Lista prezydentów Niemiec

lista w projekcie Wikimedia

Chronologiczne zestawienie prezydentów i głów państw niemieckich od 1919 r.

Republika Weimarska (1919–1933) i III Rzesza (1933–1945)

Wedle Konstytucji weimarskiej prezydent Niemiec wybierany był w wyborach powszechnych, bezpośrednich na siedmioletnią kadencję. O ile w pierwszej turze żaden z kandydatów nie uzyskał bezwzględnej większości oddanych głosów, zarządzano drugą turę głosowania. Przed drugą turą możliwe było zgłaszanie dodatkowych kandydatów i wycofywanie kandydatów. Spośród biorących udział w drugiej turze kandydatów zwyciężał ten, który zdobył najwięcej z oddanych głosów.

W razie niemożności sprawowania urzędu zastępował go kanclerz Rzeszy (art. 51 konstytucji), a od 1932, zgodnie z poprawką do konstytucji – prezes Sądu Najwyższego Rzeszy[1].

Friedrich Ebert został wybrany jeszcze przed ustanowieniem nowej Konstytucji Rzeszy przez Konstytucyjne Niemieckie Zgromadzenie Narodowe na okres do wprowadzenia nowej konstytucji. W 1922 r. przedłużono ten mandat do 30 czerwca 1925 ustawą o mocy konstytucyjnej.

Po śmierci prezydenta Paula von Hindenburga 2 sierpnia 1934 nie przeprowadzono nowych wyborów. Na mocy przyjętej dzień wcześniej ustawy O głowie państwa w Rzeszy Niemieckiej połączono urząd prezydenta Rzeszy z urzędem kanclerza Rzeszy. W konsekwencji, dotychczasowe uprawnienia prezydenta przeszły na kanclerza Adolfa Hitlera, którego oficjalny tytuł miał odtąd brzmieć: „Wódz i Kanclerz Rzeszy” (niem. Führer und Reichskanzler). W ten sposób Hitler przejął pełnię władzy w III Rzeszy i stał się dyktatorem. Posiadał również prawo mianowania swoich zastępców. Ustawa ta została uchwalona przez rząd Rzeszy, co było jawnym naruszeniem ustawy o pełnomocnictwach z 23 marca 1933 (niem. Ermächtigungsgesetz), która chociaż pozwalała rządowi na uchwalanie ustaw sprzecznych z konstytucją, to jednak jednocześnie w art. 2 wyraźnie zabraniała mu likwidowania którejkolwiek z izb parlamentu, a także instytucji rządu i prezydenta Rzeszy. Ustawa dotyczyła imiennie Adolfa Hitlera, z czego wypływa jednoznaczny wniosek, że połączenie urzędów prezydenta i kanclerza Rzeszy miało obowiązywać tylko za jego życia[2].

Karl Dönitz nie został wybrany w głosowaniu powszechnym, a wyznaczony przez poprzednika w sposób sprzeczny z Konstytucją, stąd jego „prezydentura”, pozbawiona także realnej władzy, bywa uznawana za niebyłą.

  •      tymczasowo

#Imię i NazwiskoPortretKadencjaPartia polityczna
OdDo
1Friedrich Ebert
(1871–1925)
11 lutego 191928 lutego 1925SPD
Hans Luther
(1879–1962)
28 lutego 192512 marca 1925Bezpartyjny
Walter Simons
(1861–1937)
12 marca 192512 maja 1925Bezpartyjny
2Paul von Hindenburg
(1847–1934)
12 maja 19252 sierpnia 1934Bezpartyjny
3Adolf Hitler
(1889–1945)
(Wódz i Kanclerz Rzeszy)
2 sierpnia 193430 kwietnia 1945NSDAP
Karl Dönitz[i]
(1891–1980)
30 kwietnia 194523 maja 1945Bezpartyjny

Niemiecka Republika Demokratyczna (1949–1990)

Republika Federalna Niemiec (1949−1990) i zjednoczone Niemcy (Republika Federalna Niemiec) (od 1990)

  •      tymczasowo

#Imię i NazwiskoPortretKadencjaPartia polityczna
OdDo
Karl Arnold
(1901–1958)
7 września 194912 września 1949CDU
1Theodor Heuss
(1884–1963)
12 września 194912 września 1959FDP
2Heinrich Lübke
(1894–1972)
13 września 195930 czerwca 1969CDU
3Gustav Heinemann
(1899–1976)
1 lipca 196930 czerwca 1974SPD
4Walter Scheel
(1919–2016)
1 lipca 197430 czerwca 1979FDP
5Karl Carstens
(1914–1992)
1 lipca 197930 czerwca 1984CDU
6Richard von Weizsäcker
(1920–2015)
1 lipca 198430 czerwca 1994CDU
7Roman Herzog
(1934–2017)
1 lipca 199430 czerwca 1999CDU
8Johannes Rau
(1931–2006)
1 lipca 199930 czerwca 2004SPD
9Horst Köhler
(ur. 1943)
1 lipca 200431 maja 2010CDU
Jens Böhrnsen
(ur. 1949)
31 maja 201030 czerwca 2010SPD
10Christian Wulff
(ur. 1959)
30 czerwca 201017 lutego 2012CDU
Horst Seehofer
(ur. 1949)
17 lutego 201218 marca 2012CSU
11Joachim Gauck
(ur. 1940)
18 marca 201218 marca 2017Bezpartyjny
12Frank-Walter Steinmeier
(ur. 1956)
19 marca 2017nadalSPD

Przypisy

Bibliografia