ್ರಿಕಾಗೆ USAನ ಬರಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆಂದು "ವೀ ಆರ್‌ ದ ವರ್ಲ್ಡ್‌" ಏಕಗೀತೆಯನ್ನು ಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದರು. ಜುಲೈ 13, 1985ರಂದು, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾ JFK ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಲೈವ್‌ ಪರಿಹಾರ ಕಛೇರಿಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು. ಕೀತ್‌ ರಿಚರ್ಡ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ರಾನ್ನಿ ವುಡ್‌ರ ಬೆಂಬಲದಿಂದ, ಡೈಲನ್‌ ಗ್ರಾಮೀಣ ಬಡತನದ ಮೇಲಿನ ಲಾವಣಿಯಾದ "ಹಾಲಿಸ್‌ ಬ್ರೌನ್‌"ದ ವಿಷಮಪ್ರಾಸದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹಾಡಿದ ಅವರು, ನಂತರ ಒಂದು ಶತಕೋಟಿಗೂ ಮೀರಿದ ಸಭಿಕರಿಗೆ ಹೀಗೆಂದರು: "ಈ ಹಣದ ಕೆಲ ಭಾಗ ... ಬಹುಶಃ ಅವರಿಗೆ ಇದರ ಸ್ವಲ್ಪಭಾಗ ಸಿಗಬಹುದು, ಬಹುಶಃ ... ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ದಶಲಕ್ಷ, ಬಹುಶಃ ... ಹಾಗೂ ಅದರಿಂದ ಕೆಲ ತೋಟಗಳನ್ನು ಅಡಮಾನದಿಂದ ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಹಾಗೂ ಇಲ್ಲಿರುವ ರೈತರು ತಮ್ಮ ಸಾಲವನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು."^[೧೫೬] ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಅಸಂಗತವೆಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಟೀಕೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾದರೂ ಅವು ವಿಲ್ಲೀ ನೆಲ್ಸನ್‌ರಿಗೆ ಫಾರ್ಮ್‌ ಏಡ್‌ ಎಂಬ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಿ ಸಾಲಪೀಡಿತ ಅಮೇರಿಕದ ರೈತರಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದವು.^[೧೫೭]

ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1986ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಬ್ಲೋ'ರ ಆಲ್ಬಂ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ ಬ್ಲೋ ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಕುರ್ಟಿಸ್‌ ಬ್ಲೋರ "ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ರಾಕ್‌"ಗೆ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದಾಗ ರ್ರ್ಯಾಪ್‌ ಸಂಗೀತಲೋಕಕ್ಕೆ ದಾಳಿಯಿಟ್ಟರು. ಡೈಲನ್‌ರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ನಿರೂಪಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖರೆಂದರೆ ಹಾಡುಗಾರ-ಗೀತರಚನೆಕಾರ-ನಿರ್ಮಾಪಕ ವೇನ್‌ K. ಗಾರ್ಫೀಲ್ಡ್‌, ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ರ ಮಾಜಿ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹಾಡುಗಾರ, ಹಾಗೂ ಅಮೇರಿಕನ್‌ ಐಡಲ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಹಾಡು ತರಬೇತುದಾರ ಡೇಬ್ರಾ ಬಿರ್ಡ್.^[೧೫೮] ಜುಲೈ 1986ರಲ್ಲಿ ನಾಕ್‌ಡ್‌ ಔಟ್‌ ಲೋಡೆಡ್‌ , ಮೂರು ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೀತೆಗಳುಳ್ಳ (ಲಿಟಲ್‌ ಜ್ಯೂನಿಯರ್‌ ಪಾರ್ಕರ್‌ರ ಕ್ರಿಸ್‌ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್‌ಸನ್‌ ಹಾಗೂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸುವಾರ್ತೆಗೀತೆ "ಪ್ರೆಷಿಯಸ್‌ ಮೆಮೊರೀಸ್‌"), ಇತರೆ ಲೇಖಕರ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ (ಟಾಮ್‌ ಪೆಟ್ಟಿ, ಸ್ಯಾಮ್‌ ಷೆಫರ್ಡ್‌ ಹಾಗೂ ಕೆರೋಲ್‌ ಬೇಯರ್‌ ಸೇಜರ್‌) ಮೂರು ಗೀತೆಗಳುಳ್ಳ, ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ರ ಎರಡು ಏಕಾಂಗಿ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಆಲ್ಬಂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ನೇತ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನೇ ಪಡೆಯಿತು; ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಇದನ್ನು "ನಿರಾಶಾದಾಯಕ ಸಂಗತಿ" ಎಂದರು,^[೧೫೯] ಹಾಗೂ ಇದು ಫ್ರೀವೀಲಿಂಗ್‌ (1963) ನಂತರ ಶ್ರೇಷ್ಠ 50ರಲ್ಲಿ ಬರಲು ವಿಫಲವಾದ ಡೈಲನ್‌ರ ಪ್ರಥಮ ಆಲ್ಬಂ ಆಗಿತ್ತು.^[೧೬೦] ಆಗಿನಿಂದ ಕೆಲ ವಿಮರ್ಶಕರು, ಡೈಲನ್‌ ಸ್ಯಾಮ್‌ ಷೆಫರ್ಡ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ರಚಿಸಿದ, 11-ನಿಮಿಷಗಳ ಮಹಾಕಾವ್ಯವಾದ 'ಬ್ರೌನ್ಸ್‌ವಿಲೆ ಗರ್ಲ್‌' ಅನ್ನು, ಅಸಾಧಾರಣ ಕೃತಿ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.^[೧೬೧] 1986 ಹಾಗೂ 1987ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಟಾಮ್‌ ಪೆಟ್ಟಿ ಹಾಗೂ ದ ಹಾರ್ಟ್‌ ಬ್ರೇಕರ್ಸ್‌ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡರಲ್ಲದೇ, ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲೂ ಅನೇಕ ಹಾಡುಗಳಿಗೆ ಪೆಟ್ಟಿಯವರನ್ನು ಸಹ-ಹಾಡುಗಾರರಾಗಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ದ ಗ್ರೇಟ್‌ಫುಲ್‌ ಡೆಡ್‌ ತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಕೂಡಾ 1987ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಗೊಂಡರು, ಡೈಲನ್‌ & ದ ಡೆಡ್‌ ಎಂಬ ಲೈವ್‌ ಆಲ್ಬಂ ಇದರಿಂದ ಹೊರತಂದರು. ಈ ಆಲ್ಬಂ ಕೂಡಾ ನೇತ್ಯಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು: ಆಲ್‌ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿತು, "ಬಹುಶಃ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಅಥವಾ ದ ಗ್ರೇಟ್‌ಫುಲ್‌ ಡೆಡ್‌ರಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗಬಲ್ಲ ಅತಿ ಕೆಟ್ಟ ಆಲ್ಬಂ ಇದಾಗಿದೆ."^[೧೬೨] ಈ ಸಂಗೀತ ಪರಿವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ ನಂತರ, ಡೈಲನ್‌ ಗಿಟಾರ್‌ವಾದಕ G. E. ಸ್ಮಿತ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಬೆಂಬಲಿಗ ವಾದ್ಯತಂಡದೊಂದಿಗೆ ದ ನೆವರ್‌ ಎಂಡಿಂಗ್‌ ಟೂರ್‌‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾದ ಪ್ರವಾಸವನ್ನು ಜೂನ್‌ 7, 1988ರಂದು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಡೈಲನ್‌ ಈ ಸಣ್ಣ ಆದರೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೊಂದುವ ವಾದ್ಯತಂಡದೊಂದಿಗೆ ಮುಂದಿನ 20 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪ್ರವಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು.^[೫೪]

1987ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ರಿಚರ್ಡ್‌ ಮಾರ್ಕ್ವಾಂಡ್‌ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾರ್ಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಫೈರ್‌ ನಲ್ಲಿ ಕೋಳಿಸಾಕಾಣಿಕೆ ಮಾಡುವ ವಿಫಲ ರಾಕ್‌ತಾರೆ ಬಿಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಕರ್‌ ಎಂಬ ಪಾತ್ರ ಮಾಡಿದ್ದರು, ಇದರಲ್ಲಿ ಅವರ ಹದಿಹರೆಯದ ಪ್ರೇಯಸಿ (ಫಿಯೋನಾ) ಓರ್ವ ಚಿಟ್ಟು ಹಿಡಿವ ಆಂಗ್ಲ ಸಿಂತ್‌-ಪಾಪ್‌ ತಾರೆಗೆಂದು (ರೂಪರ್ಟ್‌ ಎವೆರೆಟ್‌‌ರ ಪಾತ್ರ) ಆತನನ್ನು ತೊರೆಯುತ್ತಾಳೆ.^[೧೬೩] ಡೈಲನ್‌ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಕೂಡ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಅವೆಂದರೆ —"ನೈಟ್‌ ಆಫ್ಟರ್‌ ನೈಟ್‌", ಹಾಗೂ "ಐ ಹ್ಯಾಡ್‌ ಎ ಡ್ರೀಮ್‌ ಎಬೌಟ್‌ ಯೂ, ಬೇಬಿ", ಇದರೊಂದಿಗೆ ಜಾನ್‌ ಹಿಯಾಟ್‌'ರ "ದ ಯೂಶುಯಲ್‌"ನ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಗೀತೆ ಸಹಾ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಚಿತ್ರವು ವಿಮರ್ಶೆ ಹಾಗೂ ವಾಣಿಜ್ಯ ಪ್ರಭಾವ ಎರಡರಲ್ಲೂ ವೈಫಲ್ಯ ಕಂಡಿತು.^[೧೬೪]ಜನವರಿ 1988ರಲ್ಲಿ ರಾಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಾಲ್‌ ಪ್ರಸಿದ್ಧರ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಬ್ರೂಸ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ಸ್ಟೀನ್‌‌ರು ತಮ್ಮ ಪೀಠಿಕೆ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಘೋಷಿಸಿದರು : "ಎಲ್ವಿಸ್‌ ನಿಮ್ಮ ದೇಹವನ್ನು ಹಗುರಗೊಳಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಬಾಬ್‌ ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹಗುರಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸಂಗೀತವು ಸ್ವಭಾವಸಹಜವಾಗಿ ಭೌತಿಕವಾದುದಾದರೂ ಅದು ಬೌದ್ಧಿಕತೆ-ವಿರೋಧಿಯಾಗಿರಬೇಕೆಂದೇನಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ನಮಗೆ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ."^[೧೬೫] ನಂತರ ಡೈಲನ್‌ ಡೌನ್‌ ಇನ್‌ ದ ಗ್ರೂವ್‌ , ಎಂಬ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರೂ, ಅದು ಅವರ ಹಿಂದಿನ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಲ್ಬಂಗಿಂತಲೂ ಕಳಪೆ ಮಾರಾಟ ಕಂಡಿತು.^[೧೬೬] ಆದಾಗ್ಯೂ "ಸಿಲ್ವಿಯೋ", ಎಂಬ ಗೀತೆ ಏಕಗೀತೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡಿತು.^[೧೬೭] ಆ ವಸಂತ ಕಾಲದ ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಜಾರ್ಜ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌, ಜೆಫ್‌ ಲಿನ್ನೆ, ರಾಯ್‌ ಆರ್ಬಿಸನ್‌, ಹಾಗೂ ಟಾಮ್‌ ಪೆಟ್ಟಿರೊಂದಿಗೆ ಟ್ರಾವೆಲಿಂಗ್‌ ವಿಲ್‌ಬರ್ರೀಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸಹಸ್ಥಾಪಕ ಹಾಗೂ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಆಲ್ಬಂ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬಹು-ಪ್ಲಾಟಿನಮ್‌ ಮಾರಾಟದ ಟ್ರಾವೆಲಿಂಗ್‌ ವಿಲ್‌ಬರ್ರೀಸ್‌ Vol. 1 ನೊಂದಿಗೆ ಮರಳಿದರು.^[೧೬೬] ಆರ್ಬಿಸನ್‌ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 1988ರಲ್ಲಿ ಸಾವು ಕಂಡರೂ, ಉಳಿದ ನಾಲ್ವರು ಎರಡನೇ ಆಲ್ಬಂ ಅನ್ನು ಮೇ 1990ರಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿ, ಟ್ರಾವೆಲಿಂಗ್‌ ವಿಲ್‌ಬರ್ರೀಸ್‌ Vol. 3 ಎಂಬ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಡನೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೧೬೮]

