Хойд тэнгис
Хойд тэнгис мөн Умард тэнгис нь Атлантын далайн нэгэн тэнгис бөгөөд Норвеги, Дани, Англи, Герман, Нидерланд, Бельги, Франц улсуудын хооронд оршино.
| Хойд тэнгис / Умард тэнгис | |
|---|---|
 | |
| Хиймэл дагуулаас бүхэлдээ харагдах Хойд тэнгис | |
 | |
| Улс төрийн газрын зурагт Хойд тэнгис | |
| Цутгадаг гол мөрөн | Элбэ, Везер, Райн, Темза |
| Ай-савын-талбай | 850 мянган[1] км² |
| Ай савын улс орон |  Норвеги,  Дани,  Герман, Нидерланд,  Бельги,  Франц, Их Британи ( Англи,  Шотланд) |
| Урт | 800[1] км |
| Өргөн, эн | 500[1] км |
| Мандлын талбай | 750 мянган[1] км² |
| Эзлэхүүн | 94 мянган [1] км³ |
| Дундаж гүн | 95[1] м |
| Гүнзгий | 725[2] м |
560 км өргөн, 970 км урт, нийт 575,000 км2 талбайтай, дунджаар 94 метр гүнтэй бөгөөд хамгийн ихдээ 700 м, гүехэн газраа 15 м байна. Усны эзлэхүүн нь 54,000 км³[3], дэлхийн 13 дахь том тэнгис юм[4].
Усны давсжилт жилийн улирал болон байрлалаас хамааран өөр өөр байна. Жишээлбэл, голын цутгалан орчим 1.5-2.5%, тэнгисийн хойд хэсгээр 3.2-3.5% хүрдэг[4] нь Хойд Атлантын далайн дундаж давсжилтаас бага юм. Усны температур нь Атлантын далайн урсгал, улирал, усны гүн зэргээс хамаарах ба зундаа 25 °C, өвөлдөө 10 °C болно. Усны гүнд температур тогтмол, 10 °C байна[4]
1958 онд Хойд тэнгист анхны байгалийн хийн орд нээгдсэнээс хойш уг тэнгис нь газрын тос, байгалийн хийн нэгэн чухал бүс болсон байна[5]. 1999 онд олборлолт дээд цэгтээ хүрч нэг өдөрт 6 сая орчим баррель газрын тос, 280,000,000 м³ байгалийн хий олборлож байсан байна.
Эшлэл
Гадаад холбоос
Commons: North Sea – Викимедиа дуу дүрсний сан- Etymology and History of names
- Silver Pit theories
- Silver Pit chart
- The North Sea Museum in Hirtshals, Denmark
- Old map : Manuscript chart of the North Sea, VOC, ca.1690 (high resolution zoomable scan)
- University of Southampton, Reconstruction of Submerged Landscapes
- North Sea Commission Environment Group Member Profiles 2006