Koleje Mazowieckie

29 lipca 2004 Koleje Mazowieckie powstały jako spółka samorządu województwa (51% udziałów) i PKP Przewozów Regionalnych (49% udziałów). 1 stycznia 2005 przewoźnik rozpoczął działalność przewozową.

Samorząd województwa dzierżawił tabor od PKP. Później PKP Przewozy Regionalne sprzedały samorządowi swoje udziały pozostawiając sobie 5%. W listopadzie 2007 samorząd województwa zdecydował się wykupić od PKP PR resztę udziałów oraz tabor – 184 sztuki elektrycznych zespołów trakcyjnych. Od 2008 Koleje Mazowieckie są w 100% własnością samorządu województwa mazowieckiego^[5].

Zarząd spółki mieści się w budynku przylegającym do hali podmiejskiej dworca PKP Warszawa Wschodnia, przy ul. Lubelskiej 26. W 2015 roku zakupiono pięciopiętrową siedzibę na Powiślu, przy ulicy Solec 57^[6]. W połowie 2015 roku rozpoczęto jej remont – koszt inwestycji wyniósł 12,1 mln złotych^[7]. Pierwotnie remont miał zakończyć się w listopadzie 2016, jednakże z powodu zerwania umowy z wykonawcą i problemami ze znalezieniem nowego inwestycja nie została ukończona. Nie zapadła jeszcze decyzja, czy pomieszczenia w biurowcu na Lubelskiej 26 nadal będą użytkowane^[8] – w 2021 roku KM próbowało sprzedać budynek, jednakże nikt nie zgłosił się do przetargu^[9].

Przewozy

W 2019 Koleje Mazowieckie przewiozły łącznie 62,1 mln pasażerów, wykonując pracę eksploatacyjną liczącą 17,8 miliona pociągokilometrów – będąc w pierwszej trójce przewoźników w obu tych kategoriach^[10].

Bilety

Koleje Mazowieckie prowadzą sprzedaż biletów jednorazowych i okresowych odcinkowych (tygodniowych, dwutygodniowych, miesięcznych, kwartalnych – imiennych i na okaziciela)^[11]:

• normalnych
• ulgowych
• z ulgą ustawową – 37%, 49%, 51%, 78%, 95%, 100%
  • z ulgą handlową – 15%, 33%, 35%, 50%

Ulgi handlowe dotyczą ofert:

• Tam i z powrotem
• Wycieczkowe
• Rodzinne
• KM-35 (dawne KM-26)
• Przejazdy na podstawie legitymacji seniora

Inne bilety:

• Bilety strefowe (w aglomeracji warszawskiej) – czasowe i okresowe
• Bilety abonamentowe
• Bilety dobowe i trzydniowe sieciowe

Oferty specjalne (specjalna taryfa biletowa) obowiązują na odcinkach:

• Warszawa Zachodnia – Otwock
• Radom – Pionki
• Radom – Drzewica

Łatwo przenośny bagaż nieutrudniający przejścia, rower lub psa można przewieźć bezpłatnie.

Bilet należy nabyć w kasie biletowej na stacji lub u kierownika pociągu (gdy na stacji nie ma czynnej kasy biletowej – bez dodatkowych opłat, gdy na stacji jest czynna kasa biletowa – z dodatkową opłatą).

Cena biletu zależy od liczby kilometrów trasy przejazdu.

W KM obowiązuje 27 stref kilometrowych.

Bilety strefowe

• Bilet I strefy pozwala na poruszanie się pociągami KM po Warszawie.
• Bilet II strefy pozwala na poruszanie się na obszarze sieci pomiędzy przystankami/stacjami: Legionowo Przystanek, Nieporęt, Wołomin Słoneczna, Zielonka Bankowa, Halinów, Śródborów, Piaseczno, Pruszków i Ożarów Mazowiecki. W miejscowościach: Pruszków, Piastów, Sulejówek, Ożarów Mazowiecki, Płochocin, Legionowo, Chotomów, Michałów-Reginów, Wieliszew, Nieporęt, Zielonka, Kobyłka, Wołomin, Zagościniec, Józefów, Otwock, Nowa Iwiczna, Piaseczno są honorowane bilety ZTM na II strefę.
• Bilet III strefy pozwala na poruszanie się na obszarze sieci pomiędzy przystankami/stacjami: Nowy Dwór Mazowiecki, Nieporęt, Tłuszcz, Mińsk Mazowiecki Anielina, Celestynów, Czachówek Południowy, Boża Wola, Góra Kalwaria, Grodzisk Mazowiecki.

Na bilety strefowe KM ważne są wszystkie zniżki ustawowe i promocje. Na bilety ZTM ważna jest zniżka 50%.

Trasy pociągów na ogół nie odpowiadają dokładnie poniższym odcinkom^[12], lecz:

• łączą w sobie różne odcinki lub ich fragmenty
• stanowią tylko fragment odcinka

W Warszawie i okolicach

Pociągi Kolei Mazowieckich korzystają głównie z podmiejskiej linii średnicowej: Warszawa Zachodnia – Warszawa Ochota – Warszawa Śródmieście – Warszawa Powiśle – Warszawa Stadion – Warszawa Wschodnia.

Istnieją jednak 3 inne warianty:

• przez Dworzec Centralny
• przez Dworzec Gdański – pociągi jadące ze stacji Legionowo
• do położonej na Pradze stacji Warszawa Wileńska – pociągi ze stacji Zielonka (z kierunku Wołomina)

Nieliczne pociągi kończą bieg na Dworcu Wschodnim, jadąc z kierunku wschodniego.

Jako komunikacja miejska

Posiadacze biletów okresowych ZTM (dobowych, 30-, 90-dniowych oraz weekendowych) mogą korzystać z pociągów KM na obszarze miasta ograniczonym stacjami:

• Warszawa Wola Grzybowska (1 strefa) / Sulejówek Miłosna (2 strefa)
• Warszawa Falenica (1 strefa) / Otwock Śródborów (2 strefa)
• Warszawa Jeziorki (1 strefa) / Zalesie Górne (2 strefa)
• Warszawa Ursus-Niedźwiadek (1 strefa) / Pruszków (2 strefa)
• Warszawa Gołąbki (1 strefa) / Płochocin (2 strefa)
• Warszawa Choszczówka (1 strefa) / Legionowo Przystanek i Legionowo Piaski (2 strefa)
• Warszawa Zacisze Wilno (1 strefa) / Zagościniec (2 strefa)

Wizualizację zasięgu wspólnego biletu można znaleźć na stronach WTP.

Wspólny bilet obowiązywał na terenie Warszawy i na odcinku Warszawa Wileńska – Ząbki od 1 stycznia 2007. Od 15 listopada 2008 oferta ta została rozszerzona do stacji Pruszków i Sulejówek-Miłosna (konieczne jest posiadanie warszawskiego biletu obowiązującego w 2 strefie), a 1 stycznia 2009 oferta została rozszerzona o kolejne gminy podwarszawskie zyskując miano biletu aglomeracyjnego^[13][14].

Do 1 stycznia 2012 r. spółka obsługiwała połączenia kolejowe linii S9 zlecone przez ZTM na trasie Legionowo – Warszawa Gdańska. W tym celu spółka wypożyczyła od Przewozów Regionalnych składy EZT. Składy te w odróżnieniu od standardowych barw identyfikacyjnych KM były pomalowane w bordowo-srebrne barwy PR z doklejonymi oznaczeniami linii S9. Następnie KM zapewniała dla tej linii własny tabor oklejony w warszawskie barwy systemu SKM (kremowy-żółty-czerwony).Obecnie połączenia kolejowe S9 obsługuje spółka Szybka Kolej Miejska Sp. z o.o.

Na odcinku Warszawa Zachodnia – Warszawa Ochota – Warszawa Śródmieście – Warszawa Powiśle – Warszawa Stadion – Warszawa Wschodnia Koleje Mazowieckie wraz z Warszawską Szybką Koleją Miejską stanowią realną alternatywę dla planowanej linii metra (podobna częstotliwość kursowania pociągów).

R-L

Warszawa – Modlin (RL)

R-1

Warszawa – Skierniewice (R1)

R-2

Warszawa – Łuków (R2)

Siedlce – Czeremcha (R21)

R-3

Warszawa – Sochaczew (RE3)

Warszawa – Płock (R3)

Kutno – Sierpc (R31)

R-6

Warszawa – Czyżew (R6)

Warszawa – Czyżew (R60)

Warszawa Wileńska – Tłuszcz (RE60)

Tłuszcz – Ostrołęka (R61)

R-7

Warszawa – Dęblin (R7)

R-8

Warszawa – Skarżysko-Kamienna (R8)

Warszawa – Góra Kalwaria (R80)

Radom – Dęblin (R81)

Radom – Drzewica (R82)

R-9

Warszawa – Działdowo (R90)

Nasielsk – Sierpc (R91)

Tłuszcz – Sierpc (RE91)

Legionowo – Tłuszcz (R92)

Sierpc – Tłuszcz (RE92)

Ekspresy regionalne

Koleje Mazowieckie uruchamiają ekspresy regionalne na następujących trasach:

Ekspresy krajowe

Koleje Mazowieckie uruchamiają ekspresy krajowe na następujących trasach:

Tabor Kolei Mazowieckich składa się głównie z elektrycznych zespołów trakcyjnych^[3] – używanych pozyskanych od innych przewoźników krajowych^[33] i państw bałkańskich^[34] oraz zmodernizowanych przez ZNTK „Mińsk Mazowiecki” i Newag^[35], a także nowych dostarczonych przez Stadlera^[36], Pesę^[37] i Newag^[38][39]. Ponadto przewoźnik eksploatuje pojazdy spalinowe – używane pozyskane z Niemiec^[40][41] oraz nowe wyprodukowane przez Pesę^[42] i Newag^[43]. Na stanie spółki są także lokomotywy elektryczne i wagony piętrowe Bombardiera^[44] i Pesy^{[45][46][47][48]}.

W 2016 Koleje Mazowieckie zrezygnowały z rozważanego od kilku lat przedłużenia o jeden człon jednostek Stadlera i Pesy oraz zdecydowały o zakupie nowych pojazdów^[49]. W 2017 spółka ogłosiła przetarg na dostawę w latach 2018–2022 nowych 71 EZT – 61 pięcio- i 10 dwuczłonowych^[50]. Koleje Mazowieckie wybrały ofertę Stadlera, który zaoferował najnowszą wersję pojazdu typu Flirt^[51]. 17 stycznia 2018 podpisano umowę ramową^[52]

31 maja 2017 zakłady ZNTK „Mińsk Mazowiecki” ukończyły kontrakt na modernizację 39 sztuk EZT serii EN57^[53], tym samym przewoźnik zakończył przebudowy tych pojazdów^[54]. Na lata 2017–2019 zaplanowano wycofanie z użytku i sprzedaż niezmodernizowanych jednostek tej serii^[55]. 20 października 2017 Koleje Mazowieckie ogłosiły postępowanie które ma na celu sprzedaż 15 sztuk EZT serii EN57.^[56]

Przewoźnik ma w swojej strukturze cztery Sekcje Napraw i Eksploatacji Taboru: Warszawa Grochów, Warszawa Ochota, Tłuszcz i Sochaczew^[3]. Wykonywane są w nich przeglądy taboru poziomów od P1 do P3. W 2017 Koleje Mazowieckie rozpoczęły projekt rozbudowy zaplecza w Sochaczewie i dostosowania go do przeprowadzania napraw P4^[50]. Ponadto istnieją plany budowy zaplecza w Radomiu do wykonywania przeglądów P1 i P2^[57].

W maju 2021 spółka rozpoczęła złomowanie pierwszych pojazdów serii EN57, ponieważ nie było chętnych na ich kupno^[58]. Pierwszymi jednostkami które skasowano były jednostki o numerach: 1901, 1904, 1907, 1913 i 1914^[59].

Elektryczne zespoły trakcyjne

Pojazd	Liczba sztuk	Producent	Modernizator	Rok wprowadzenia do ruchu
EN57	3	Pafawag	–	2005	[60][61][62][53]
EN57AKM	71	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki” Newag	2009	[61][35]
EN57AL	66	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	2014	[63][53]
EN71	1	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	2007	[64][34]
EN71KM	5	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	2010	[64][34]
EW60	2	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	2007	[3][33]
ER75 FLIRT	10	Stadler	–	2008	[3][36]
EN76 Elf	16	Pesa	–	2011	[3][37]
45WE Impuls	12	Newag	–	2015	[38][39]
ER160 FLIRT	61	Stadler	–	2020	[65][66][67]
Razem: 247

• 
  EN57
• 
  EN57 III serii
• 
  EN57AKM
• 
  EN57AL
• 
  EN71KM
• 
  EN71
• 
  EW60
• 
  ER75 FLIRT
• 
  EN76 Elf
• 
  45WE Impuls
• 
  ER160 FLIRT

Spalinowe zespoły trakcyjne i wagony silnikowe

Pojazd	Liczba sztuk	Producent	Rok wprowadzenia do ruchu
VT627	4 (7)[a]	LHB MaK	2005	[3][40][68][69]
VT628	1 (4)[a]	Waggonfabrik Uerdingen LHB	2005	[3][41][68][69][70]
SA135	7	Pesa	2011	[3][42][71]
222M	2	Newag	2013	[3][43][72]

• 
  VT627
• 
  VT628
• 
  SA135
• 
  222M

Lokomotywy elektryczne

Pojazd	Liczba sztuk	Producent	Rok wprowadzenia do ruchu
EU47 Hetman	11	Bombardier	2011	[73]
111Eb Gama	2	Pesa	2016	[45][46][47][48]

• 
  EU47 Hetman
• 
  111Eb Gama

Wagony piętrowe

Pojazd	Liczba sztuk	Producent	Rok wprowadzenia do ruchu
ABpbdzf Twindexx	11	Bombardier	2008	[74]
Bmnopuxz Twindexx	26	Bombardier	2008	[44]
316B Sundeck	2	Pesa	2016	[45][46][47][48]
416B Sundeck	20	Pesa	2016	[45][46][47][48]

• 
  ABpbdzf Twindexx
• 
  Bmnopuxz Twindexx
• 
  316B Sundeck
• 
  416B Sundeck

Tabor eksploatowany w przeszłości

Pojazd	Liczba sztuk	Producent	Modernizator	Lata eksploatacji
EU07	13[b]	Pafawag HCP	–	2008–2011	[75][76][77]
Düwag Wadloper	1[78]	Duewag	–	2010–2011
EN57KM	5	Pafawag	ZNTK „Mińsk Mazowiecki”	2007–2013[c]	[35]

• 
  EU07
• 
  EN57KM

• Kolejowe Mazowsze: Serwis o kolei na Mazowszu
• Z Biegiem Szyn – niezależny dwumiesięcznik poświęcony kolei na Mazowszu