ಡೇನಿಯಲ್‌ ಲೇನಾಯ್ಸ್‌ ನಿರ್ಮಾಣದ ಓಹ್‌ ಮರ್ಸಿ ಯೊಡನೆ ನಿರ್ಧಾರಕ ಯಶಸ್ಸಿನೊಡನೆ ದಶಕವನ್ನು ಡೈಲನ್‌ ಮುಗಿಸಿದರು. ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಆಲ್ಬಂ ಅನ್ನು "ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ತೃಪ್ತಿ ಕೊಡುವಂತಹುದು" ಎಂದು ಬೆನ್ನುತಟ್ಟಿತು.^{[೧೬೯][೧೭೦]} ಲಾಸ್ಟ್‌ ಲವ್‌‌ ಸಂಯೋಜನೆಯ "ಮೋಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ದ ಟೈಮ್‌" ಎಂಬ ಗೀತೆಯನ್ನು ನಂತರ, ಹೈ ಫಿಡಿಲಿಟಿ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು, ಆದರೆ "ವಾಟ್‌ ವಾಸ್‌ ಇಟ್‌ ಯೂ ವಾಂಟೆಡ್‌ ?" ಎಂಬ ಗೀತೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಬೋಧೆಯೆಂದೂ ಹಾಗೂ ವಿಮರ್ಶಕರು ಹಾಗೂ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ನಿರೀಕ್ಷೆಗೆ ವಕ್ರ ಟಿಪ್ಪಣಿಯೆಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಯಿತು.^[೧೭೧] "ರಿಂಗ್‌ ದೆಮ್‌ ಬೆಲ್ಸ್‌"ನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಕೆಲ ವಿಮರ್ಶಕರಿಗೆ ಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯ ಪುನರ್‌ದೃಢೀಕರಣವೆಂಬಂತೆ ಕಂಡಿತು.^[೧೭೨]

1990ರ ದಶಕ

ಡೈಲನ್‌ರ 1990ರ ದಶಕವು ಗಂಭೀರ ಓಹ್‌ ಮರ್ಸಿ ಗೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾದ ಅಂಡರ್‌ ದ ರೆಡ್‌ ಸ್ಕೈ (1990)ನಿಂದ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿ "ಅಂಡರ್‌ ದ ರೆಡ್‌ ಸ್ಕೈ" ಹಾಗೂ "ವಿಗ್ಗಲ್‌ ವಿಗ್ಗಲ್‌" ಸೇರಿದಂತೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಯೇ ಸರಳವಾದ ಅನೇಕ ಗೀತೆಗಳಿದ್ದವು. ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು "ಗ್ಯಾಬ್ಬಿ ಗೂ ಗೂ"ಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು; ನಂತರ ಇದಕ್ಕೆ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಕೆರೋಲಿನ್‌ ಡೆನ್ನಿಸ್‌ರ ಮಗಳಾದ, ಆಗ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದವಳಾಗಿದ್ದ ಡಿಸೈರೀ ಗೇಬ್ರಿಯಲ್‌ ಡೆನ್ನಿಸ್‌ -ಡೈಲನ್‌ಳ ಉಪನಾಮವೆಂದು ವಿವರಣೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.^[೧೭೩] ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿದ್ದ ಇತರರೆಂದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ಹ್ಯಾರಿಸನ್‌, ಗನ್ಸ್‌ N' ರೋಸಸ್‌‌ನ ಸ್ಲಾಶ್‌, ಡೇವಿಡ್‌ ಕ್ರಾಸ್ಬಿ, ಬ್ರೂಸ್‌ ಹಾರ್ನ್ಸ್‌ಬಿ, ಸ್ಟೀವೀ ರೇ ವಾಘನ್‌, ಮತ್ತು ಎಲ್ಟನ್‌ ಜಾನ್‌. ಇದರಲ್ಲಿ ತಾರೆಗಳ ಸಾಲು ಸಾಲೇ ಇದ್ದರೂ ಕೆಟ್ಟ ವಿಮರ್ಶೆ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದ ಮಾರಾಟವನ್ನಷ್ಟೇ ಕಾಣಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.^[೧೭೪]

1991ರಲ್ಲಿ, ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಉದ್ಯಮವು ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ಗ್ರಾಮ್ಮಿ ಜೀವಮಾನದ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು.^[೧೭೫] ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸದ್ದಾಂ ಹುಸೇನ್‌ ವಿರುದ್ಧ ಕೊಲ್ಲಿ ಯುದ್ಧ ಆರಂಭವಾಗಿತ್ತು, ಹಾಗೂ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಗೀತೆ "ಮಾಸ್ಟರ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ವಾರ್‌"ನ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಕೊಟ್ಟರು.^[೧೭೬] ಆಗ ಡೈಲನ್‌ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣವನ್ನು ಕೇಳಿ ಕೆಲ ಸಭಿಕರು ಬೆಚ್ಚಿದ್ದರು.^[೧೭೬]

ಮುಂದಿನ ಕೆಲ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಹಾಗೂ ಸಾಧಾರಣ ಗಿಟಾರ್‌ ವಾದ್ಯದೊಡನೆಯ ಹಳೆಯ ಜಾನಪದ ಹಾಗೂ ಬ್ಲೂಸ್‌ ಗೀತೆಗಳಾದ: ಗುಡ್‌ ಆಸ್‌ ಐ ಬೀನ್‌ ಟು ಯೂ (1992) ಹಾಗೂ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಗಾನ್‌ ರಾಂಗ್‌ (1993)ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಎರಡು ಆಲ್ಬಂಗಳ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಮೂಲ ಹಾದಿಗೆ ಮರಳಿದರು. ಅನೇಕ ವಿಮರ್ಶಕರು ಹಾಗೂ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು 19ನೇ ಶತಮಾನದ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಡೈಲನ್‌ರಿಂದ ಹಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾಡುವ ಪೂಜ್ಯತೆಯೊಂದಿಗಿನ "ಲೋನ್‌ ಪಿಲ್‌ಗ್ರಿಮ್" ಗೀತೆಯಲ್ಲಿನ ಶಾಂತತೆಯ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು^[೧೭೭] ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು. ಈ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಮರಳುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಹೊರತಾದ ಗೀತರಚನೆ ಡೈಲನ್‌ರು 1991ರಲ್ಲಿ ಮೈಕೆಲ್‌ ಬಾಲ್ಟನ್‌ರೊಡನೆ ಸೇರಿ ಬರೆದ "ಸ್ಟೀಲ್‌ ಬಾರ್ಸ್‌" ಗೀತೆಯದು, ಇದನ್ನು ಬಾಲ್ಟನ್‌'ರ ಆಲ್ಬಂ ಟೈಮ್‌, ಲವ್‌ & ಟೆಂಡರ್‌ನೆಸ್‌ ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ನವೆಂಬರ್‌ 1994ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ MTV ಅನ್‌ಪ್ಲಗ್‌ಡ್‌ ಗೆಂದು ಎರಡು ಲೈವ್‌ ದೇಖಾವೆಗಳ ವಿಡಿಯೋಮುದ್ರಿಸಿದ್ದರು. ತಾವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಾಡುಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಹಾಡಲಿಚ್ಛಿಸಿದಾಗ ಸೋನಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರು ಜನಪ್ರಿಯ ಗೀತೆಗಳ ಸರಣಿಗೆ ಪಟ್ಟು ಹಿಡಿದಿದ್ದರು ಎಂದು ನಂತರ ಅವರು ತಿಳಿಸಿದರು.^[೧೭೮] ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಿಂದ ಹೊರತಂದ ಆಲ್ಬಂ, MTV ಅನ್‌ಪ್ಲಗ್‌ಡ್ ‌, ಯುದ್ಧ ಹಾಗೂ ಕದನಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಭಕ್ತಿಗಳೆರಡರದ್ದೂ ವಿಧ್ವಂಸಕತ್ವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸಿರುವ 1963ರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ ಗೀತೆ "ಜಾನ್‌ ಬ್ರೌನ್‌"ಅನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.

ಹಿಮ ಬೀಳುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ ತನ್ನ ಒಂದಂತಸ್ತಿನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹದೊಡನೆ,^[೧೭೯] ಡೈಲನ್‌ ಮಿಯಾಮಿ'ಯ ಕ್ರಿಟೇರಿಯಾ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 1997ರಲ್ಲಿ ಡೇನಿಯಲ್‌ ಲೇನಾಯ್ಸ್‌ರೊಡನೆ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣದ ಸಮಯವನ್ನು ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ತರುವಾಯದ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಅವಧಿಗಳು ಕೆಲವು ಮೂಲಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಗೀತದ ಬಗೆಗಿನ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು.^[೧೮೦] ಆ ವಸಂತ ಕಾಲದ ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಆಲ್ಬಂನ ಬಿಡುಗಡೆಗೂ ಮುನ್ನ, ಹಿಸ್ಟೋಪ್ಲಾಸ್ಮಾಸಿಸ್‌ನಿಂದಾಗಿ ಒದಗಿದ ಪೆರಿಕಾರ್ಡಿಟಿಸ್‌ ಎಂಬ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಹೃದಯದ ಸೋಂಕು ತಗಲಿದ್ದರಿಂದ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ನಿಗದಿತ ಐರೋಪ್ಯ ಪ್ರವಾಸವು ರದ್ದಾಯಿತು, ಆದರೆ ಡೈಲನ್‌ ಬಲುಬೇಗ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡರೂ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದಿಂದ ಹೊರಡುವಾಗ, "ನಾನು ನಿಜಕ್ಕೂ ಸದ್ಯದಲ್ಲೇ ಎಲ್ವಿಸ್‌ರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂದೆನಿಸಿತ್ತು" ಎಂದರು."^[೧೮೧] ಅವರು ಬೇಸಿಗೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು, ಹಾಗೂ ಚಳಿಗಾಲದ ಮೊದಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇಟಲಿಯ ಬೊಲೋಗ್ನಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವಿಶ್ವ ಯೂಕರಿಸ್ಟಿಕ್‌ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಪೋಪ್‌ ಜಾನ್‌ ಪಾಲ್‌ IIರ ಮುಂದೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಪೋಪ್‌ರು 200,000 ಜನ ಸಭಾಸದರಿಗೆ ಡೈಲನ್‌'ರ ಭಾವಗೀತೆ "ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌"ಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಧರ್ಮಬೋಧೆ ನೀಡಿದರು.^[೧೮೨]

