Prezydent Federalny (Niemcy)

Prezydent w Niemczech wybierany jest przez Zgromadzenie Federalne, składające się w połowie z wszystkich deputowanych do Bundestagu, a w drugiej połowie z przedstawicieli parlamentów krajów związkowych (Landtagów), oddelegowanych odpowiednio do ich składu i liczby ludności poszczególnych krajów związkowych^[1][4]. Często są to nie tylko deputowani tych parlamentów, lecz także znane osobistości publiczne^[4].

Wybrany może być każdy obywatel Niemiec, który ukończył czterdziesty rok życia i któremu przysługuje prawo głosowania w wyborach do Bundestagu^[4][1].

Kadencja Prezydenta Federalnego trwa 5 lat, a ponowny bezpośredni wybór dopuszczalny jest tylko raz^[1].

Obejmując swój urząd, Prezydent Federalny składa wobec zgromadzonych członków Bundestagu i Bundesratu przysięgę o następującej treści: „Przysięgam, że siły swe poświęcę dla dobra Narodu Niemieckiego, że będę pomnażać jego dobro, chronić od szkody, strzec i bronić Ustawy Zasadniczej i ustaw federalnych, że będę sumiennie wypełniać swe obowiązki oraz, że będę sprawiedliwy dla każdego. Tak mi dopomóż Bóg”. Przysięga może być złożona bez odwołania się do Boga^[1].

Prezydent Federalny nie ma istotnych władczych kompetencji i nie ponosi odpowiedzialności politycznej^[5]. Podczas sprawowania swojego urzędu pełni funkcję integracyjną w polityce wewnętrznej państwa^[4].

W razie przeszkody w sprawowaniu lub przedwczesnego złożenia urzędu przez Prezydenta Federalnego, jego uprawnienia przechodzą na Przewodniczącego Bundesratu^[1].

Do kompetencji Prezydenta Federalnego należą:

• reprezentowanie państwa w stosunkach międzynarodowych, ale bez możliwości prowadzenia aktywnej polityki zagranicznej – tylko w porozumieniu z rządem federalnym wolno mu stawiać własne akcenty w swoich przemówieniach na wyjazdach zagranicznych^[1][4],
• podpisywanie umów międzynarodowych zawartych między Republiką Federalną Niemiec a innymi państwami^[1][4],
• przyjmowanie zagranicznych głów państw i szefów rządów oraz ambasadorów innych państw^[4],
• mianowanie ambasadorów Republiki Federalnej Niemiec za granicą^[4],
• mianowanie i odwoływanie sędziów federalnych, urzędników federalnych, oficerów oraz podoficerów na wniosek rządu federalnego lub innych organów konstytucyjnych (o ile odpowiednia ustawa nie stanowi inaczej)^[1][4],
• zatwierdzanie wysłania zagranicznego ambasadora do Niemiec^[4],
• sprawdzanie zgodności ustaw uchwalonych przez Bundestag z Ustawą Zasadniczą RFN (bez wydawania ostatecznego osądu co do tej zgodności – to jest kompetencja Federalnego Trybunału Konstytucyjnego) i podpisywanie ich po kontrasygnowaniu przez kanclerza federalnego lub odpowiedniego ministra federalnego^[4],
• zgłaszanie kandydatury do Bundestagu w wyborach na kanclerza federalnego oraz mianowanie lub odwoływanie kanclerza federalnego po udzieleniu wotum zaufania przez Bundestag^[4],
• mianowanie lub odwoływanie ministrów federalnych na wniosek Bundestagu^[4],
• stosowanie prawa łaski^[1],
• organizowanie pogrzebów państwowych^[4],
• nadawanie odznaczeń państwowych szczególnie zasłużonym obywatelom^[4].

Jako przedstawiciel wszystkich Niemców Prezydent Federalny jest zobowiązany do działania w sposób politycznie neutralny^[4]. Ponadto, gdy sprawuje urząd, nie może:

• być członkiem organu ustawodawczego, a także rządu federalnego lub rządu kraju związkowego^[4][1],
• sprawować odpłatnie innego urzędu, prowadzić działalności gospodarczej, wykonywać innego zawodu ani być członkiem zarządu lub rady nadzorczej przedsiębiorstwa nastawionego na zysk^[1].

Ustawa Zasadnicza RFN nie przewiduje usunięcia Prezydenta Federalnego z urzędu^[4]. Jeżeli Prezydent Federalny podczas sprawowania urzędu umyślnie naruszy Ustawę Zasadniczą lub ustawę federalną, Bundestag lub Bundesrat może oskarżyć go przed Federalnym Trybunałem Konstytucyjnym^[4][1]. Wniosek o wniesienie oskarżenia musi być przedstawiony przez co najmniej jedną czwartą członków Bundestagu lub jedną czwartą głosów Bundesratu. Uchwała o wniesieniu oskarżenia wymaga większości dwóch trzecich członków Bundestagu lub dwóch trzecich głosów Bundesratu. Oskarżenie przedstawia pełnomocnik organu oskarżającego^[1].

Jeżeli Federalny Trybunał Konstytucyjny stwierdzi, że Prezydent Federalny jest winien umyślnego naruszenia Ustawy Zasadniczej lub innej ustawy federalnej, może orzec o pozbawieniu go urzędu. Po wniesieniu oskarżenia może on postanowić w drodze tymczasowego zarządzenia, że istnieją przeszkody w sprawowaniu urzędu przez prezydenta^[1].

• 
  Pałac Bellevue w Berlinie-Tiergarten – pierwsza oficjalna siedziba prezydenta^[6]
• 
  Willa Hammerschmidt w Bonn – druga oficjalna siedziba prezydenta^[7]
• 
  Urząd Prezydenta Federalnego(inne języki) (niem. Bundespräsidialamt) w Berlinie-Tiergarten – budynek mieszczący dodatkowe pomieszczenia biurowe prezydenta^[8]
• 
  Willa Wurmbach w Berlinie-Dahlem – od 2004 roku służbowe miejsce zamieszkania prezydenta^[9]

Osobny artykuł: Lista prezydentów Niemiec.