Michaił Kalinin

radziecki polityk, przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR w latach 1938–1946

Michaił Iwanowicz Kalinin (ros. Михаил Иванович Калинин; ur. 7 listopada?/19 listopada 1875 we wsi Wierchniaja Trojca (ujezd korczewski guberni twerskiej), zm. 3 czerwca 1946 w Moskwie[1]) – polityk radziecki, członek partii bolszewików od 1898 r.

Michaił Kalinin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 listopada 1875
Wierchniaja Trojca, gubernia twerska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1946
Moskwa, RFSRR, ZSRR

1. Przewodniczący Prezydium Rady Najwyższej ZSRR
Okres

od 17 stycznia 1938
do 19 marca 1946

Przynależność polityczna

Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)

Następca

Nikołaj Szwernik

podpis
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Pracy Socjalistycznej
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Medal „Za obronę Moskwy” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”

Kalinin był współodpowiedzialny za masowe zbrodnie komunistyczne. Jego podpis, jak i innych członków politbiura, widnieje na decyzji o zamordowaniu polskich oficerów w Katyniu w 1940 r.[2][3]

Życiorys

Pochodził z rodziny chłopskiej. W 1919 r., po śmierci Jakowa Swierdłowa, został przewodniczącym Ogólnorosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego Rad Rosyjskiej FSRR, czyli formalną głową państwa. Od utworzenia ZSRR łączył tę funkcję ze stanowiskiem przewodniczącego Centralnego Komitetu Wykonawczego ZSRR (głowy państwa związkowego). Od roku 1938, czyli od wejścia w życie nowej konstytucji ZSRR, pełnił funkcję Przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR. W przeciwieństwie do Swierdłowa był działaczem niewielkiego kalibru i wysunięto go na tak ważny urząd, gdyż był jednym z nielicznych bolszewików pochodzenia chłopskiego. Nazywano go w propagandzie wszechzwiązkowym starostą, ale jego rola była głównie reprezentacyjna.

W roku 1919 został kandydatem (zastępcą członka) Biura Politycznego Komitetu Centralnego RKP(b), a w 1925 roku pełnym członkiem Biura Politycznego.

Początkowo był przeciwny kolektywizacji, ale w końcu pod presją Stalina ją poparł. Stalin tolerował pewną niezależność w wypowiedziach Kalinina, gdyż uważał go za polityka prostolinijnego i chwiejnego, niezdolnego do intryg i w ostateczności zawsze podtrzymującego linię wodza. Niemniej jednak żona Kalinina była aresztowana i więziona w łagrach, skąd zwolniono ją dopiero w latach czterdziestych.

Kalinin został zwolniony kilka miesięcy przed śmiercią z funkcji głowy państwa z powodu choroby.

Upamiętnienie

Jeszcze za życia samego Kalinina władze sowieckie przemianowały w 1931 Twer, w sąsiedztwie którego się urodził, na Kalinin[4]. W 1990 powrócono do historycznej nazwy Twer[5]. W 1946 po jego śmierci pruski Królewiec (niem. Königsberg) został przemianowany na Kaliningrad[6].

9 maja 2023 roku opublikowano uchwałę, którą Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej podjęła miesiąc wcześniej (na swoim posiedzeniu 12 kwietnia), na mocy której jako nazwy miasta zaleca się stosowanie w języku polskim tradycyjnej nazwy „Królewiec”, niezalecane jest tym samym używanie dotychczasowej nazwy „Kaliningrad”[7].

Przypisy

Bibliografia