ನವೀನ ಲಾನಾಯ್ಸ್‌-ನಿರ್ಮಿತ ಆಲ್ಬಂ, ಟೈಮ್‌ ಔಟ್‌ ಆಫ್‌ ಮೈಂಡ್‌ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. ಅದರ ಪ್ರೀತಿ ಹಾಗೂ ಗೀಳಿನ ಧ್ಯಾನದ ಬಗೆಗಿನ ಕಟುವಾದ ವಿಮರ್ಶೆಗಳೊಂಗದಿಗಿನ ಆ ಏಳು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿನ ಡೈಲನ್‌'ರ ಮೊದಲ ಮೂಲಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ, ಉತ್ತಮ ಶ್ಲಾಘನೆ ಪಡೆಯಿತು. ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿತ್ತು "ಮರ್ತ್ಯತೆ ತೀರ ಕಟುವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಗಲ್ಲುಶಿಕ್ಷೆಯ ಹೊಡೆತಗಳು ಹಾಸ್ಯವನ್ನು ಅನುರಣಿಸಬಲ್ಲವು."^[೧೮೩] ಈ ಸಂಕೀರ್ಣ ಗೀತೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವು ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಥಮ ಏಕಾಂಗಿ "ವರ್ಷದ ಆಲ್ಬಂ" ಗ್ರಾಮ್ಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು(ದ ಕಾನ್ಸರ್ಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ್‌ ನ ,1972ರ ಸಾಲಿನ ವಿಜೇತರಾದ ಅನೇಕ ಗಾಯಕರಲ್ಲಿ ಅವರೂ ಒಬ್ಬರು). "ಮೇಕ್‌ ಯೂ ಫೀಲ್‌ ಮೈ ಲವ್‌" ಎಂಬ ಪ್ರೇಮಗೀತೆ ಗಾರ್ಥ್‌ ಬ್ರೂಕ್ಸ್‌ರಿಗೆ ಪ್ರಥಮ ಜನಪ್ರಿಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಗೀತೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು.^[೧೬]

ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 1997ರಲ್ಲಿ, U.S. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಿಲ್‌ ಕ್ಲಿಂಟನ್‌ ಶ್ವೇತಭವನದ ಉತ್ತರ ಭವನದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ಕೆನಡಿ ಕೇಂದ್ರ/ಸೆಂಟರ್‌ ಗೌರವ ಪ್ರಧಾನ ಮಾಡಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿ ಗೌರವ ಸೂಚಿಸಿದರು: "ಅವರು ನನ್ನ ಪೀಳಿಗೆಯ ಜನರಿಗೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಕಲಾವಿದರೂ ಬೀರದಷ್ಟು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ದನಿ ಹಾಗೂ ಭಾವಗಳು ಕಿವಿಗೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಖುಷಿ ಕೊಡುತ್ತವೆ ಎಂದೇನಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಯಾರನ್ನೂ ಮೆಚ್ಚಿಸಲಿಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಪಡಲಿಲ್ಲ. ಅವರು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಲಕಿದರು ಹಾಗೂ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿಗಳ ನೆಮ್ಮದಿ ಕೆಡಿಸಿದ್ದಾರೆ."^[೧೮೪]

2000ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sound sample box align left

Bob Dylan - "Things Have Changed"

ಚಿತ್ರ:Things Have Changed.ogg

Dylan's Oscar winning song was featured in the movie Wonder Boys. The line "sapphire-tinted skies" echoes the verse of Shelley^[೧೮೫] while "forty miles of bad road" echoes Duane Eddy's hit single.

---

ಈ ಕಡತವನ್ನು ಕೇಳುವಾಗ ತೊಂದರೆಯೇ? ಮಾಧ್ಯಮ ಸಹಾಯವನ್ನು ನೋಡಿ.

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Sample box endಡೈಲನ್‌ ಹೊಸ ಸಹಸ್ರಮಾನವನ್ನು ಪ್ರಥಮ ಆಸ್ಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭಿಸಿದರು; ವಂಡರ್‌ಬಾಯ್ಸ್‌ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆಂದು ಬರೆದ ಅವರ ಗೀತೆ "ಥಿಂಗ್ಸ್‌ ಹ್ಯಾವ್‌ ಚೇಂಜ್‌ಡ್‌", ಮಾರ್ಚ್‌ 2001ರಲ್ಲಿ ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಗ್ಲೋಬ್‌ ಹಾಗೂ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು.^[೧೮೬] ಆಸ್ಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ (ಕೆಲ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅದರ ಫ್ಯಾಸಿಮಿಲಿ/ಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌ ರೂಪ) ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯತ್ತಾರಲ್ಲದೆ, ದೇಖಾವೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕದ ಮೇಲಿರುವ ಕಂಬಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು ತೂಗುಹಾಕಿರಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೧೮೭]

"ಲವ್‌ ಅಂಡ್ ಥೆಫ್ಟ್‌‌" ಅನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 11, 2001ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ತಮ್ಮ ಪ್ರವಾಸೀ ವಾದ್ಯತಂಡದೊಡನೆ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿ, ಡೈಲನ್‌ ಆಲ್ಬಂ ಅನ್ನು ಜ್ಯಾಕ್‌ ಫ್ರಾಸ್ಟ್‌ ಎಂಬ ಮಿಥ್ಯಾನಾಮದಡಿ ತಾನೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.^[೧೮೮] ಆಲ್ಬಂ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಉತ್ತಮ ಸ್ವೀಕೃತಿ ಪಡೆಯಿತು ಹಾಗೂ ಅನೇಕ ಗ್ರಾಮ್ಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ನಾಮಾಂಕಿತಗೊಂಡಿತು.^[೧೮೯] ವಿಮರ್ಶಕರು ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಸಂಗೀತದ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗಳಲ್ಲಿ ರಾಕೆಬಿಲ್ಲಿ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸ್ವಿಂಗ್‌, ಜಾಜ್‌, ಹಾಗೂ ತಿರುಗಾಟದ ಲಾವಣಿಗಳನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದರು.^[೧೯೦]

2003ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ "ಬಾರ್ನ್‌ ಎಗೇನ್‌" ಅವಧಿಯ ಸುವಾರ್ತೆಯ ಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಮೊರೆ ಹೋದರಲ್ಲದೇ CD ಯೋಜನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರುGotta Serve Somebody: The Gospel Songs of Bob Dylan . ಅದೇ ವರ್ಷ ಡೈಲನ್‌ ಜೆಫ್‌ ಬ್ರಿಡ್ಜಸ್‌, ಪೆನೆಲೋಪ್‌ ಕ್ರುಜ್‌ ಹಾಗೂ ಜಾನ್‌ ಗುಡ್‌ಮನ್‌ರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಖ್ಯಾತನಾಮರ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ TV ನಿರ್ಮಾಪಕ ಲ್ಯಾರ್ರಿ ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌ರ ಸಹಯೋಗದೊಡನೆ ನೀಡಿದ ಚಿತ್ರ ಮಾಸ್ಕ್‌ಡ್‌ & ಅನಾನಿಮಸ್‌ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು. ಚಿತ್ರವು ವಿಮರ್ಶಕರನ್ನೇ ಧೃವೀಕರಿಸಿತು: ಅನೇಕರು ಇದನ್ನು “ಅಸಂಗತ ಗೊಂದಲ” ಎಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರೆ;^{[೧೯೧][೧೯೨]} ಕೆಲವರು ಇದನ್ನು ಗಂಭೀರ ಕಲೆಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದರು.^{[೧೯೩][೧೯೪]}

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 2004ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಆತ್ಮಕಥನದ ಮೊದಲ ಭಾಗವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರುChronicles: Volume One . ಪುಸ್ತಕವು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ತಲೆಕೆಳಗು ಮಾಡಿತು.^[೧೯೫] ಡೈಲನ್‌ ವಸ್ತುತಃ 60ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕೀರ್ತಿಯು ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೇರಿದ ಸಮಯವನ್ನು ಉಪೇಕ್ಷಿಸಿ ಮೂರು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು 1961–1962ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಮಹಾನಗರದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಥಮ ವರ್ಷಕ್ಕೇ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಅವರು ನ್ಯೂ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ (1970) ಹಾಗೂ ಓಹ್‌ ಮರ್ಸಿ (1989) ಆಲ್ಬಂಗಳಿಗೂ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2004ರ ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ ದಪ್ಪರಟ್ಟಿನ ಕಾಲ್ಪನಿಕವಲ್ಲದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಾರಾಟದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿತಲ್ಲದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುಸ್ತಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೂ ನಾಮಾಂಕಿತಗೊಂಡಿತು.^[೧೯೬]

ಮಾರ್ಟಿನ್‌ ಸ್ಕಾರ್ಸೆಸೆ'ಯವರ ಶ್ಲಾಘನೆಗೊಳಪಟ್ಟ ^[೧೯೭] ಆತ್ಮಕಥನ ಚಿತ್ರ ನೋ ಡೈರೆಕ್ಷನ್‌ ಹೋಮ್‌ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 2005ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು.^[೧೯೮] ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರವು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ಗೆ 1961ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌'ರ ಆಗಮನದಿಂದ 1966ರಲ್ಲಿ ಅವರ ದ್ವಿಚಕ್ರವಾಹನ ಅಪಘಾತದವರೆಗೆ ಅವಧಿಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ, ಸೂಜ್‌ ರೊಟೊಲೋ, ಲಿಯಾಂ ಕ್ಲಾನ್ಸಿ, ಜೋನ್‌ ಬೇಜ್‌, ಅಲೆನ್‌ ಗಿನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌, ಪೀಟ್‌ ಸೀಗರ್‌, ಮಾವಿಸ್‌ ಸ್ಟೇಪಲ್ಸ್‌‌, ಹಾಗೂ ಸ್ವತಃ ಡೈಲನ್‌ರೊಂದಿಗಿನ ಸಂದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಚಿತ್ರವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2006 ^[೧೯೯] ರಲ್ಲಿ ಪೀಬಾಡಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರೆ ಜನವರಿ 2007ರಲ್ಲಿ ಕೊಲಂಬಿಯಾ-ಡ್ಯೂಪಾಂಟ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.^[೨೦೦] ಇದರೊಂದಿಗಿದ್ದ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌'ರ ಮುಂಚಿನ ವೃತ್ತಿ ಜೀವನದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ ಗೀತೆಗಳಿದ್ದವು.

ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ (2006–08)

ಥೀಮ್‌ ಟೈಮ್‌ ರೇಡಿಯೋ ಅವರ್ ‌, ಎಂಬ XM ಉಪಗ್ರಹ ರೇಡಿಯೋಗೆಂದು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ರೇಡಿಯೋ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಡುವ ಡೈಲನ್‌'ರ DJ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ, ಪ್ರಥಮ ದೇಖಾವೆ ಮೇ 3, 2006ರಂದು ಇತ್ತು.^{[೨೦೧][೨೦೨]} ಡೈಲನ್‌ 1930ರ ದಶಕದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹಾಗೂ ಅನಾಮಿಕ ಗೀತೆಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ಪ್ರಸ್ತುತದವರೆಗಿನ, ಬ್ಲರ್‌, ಪ್ರಿನ್ಸ್‌, L.L. ಕೂಲ್‌ J ಹಾಗೂ ದ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ಸ್‌ನಂತಹಾ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲಾವಿದರ ಗೀತೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿದರು. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಮರ್ಶಕರು "ಶ್ರೇಷ್ಠ ರೇಡಿಯೋ" ಎಂದು ಕರೆದರು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ವಿಷಯವಸ್ತುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಾಗೆಯೇ ಆಯ್ಕೆಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಉಣಬಡಿಸುತ್ತಾ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾ ತನ್ನ ನಿಂದಾತ್ಮಕ ಹಾಸ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಸಾರಸಂಗ್ರಹಿ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಡೈಲನ್‌ ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು.^{[೨೦೩][೨೦೪]} ಸಂಗೀತಗಾರ ಪೀಟರ್ ಗುರಾಲ್‌ನಿಕ್‌ ಹೀಗೆ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ನೀಡಿದ್ದರು: "ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದೊಂದಿಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನೊಳಗೆ ಅಡಗಿರುವ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು — ಹಾಗೂ ಅವರ ಮಿತಿಗಳಿಲ್ಲದ ಸಂಗೀತ ವಿಶ್ವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ನಿರೂಪಣೆಯು ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ನೀಡುವ ಅತಿವಾಸ್ತವಿಕತೆಯ ಮಾನವ ಹಾಸ್ಯವನ್ನೇ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದೆ."^[೨೦೫] ಏಪ್ರಿಲ್‌ 2009ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ರೇಡಿಯೋ ಸರಣಿಯ 100ನೇ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದರು; ಅದರ ವಿಷಯವಸ್ತುವು "ವಿದಾಯ" ಆಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಕೇಳಿಸಿದ ಕೊನೆಯ ಗೀತೆ ವುಡೀ ಗುತ್ರೀರ "ಸೋ ಲಾಂಗ್‌, ಇಟ್ಸ್‌ ಬೀನ್‌ ಗುಡ್‌ ಟು ನೋ ಯು" ಆಗಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಡೈಲನ್‌'ರ ರೇಡಿಯೋ ಸರಣಿಯು ಮುಗಿದಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಊಹೆಗೆ ದಾರಿಮಾಡಿತ್ತು.^[೨೦೬]

ಆಗಸ್ಟ್‌ 29, 2006ರಂದು, ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಆಧುನಿಕ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಟೀಕೆ ಮಾಡಿ ತನ್ನ ಹೊಸ ಗೀತೆಗಳು "ತಾವು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಟುಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಹತ್ತು ಪಟ್ಟು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ್ದಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು."^[೨೦೭] ಡೈಲನ್‌’ರ ದನಿ ತುಸು ಒರಟಾದದ್ದೇ ಆದರೂ (ದ ಗಾರ್ಡಿಯನ್‌ ನ ವಿಮರ್ಶಕರೊಬ್ಬರು ಆಲ್ಬಂನಲ್ಲಿ ಅವರು ಹಾಡುವುದನ್ನು "ನೆಗಡಿಯ ಮೂಗಿನಲ್ಲಿ ಸಾವಿನ ಬಡಬಡಿಕೆ" ಎಂದು ಹೋಲಿಸಿದ್ದರು^[೨೦೮]) ಬಹಳಷ್ಟು ವಿಮರ್ಶಕರು ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿದರು, ಹಾಗೂ ಅನೇಕರು ಟೈಮ್‌ ಔಟ್‌ ಆಫ್‌ ಮೈಂಡ್‌ ಹಾಗೂ "ಲವ್‌ ಅಂಡ್ ಥೆಫ್ಟ್‌ "ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಇದನ್ನು ಯಶಸ್ವಿ ತ್ರಿವಳಿ ಸರಣಿಯ ಅಂತಿಮ ಕಂತು ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಿದರು.^[೨೦೯] ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ U.S. ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದು 1976'ರ ಡಿಸೈರ್‌ ನ ನಂತರ ಆ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬಂದ ಡೈಲನ್‌'ರ ಮೊದಲ ಆಲ್ಬಂ ಆಯಿತು.^[೨೧೦]

ಮೂರು ಗ್ರಾಮ್ಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ನಾಮಾಂಕಿತಗೊಂಡಿದ್ದ ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಮಕಾಲೀನ ಜಾನಪದ/ಅಮೇರಿಕಾನಾ ಆಲ್ಬಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಹಾಗೂ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ "ಸಮ್‌ಡೇ ಬೇಬಿ" ಗೀತೆಗಾಗಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಏಕಾಂಗಿ ರಾಕ್‌ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದರು. ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಅನ್ನು 2006ರ ವರ್ಷದ ಆಲ್ಬಂ ಎಂದು ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ,^[೨೧೧] ಹಾಗೂ UKನಲ್ಲಿ ಅನ್‌ಕಟ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಗೌರವಿಸಿದವು.^[೨೧೨] ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ದಿನವೇ iTunes ಸಂಗೀತ ಮಾರಾಟಕೇಂದ್ರವು Bob Dylan: The Collection ಅನ್ನು, ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ 42 ಅಪರೂಪದ ಹಾಗೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ ಹಾಡುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಎಲ್ಲಾ ಆಲ್ಬಂಗಳನ್ನುಳ್ಳ (ಒಟ್ಟಾರೆ 773 ಗೀತೆಗಳು) ಅಂಕೀಯ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಕೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಿತ್ತು.^[೨೧೩]

"ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ಅನೇಕ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತ" ಎಂಬ ಭರತವಾಕ್ಯ/ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಡನೆಯ ಟಾಡ್‌ ಹೇನ್ಸ್‌ ಬರೆದು ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದ್ದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಚಿತ್ರ ಐ ಯಾಮ್‌ ನಾಟ್‌ ದೇರ್‌ ,^{[೨೧೪][೨೧೫]} ಆಗಸ್ಟ್‌ 2007ರಲ್ಲಿ ತೆರೆಕಂಡಿತು.^[೨೧೬] ಡೈಲನ್‌'ರ ಜೀವನದ ಆರು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮಗ್ಗಲುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಬೇಲ್‌, ಕೇಟ್‌ ಬ್ಲಾಂಚೆಟ್‌, ಮಾರ್ಕಸ್‌ ಕಾರ್ಲ್‌ ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್‌, ರಿಚರ್ಡ್‌ ಗೆರೆ, ಹೀತ್‌ ಲೆಡ್ಜರ್‌ ಹಾಗೂ ಬೆನ್‌ ವ್ಹಿಷಾರಿಂದ ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆರು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.^{[೨೧೬][೨೧೭]} ಚಿತ್ರದ ಹೆಸರಿನ ಮೂಲವಾದ ಡೈಲನ್‌ರ ಮುಂಚೆ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ 1967ರ ಗೀತೆಯನ್ನು^[೨೧೮] ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚಿತ್ರದ ಮೂಲ ಗೀತೆಗೆಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು; ಉಳಿದೆಲ್ಲವು ಚಿತ್ರಕ್ಕೆಂದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಎಡ್ಡೀ ವೆಡ್ಡರ್‌, ಸ್ಟೀಫನ್‌ ಮಾಲ್ಕ್‌ಮಸ್‌, ಜೆಫ್‌ ಟ್ವೀಡಿ, ವಿಲ್ಲೀ ನೆಲ್ಸನ್‌, ಕ್ಯಾಟ್‌ ಪವರ್‌, ರಿಚೀ ಹ್ಯಾವೆನ್ಸ್‌, ಹಾಗೂ ಟಾಮ್‌ ವೆರಲೈನ್‌ ಮುಂತಾದ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಕಲಾವಿದರ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿದ ಡೈಲನ್‌ನ ಗೀತೆಗಳ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಗೀತೆಗಳಾಗಿದ್ದವು.^[೨೧೯]

ಡೈಲನ್‌ 07 ಲಾಂಛನದಡಿ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಸಂಗ್ರಹ ತ್ರಿವಳಿ CD ಹಿನ್ನೋಟದ ಡೈಲನ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 1, 2007ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು.^[೨೨೦] ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ಮಾರ್ಕ್‌ ರಾನ್ಸನ್‌ ಡೈಲನ್‌'ರ 1966ರ ಗೀತೆ "ಮೋಸ್ಟ್‌ ಲೈಕ್ಲಿ ಯು ಗೋ ಯುವರ್‌ ವೇ (ಅಂಡ್‌ ಐ ವಿಲ್‌ ಗೋ ಮೈನ್‌)"ರ ರೀಮಿಕ್ಸ್‌ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಮ್ಯಾಕ್ಸಿ-ಏಕಗೀತೆಯಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಡೈಲನ್‌ ಅವರು ತಮ್ಮ ಉತ್ಕೃಷ್ಠ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣವನ್ನು ರೀಮಿಕ್ಸ್‌ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲಾಗಿತ್ತು.^[೨೨೧]

ಡೈಲನ್‌ 07 ರ ಜಾಹಿರಾತು ಪ್ರಚಾರ ಡೈಲನ್‌’ರ ವಾಣಿಜ್ಯಿಕ ಮೌಲ್ಯವು 1990ರ ದಶಕಕ್ಕಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹ ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಹಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಮೊದಲಿಗೆ 2004ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾಸ್‌ ಸೀಕ್ರೆಟ್‌ ಒಳಉಡುಪುಗಳ TV ಜಾಹಿರಾತಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ನಿಚ್ಚಳವಾಗಿತ್ತು^[೨೨೨]. ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 2007ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕ್ಯಾಡಿಲಾಕ್‌ ಚಾರಣ 2008 ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಬಹುಮಾಧ್ಯಮ ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.^{[೨೨೩][೨೨೪]} ನಂತರ, 2009ರಲ್ಲಿ, ವಿಲ್‌.ಐ.ಆಮ್‌‌. ಕವಚದೊಡನೆ ಸೂಪರ್‌ ಬೌಲ್‌ XLIIIರ ಪ್ರಸಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಪೆಪ್ಸಿ ಜಾಹಿರಾತಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಅವರು ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿದರು.^[೨೨೫] ದಾಖಲೆಯ 98 ದಶಲಕ್ಷ ವೀಕ್ಷಕರ ಪ್ರಸಾರ ಪಡೆದ ಈ ಜಾಹೀರಾತು ಡೈಲನ್‌ "ಫಾರ್‌ಎವರ್‌ ಯಂಗ್‌"ನ ಪ್ರಥಮ ಚರಣ ಹಾಡುವುದರಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು ನಂತರ ವಿಲಿಯಂ ಗೀತೆಯ ಮೂರನೇ ಹಾಗೂ ಕೊನೆಯ ಚರಣದ ಹಿಪ್‌ ಹಾಪ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತದೆ.^{[೨೨೬][೨೨೭][೨೨೮]}

