Bawół (rodzaj)

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[8][9][10].

Długość ciała 180–340 cm, długość ogona 50–110 cm, wysokość w kłębie 100–175 cm; długość rogów 35–116 cm; masa ciała 250–900 kg^[9][11].

Rodzaj zdefiniował w 1847 roku angielski etnolog i zoolog Brian Houghton Hodgson w artykule poświęconym rodzajom przeżuwaczy opublikowanym na łamach The Journal of the Asiatic Society of Bengal^[1]. Hodgson wymienił dwa gatunki – Bos brachyceros^[a] J.E. Gray, 1837 i Bos bornouensis C.H. Smith, 1842 (= Bos caffer Sparrman, 1779) – z których gatunkiem typowym jest Bos brachyceros^[a] J.E. Gray, 1837.

Etymologia

• Syncerus (Cyncerus): gr. συν sun ‘razem’; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’^[12].
• Planiceros: łac. planus ‘poziom, płaszczyzna’; gr. κερας keras, κερατος keratos ‘róg’^[13]. Gatunek typowy: Gray wymienił trzy gatunki – Bos brachyceros^[a] J.E. Gray, 1837, Bubalus centralis J.E. Gray, 1872 (= Bos caffer Sparrman, 1779) i Bubalus reclinis Blyth, 1863 (= Bos caffer Sparrman, 1779) – z których gatunkiem typowym jest Bubalus centralis J.E. Gray, 1872 (= Bos caffer Sparrman, 1779).
• Synceros: gr. συν sun ‘razem’; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Bos caffer Sparrman, 1779.
• Bathyleptodon: gr. βαθυς bathus ‘wysoki, głęboki’^[14]; λεπτος leptos ‘delikatny, drobny’^[15]; οδους odous, οδοντος odontos ‘ząb’^[16] . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Bathyleptodon aberrans Lönnberg, 1937 (= Bos caffer Sparrman, 1779).
• Homoioceras: gr. ὁμοιος homoios ‘jak, przypominający’^[17]; κερας keras, κερατος keratos ‘róg’^[18] . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Homoioceras singae Bate, 1949 (= Bos caffer Sparrman, 1779).

Podział systematyczny

Część ujęć systematycznych do rodzaju Syncerus zalicza tylko S. caffer^[10][19][11] inne zaś w obrębie rodzaju wyróżniają cztery gatunki (caffer, brachyceros, matthewsi i nanus) w oparciu o analizy kraniometryczne (cechy czaszki i rogów) oraz genetyczne^[8][9]; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Datbase i All the Mammals of the WOrld (2023) z jednym współcześnie występującym gatunkiem^[19][11][7]:

• Syncerus caffer (Sparrman, 1779) – bawół afrykański

Opisano również kilka gatunków wymarłych:

• Syncerus acoelotus A.W. Gentry & A. Gentry, 1978^[20]
• Syncerus andersoni (W.B. Scott, 1907)^[21]
• Syncerus antiquus (Duvernoy, 1851)^[22]
• Symcercus iselini (Stehlin, 1934)^[23]

• J.E. Gray: Catalogue of ruminant Mammalia (Pecora, Linnaeus) in the British Museum. London: British Museum, 1872, s. 1–102. (ang.).
• T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.). 
• E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).