Lissachatina fulica
Lissachatina fulica – inwazyjny gatunek ślimaka lądowego z rodziny Achatinidae, bardziej znany pod wcześniejszą nazwą Achatina fulica[1], zaliczany do największych lądowych ślimaków świata, jadalny. Jest istotnym dla gospodarki szkodnikiem upraw, uznanym przez IUCN za jeden ze 100 najbardziej inwazyjnych gatunków świata, a także pośrednim żywicielem kilku gatunków nicieni, w tym Angiostrongylus cantonensis, wywołującym angiostrogylozę lub zapalenie opon mózgowych i mózgu (meningoencephalitis)[2].
Lissachatina fulica | |||
(Bowdich, 1822) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd | |||
Nadrodzina | Achatinoidea | ||
Rodzina | |||
Rodzaj | Lissachatina | ||
Gatunek | Lissachatina fulica | ||
Synonimy | |||
|
Występowanie
Naturalny zasięg występowania tego gatunku obejmuje Afrykę Wschodnią (Kenia i Tanzania), skąd od co najmniej 1800 roku[2] został rozwleczony przez ludzi w strefie tropikalnej i subtropikalnej całego świata[3].
Zadomowił się m.in. na Teneryfie i w południowej Hiszpanii, gdzie został uznany za gatunek inwazyjny[4][5].
Taksonomia
Gatunek klasyfikowany był w podrodzaju Lissachatina w obrębie rodzaju Achatina. Badania molekularne przedstawicieli tego rodzaju wykazały, że nie jest to takson monofiletyczny. Lissachatina został podniesiony do rangi rodzaju[2][6].
Budowa i biologia
Muszla tego ślimaka osiąga przeciętnie 5–10 cm, ale spotykane są osobniki o muszli osiągającej 20 cm długości. Ubarwienie jasnobrązowe o zmiennym deseniu. Różnice w budowie, kształcie i ubarwieniu muszli są związane z warunkami środowiska, w jakim przebywa dana populacja. Przedstawiciele tego gatunku żyją przeciętnie 5–6 lat. Dojrzałość płciową uzyskują pomiędzy 5. a 8. miesiącem życia. Liczba składanych jaj jest zależna od wieku osobnika i wynosi od 10 do 400 sztuk jednorazowo. W sprzyjających warunkach ślimak ten może złożyć 1800 jaj w ciągu roku.
Wykazuje dużą odporność na znaczne zmiany warunków otoczenia. W niesprzyjających warunkach zakopuje się w podłożu i zapada w stan estywacji[2].
Znaczenie gospodarcze
Ludzie przypisują temu ślimakowi właściwości lecznicze. Jako gatunek jadalny, osiągający znaczne rozmiary, jest chętnie wykorzystywany przez ludzi w celach kulinarnych, a także jako karma dla zwierząt[2]. Lissachatina fulica są niewybrednymi fitofagami. W skład ich diety wchodzi ponad 500 różnych roślin[6], w tym wiele gatunków uprawnych. Z braku naturalnych wrogów w nowych środowiskach mięczaki te stały się groźnymi szkodnikami wielu upraw.