Neowenator
Neowenator (Neovenator) – rodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae żyjącego we wczesnej kredzie na obecnych terenach Europy. Został opisany w 1996 roku przez Stevena Hutta, Davida Martilla i Michaela Barkera w oparciu o niemal kompletny szkielet nieobejmujący kości kończyn przednich i tylnej części czaszki. Skamieniałości te pochodzą z datowanych na barrem osadów formacji Wessex na brytyjskiej wyspie Wight. Początkowo opisano go jako pierwszego europejskiego przedstawiciela rodziny allozaurów[1]. Liczne cechy anatomiczne wskazują jednak, że Neovenator był bliżej spokrewniony z przedstawicielami karcharodontozaurów niż z allozaurem[2]. Wiele analiz kladystycznych sugeruje, że jest najbardziej bazalnym znanym przedstawicielem Carcharodontosauridae[3][4]. W 2010 roku Roger Benson, Matthew Carrano i Stephen Brusatte doszli do wniosku, że cechy uznawane wcześniej za autapomorfie neowenatora w rzeczywistości są wspólne dla większej grupy teropodów – taksonu siostrzanego karcharodontozaurów – której nadali nazwę Neovenatoridae. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów Neovenator jest najbardziej bazalnym przedstawicielem kladu Neovenatoridae[5].
| Neovenator | |||
| Hutt, Martill i Barker, 1996 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| (bez rangi) | karnozaury | ||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | neowenator | ||
| Gatunki | |||
| |||
Według niektórych autorów Neovenator osiągał rozmiary zbliżone do allozaura i prawdopodobnie również pod względem ekologii i sposobu polowania przypominał inne bazalne tetanury[5]. Inni szacują jednak, że osiągał znacznie mniejsze rozmiary od allozaura – np. według Eddy’ego i Clarke 7,5 m przy długości czaszki 70 cm, podczas gdy allozaur, odpowiednio, 9,7 m i 100,8 cm[6]. Z tych samych osadów, co noewenator, znane są także skamieniałości m.in. zauropodów i ornitopodów, takich jak hipsylofodon, waldozaur czy Dollodon[7], które mogły stanowić pożywienie dla neowenatora.
Etymologia nazwy rodzajowej: gr. νεος neos „nowy, nieoczekiwany, dziwny”; łac. venator, venatoris „łowca”, od venari „polować”[8].