Antykomunizm

Antykomunizm – zbiorcza nazwa ideologii oraz polityk nastawionych lub skupiających się na krytyce i zwalczaniu myśli komunistycznej[1], zarówno na płaszczyźnie intelektualnej, jak i praktycznej, dążąc w ten sposób do zapobiegnięcia skutkom wprowadzenia jej w życie[2]. Postawa ta wynika z różnic między założeniami komunizmu, a dążeniami innych ruchów politycznych lub religijnych jak nacjonalizm, liberalizm, faszyzm czy chrześcijaństwo. Z tego powodu antykomunizm sam w sobie nie jest jednolitą ideologią, lecz dzieli się na odmiany, które różnią się co do tego jak definiują komunizm, które konkretne postulaty odrzucają oraz jakie wyciągają wnioski ze swojej krytyki[3][4].

Wszystkie drogi marksizmu prowadzą do Moskwy!, niemiecki antykomunistyczny plakat partii CDU z okresu zimnej wojny

Większość antykomunistów łączy przekonanie o błędności materializmu historycznego, będącego podstawą marksizmu. Antykomuniści (np. Karl Popper) odrzucają też pogląd o koniecznym następstwie formacji społecznych (tak jak kapitalizm zastąpił feudalizm, tak w przyszłości miałyby nastać formacje socjalistyczna i komunistyczna)[5]. Kwestionują również twierdzenie, że socjalistyczne państwo samoczynnie zniknie, gdy przestanie być potrzebne w wyniku stworzenia w pełni komunistycznego społeczeństwa (teza o obumieraniu państwa). Podważają także możliwość stworzenia idealnie funkcjonującego komunistycznego społeczeństwa[6].

Zorganizowany antykomunizm rozwijał się wraz ze wzrostem popularności idei komunistycznych, szczególnie po rewolucji bolszewickiej w Rosji, a szczyt jego znaczenia przypada na okres zimnowojenny[6], czego jednym z objawów był amerykański makkartyzm[7]. Sam makkartyzm stanowił część większego zjawiska znanego jako czerwona panika.

Antykomuniści podkreślają skalę represji oraz liczbę ofiar, które zginęły w wyniku prób realizacji komunistycznych założeń. Historyk Robert Conquest twierdzi, że w przeciągu całego XX wieku komunizm odpowiedzialny był za śmierć dziesiątek milionów ludzi[8], natomiast Czarna księga komunizmu podaje, że łącznie zbrodnie popełniane przez realizatorów myśli marksistowskich mogły pochłonąć nawet 100 milionów ludzkich istnień[9][6].

Liberalni antykomuniści łączą idee komunistyczne z faszystowskimi i nazywają je zbiorowo totalitaryzmami, powołując się na podobieństwa pomiędzy działaniami obydwu systemów[10] (przy czym sam faszyzm również zalicza się do ideologii nacechowanych antykomunistycznie[11]).

Przypisy