Search

John Travolta

amerykański aktor

John Joseph Travolta[1][2][3] (ur. 18 lutego 1954[4] w Englewood[5]) – amerykański aktor i producent filmowy, piosenkarz i artysta estradowy. Status światowej gwiazdy filmowej przyniósł mu udział w takich filmach jak Gorączka sobotniej nocy[6], Pulp Fiction i musicalu Grease. Dwukrotnie nominowany do Oscara.

John Travolta
Ilustracja
John Travolta (1997)
Imię i nazwisko

John Joseph Travolta

Data i miejsce urodzenia

18 lutego 1954
Englewood, New Jersey

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy, piosenkarz

Współmałżonek

Kelly Preston
(1991–2020, jej śmierć)

Lata aktywności

od 1969

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa
Księżna Walii, Diana i John Travolta (1985)

W 1985 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6901 Hollywood Boulevard[7][8].

Życiorys

Dzieciństwo i pochodzenie

Urodził się 18 lutego 1954 roku w Englewood w stanie New Jersey w rodzinie rzymskokatolickiej jako najmłodsze z sześciorga dzieci Salvatore J. Travolty (ur. 27 listopada 1912 w Brooklynie, zm. 18 maja 1995 w Englewood)[9][10], półprofesjonalnego gracza futbolu amerykańskiego, i Helen Cecilii Travolty (z domu Burke; ur. 18 stycznia 1912 w New Jersey, zm. w grudniu 1978 w hrabstwie Santa Barbara)[11][12], nauczycielki dramatu, która także śpiewała w radiowym zespole wokalnym „Sunshine Sisters”. Jego ojciec był pochodzenia włoskiego, a jego matka była pochodzenia irlandzkiego[13].

Wychowywał się wraz ze starszym rodzeństwem: trzema siostrami – Ellen (ur. 6 października 1940)[14], Ann i Margaret oraz dwoma braćmi – Josephem „Joeyem” (ur. 14 października 1950) i Samem[15]. Uczęszczał do Dwight Morrow High School[16], ale w 1971 roku, mając 17 lat, porzucił szkołę. W 1975 Travolta, wychowany w wierze rzymskokatolickiej, przystąpił do kościoła scjentologicznego[17][18][19][20].

Wczesna kariera

Po raz pierwszy pojawił się na scenie w lokalnym przedstawieniu Who’ll Save the Plowboy?. Jego matka, która sama była aktorką i tancerką, zapisała go do szkoły aktorskiej w Nowym Jorku[21], gdzie studiował śpiew, taniec i aktorstwo. Zdecydował się połączyć wszystkie te trzy umiejętności. W wieku 16 lat wystąpił w musicalu Bye Bye Birdie. Porzucił szkołę średnią po pierwszej klasie i przeprowadził się w poprzek Hudson do Nowego Jorku, by znaleźć pracę. Brał udział w reklamach telewizyjnych. Dostał rolę na Brodwayu w Over Here! i zaśpiewał piosenkę „Dream Drummin” napisaną przez braci Sherman. Travolta nagrywał także w lokalnych studiach, ale jego piosenki nie znalazły uznania i zostawały szybko zapomniane. W końcu przeprowadził się do Los Angeles, by rozwinąć swoją karierę w show biznesie.

We wrześniu 1972 trafił do serialu NBC Emergency jako ofiara. Na dużym ekranie zagrał rolę Billy’ego Nolana w horrorze Briana De Palmy Carrie (1976) ze Sissy Spacek. Dostał też rolę Vinniego Barbarina w sitcomie ABC Welcome Back, Kotter (1975–1979), gdzie wystąpiła jego siostra Ellen.

Popularność w latach 70.

W lipcu 1976 roku jego przebój „Let Her In” znalazł się na dziesiątym miejscu na liście Billboard Hot 100 (Lista 100 gorących kawałków). Jego kreacja Tonego Manero w dramacie Johna Badhama Gorączka sobotniej nocy (1977) przyniosła mu National Board of Review Award oraz nominację do Oscara i Złotego Globu. Jako Daniel „Danny” Zuko w musicalu Grease (1978) odniósł drugi co do znaczenia sukces w tamtej dekadzie. W westernie melodramacie Miejski kowboj (1980) zagrał razem z Debrą Winger.

Załamanie w karierze

Jego kolejne filmy okazywały się niepowodzeniami. Pozostać żywym – kontynuacja Gorączki sobotniej nocy, Być doskonałym, W swoim rodzaju – komedia romantyczna z Olivią Newton-John, były komercyjnymi katastrofami[22]. Jego jedynym hitem w tym czasie był film I kto to mówi z Kirstie Alley i dzieckiem dubbingowanym przez Bruce’a Willisa.

Tak było do czasu, gdy zagrał rolę Vincenta Vegi w filmie Quentina Tarantino Pulp Fiction (1994), za którą otrzymał drugą w swojej karierze nominację do Oscara[23][24].

Był na okładkach magazynów takich jak „Harper’s Bazaar”, „Entertainment Weekly”, „McCall’s”, „Rolling Stone”, „Vanity Fair”, „People”, „After Dark”, „Time”, „Esquire”, „Bravo”, „Playgirl”, „InStyle”, „GQ”, „TV Guide”, „Interview”, „Tele Tydzień” i „The Hollywood Reporter”[25].

