Nagroda Literacka m.st. Warszawy

nagroda literacka

Nagroda Literacka m.st. Warszawynagroda literacka, po raz pierwszy przyznana w 1926 roku, reaktywowana w 2008 roku.

Historia

Pierwszym laureatem nagrody został Władysław Mickiewicz, publicysta, tłumacz i wydawca, najstarszy syn Adama Mickiewicza. Przyznawana regularnie co roku nagroda cieszyła się dużym prestiżem, rosnącym z latami dzięki pozycji, jaką w literaturze zajmowali jej kolejni laureaci. Byli to między innymi: Wacław Sieroszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Wacław Berent, Tadeusz Boy-Żeleński, Pola Gojawiczyńska, Roman Kołoniecki, Maria Kuncewiczowa oraz Leopold Staff, ostatni laureat przed wojną (1938).

Po wojnie warszawska nagroda literacka przyznawana była pisarzom i publicystom nieregularnie i pod różnymi nazwami. Pierwszym laureatem został w 1948 roku Kazimierz Brandys[1], ostatnimi zaś Miron Białoszewski i Jerzy Waldorff (w roku 1980). Wyróżniono także między innymi Władysława Broniewskiego, Stefana Wiecheckiego, Hannę Januszewską, Juliusza Wiktora Gomulickiego, Ernesta Brylla i Jerzego Stefana Stawińskiego.

Reaktywacja

28 sierpnia 2008 roku Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyjęła uchwałę ponownie ustanawiającą Nagrodę Literacką m. st. Warszawy[2]. Zgodnie z jej regulaminem powołano jury w składzie: prof. Andrzej Z. Makowiecki oraz Tomasz Burek, Tadeusz Górny (sekretarz), Grzegorz Leszczyński, Andrzej S. Kowalczyk, Marek Wawrzkiewicz i Tomasz Wroczyński. Kadencja jury trwa trzy lata.Od roku 2015 jury obraduje w składzie: Janusz Drzewucki (przewodniczący), Grażyna Borkowska, Anna Maria Czernow, Karolina Głowacka (sekretarz), Anna Romaniuk, Krzysztof Masłoń, Rafał Skąpski. W latach 2015–2017 członkinią jury była Joanna Kulmowa. Inicjatorami powrotu do dobrej tradycji byli m.in. Rafał Skąpski, prezes Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, Włodzimierz Paszyński, zastępca prezydenta m. st. Warszawy, a także Ewa Malinowska-Grupińska, wydawca, przewodnicząca Rady Miasta.

Nagroda przyznawana jest w czterech kategoriach[3]:

  • warszawski twórca – 100 tys. zł,
  • literatura piękna dla dorosłych – 20 tys. zł,
  • literatura piękna dla dzieci i młodzieży – 20 tys. zł,
  • edycja o tematyce warszawskiej – 20 tys. zł.

Dyplomy i medale otrzymują także wydawcy nagrodzonych książek.

Z tym tematem związana jest kategoria: Laureaci Nagrody Literackiej m. st. Warszawy.

Laureaci roku 2008

14 listopada 2008 roku, w Salach Redutowych Opery Narodowej w Warszawie, prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, w obecności przewodniczącej Rady Miasta, Ewy Malinowskiej–Grupińskiej wręczyła pamiątkowe medale i nagrody pieniężne laureatom pierwszej po latach przerwy edycji nagrody. Decyzją jury, w regulaminowych kategoriach: „Warszawski twórca”, „Literatura piękna”, „Literatura dla dzieci i młodzieży” oraz „Edycja warszawska” zostali nimi:

  • Tadeusz Konwicki – nagroda główna, „za wszystko co stworzył o Warszawie, dla Warszawy i w Warszawie”
  • Julia Hartwig – za tom Poezje wybrane. Selected Poems, Wydawnictwo Literackie 2008
  • Joanna Kulmowa – za tom Kulmowa dzieciom, Poznańska Oficyna Wydawnicza G&P 2007
  • Tomasz Pawłowski i Jarosław Zieliński – za książkę Żoliborz. Przewodnik historyczny, wydaną z inicjatywy Rady Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy przez Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy

Laureaci roku 2009

Wręczenie nagród odbyło się 24 września 2009 roku w Galerii Skwer. Nagrody, które wręczyła prezydent m. st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, otrzymali:

  • Józef Hen – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
  • Anna Piwkowska – za tomik Farbiarka (Wydawnictwo Znak) – w kategorii „Literatura piękna dla dorosłych”
  • Maciej Wojtyszko – za utwór Bromby i Fikandra wieczór autorski (Ezop) – w kategorii „Literatura dla dzieci i młodzieży”
  • Marek Kwiatkowski – za książkę Gawędy warszawskie (PIW) w kategorii „Edycja o tematyce warszawskiej”

