ခတ္တမန္ဒုမြို့
ခတ္တမန္ဒုမြို့(/ˌkætmænˈduː/;[၁] နီပေါ: काठमाडौं, တမ်းပလိတ်:Lang-new Yei, Nepali pronunciation: [kaʈʰmaɳɖu])သည် နီပေါနိုင်ငံ၏မြို့တော်ဖြစ်သည်။ နီပေါနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး မီသရိုပိုလစ်ဧရိယာဖြစ်ပြီး မြို့တော်နယ်နိမိတ်တွင် လူဦးရေ ၁.၅ မီလီယံ နေထိုင်ကြပြီး ခတ္တမန္ဒုတောင်ကြားတလျှောက် မြို့ပြဧရိယာတစ်လျှောက်တွင် လူဦးရေ ၃ သန်းကျော်ရှိသည်။ ဟိမဝန္တာတောင်တန်းဒေသတွင် ခတ္တမန္ဒုမြို့သည် အကြီးဆုံးသော မြို့ပြဖြစ်လေသည်။ နေထိုင်သူများသည် နေပါလီဘာသာစကားကို အများဆုံးပြောဆိုကြပြီး မြို့တော်ရှိ ပညာတတ်များသည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားကိုလည်း နားလည်ကြသည်။
မြို့တော်သည် နီပေါနိုင်ငံအလယ် ခတ္တမန္ဒုတောင်ကြား၏ ဇလုံသဏ္ဌာန် ချိုင့်ဝှမ်းတွင် တည်ရှိသော်လည်း ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ခန့်မှန်း {{convert|1400|m|ft|lk=out|abbr=off} အမြင့်တွင် တည်ရှိသည်။ သမိုင်းတွင် ထိုတောင်ကြားကို " နီပေါမန္တလ"ဟုခေါ်ပြီး ဟိမဝန္တာတောင်ခြေရှိ အမျိုးမျိုးသော လူယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့အစည်းတို့၏ နေဝါယဉ်ကျေးမှုထွန်းကားရာ မူလနေရာလည်း ဖြစ်သည်။ မြို့တော်သည် နီပေါဘုရင့်နိုင်ငံ၏ မြို့တော်ဖြစ်ခဲ့ပြီး အထက်တန်းလွှာ မင်းစိုးရာဇာတို့၏ နန်းတော်များ၊ အိမ်တော်ကြီးများနှင့် ဥယျာဉ်များလည်း တည်ရှိသည်။ ထို့ပြင် ၁၉၈၅ ခုနှစ်ကတည်းကပင် တောင်အာရှဒေသ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအသင်း၏ ရုံးချုပ် တည်ရှိရာ မြို့လည်းဖြစ်သည်။ ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင် တည်ထောင်ခဲ့သော နီပေါသမ္မတနိုင်ငံ၏ အစိုးရရုံးစိုက်ရာ မြို့လည်းဖြစ်ပြီး နီပေါအုပ်ချုပ်ရေးဒေသ အမှတ် ၃ ပြည်နယ်တွင် တည်ရှိသည်။
ခတ္တမန္ဒုသည် ယခုရော ယခင်နှစ်ပေါင်းများစွာကပင် နီပေါသမိုင်း၊ အနုပညာ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စီးပွားရေးတို့၏ ဗဟိုချက်ချာ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ဟိန္ဒူနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်မှုများအကြား မတူကွဲပြားသော လူမျိုးစုတို့ နေထိုင်ကြသည်။ ထို့ပြင် နေဝါလူမျိုးတို့၏ မူလနေထိုင်ရာလည်း ဖြစ်သည်။ ဘာသာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုပွဲတော်များသည် ခတ္တမန္ဒုတွင် နေထိုင်ကြသော လူများမှ ပေါ်ပေါက်လာကြခြင်း ဖြစ်သည်။
ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် စီပွားရေး အဓိကအစိတ်အပိုင်းဖြစ်ခဲ့ပြီး TripAdvisor ဝက်ဘ်ဆိုဒ်၏ အဆိုအရ ကမ္ဘာပေါ်တွင် ခရီးသွားလိုမှု အများဆုံး ၁၀ နေရာတွင် တတိယအဆင့်တွင် ရှိခဲ့ပြီး အာရှတွင် နံပါတ် ၁ အဆင့်တွင် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ ခတ္တမန္ဒုမြို့တော်သည် ဟိမဝန္တာတောင်တန်းသို့ သွားရာ ဝင်ပေါက်သဖွယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ ၇ ခု ရှိရာ ဒေသလည်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မြို့တော်တွင် လောင်းကစားရုံ ၇ ရုံလည်း ရှိသည်။ ထိုကလပ်တို့သည် လူရမ်းကားတို့ ဖြစ်ထွန်းရာ အရင်းအမြစ်လည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော မာ့ရှ်မဲလို၏ ရှိုးပွဲတွင် စီစဉ်ထားသည့်ထက် လက်မှတ်အလွန်အကျွံရောင်းချခဲ့မှုဖြင့် ကလပ်လုပ်ကိုင်သူတို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့သေးသည်။[၂]
၂၀၁၅ ခုနှစ် ဧပြီလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် လှုပ်ခတ်ခဲ့သော ၇.၈ မဂ္ဂနီကျူရှိပြင်းအားရှိသည့် ငလျင်ကြောင့် ခတ္တမန္ဒုရှိ သမိုင်းဝင်နေရာများ ပျက်စီးခဲ့ရပြီး ယခုအခါ ပြန်လည်ဆောက်လုပ်လျက်ရှိဆဲပင်ဖြစ်သည်။
- ခတ္တမန္ဒုမြို့