ರ್ರ್ಯಾಂಡಮ್‌ ಹೌಸ್‌ ಡೈಲನ್‌'ರ ಚಿತ್ರಕಲೆಯ ಸಂಗ್ರಹದ ಪುಸ್ತಕವಾದ ಡ್ರಾನ್‌ ಬ್ಲಾಂಕ್‌ಅನ್ನು (1994), ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ದಶಕಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲದ ನಂತರ, ಅವರ ಕಲೆಯ ಪ್ರದರ್ಶನ, ದ ಡ್ರಾನ್‌ ಬ್ಲಾಂಕ್‌ ಸರಣಿ , ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 2007ರಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯ ಛೆಮ್ನಿಟ್ಜ್‌ ನ, ಕುನ್ಸ್ಟ್‌ಸಾಮ್ಲುಂಗೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿತು.^[೨೨೯] ಡೈಲನ್‌'ರ ಚಿತ್ರಕಲೆಯ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನ 2007ಕ್ಕಿಂತ ಮುನ್ನ ಮೂಲ ಚಿತ್ರಗಳಿಂದ ಮೂಡಿಸಿದ್ದ 200ಕ್ಕೂ ಮೀರಿದ ಜಲವರ್ಣ ಹಾಗೂ ಗುಆಷ್‌ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಉದ್ಘಾಟನೆಯು ಸರಣಿಯ 170 ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪುಸ್ತಕ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ : ದ ಡ್ರಾನ್‌ ಬ್ಲಾಂಕ್‌ ಸೀರೀಸ್‌ ನ ಬಿಡುಗಡೆಯನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.^{[೨೨೯][೨೩೦][೨೩೧]}

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 2008ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಡೈಲನ್‌'ರ ಬೂಟ್‌ಲೆಗ್‌ ಸರಣಿ ಯ, ಸಂಪುಟ 8ನ್ನುTell Tale Signs: Rare And Unreleased 1989-2006 ಎರಡು-CDಗಳ ಜೋಡಿ ಹಾಗೂ 150-ಪುಟಗಳ ದಪ್ಪರಟ್ಟಿನ ಪುಸ್ತಕದ ಜೊತೆಗಿನ ಮೂರು-CD ಮಾಲೆ ಹೀಗೆ ಎರಡು ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಗೀತಮಾಲೆಯು ಲೈವ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಓಹ್‌ ಮರ್ಸಿ ಯಿಂದ ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ವರೆಗೆ ಆಯ್ದ ಸ್ಟುಡಿಯೋ ಆಲ್ಬಂಗಳ ಗೀತೆಗಳನ್ನು, ತಾನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳ ಹಾಗೂ ಡೇವಿಡ್‌ ಬ್ರಾಂಬರ್ಗ್‌ ಹಾಗೂ ರಾಲ್ಫ್‌ ಸ್ಟ್ಯಾನ್ಲಿಯವರೊಂದಿಗಿನ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.^[೨೩೨] ಎರಡು-CD ಮಾಲೆಗೆ $18.99ರಂತೆ ಹಾಗೂ ಮೂರು-CD ಆವೃತ್ತಿ $129.99 - ಹೀಗಿದ್ದ ಆಲ್ಬಂನ ದರಪಟ್ಟಿಯು ಕೆಲ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ "ಸುಲಿಗೆಯ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್‌" ಎಂಬ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು.^{[೨೩೩][೨೩೪]} ಈ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ವಿಮರ್ಶಕರು ಬಹಳವೇ ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು.^[೨೩೫] ಇದರಲ್ಲಿದ್ದ ಬದಲಿ ಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗದ ಗೀತೆಗಳ ಆಗರವನ್ನು ಕಂಡ ಅನ್‌ಕಟ್ಸ್‌ನ ವಿಮರ್ಶಕ ಹೀಗೆಂದರು:" ತಥಾಕಥಿತ್ವವಾಗಿ ಹೇಳುವ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಸ್ಟುಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಕೂಡಾ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ನುಸುಳದಂತೆ ಪ್ರಯತ್ನಪಡುವ (ಡೈಲನ್‌'ರ) ನಿಬ್ಬೆರಗಾಗಿಸುವ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಪನ್ನಮತಿತ್ವವನ್ನು ನೋಡಿ ಕೊಚ್ಚಿಹೋಗುತ್ತವೆ ."^[೨೩೬]

ಟುಗೆದರ್‌ ಥ್ರೂ ಲೈಫ್‌ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಇನ್‌ ದ ಹಾರ್ಟ್‌ (2009)

ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 28, 2009ರಂದು ತಮ್ಮ ಟುಗೆದರ್‌ ಥ್ರೂ ಲೈಫ್‌ ಎಂಬ ಆಲ್ಬಂ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^{[೨೩೭][೨೩೮]} ಸಂಗೀತ ವರದಿಗಾರ ಬಿಲ್‌ ಫ್ಲಾನಗಾನ್‌ರೊಂದಿಗಿನ ಡೈಲನ್‌'ರ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಮಾತುಕತೆಯಲ್ಲಿ, ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಚಿತ್ರನಿರ್ದೇಶಕ ಆಲಿವಿಯರ್‌ ಡಹಾನ್‌ ತಮ್ಮ ರೋಡ್‌ ಚಿತ್ರ ಮೈ ಓನ್‌ ಲವ್‌ ಸಾಂಗ್‌ ಗೆಂದು ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಸಾದರಪಡಿಸಲು ಕೇಳಿದಾಗ ಈ ಹಾಡುಗಳು ಹೊರಬಂದವು ಎಂದು ಡೈಲನ್‌ ವಿವರಿಸಿದ್ದರು; ಮೊದಲಿಗೆ ಏಕಗೀತೆಯಾಗಲೆಂದುದ್ದೇಶಿಸಿದ್ದ "ಲೈಫ್‌ ಈಸ್‌ ಹಾರ್ಡ್‌" "ತನಗೆ ತಾನೆ ಬೇರೆಯೇ ದಾರಿ ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು". ಆಲ್ಬಂನ ಹತ್ತರಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಗೀತೆಗಳು ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಹಂಟರ್‌ರ ಜಂಟಿರಚನೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು‌.^[೨೩೯]

ಆಲ್ಬಂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪೂರಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನೇ ಪಡೆಯಿತಾದರೂ,^[೨೪೦] ಕೆಲ ವಿಮರ್ಶಕರು ಇದನ್ನು ಡೈಲನ್‌'ರ ಸಾಧನೆಗೆ ಕೇವಲ ಸಣ್ಣ ಸೇರ್ಪಡೆ ಮಾತ್ರ ಎಂದರು. ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಡೇವಿಡ್‌ ಫ್ರಿಕೆ : "ಆಲ್ಬಂ ಲವ್‌ ಅಂಡ್ ಥೆಫ್ಟ್‌‌ ಅಥವಾ ಮಾಡರ್ನ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ನ, ದಿವ್ಯ-ಪ್ರಭೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದಿರಬಹುದು ಆದರೆ ಉದ್ದೇಶಿತ ಅಪಕ್ವತೆಗಳಲ್ಲಿನ ಇದು ಮನತಟ್ಟುವ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದರು."^[೨೪೧] ಡೈಲನ್‌ ವಿಮರ್ಶಕ ಆಂಡಿ ಗಿಲ್‌ ದ ಇಂಡಿಪೆಂಡೆಂಟ್‌ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು ಗೀತೆಯು "ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ವಿಹರಿಸುತ್ತಿರುವ, ಸ್ವಯಂಸ್ಫುರಿತ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂತಹಾ ರಸಭಾವ ಹಾಗೂ ಉಲ್ಲಾಸಗಳು ಕ್ಷಣಕಾಲ ತೇಲಿಸುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ತೀರ ಉತ್ತಮವಾದ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ವರ್ಷಾದ್ಯಂತವೂ ಆಹ್ಲಾದಿಸಬಹುದಾದ ಆಲ್ಬಂಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ."^[೨೪೨]

ಬಿಡುಗಡೆಯ ಮೊದಲವಾರದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬಂ U.S.ನ ಬಿಲ್‌ಬೋರ್ಡ್‌ 200 ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೇ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿ,^[೨೪೩] ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು (68 ವರ್ಷದವರು) ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ಅತಿ ಹಿರಿಯ ಕಲಾವಿದರೆಂಬ ಕೀರ್ತಿ ದೊರಕಿಸಿತು.^[೨೪೩] ಡೈಲನ್‌'ರ ಹಿಂದಿನ UK ಆಲ್ಬಂ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಪಡೆದ ನ್ಯೂ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ನ 39 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ UK ಆಲ್ಬಂ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಮೊದಲನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಿತು. ಡೈಲನ್‌ UK ಆಲ್ಬಂಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಏಕಾಂಗಿ ಹಾಡುಗಾರರಾಗಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಅಂತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ದಾಖಲೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.^[೨೪೪]

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 13, 2009ರಂದು, ಡೈಲನ್‌, ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಮಾನಕ ಗೀತೆಗಳಾದ "ಲಿಟಲ್‌ ಡ್ರಮ್ಮರ್‌ ಬಾಯ್‌", "ವಿಂಟರ್‌ ವಂಡರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌" ಹಾಗೂ "ಹಿಯರ್‌ ಕಮ್ಸ್‌ ಸಾಂಟಾ ಕ್ಲಾಸ್‌‌"ಗಳಂತಹಾ ಗೀತೆಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಆಲ್ಬಂ, ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಇನ್‌ ದ ಹಾರ್ಟ್‌ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೨೪೫]

ಆಲ್ಬಂ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.^[೨೪೬] ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕರ್‌ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು ಡೈಲನ್‌ ರಾಕ್‌-ಮುಂಚಿನ ಸಂಗೀತವನ್ನು "ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ಗಡಸು ಧ್ವನಿಯ ಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಬೆಸೆದ ಹಾಗಿದೆ", ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌'ರ ಉದ್ದೇಶಗಳು ವ್ಯಂಗದ್ದಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದರು: "ಡೈಲನ್‌ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮದೊಂದಿಗೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹಾಗೂ ವಿಪರೀತ ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ; “ಹಿಯರ್‌ ಕಮ್ಸ್‌ ಸಾಂಟಾ ಕ್ಲಾಸ್” ಅಥವಾ “ವಿಂಟರ್‌ ವಂಡರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌”ಗಳಲ್ಲಿ ಅಣಕು ಇಲ್ಲ ಎಂದು ನಂಬುವುದೆಂದರೆ ಅರ್ಧಶತಮಾನದ ಉಗ್ರ ವಿಡಂಬನೆಯನ್ನು ಮರೆತ ಹಾಗೆ" ಎಂದರು."^[೨೪೭] USA ಟುಡೇ ನಲ್ಲಿ, ಎಡ್ನಾ ಗುಂಡರ್‌ಸನ್‌ ಡೈಲನ್‌ "ನ್ಯಾಟ್‌ ಕಿಂಗ್‌ ಕೋಲ್‌, ಮೆಲ್‌ ಟಾರ್ಮೆ, ಹಾಗೂ ರೇ ಕಾನ್ನಿಫ್‌ ಸಿಂಗರ್ಸ್‌"ರಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವಿತಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದರು." ಡೈಲನ್‌ರು "ಇದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ನಿಸ್ಪೃಹ ಹಾಗೂ ಭಾವುಕರಾಗಿರಲಾರರು" ಎಂದು ಗುಂಡರ್‌ಸನ್‌ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದರು.^[೨೪೮]

ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ನ್ಯೂಸ್‌ ಸರ್ವೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಸಂದರ್ಶನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಕರ್ತ ಬಿಲ್‌ ಫ್ಲಾನಗಾನ್‌ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಗೀತೆಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಏಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದಿರಿ ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಕ್ಕೆ, ಡೈಲನ್‌ ಹೀಗೆಂದರು: "ನನಗೆ ಇವನ್ನು ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಗೀತೆಗಳು ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳಂತೆಯೇ ನನ್ನ ಜೀವನದ ಭಾಗವಾಗಿವೆ. ಅವನ್ನೂ ನೇರವಾಗಿಯೇ ಹಾಡಬೇಕು."^[೨೪೯]

ಜೂನ್‌ 7, 1988ರಂದು,^[೨೫೦] ದ ನೆವರ್‌ ಎಂಡಿಂಗ್‌ ಟೂರ್‌‌ ಆರಂಭವಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಡೈಲನ್‌ ಸುಮಾರು ಪ್ರತಿವರ್ಷ 100 ದಿನಗಳ ಕಾಲ 1990ರ ದಶಕ ಹಾಗೂ 2000ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ — 1960ರ ದಶಕದ ಯಾವುದೇ ಹಾಡುಗಾರರಿಗಿಂತ ಬಿಡುವಿಲ್ಲದ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ ಇದಾಗಿತ್ತು.^[೨೫೧] 2008ರ ಕೊನೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮಂದ್ರವಾದ್ಯದ ವಾದಕ ಟೋನಿ ಗಾರ್ನೀಯರ್‌ರ ನಡೆಸಿಕೊಡುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ, ಬಹುವಾದ್ಯಕಾರ ಲ್ಯಾರಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌, ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಾಶಾಲಿ ಸಹಕಲಾವಿದರೊಂದಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಅವರ ವಾದ್ಯತಂಡ 2100ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು^[೨೫೨]. ಆತನ ಕೆಲ ಸಭಿಕರಿಗೆ ನಿರಾಶೆಯಾಗುವಂತೆ,^[೨೫೩] ಪ್ರತಿ ರಾತ್ರಿಯೂ ತಮ್ಮ ಹಾಡಿನ ರೀತಿಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಹಾಗೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಡೈಲನ್‌'ರ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಗಳು ಮುಂಗಾಣಲಾರದಂತಿದ್ದವು.^[೨೫೪] ಡೈಲನ್‌’ರ ದೇಖಾವೆಗಳ ಬಗೆಗಿನ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಮತ್ತೆ ವಿರೋಧ ಹಾಗೂ ಬೆಂಬಲ ಎರಡನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದವು. ರಿಚರ್ಡ್‌ ವಿಲಿಯಂಸ್‌ ಹಾಗೂ ಆಂಡಿ ಗಿಲ್‌ರಂತಹಾ ವಿಮರ್ಶಕರು ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಶ್ರೀಮಂತ ವೈಭವವನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.^{[೨೫೫][೨೫೬]} ಇತರರು ಅವರ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು “ಮೆಲುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ಕಚ್ಚುತ್ತ ಗುರುಗುಟ್ಟುವಿಕೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ಭಾವಗೀತೆಗಳನ್ನು ಯಾರೂ ಗುರುತುಹಿಡಿಯಲಾರದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ”,^[೨೫೭] ಹಾಗೂ ಸಭಿಕರೊಡನೆ ತನ್ನನ್ನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಕ್ಕೆ ಅವರಿಗೆ ಆಸಕ್ತಿಯೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ.^[೨೫೮]

2010ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ಮಾರ್ಚ್‌ ಹಾಗೂ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಲಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್‌, ಬೀಜಿಂಗ್‌, ಷಾಂಘಾಯ್‌, ಹಾಂಗ್‌ಕಾಂಗ್‌, ತೈವಾನ್‌ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾಗಳ ಪ್ರವಾಸ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.^{[೨೫೯][೨೬೦]}

ಕೌಟುಂಬಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ

ಡೈಲನ್‌ ಸಾರಾ ಲೌಂಡ್ಸ್‌ರನ್ನು ನವೆಂಬರ್‌ 22, 1965ರಂದು ಮದುವೆಯಾದರು. ಮೊದಲ ಮಗು, ಜೆಸ್ಸೆ ಬೈರನ್‌ ಡೈಲನ್‌, ಜನವರಿ 6, 1966ರಂದು ಜನಿಸಿತು, ಹಾಗೂ ಅವರಿಗೂ ಮತ್ತೂ ಮೂರು ಮಕ್ಕಳಾದವು : ಅನ್ನಾ ಲಿಯಾ/ಲೀ, ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್‌ ಐಸಾಕ್‌ ಅಬ್ರಹಾಂ, ಹಾಗೂ ಜಾಕೋಬ್‌ ಲ್ಯೂಕ್‌ (ಜನನ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 9, 1969). ಡೈಲನ್‌ ಸಾರಾ'ರ ಹಿಂದಿನ ಮದುವೆಯ ಮಗಳು, ಮಾರಿಯಾ ಲೌಂಡ್ಸ್‌ರನ್ನು (ನಂತರ ಡೈಲನ್‌ ), ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು (ಜನನ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 21, 1961 ಈಗ ಸಂಗೀತಜ್ಞ ಪೀಟರ್‌ ಹಿಮ್ಮೆಲ್‌ಮನ್‌ರ ಪತ್ನಿ). 1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಗ ಜಾಕೋಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ದ ವಾಲ್‌ಫ್ಲವರ್ಸ್ ಎಂಬ ವಾದ್ಯತಂಡದ ಪ್ರಮುಖ ಹಾಡುಗಾರರಾಗಿ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಜೆಸ್ಸೆ ಡೈಲನ್‌ ಓರ್ವ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಹಾಗೂ ಯಶಸ್ವಿ ಉದ್ಯಮಿ. ಬಾಬ್‌ ಹಾಗೂ ಸಾರಾ ಡೈಲನ್‌ ಜೂನ್‌ 29, 1977ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.^[೨೬೧]

ಜೂನ್‌ 1986ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯಕಿ (ಕೆರೋಲ್‌ ಡೆನ್ನಿಸ್‌ರೆಂದು ಎಂದೇ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ) ಕೆರೋಲಿನ್‌ ಡೆನ್ನಿಸ್‌ರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು.^[೨೬೨] ಅವರ ಮಗಳು, ಡಿಸೈರ್‌ ಗೇಬ್ರಿಯಲ್‌ ಡೆನ್ನಿಸ್‌ -ಡೈಲನ್‌, ಜನವರಿ 31, 1986ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ದಂಪತಿಗಳು ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 1992ರಲ್ಲಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ಡೌನ್‌ ದ ಹೈವೇ: ದ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಎಂಬ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಸೋ/ಸೌನ್ಸ್‌' ರಚಿತ ಡೈಲನ್‌ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ 2001ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುವವರೆಗೆ ಅವರ ಮದುವೆ ಹಾಗೂ ಮಗುವಿನ ಜನನವನ್ನು ಅಗಮ್ಯ ರಹಸ್ಯವನ್ನಾಗಿಡಲಾಗಿತ್ತು.^[೨೬೩]

ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು

ಹಿಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಡೈಲನ್‌ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪೋಷಕರು ಆ ಪ್ರದೇಶದ ಸಣ್ಣ ಆದರೆ ನಿಕಟ ಯಹೂದಿ ಸಮುದಾಯದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದರು, ಹಾಗೂ ಮೇ 1954ರಲ್ಲಿ ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ಬಾರ್‌ ಮಿಟ್ಜ್ವಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗೆ ಒಳಪಟ್ಟರು.^[೨೬೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, 1970ರ ದಶಕದ ಕೊನೆ ಹಾಗೂ 80ರ ದಶಕದ ಮೊದಲಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಕ್ರೈಸ್ತಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತಿತಗೊಂಡರು. ಜನವರಿಯಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1979ರವರೆಗೆ, ಡೈಲನ್‌ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ರೆಸೆಡಾದಲ್ಲಿರುವ ವಿನೆಯಾರ್ಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಆಫ್‌ ಡಿಸಿಪಲ್‌ಶಿಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೈಬಲ್‌ ಕಲಿಕೆ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಪಾದ್ರಿ ಕೆನ್ನ್‌ ಗುಲ್ಲಿಕ್‌ಸೆನ್‌ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹಾಗೆ : "ಲ್ಯಾರ್ರಿ ಮೈಯರ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಪಾಲ್‌ ಎಮಂಡ್‌ ಬಾಬ್‌’ರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅವರಿಗೆ ದೀಕ್ಷೆ ನೀಡಿದರು. ಅವರು ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದರು, 'ಹೌದು ಅವರು ವಾಸ್ತವವಾಗಿಯೂ ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಸ್ತನನ್ನು ಬಯಸಿದ್ದರು.' ಅಂದು ಅವರು ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ ಅವನ ಕೃಪೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು."^{[೨೬೫][೨೬೬]}

1984ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಡೈಲನ್‌ "ಬಾರ್ನ್‌-ಎಗೇನ್‌" ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಕರ್ಟ್‌ ಲೋಡರ್‌ರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದರು : "ನಾನು ಮರುಹುಟ್ಟು ಪಡೆದೆ ಎಂದು ನಾನೆಂದೂ ಹೇಳಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಕೇವಲ ಮಾಧ್ಯಮದ ಬಿರುದು. ನಾನು ನಾಸ್ತಿಕನಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಾನು ಯಾವಾಗಲೂ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿದೆ, ಹಾಗೂ ಇದು ನಿಜವಾದ ವಿಶ್ವವಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ನಾವಿನ್ನೂ ನೋಡಬೇಕಿದೆ ಎಂದೇ ಭಾವಿಸಿದ್ದೆ."^[೨೬೭]

ಅವರ ಕ್ರೈಸ್ತ ಆಲ್ಬಂಗಳ ತ್ರಿವಳಿ ಸರಣಿಯ ನಂತರ, ಡೈಲನ್‌'ರ ನಿಷ್ಠೆಯು ಪರಾಮರ್ಶನೆಗೊಳಗಾಯಿತು. 1997ರಲ್ಲಿ ಅವರು ನ್ಯೂಸ್‌ವೀಕ್‌ ನ ಡೇವಿಡ್‌ ಗೇಟ್ಸ್‌ರಿಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದ್ದರು:

