Lista prezydentów Niemiec
Chronologiczne zestawienie prezydentów i głów państw niemieckich od 1919 r.
Republika Weimarska (1919–1933) i III Rzesza (1933–1945)
Wedle Konstytucji weimarskiej prezydent Niemiec wybierany był w wyborach powszechnych, bezpośrednich na siedmioletnią kadencję. O ile w pierwszej turze żaden z kandydatów nie uzyskał bezwzględnej większości oddanych głosów, zarządzano drugą turę głosowania. Przed drugą turą możliwe było zgłaszanie dodatkowych kandydatów i wycofywanie kandydatów. Spośród biorących udział w drugiej turze kandydatów zwyciężał ten, który zdobył najwięcej z oddanych głosów.
W razie niemożności sprawowania urzędu zastępował go kanclerz Rzeszy (art. 51 konstytucji), a od 1932, zgodnie z poprawką do konstytucji – prezes Sądu Najwyższego Rzeszy[1].
Friedrich Ebert został wybrany jeszcze przed ustanowieniem nowej Konstytucji Rzeszy przez Konstytucyjne Niemieckie Zgromadzenie Narodowe na okres do wprowadzenia nowej konstytucji. W 1922 r. przedłużono ten mandat do 30 czerwca 1925 ustawą o mocy konstytucyjnej.
Po śmierci prezydenta Paula von Hindenburga 2 sierpnia 1934 nie przeprowadzono nowych wyborów. Na mocy przyjętej dzień wcześniej ustawy O głowie państwa w Rzeszy Niemieckiej połączono urząd prezydenta Rzeszy z urzędem kanclerza Rzeszy. W konsekwencji, dotychczasowe uprawnienia prezydenta przeszły na kanclerza Adolfa Hitlera, którego oficjalny tytuł miał odtąd brzmieć: „Wódz i Kanclerz Rzeszy” (niem. Führer und Reichskanzler). W ten sposób Hitler przejął pełnię władzy w III Rzeszy i stał się dyktatorem. Posiadał również prawo mianowania swoich zastępców. Ustawa ta została uchwalona przez rząd Rzeszy, co było jawnym naruszeniem ustawy o pełnomocnictwach z 23 marca 1933 (niem. Ermächtigungsgesetz), która chociaż pozwalała rządowi na uchwalanie ustaw sprzecznych z konstytucją, to jednak jednocześnie w art. 2 wyraźnie zabraniała mu likwidowania którejkolwiek z izb parlamentu, a także instytucji rządu i prezydenta Rzeszy. Ustawa dotyczyła imiennie Adolfa Hitlera, z czego wypływa jednoznaczny wniosek, że połączenie urzędów prezydenta i kanclerza Rzeszy miało obowiązywać tylko za jego życia[2].
Karl Dönitz nie został wybrany w głosowaniu powszechnym, a wyznaczony przez poprzednika w sposób sprzeczny z Konstytucją, stąd jego „prezydentura”, pozbawiona także realnej władzy, bywa uznawana za niebyłą.
tymczasowo
# | Imię i Nazwisko | Portret | Kadencja | Partia polityczna | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Od | Do | |||||
1 | Friedrich Ebert (1871–1925) | 11 lutego 1919 | 28 lutego 1925 | SPD | ||
– | Hans Luther (1879–1962) | 28 lutego 1925 | 12 marca 1925 | Bezpartyjny | ||
– | Walter Simons (1861–1937) | 12 marca 1925 | 12 maja 1925 | Bezpartyjny | ||
2 | Paul von Hindenburg (1847–1934) | 12 maja 1925 | 2 sierpnia 1934 | Bezpartyjny | ||
3 | Adolf Hitler (1889–1945) (Wódz i Kanclerz Rzeszy) | 2 sierpnia 1934 | 30 kwietnia 1945 | NSDAP | ||
– | Karl Dönitz[i] (1891–1980) | 30 kwietnia 1945 | 23 maja 1945 | Bezpartyjny |
Niemiecka Republika Demokratyczna (1949–1990)
Republika Federalna Niemiec (1949−1990) i zjednoczone Niemcy (Republika Federalna Niemiec) (od 1990)
tymczasowo
# | Imię i Nazwisko | Portret | Kadencja | Partia polityczna | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Od | Do | |||||
– | Karl Arnold (1901–1958) | 7 września 1949 | 12 września 1949 | CDU | ||
1 | Theodor Heuss (1884–1963) | 12 września 1949 | 12 września 1959 | FDP | ||
2 | Heinrich Lübke (1894–1972) | 13 września 1959 | 30 czerwca 1969 | CDU | ||
3 | Gustav Heinemann (1899–1976) | 1 lipca 1969 | 30 czerwca 1974 | SPD | ||
4 | Walter Scheel (1919–2016) | 1 lipca 1974 | 30 czerwca 1979 | FDP | ||
5 | Karl Carstens (1914–1992) | 1 lipca 1979 | 30 czerwca 1984 | CDU | ||
6 | Richard von Weizsäcker (1920–2015) | 1 lipca 1984 | 30 czerwca 1994 | CDU | ||
7 | Roman Herzog (1934–2017) | 1 lipca 1994 | 30 czerwca 1999 | CDU | ||
8 | Johannes Rau (1931–2006) | 1 lipca 1999 | 30 czerwca 2004 | SPD | ||
9 | Horst Köhler (ur. 1943) | 1 lipca 2004 | 31 maja 2010 | CDU | ||
– | Jens Böhrnsen (ur. 1949) | 31 maja 2010 | 30 czerwca 2010 | SPD | ||
10 | Christian Wulff (ur. 1959) | 30 czerwca 2010 | 17 lutego 2012 | CDU | ||
– | Horst Seehofer (ur. 1949) | 17 lutego 2012 | 18 marca 2012 | CSU | ||
11 | Joachim Gauck (ur. 1940) | 18 marca 2012 | 18 marca 2017 | Bezpartyjny | ||
12 | Frank-Walter Steinmeier (ur. 1956) | 19 marca 2017 | nadal | SPD |