Eumaniraptora
Eumaniraptora – klad teropodów z grupy celurozaurów (Coelurosauria). Nazwa Eumaniraptora została ukuta przez Kevina Padiana w 1997 roku[1]. Pierwszą definicję filogenetyczną Eumaniraptora przedstawili Padian, Hutchinson i Holtz w 1999 – według niej jest to klad obejmujący ostatniego wspólnego przodka deinonycha i Neornithes (kladu obejmującego współczesne ptaki) oraz wszystkich jego potomków[2]. Zbliżoną definicję przedstawili w 2002 roku Maryańska, Osmólska i Wolsan, definiując Eumaniraptora jako najmniejszy (obejmujący najmniej gatunków) klad, do którego należą gatunki Passer domesticus i Deinonychus antirrhopus[3]. Nazwa Eumaniratora ma definicję typu node-based, w przeciwieństwie do mającej definicję branch-based Paraves, wobec czego ich taksonomiczna zawartość może być odmienna, w zależności od pokrewieństwa dromeozaurów, jednak w dużej mierze jest ona identyczna[4].
Eumaniraptora | |
Padian, 1997 | |
Okres istnienia: oksford–dziś | |
Samiec Passer domesticus – przykładowy przedstawiciel kladu | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Infragromada | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Infrarząd | |
(bez rangi) | celurozaury |
(bez rangi) | Eumaniraptora |
Najstarszymi znanymi niewątpliwymi przedstawicielami Eumaniraptora są: późnojurajski bazalny ptak Archaeopteryx oraz późnojurajski troodon Hesperornithoides znany z osadów północnoamerykańskiej formacji Morrison[5]. Do Eumaniraptora mogła też należeć rodzina Scansoriopterygidae[6][7], której przedstawiciele prawdopodobnie żyli w środkowej jurze lub na przełomie środkowej i późnej jury, oraz żyjący w oksfordzie chiński gatunek Anchiornis huxleyi[8][7]; z części analiz kladystycznych wynika jednak, że mogły one być bazalnymi przedstawicielami Paraves nienależącymi do Eumaniraptora[9][10]. Współczesnymi członkami kladu są dzisiejsze ptaki.