Życie prywatne

5 września 1991 ożenił się z aktorką Kelly Preston, która zmarła 12 lipca 2020 po dwuletniej walce z rakiem piersi. Mieli córkę Ellę Bleu (ur. 3 kwietnia 2000) i dwóch synów – Benjamina (ur. 2010[26]) oraz Jetta (ur. 13 kwietnia 1992, zm. 2 stycznia 2009 w wyniku uderzenia głową w wannę podczas ataku epilepsji). W ostatnich latach życia zmagał się z chorobą Kawasakiego[27].

Od dziecka był fascynatem lotnictwa, posiada licencję pilota i jest właścicielem czterech samolotów. Gdy nocą 24 listopada 1992 Travolta pilotował samolot Gulfstream N728T (później przerejestrowany na N492JT) wraz ze swoją rodziną, awarii uległ generator elektryczny w samolocie, na skutek czego Travolta musiał awaryjnie lądować, kierując się tylko kompasem magnetycznym i światłami miejskimi Waszyngtonu – podczas tego lądowania o mało nie doszło do czołowej kolizji w powietrzu z Boeingiem 727[28]. Do niedawna posiadał, pochodzącego z floty Qantas, Boeinga 707–138. Samolot, należący też przez krótki czas do Franka Sinatry, został przez Travoltę nazwany Jett Clipper Ella[29]. W maju 2017 podarował go australijskiej organizacji HARS, zajmującej się restauracją historycznych samolotów związanych z Australią[30].

Filmografia

John Travolta, 1983
John Travolta, 1991

Aktor

  • Nightmare (1974) jako Mężczyzna przed sklepem
  • Diabelski deszcz (The Devil’s Rain, 1975) jako Danny
  • Welcome Back, Kotter (1975–1979) jako Vinnie Barbarino
  • Tenth Level, The (1976)
  • The Boy in the Plastic Bubble (1976) jako Tod Lubitch
  • Mr. T and Tina (1976) jako Vinnie Barbarino
  • Burza (Life on the Line, 2015) jako Beau
  • Ryzykowny układ (Criminal Activities, 2015) jako Eddie
  • Gotti: In the Shadow of My Father (2015) jako John Gotti Sr.
  • Dolina przemocy (In a Valley of Violence, 2016) jako szeryf
  • Jestem zemstą (I Am Wrath, 2016) jako Stanley Hill
  • American Crime Story (2016) jako Robert Shapiro
  • The Life and Death of John Gotti (2017) jako John Gotti
  • Szybki jak śmierć (Speed Kills, 2018) jako Ben Aronoff
  • Fanatyk (The Fanatic, 2019) jako Moose
  • Zatruta róża (The Poison Rose, 2019) jako Carson Philips
  • Na zakręcie (Trading Paint, 2019) jako Sam Munroe
  • Die Hart (2020) jako Ron Wilcox
  • Pasterz (The Shepherd 2023) jako John Kavanaugh

Scenarzysta

  • Łańcuchy złota (Chains of Gold, 1991)

Producent

Aktor gościnnie

  • Owen Marshall: Counselor at Law (1971–1974)
  • Emergency! (1972–1977) jako Chuck Benson (1972)

Nagrody

RokNagrodaKategoriaFilm
1978Złote JabłkoGwiazda roku[31]–
Bravo OttoNajlepszy aktor–
1979Złoty GlobUlubiony światowy aktor filmowy[31]–
Bravo OttoNajlepszy aktor–
1993Najlepszy aktor–
1994Międzynarodowy Festiwal Filmowy w SztokholmieNajlepszy aktor[31]Pulp Fiction (1994)
1995David di DonatelloNajlepszy aktor zagraniczny[31]
MTV Movie AwardNajlepsza sekwencja taneczna[31] z Umą Thurman
1996Złoty GlobNajlepszy aktor w filmie komediowym lub musicalu[31]Dorwać małego (1995)
1998MTV Movie AwardNajlepszy duet ekranowy[31] z Nicolasem CageBez twarzy (1997)
Złote JabłkoGwiazda roku[31]–
1999Nagroda SatelitaNajlepsza obsada filmowa[31]Cienka czerwona linia (1998)
2001Złota MalinaNajgorszy aktor[31]Bitwa o Ziemię (2000)
Numer stulecia (2000)
Najgorsza ekranowa para / duet filmowy[31]Bitwa o Ziemię (2000)
Najgorszy obraz[31]
2012Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San SebastiánNagroda za całokształt twórczości[31]–
2013Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Karlowych WarachNagroda specjalna za wybitny wkład w światowe kino[31]–
2020Złota MalinaNajgorszy aktor[31]Fanatyk (2019)
Na zakręcie (2019)

Przypisy

Linki zewnętrzne

Źródło: „https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=pl&q=John_Travolta&oldid=72630594”
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaSpecjalna:SzukajLiga Mistrzów UEFAFacebookKotyninaYouTubeSzczepan TwardochIzabela BodnarJadwiga StaniszkisWho put Bella in the Wych Elm?Jacek ProtasiewiczPolskaDubajCarlo AncelottiReal MadrytLiga Mistrzów UEFA (2023/2024)Ninja Warrior PolskaIranKatarzyna KotulaFallout (seria)IzraelStanisław DerehajłoAndrij Łunin17 kwietniaKlaudiusz ŠevkovićRobert MazurekBrama (ryba)Zmarli w kwietniu 2024Czarny RomanII wojna światowaPep GuardiolaAdolf HitlerFentanylŁukasz GibałaCzernihówRobert LewandowskiPokolenie ZWarszawaXHamster