Aglomeracja krakowska

Aglomeracja według P. Swianiewicza i U. Klimskiej

W 2005 r. Paweł Swianiewicz oraz Urszula Klimska wyznaczyli obszar aglomeracji krakowskiej obejmujący Kraków oraz 39 gmin. Obszar ten w 2002 r. zamieszkiwało 1,537 mln osób. Przy wyznaczaniu aglomeracji przeprowadzono delimitację obszarów przyległych, uwzględniając saldo migracji w latach 1998–2002, gęstość zaludnienia (w 2002 r.), współczynnik zatrudnienia związany z natężeniem dojazdów^[3].

Według tej koncepcji obszar aglomeracji krakowskiej obejmuje powierzchnię 3573,38 km², który w 2017 r. zamieszkiwało 1,639 mln osób^[4].

Aglomeracja według J. Paryska

W 2008 r. Jerzy Jan Parysek przedstawił, że w skład aglomeracji krakowskiej wchodzą: Kraków oraz podkrakowskie ośrodki miejskie, takie jak: Bochnia, Skawina, Myślenice, Wieliczka oraz Krzeszowice. Podał, że obszar aglomeracji zamieszkiwał blisko milion osób^[5].

Inne koncepcje

Wiele publikacji podaje liczbę mieszkańców aglomeracji, nie przedstawiając zarazem jego zakresu obszarowego:

• według programu ESPON obszar funkcjonalny Krakowa (FUA, ang. Functional Urban Area) w 2002 r. zamieszkiwało 1,236 mln osób^[6].
• według Eurostat w 2001 r. (LUZ Kraków, ang. Larger Urban Zone) – 1 256 322 mieszkańców i obszar 3006,45 km²^[7][8], które dane przyjął też T. Markowski^[9],
• według Eurostat w 2004 r. (LUZ Kraków, ang. Larger Urban Zone) – 1 264 322 mieszkańców i obszar 2988,65 km²^[8][7],
• według Eurostat 1 stycznia 2012 r. (LUZ Kraków, ang. Larger Urban Zone) – szacunkowo 1 384 015 mieszkańców^[10]

Według programu ESPON obszar metropolitalny Krakowa jest Europejskim Metropolitalnym Obszarem Wzrostu tzw. MEGA (ang. Metropolitan European Growth Areas). Został on scharakteryzowany jako słabo wykształcona metropolia (ang. weak MEGA)^[11].

Według „Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030” z 2011 r. Kraków jest przedstawiany jako 1 z 10 ośrodków metropolitalnych w Polsce. W koncepcji zwrócono uwagę, że Kraków ma słabo rozwinięte funkcje metropolitalne w porównaniu do miast podobnej wielkości z Europy Zachodniej, w związku z tym Kraków ujęto jako ośrodek metropolitalny (wymóg ustawowy) na podstawie kryteriów odnoszących się głównie do funkcji w systemie osadniczym kraju^[12]. Granice obszarów metropolitalnych nie zostały jeszcze wytyczone przez właściwe zespoły rządowo-samorządowe.

W 2003 r. Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego, w którym dla urzędu marszałkowskiego obszar metropolitalny Krakowa scharakteryzowali K. Trafas i A. Zborowski^[13]. Przyjęli oni, że Krakowski Obszar Metropolitalny obejmuje 41 jednostek, w tym Kraków jako centralny ośrodek metropolitalny i 37 gmin tworzących zewnętrzną strefę otaczającą^[14]. Na opracowaniu tym opiera swe statystyki także Urząd Statystyczny w Krakowie^[15].

Przyjęty uchwałą Nr XV/174/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 22 grudnia 2003 r. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego^[16] wyznaczył zasięg obszaru metropolitalnego, na który składają się:

• miasto Kraków
• Bochnia, Nowy Wiśnicz, Bochnia (gmina wiejska), Drwinia, Łapanów, Rzezawa, Trzciana, Żegocina (z powiatu bocheńskiego)
• Krzeszowice, Skała, Skawina, Słomniki, Świątniki Górne, Czernichów, Igołomia-Wawrzeńczyce, Iwanowice, Jerzmanowice-Przeginia, Kocmyrzów-Luborzyca, Liszki, Michałowice, Mogilany, Sułoszowa, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki (z powiatu krakowskiego)
• Gołcza (z powiatu miechowskiego)
• Dobczyce, Myślenice, Sułkowice, Lubień, Pcim, Raciechowice, Siepraw, Tokarnia, Wiśniowa (z powiatu myślenickiego)
• Trzyciąż (z powiatu olkuskiego)
• Proszowice, Koniusza, Koszyce, Nowe Brzesko (z powiatu proszkowickiego)
• Kalwaria Zebrzydowska, Wadowice, Brzeźnica, Lanckorona, Stryszów (z powiatu wadowickiego)
• Niepołomice, Wieliczka, Biskupice, Gdów, Kłaj (z powiatu wielickiego)

• Aglomeracje w Polsce