(90482) Orkus

planetoida transneptunowa

(90482) Orkus (2004 DW) – duża planetoida transneptunowa[2] z Pasa Kuipera, obiekt typu plutonek[3][4]. Prawdopodobnie w przyszłości zostanie ona zaliczona do grona planet karłowatych.

(90482) Orkus
Ilustracja
Orkus i jego księżyc Vanth
Odkrywca

M. Brown,
Chad Trujillo,
D. Rabinowitz[1]

Data odkrycia

17 lutego 2004[1][2]

Numer kolejny

90482

Oznaczenie tymczasowe

2004 DW

Charakterystyka orbity (2023-09-13)
Przynależność
obiektu

Pas Kuipera
plutonek[3][4]

Półoś wielka

39,15[2] au

Mimośród

0,2277[2]

Peryhelium

30,23[2] au

Aphelium

48,06[2] au

Okres obiegu
wokół Słońca

244,93[2] lat

Inklinacja

20,56[2]°

Charakterystyka fizyczna
Średnica

874 – 1020[5] km
910 ± 45[6] km

Masa

6,41 ± 0,19 × 1020[7] kg

Średnia gęstość

2,3 ± 0,8[7] g/cm3

Okres obrotu

ok. 13,188[2] h

Albedo

0,20[5],
0,28 ± 0,04[8]

Jasność absolutna

ok. 2,18[2]m

Średnia temperatura powierzchni

<44[9] K

Satelity naturalne

1 (Vanth)[2]

Odkrycie

Planetoida została odkryta 17 lutego 2004 w Obserwatorium Palomar przez Mike’a Browna, Chada Trujillo i Davida Rabinowitza[1] przy pomocy Teleskopu Samuela Oschina. Otrzymała ona najpierw oznaczenie prowizoryczne 2004 DW. Obiekt ten został później odnaleziony na wykonanych wcześniej zdjęciach, pochodzących nawet z 8 listopada 1951[3][2].

Nazwa obiektu pochodzi od Orkusa, boga zmarłych z mitologii rzymskiej.

Orbita

Orbita (90482) Orkusa nachylona jest do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 20,56°. Ma ona podobny kształt do orbity Plutona, ale jest inaczej zorientowana w przestrzeni. Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje ok. 245 lat, krążąc w średniej odległości 39,2 j.a. od Słońca[2]. Orkus znajduje się w rezonansie orbitalnym 3:2 z Neptunem (czyli jest to plutonek)[3].

Właściwości fizyczne

Obserwacje w dalekiej podczerwieni, przeprowadzone w 2007 roku przez Kosmiczny Teleskop Spitzera, pozwoliły stwierdzić, że Orkus ma średnicę 946,3 +74,1−72,3 km[5]. Jego albedo wynosi 0,20, a jasność absolutna to ok. 2,18m. Średnia temperatura jego powierzchni szacowana jest na mniej niż 44 K[9].

Na powierzchni Orkusa stwierdzono za pomocą badań spektroskopowych obecność związków organicznych i lodu wodnego. Powierzchnia ma neutralną barwę.

Księżyc planetoidy

W 2005 roku odkryto towarzysza Orkusa, który oznaczony został prowizorycznie S/2005 (90482) 1. Jego średnica szacowana jest na 443 ± 10 km[4]. Obiega on Orkusa w czasie ok. 9,53915 dni w odległości ok. 9000 km[6]. Przypuszcza się, że jest to raczej przechwycona planetoida, niż fragment wybity przez kolizję.

W 2009 roku nadano mu nazwę Vanth, pochodzącą z mitologii etruskiej[2].

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne