Kostnojęzykokształtne
Kostnojęzykokształtne[2], arowanokształtne[3], arapaimokształtne[3] (Osteoglossiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o wielu prymitywnych cechach budowy, zamieszkujących wody słodkowodne całego świata, głównie w obszarach tropikalnych. Większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze otolity pochodzą z mastrychtu[4].
Osteoglossiformes[1] | |
Regan, 1909 | |
Okres istnienia: mastrycht–dziś | |
Osteoglossum bicirrhosum | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Infragromada | |
Nadrząd | |
Rząd | kostnojęzykokształtne |
Charakterystyka
Ciało jest wydłużone, spłaszczone bocznie, pokryte łuskami cykloidalnymi. Cechą charakterystyczną kostnojęzykokształtnych jest obecność dobrze rozwiniętego kostnego języka. W szczękach tychże ryb, a także na języku, znajdują się liczne zęby. Płetwa grzbietowa i odbytowa zazwyczaj są długie i przesunięte w tył. Część przedstawicieli ma prymitywne płuco, wykształcone z silnie unaczynionego, gąbczastego pęcherza pławnego, co umożliwia im oddychanie powietrzem atmosferycznym. Niektóre gatunki mają także, powstałe z przekształconych mięśni, specjalne narządy, wytwarzające i odbierające impulsy elektryczne – działające na zasadzie radaru. Umożliwia im to orientację i znajdowanie pokarmu w mętnej wodzie lub w ciemnościach. Zakłócenia fal radiowych są odbierane przez odpowiednie receptory, które przesyłają informacje do mózgu.
Wśród kostnojęzykokształtnych występują zaawansowane formy opieki nad potomstwem.
Klasyfikacja
Do kostnojęzykokształtnych zaliczane są następujące rodziny (kolejność filogenetyczna)[5]:
- Pantodontidae – motylowcowate (jedynym jej przedstawicielem jest motylowiec)
- Osteoglossidae – kostnojęzykowe
- Notopteridae – brzeszczotkowate
- Mormyridae – mrukowate
- Gymnarchidae (jedynym jej przedstawicielem jest gymnarchus nilowy)
oraz sporna Arapaimidae.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
- Froese, R. & D. Pauly: Order Summary for Osteoglossiformes. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2008. [dostęp 2009-03-01]. (ang.).
- Dimitrij Strelnikoff: Wielka encyklopedia zwierząt, tom 24, str. 21. Oxford Educational. ISBN 978-83-7425-922-4.