Here's the thing with me and the religious thing. This is the flat-out truth: I find the religiosity and philosophy in the music. I don't find it anywhere else. Songs like "Let Me Rest on a Peaceful Mountain" or "I Saw the Light"—that's my religion. I don't adhere to rabbis, preachers, evangelists, all of that. I've learned more from the songs than I've learned from any of this kind of entity. The songs are my lexicon. I believe the songs.^[೨]

ದ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ನಲ್ಲಿ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 28, 1997ರಂದು ಪ್ರಕಟವಾದ ಸಂದರ್ಶನವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಕರ್ತ ಜಾನ್‌ ಪರೆಲೆಸ್‌ "ಡೈಲನ್‌ ತಾನು ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಈಗ ಒಳಪಟ್ಟಿಲ್ಲ ಎಂದೆನ್ನುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದರು."^[೨೬೮]

ಕಳೆದ 20 ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಛಾಬಾದ್‌ ಲುಬಾವಿಚ್‌ ಚಳುವಳಿಯ ಬೆಂಬಲಿಗರೆಂದು ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ವರ್ಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ^[೨೬೯] ಹಾಗೂ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಬಾರ್‌ ಮಿಟ್ಜ್‌ವಾಹ್‌ದಂತಹಾ ಯಹೂದಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ, ಯಹೂದಿ ವಾರ್ತಾಸೇವೆಗಳು ಡೈಲನ್‌ರು ಅನೇಕ ಛಾಬಾದ್‌ ಆರಾಧನ ಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿನ ಹೈ ಹಾಲಿಡೇ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಬಾರಿ "ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿವೆ.^[೨೭೦] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅವರು ಜಾರ್ಜಿಯಾದ ಅಟ್ಲಾಂಟಾದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಗೇಷನ್‌ ಬೆಥ್‌ ತೆಫಿಲ್ಲಾಹ್‌, ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 22, 2007ರಂದು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು (ಯಾಮ್‌ ಕಿಪ್ಪುರ್‌), ಅಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಆರನೇ ಅಲಿಯಾಹ್‌ನ ಟೋರಾಹ್‌ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು.^[೨೭೧]

ಡೈಲನ್‌ ತಮ್ಮ ದೇವವಾಣಿ ಆಲ್ಬಂಗಳ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಗೀತೆಕಛೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಾ, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಉಲ್ಲೇಖಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ —ಉದಾಹರಣೆಗೆ 60 ಮಿನಟ್ಸ್‌ ನೊಂದಿಗಿನ 2004ರ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಎಡ್‌ ಬ್ರಾಡ್ಲಿಯವರಿಗೆ "ನಾವು ಯಾರಿಗೆ ಆದರೂ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳಲು ಎರಡು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಬೇಕಾದ್ದೆಂದರೆ ಅದು ಒಂದೋ ನಿಮಗೆ ಅಥವಾ ದೇವರಿಗೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು." ಅವರು ತಮ್ಮ ನಿರಂತರ ಪ್ರವಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ತಾವು ಅದು "ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ನಾವು ಕಾಣಲಾಗದ ಲೋಕದಲ್ಲಿ — ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಧಿಪತಿ"ಯೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಒಪ್ಪಂದದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ" ಎಂದಿದ್ದರು."^[೨೪]

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 2009ರಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ "ಓ ಕಮ್‌ ಆಲ್‌ ಯೇ ಫೇತ್‌ಫುಲ್" ಹಾಗೂ "ಓ ಲಿಟಲ್‌ ಟೌನ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆತ್ಲೇಹೇಮ್‌"ಗಳಂತಹಾ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೆರೋಲ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಗೀತೆಗಳ ಆಲ್ಬಂ ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ ಇನ್‌ ದ ಹಾರ್ಟ್‌ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.^[೨೭೨] ಡೈಲನ್‌'ರಿಗೆ ಈ ಆಲ್ಬಂನ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬರುವ ಗೌರವಧನ USAನ ಫೀಡಿಂಗ್‌ ಅಮೇರಿಕಾ, UKಯ ಕ್ರೈಸಿಸ್‌ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವ ಆಹಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಂತಹಾ ದತ್ತಿನಿಧಿಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.^[೮]

ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಸಾಂಗೀತಕವಾಗಿ 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವೀ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು Time 100: The Most Important People of the Centuryರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು "ಮಾಸ್ಟರ್‌ ಪೊಯೆಟ್‌, ಕಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಸೋಷಿಯಲ್‌‌ ಕ್ರಿಟಿಕ್‌ ಅಂಡ್‌ ಇಂಟ್ರೆಪಿಡ್‌, ಗೈಡಿಂಗ್‌ ಸ್ಪಿರಿಟ್‌ ಆಫ್‌ ದ ಕೌಂಟರ್‌ಕಲ್ಚರ್‌ ಜನರೇಷನ್‌" ಎಂಬ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿದರು.^[೨೭೩] 2004ರಲ್ಲಿ, ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ'ಯ "ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಕಲಾವಿದರ ಪಟ್ಟಿ"ಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಲಾಯಿತು,^[೨೭೪] ಹಾಗೂ ಆ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಸ್ಥಾನದ ಏಕೈಕ ಏಕಾಂಗಿ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದರು. ಡೈಲನ್‌ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಕಾರ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಸೋ/ಸೌನ್ಸ್‌ ಸಂಗಾತಿಗಳೊಡನೆ ಹೋಲಿಸಿ, "ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಉಜ್ವಲವಾದ ಬೃಹತ್‌ ಪ್ರತಿಭೆಗಳಿದ್ದಾರೆ —ಮೊಝಾರ್ಟ್‌, ಪಿಕಾಸೋ, ಫ್ರಾಂಕ್‌ ಲ್ಲಾಯ್ಡ್‌ ರೈಟ್‌, ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್‌, ಡಿಕನ್ಸ್‌. ಡೈಲನ್‌ ಈ ಕಲಾವಿದರ ಸಾಲಿಗೆ ಸೇರುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾ ಅವರನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉನ್ನತಿಗೇರಿಸಿದರು."^[೨೭೫]

ವುಡೀ ಗುತ್ರೀಯವರ ಗೀತೆಗಳ ಆಧಾರಿತವಾಗಿ ತನ್ನ ಶೈಲಿ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡ ಆತ,^[೨೭೬] ರಾಬರ್ಟ್‌ ಜಾನ್‌ಸನ್‌ರ ಬ್ಲೂಸ್‌ನಿಂದ ಪಡೆದ ತಿಳುವಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ,^[೨೭೭] 60ರ ದಶಕದ ಮೊದಲ ಭಾಗದ ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸಂಕೀರ್ಣ ಭಾವದ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ ಡೈಲನ್‌, ಅದಕ್ಕೆ "ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಾಹಿತ್ಯ ಹಾಗೂ ಕವಿತ್ವದ ಧೀಮಂತಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು".^[೨೭೮] ಪಾಲ್‌ ಸಿಮೊನ್‌ ಡೈಲನ್‌'ರ ಮುಂಚಿನ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಜಾನಪದ ಶೈಲಿಯವು: "ಉತ್ತಮ ಲಾಲಿತ್ಯದೊಡನೆ [ಡೈಲನ್‌'ರ] ... ಮೊದಲಿನ ಗೀತೆಗಳು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿದ್ದವು. 'ಬ್ಲೋಯಿಂಗ್‌ ಇನ್‌ ದ ವಿಂಡ್‌' ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಪ್ರಬಲ ಲಾಲಿತ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಅವರು ಜಾನಪದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಿಂದ ಎಷ್ಟೆತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದರೆಂದರೆ ಕೆಲಕಾಲ ತಾವೇ ಅದಾದರು. ಸಂಗೀತ ಪ್ರಭೇದವನ್ನೇ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿರೂಪಿಸಿದರು."^[೨೭೯]

ಡೈಲನ್‌ ಸಾಧಾರಣ ವಾದ್ಯಗಳಿಂದ ರಾಕ್‌ ಹಿನ್ನೆಲೆಗೆ ಬದಲಾದಾಗ, ಮಿಶ್ರಣವು ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಯಿತು. ಅನೇಕ ವಿಮರ್ಶಕರ ಪ್ರಕಾರ, ಡೈಲನ್‌'ರ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆಯೆಂದರೆ '60ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಂಗಿಂಗ್‌ ಇಟ್‌ ಆಲ್‌ ಬ್ಯಾಕ್‌ ಹೋಮ್‌ , ಹೈವೆ 61 ರೀವಿಸಿಟೆಡ್‌ ಹಾಗೂ ಬ್ಲಾಂಡ್‌ ಆನ್‌ ಬ್ಲಾಂಡ್‌ ಎಂಬ ತ್ರಿವಳಿ ಆಲ್ಬಂಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಮನ್ವಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದು. ಮೈಕ್‌ ಮಾರ್ಕ್ಯುಸೀ'ರವರ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ : "1964ರ ಕೊನೆ ಹಾಗೂ 1966ರ ಬೇಸಿಗೆಯವರೆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಡೈಲನ್‌ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕಾರ್ಯ ಚೌಕಟ್ಟು ಅದ್ವಿತೀಯ. ಜಾನಪದ, ಬ್ಲೂಸ್‌, ಸ್ಥಳೀಯ, R&B, ರಾಕ್‌'n'ರಾಲ್‌, ದೇವಗೀತೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಬೀಟ್‌, ಸಾಂಕೇತಿಕ, ಆಧುನಿಕ ಹಾಗೂ ಬೀಟ್‌ ಕವಿತ್ವ, ಅತಿ ವಾಸ್ತವಿಕತೆ ಹಾಗೂ ದಾದಾ, ಜಾಹಿರಾತು ಪದಲೋಕ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ಫೆಲ್ಲಿನಿ ಹಾಗೂ ಮ್ಯಾಡ್‌ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾದ, ಸುಸಂಬದ್ಧ ಹಾಗೂ ಕಲಾತ್ಮಕ ಧ್ವನಿ ಹಾಗೂ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದರು. ಈ ಆಲ್ಬಂಗಳ ಸೌಂದರ್ಯವು ಭ್ರಾಂತಿ ಹಾಗೂ ಸಮಾಧಾನ ನೀಡುವಿಕೆಯಲ್ಲಿದೆ."^[೨೮೦]

ಡೈಲನ್‌’ರ ಪದಬಳಕೆಯ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದ ಹಿರಿಮೆಯೆಂದರೆ ಅವರ ಭಾವಗೀತೆಗಳಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿಮರ್ಶಕರು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಗಮನ. ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್‌ ರಿಕ್ಸ್‌ ಎಲಿಯಟ್‌, ಕೀಟ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಟೆನ್ನಿಸನ್‌ರ ಸಾಧನೆಗಳೊಡನೆ ಹೋಲಿಸಿ,^[೨೮೧] ಡೈಲನ್‌ರು ಅವರಷ್ಟೇ ಗಮನ ನೀಡಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ನಡೆಸಬೇಕಾದಂತಹಾ ಕವಿ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾ 500 ಪುಟಗಳ ಡೈಲನ್‌ ’ರ ಸಾಧನೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ.^[೨೮೨] ಮಾಜಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ರಾಜಕವಿ, ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಮೋಷನ್‌, ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌'ರ ಭಾವಗೀತೆಗಳನ್ನು ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಪಠ್ಯವಾಗಿಸಬೇಕು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದರು.^[೨೮೩] 1996ರಿಂದ, ಶಿಕ್ಷಣವೇತ್ತರು ಸ್ವೀಡಿಷ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿಗೆ ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ ನೊಬೆಲ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲು ಒತ್ತಡ ತರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^{[೨೮೪][೨೮೫][೨೮೬][೨೮೭]}