Laureaci roku 2010

  • Marek Nowakowski – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
  • Ryszard Przybylski – za Cień jaskółki. Esej o myślach Chopina (Wydawnictwo Znak) – w kategorii „Literatura piękna”
  • Paweł Beręsewicz – za Warszawa. Spacery z Ciumkami (Skrzat) – w kategorii „Literatura dla dzieci i młodzieży”
  • Stanisław Milewski – za Codzienności niegdysiejszej Warszawy (Iskry) – w kategorii „Edycja o tematyce warszawskiej”

Laureaci roku 2011

  • Janusz Głowacki – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
  • Eustachy Rylski – za książkę Na grobli (Świat Książki) – w kategorii „Literatura piękna – proza”
  • Jarosław Mikołajewski – za tom Zbite szklanki (Wydawnictwo Literackie) – w kategorii „Literatura piękna – poezja”
  • Joanna Papuzińska – za książkę Asiunia (wyd. Literatura i Muzeum Powstania Warszawskiego; ilustracje: Maciej Szymanowicz) – w kategorii „Literatura dziecięca”
  • Magdalena Stopa, Jan Brykczyński – za książkę Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy (Dom Spotkań z Historią) – w kategorii „Edycja warszawska”[4]

Laureaci roku 2012

Wręczenie nagród odbyło się 22 kwietnia 2012 roku w Teatrze na Woli. Nagrody, za książki wydane w drugiej połowie 2011 r., otrzymali:

  • prof. Janusz Tazbir – za książkę Romans literatury i historii – nagroda w kategorii „Warszawski twórca”
  • Jarosław Mikołajewski – za książkę Rzymska komedia (Wydawnictwo Agora) – w kategorii „Literatura piękna – proza”
  • Jacek Łukasiewicz – za tomik Stojąca na ruinie (Biuro Literackie) – w kategorii „Literatura piękna – poezja”
  • Małgorzata Strzałkowska – za książkę Leśne głupki i coś i ilustracje (Bajka) – w kategorii „Książka dla dzieci”
  • Ewa Morycińska-Dzius – za książkę Rozsypane fotografie (Świat Książki) – w kategorii „Edycja warszawska”[5]

Laureaci roku 2013

  • Joanna Kulmowa – w kategorii „Warszawski twórca”
  • Kazimierz Orłoś – za książkę Dom pod Lutnią – w kategorii „Literatura piękna – proza”
  • Krzysztof Karasek – za tom Dziennik rozbitka – w kategorii „Literatura piękna – poezja”
  • Dorota Sidor, Aleksandra i Daniel Mizielińscy – za książkę Gdzie jest wydra? – czyli śledztwo w Wilanowie – w kategorii „Literatura dziecięca, tekst i ilustracje”
  • Tomasz Mościcki – za książkę Teatry Warszawy 1944–1945 – w kategorii „Edycja warszawska”

Laureaci roku 2014

  • Wiesław Myśliwski – w kategorii „Warszawski twórca”[6]
  • Przemysław Wechterowicz – za książkę Proszę mnie przytulić z ilustracjami Emilii Dziubak (wyd. Agencja Edytorska Ezop) – w kategorii „Pisanie dla dzieci”
  • Ignacy Karpowicz – za Ości (Wydawnictwo Literackie) – w kategorii „Proza”
  • Tadeusz Dąbrowski – za Pomiędzy (Wydawnictwo a5) – w kategorii „Poezja”
  • Joanna Rolińska – za zbiór wywiadów Rozmowy o dzieciństwie (wyd. G+J Książki) – w kategorii „Edycja warszawska”

Laureaci roku 2015

  • Jarosław Marek Rymkiewicz (odmówił przyjęcia nagrody) – w kategorii „Warszawski twórca roku”
  • Andrzej Stasiuk – kategoria „proza”, za książkę Wschód
  • Urszula Kozioł – w kategorii „poezja”, za tom Klangor
  • Anna Piwkowska i Emilia Bojańczyk – kategoria „literatura dziecięca”, za książkę Franciszka
  • Elżbieta Markowska i Katarzyna Naliwajek-Mazurek – kategoria „edycja warszawska”, za pracę Warszawa 1939–1945. Warszawskie losy muzyków[7]