ಡೈಲನ್‌’ರ ದನಿ ಕೂಡ, ಕೆಲ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರ ಭಾವಗೀತೆಗಳಷ್ಟೇ ವಿಸ್ಮಯಕರ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ನ ವಿಮರ್ಶಕ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಷೆಲ್ಟನ್‌ ಡೈಲನ್‌'ರ ಮುಂಚಿನ ಹಾಡುಗಾರಿಕೆಯ ಶೈಲಿಯನ್ನು", ಡೇವ್‌ ವಾನ್‌ ರಾಂಕ್‌‌'ರ ತಬ್ಬಿಬ್ಬುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯೊಡನೆ ಗುತ್ರೀ'ಯ ಹಳೆಯ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸುವ ಕಿರುಕಲು ದನಿ" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಿದ್ದರು.^[೨೮೮] ಯುವ ಬಾಬ್ಬಿ ವೊಮಕ್‌ ಸ್ಯಾಮ್‌ ಕುಕ್‌ರನ್ನು ಡೈಲನ್‌’ರ ದನಿಯ ಶೈಲಿ ಅರ್ಥವಾಗಲಿಲ್ಲವೆಂದಾಗ, ಕುಕ್‌ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದರು: “ಈಗಿನಿಂದ, ದನಿಯು ಎಷ್ಟು ಸುಮಧುರವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ದನಿಯು ಹೇಳುವುದು ನಿಜವೆಂದು ನಂಬುವುದು ಮುಖ್ಯ.” ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದರು.”^[೨೮೯] ರಾಲಿಂಗ್‌ ಸ್ಟೋನ್‌ ಪತ್ರಿಕೆ ಡೈಲನ್‌ರಿಗೆ ತಮ್ಮ 2008ನೇ ಸಾಲಿನ “ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ 100 ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಹಾಡುಗಾರರು” ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿತು.^[೨೯೦] ಬೊನೊ ಹೀಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದರು “ಡೈಲನ್‌ ಎಷ್ಟೊಂದು ವೈವಿಧ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಅವರಿಗೆ ವಿಷಯವಸ್ತುವನ್ನು ಅರ್ಥಪಡಿಸುವ ಮಾರ್ಗವಾದ ಹಾಗಿದೆ.”^[೨೮೯]

ಡೈಲನ್‌'ರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಅನೇಕ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. USA ಟುಡೇ ನಲ್ಲಿ ಎಡ್ನಾ ಗುಂಡರ್‌ಸನ್‌ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ : "ಡೈಲನ್‌'ರ ಸಂಗೀತದ DNA 1962ರ ನಂತರದ ಪಾಪ್‌ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರತಿ ಸರಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನೂ ತಿಳಿಸಿದೆ."^[೨೯೧] ಜೋ ಸ್ಟ್ರಮ್ಮರ್‌ರಂತಹಾ ಅನೇಕ ಸಂಗೀತಗಾರರು ಡೈಲನ್‌'ರ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ಡೈಲನ್‌ರು "ಭಾವ, ಸಂಗೀತ, ಗಾಂಭೀರ್ಯ, ದೈವಿಕತೆ, ರಾಕ್‌ ಸಂಗೀತದ ಆಳ ಇವೆಲ್ಲವುಗಳಿಗೆ ನಿದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ."^[೨೯೨] ಡೈಲನ್‌'ರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಇತರೆ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಗೀತಜ್ಞರೆಂದರೆ ಜಾನ್‌ ಲೆನ್ನನ್‌,^[೨೯೩] ಪಾಲ್‌ ಮೆಕ್‌ಕಾರ್ಟ್ನಿ,^[೨೯೪] ನೀಲ್‌ ಯಂಗ್‌,^{[೨೯೫][೨೯೬]} ಬ್ರೂಸ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ಸ್ಟೀನ್‌‌,^[೨೯೭] ಡೇವಿಡ್‌ ಬೌಯೀ,^[೨೯೮] ಬ್ರಿಯಾನ್‌ ಫೆರ್ರಿ,^[೨೯೯] ಸಿದ್‌ ಬರ್ರೆಟ್‌,^[೩೦೦] ನಿಕ್‌‌ ಕೇವ್‌,^{[೩೦೧][೩೦೨]} ಪಟ್ಟಿ ಸ್ಮಿತ್‌,^[೩೦೩] ಜೋನಿ ಮಿಷೆಲ್‌,^[೩೦೪] ಕ್ಯಾಟ್‌ ಸ್ಟೀವನ್ಸ್‌^[೩೦೫], ಹಾಗೂ ಟಾಮ್‌ ವೇಯ್ಟ್ಸ್.^[೩೦೬]

ನಿರಾಕರಣೆ ಮಾಡುವವರೂ ಇದ್ದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಡೈಲನ್‌ ಪಾಪ್‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಹೊಸ ಗಾಂಭೀರ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವವರೆಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಮನ್ನಣೆಯಿತ್ತು, ವಿಮರ್ಶಕ ನಿಕ್‌ ಕೊಹ್ನ್‌ ಇದಕ್ಕೆ ಅಸಮ್ಮತಿ ಸೂಚಿಸಿ : "ನಾನು ಡೈಲನ್‌ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಯುವ ಉದ್ಧಾರಕ ಪ್ರವಾದಿಯೆಂಬಂತೆ ಗಣಿಸಲಾರೆ, ಉಳಿದಂತೆ ಆತನನ್ನು ಇತರರು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಆತನನ್ನು ಸ್ವ-ಪ್ರಚಾರ ಗಿಟ್ಟಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕನಿಷ್ಟತಮ ಪ್ರತಿಭೆ ಎನ್ನುತ್ತೇನೆ."^[೩೦೭] ಇದೇ ರೀತಿ, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ವಿಮರ್ಶಕ ಜ್ಯಾಕ್‌ ಮಾರ್ಕ್ಸ್ ಡೈಲನ್‌ರನ್ನು ರಾಕ್‌ತಾರೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ : "ಚರ್ಚೆ ಮಾಡದೇ ಒಪ್ಪಬಹುದಾದ ಒಂದೇ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ರಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಈಗ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿರುವ ಉನ್ಮತ್ತ ಅಸಭ್ಯ-ಬೌದ್ಧಿಕತೆಯ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಡೈಲನ್‌ ಆಗಿನಿಂದ, ಮಿಕ್‌ ಜ್ಯಾಗ್ಗರ್‌ರಿಂದ ಎಮಿನೆಮ್‌ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಡೈಲನ್‌ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ."^[೩೦೮]

1960ರ ದಶಕದ ಡೈಲನ್‌’ರ ಸಾಧನೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಬೌದ್ಧಿಕತೆ ತುಂಬುವುದೇ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಡೈಲನ್‌ ತನ್ನ ಅರವತ್ತರ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರನ್ನು ಇಂದು ತಾವು ಮೇಲೆ ಬಂದ ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿದ್ದ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. J. ಹೋಬರ್‌ಮನ್‌ ದ ವಿಲೇಜ್‌ ವಾಯ್ಸ್‌ ನಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಹಾಗೆ, "ಎಲ್ವಿಸ್‌ ಹುಟ್ಟದೇ ಇದ್ದಿದ್ದರೆ, ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ಮತ್ಯಾರಾದರೂ ಖಂಡಿತಾ ರಾಕ್‌ 'n'ರಾಲ್‌ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಇದನ್ನೇ ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ, ಹಿಬ್ಬಿಂಗ್‌ನ ಭಾವಿ ಎಲ್ವಿಸ್‌, ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ ಗ್ರಾಮದ ಜಾನಪದ ಪುನರುತ್ಥಾನದಿಂದ ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಥಮ ಹಾಗೂ ಉತ್ತಮ ರಾಕ್‌'n'ರಾಲ್‌ ಬೀಟ್‌ನಿಕ್‌ ಬಾರ್ಡ್ ಹಾಗೂ ನಂತರ ಅಳವಿಗೆ ಮೀರಿದ ಖ್ಯಾತಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಪಡೆದು ತಾನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಜಾನಪದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯೊಳಗೆ ಅದೃಶ್ಯನಾಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ್ ಯಾವುದೇ ಉಕ್ಕಿನ ಕಾನೂನು ಹೇಳಿರಲಿಲ್ಲ."^[೩೦೯]

ಬಾಬ್‌ ಡಿಲಾನ್ - ಮೂದುವರಿದ ಭಾಗ.

Bob Dylan ಸಂಬಂಧಿತ ಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

• BobDylan.com —ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ, ಭಾವಗೀತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರವಾಸದ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯೊಂದಿಗೆ
• ಎಕ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟಿಂಗ್‌ ರೇನ್‌ — ಡೈಲನ್‌ ಸುದ್ದಿ ಹಾಗೂ ಘಟನೆಗಳು, ದಿನಂಪ್ರತಿ ಪರಿಷ್ಕರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ
• ಬಾಬ್‌ಲಿಂಕ್ಸ್‌ — ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಮಾಹಿತಿ ಹಾಗೂ ವರ್ಗೀಕೃತ ಕೊಂಡಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಗುಂಪು ಪಟ್ಟಿ
• ಜಾರ್ನರ್ಸ್‌ ಸ್ಟಿಲ್‌ ಆನ್‌ ದ ರೋಡ್‌ — ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ ತಿಳಿದುಬಂದಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
• ರಾಕ್‌ಸೋರ್ಸ್‌ ಡೈಲನ್‌ Archived 2009-08-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಡೈಲನ್‌ರ ಬಗೆಗಿನ ದಿನಂಪ್ರತಿ ವಿವರಗಳು ದಿನಾಂಕ, ತಿಂಗಳು, ವರ್ಷ, ಪ್ರದೇಶ, ಸ್ಥಳ, ಗೀತೆಯ ಶೀರ್ಷಿಕೆ, ಕಲಾವಿದರ ಹೆಸರು ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ಇತರ ವಿವರಗಳ ಮೂಲಕ ಹುಡುಕಲು ಸಾಧ್ಯ
• ಅಂತರಜಾಲ ಸಿನೆಮಾ ದತ್ತಸಂಚಯದಲ್ಲಿ Dylan
• Works by or about ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ in libraries (WorldCat catalog)
• ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌ರ ಸ್ವಸ್ಥಳದ 1987ರ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು Archived 2009-09-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. — ಮಿನ್ನೆಸೋಟಾದ ಹಿಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಲ ಕಳೆದ ಇಬ್ಬರು ಡೈಲನ್‌ ಅಭಿಮಾನಿಗಳ ಖಾಸಗಿ ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಸಂಗ್ರಹ.

Listen to this article (info/dl)

This audio file was created from a revision of the "ಬಾಬ್‌ ಡೈಲನ್‌" article dated 2008-11-06, and does not reflect subsequent edits to the article. (Audio help)

More spoken articles