Laureaci roku 2016

  • Eustachy Rylski – w kategorii „Warszawski twórca”
  • Anna Janko – w kategorii „proza” za książkę Mała zagłada
  • Piotr Matywiecki – w kategorii „poezja” za tom Którędy na zawsze
  • Justyna Bednarek i Daniel de Latour – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)
  • Magdalena Kicińska – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Pani Stefa[8]

Laureaci roku 2017

  • Hanna Krall – w kategorii „Warszawski twórca”
  • Stanisław Aleksander Nowak – w kategorii „proza” za książkę Galicyanie
  • Jerzy Kronhold – w kategorii „poezja” za tom Skok w dal
  • Marcin Szczygielski i Magdalena Wosik – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Klątwa dziewiątych urodzin
  • Grzegorz Piątek – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego[9]

Laureaci roku 2018

Laureaci roku 2019

  • Kazimierz Orłoś – w kategorii „Warszawski twórca” za całokształt twórczości
  • Wiesław Myśliwski – w kategorii prozatorskiej za powieść Ucho igielne
  • Krystyna Dąbrowska – w kategorii poetyckiej za tom Ścieżki dźwiękowe (wyd. Wydawnictwo a5)
  • Cezary Harasimowicz – w kategorii „literatura dziecięca” za Mirabelkę (Zielona Sowa)
  • Andrzej Żor – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Dom. Historia przytułku św. Franciszka Salezego[11]

Laureaci roku 2020

  • Łukasz Orbitowski – w kategorii prozatorskiej za powieść Kult
  • Ewa Lipska – w kategorii poetyckiej za tom Miłość w trybie awaryjnym
  • Wojciech Mikołuszko i Małgorzata Dmitruk – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Wojtek
  • Arkadiusz Szaraniec – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Warszawa dzika
  • Piotr Wojciechowski – w kategorii „Warszawski twórca” za całokształt twórczości[12]

Laureaci roku 2021

  • Joanna Rudniańska – w kategorii „Warszawska twórczyni”
  • Zyta Rudzka – w kategorii „proza” za książkę Tkanki miękkie
  • Radosław Jurczak – w kategorii „poezja” za książkę Zakłady holenderskie
  • Aleksandra i Daniel Mizielińscy – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych
  • Grzegorz Piątek – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944–1949[13]

Laureaci roku 2022

  • Piotr Sommer – w kategorii „Warszawski twórca”
  • Andrzej Stasiuk – w kategorii prozatorskiej za Przewóz
  • Tomasz Bąk – w kategorii poetyckiej za książkę O, tu jestem
  • Katarzyna Jackowska-Enemuo (tekst), Marianna Sztyma (ilustracje) – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Tkaczka chmur
  • Błażej Brzostek – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za książkę Wstecz. Historia Warszawy do początku
  • Wanda Hagedorn (tekst), Ola Szmida (ilustracje) – w kategorii „komiks i powieść graficzna” za książkę Twarz, brzuch, głowa[14]

Laureaci roku 2023

  • Paweł Dunin-Wąsowicz – w kategorii „Warszawski twórca”
  • Zyta Rudzka – w kategorii prozatorskiej za Ten się śmieje, kto ma zęby
  • Kamila Janiak – w kategorii poetyckiej za książkę miłość
  • Anna Taraska (tekst), Dominika Czerniak-Chojnacka (ilustracje) – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Dwa słowa
  • Konrad Niemira – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za książkę Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie
  • Daniel Odija (tekst), Wojciech Stefaniec (ilustracje) – w kategorii „komiks i powieść graficzna” za książkę Rege

Nominacje

2011[15]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

Edycja warszawska:

2012[16]

Proza:

Poezja:

Edycja warszawska:

Książka dla dzieci:

2013[17]

Proza:

Poezja:

Książka dla dzieci:

Edycja warszawska:

  • Jerzy Majewski, Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952, Dom Spotkań z Historią
  • Beata Chomątowska, Stacja Muranów, Wydawnictwo Czarne
  • Tomasz Mościcki, Teatry Warszawy 1944-1945, Fundacja Historia i Kultura

2014[18]

Proza:

Poezja:

Książka dla dzieci:

  • Anna Czerwińska, il. Dorota Łoskot-Cichocka, Fotel czasu, Wydawnictwo Literatura
  • Marta Dzienkiewicz, il. Joanna Rzezak i Piotr Karski, Pionierzy. Poczet niewiarygodnie pracowitych Polaków, Dwie Siostry
  • Przemysław Wechterowicz, il. Emilia Dziubak, Proszę mnie przytulić, Ezop

Edycja warszawska:

2015[19]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

  • Maria Ekier, il. autorki, Złotouste zero w zenicie, Wydawnictwo Hokus-Pokus
  • Rafał Kosik, il. autora, Amelia i Kuba. Godzina duchów oraz Kuba i Amelia. Godzina duchów (traktowane jako całość), Powergraph
  • Anna Piwkowska, il. Emilia Bojańczyk, Franciszka, Fundacja Zeszytów Literackich

Edycja warszawska:

  • Paweł Giergoń, Mozaika warszawska, Muzeum Powstania Warszawskiego
  • Piotr Gursztyn, Rzeź Woli, Wydawnictwo Demart/Muzeum Powstania Warszawskiego
  • Elżbieta Markowska i Katarzyna Naliwajek-Mazurek, Warszawa 1939-1945. Okupacyjne losy muzyków, Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego

2016[20]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

Edycja warszawska:

2017[21]

Proza:

Poezja:

  • Jerzy Kronhold, Skok w dal, Wydawnictwo Literackie
  • Adrian Sinkowski, Raptularz, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu
  • Dariusz Suska, Ściszone nagłe życie, Wydawnictwo Znak

Literatura dla dzieci:

  • Joalna Nowaczyk, il. Daria Solak, Ala ma kota. A Ali?, Dwie Siostry
  • Łukasz Olszacki, il. Jola Richter-Magnuszewska, Bajka o tym, jak błędny rycerz nie uratował królewny, a smok przeszedł na wegetarianizm, Papilon
  • Marcin Szczygielski, il. Magda Wosik, Klątwa dziewiątych urodzin, Bajka

Edycja warszawska:

2018[22]

Proza:

  • Andrzej Mencwel, Toast na progu, Wydawnictwo Literackie
  • Adam Robiński, Hajstry. Krajobraz bocznych dróg, Wydawnictwo Czarne
  • Jakub Żulczyk, Wzgórze psów, Świat Książki

Poezja:

Literatura dziecięca:

Edycja warszawska:

  • Anna Bikont, Sendlerowa. W ukryciu, Wydawnictwo Czarne
  • Janusz Majcherek, Tomasz Mościcki, Kryptonim 'Dziady’. Teatr Narodowy 1967-1968, Wydawnictwo Bellona
  • Grzegorz Mika, Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury, Wydawnictwo Skarpa Warszawska

2019[23]

Proza:

Poezja:

Literatura dla dzieci:

Edycja warszawska:

2020[24]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

Edycja warszawska:

  • Katarzyna Chudyńska-Szuchnik, Zręczni. Historie z warszawskich pracowni i warsztatów, Muzeum Warszawy
  • Arkadiusz Szaraniec, Warszawa dzika, Iskry
  • Jarosław Zieliński, PLAC. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu, EKBIN STUDIO PR

2021[25]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

Książka o tematyce warszawskiej:

2022[26]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

  • Marcin Podolec (tekst i ilustracje) Bajka i jej gang, Kultura Gniewu
  • Katarzyna Jackowska-Enemuo, il Marianna Sztyma, Tkaczka chmur, Albus
  • Maria Strzelecka (tekst i ilustracje) Beskid bez kitu. Zima, Libra PL

Książka o tematyce warszawskiej:

Komiks i powieść graficzna:

  • Wanda Hagedorn (tekst), Ola Szmida (ilustracje), Twarz, brzuch, głowa, Kultura Gniewu
  • Jakub Topor (tekst i ilustracje), Dziadostwo, Timof Comics
  • Boguś Janiszewski (tekst), Max Skorwider (ilustracje), O, choroba, Wydawnictwo Agora/Fundacja Iskierka

2023[27]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

Książka o tematyce warszawskiej:

  • Paweł Kłudkiewicz, Hoża, moja ulica, Schulewicz Publisher
  • Kinga Nettmann-Multanowska, Warszawa rysuje Skopje, Fundacja Centrum Architektury
  • Konrad Niemira, Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie, Fundacja Terytoria Książki

Komiks i powieść graficzna:

2024[28]

Proza:

Poezja:

Literatura dziecięca:

  • Anna Kaźmierak (tekst i ilustracje), Gdzie ty jesteś, koguciku?, Wydawnictwo Wytwórnia
  • Marta Lipczyńska-Gil (tekst), Marta Ignerska (ilustracje), Ferment w mieście, Wydawnictwo Hokus-Pokus
  • Maria Strzelecka (tekst i ilustracje), Hajda. Beskid bez kitu, Wydawnictwo Libra PL

Książka o tematyce warszawskiej:

Komiks i powieść graficzna:

Przypisy

Linki zewnętrzne