Pływacz zwyczajny

Jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym powszechnie w śródlądowych zbiornikach wodnych w Europie i Azji^[6]. W Polsce występuje niemal na całym niżu z wyjątkiem północnej części Niziny Mazowieckiej. W górach jest rzadki. W polskich Karpatach podano jego stanowiska na pogórzach (Cieszyńskim, Śląskim, Ciężkowickim, Strzyżowskim), w Beskidzie Małym, Paśmie Policy, Działach Orawskich oraz w Kotlinie Sądeckiej i Nowotarskiej^[7].

Pokrój

Roślina swobodnie unosząca się w toni wodnej, nie posiada systemu korzeniowego. Blisko powierzchni wody znajduje się tylko podczas kwitnienia. Tuż pod łodygą kwiatostanu wytwarza chwytniki, za pomocą których przyczepia się do podłoża, gdy znajduje się w miejscach płytszych^[8].

Pęcherzyki powietrzne

Są to występujące na pędach specyficzne twory umożliwiające unoszenie się rośliny na powierzchni wody. Są też równocześnie aparatami chwytającymi drobne zwierzęta wodne. Posiadają otwór zamykany ruchomą klapką^[8]. Mają długość około 2 mm. Na każdym liściu znajduje się co najmniej 8 pęcherzyków, zwykle jednak więcej. Na całej roślinie pęcherzyków tych może być ponad 200^[9].

Pęd

Długości ok. 1 m, w większości pod wodą, ponad lustro wystaje tylko niewielki fragment zakończony skąpokwiatowym kwiatostanem. Pędy osiągają długość 30–100(200) cm, międzywęźla 3-10 mm^[10]. Tworzy także cienkie, nitkowate i skręcone pędy powietrzne o długości do 18 cm. Pokryte są łuseczkowatymi listkami i służą do wymiany gazowej^[8]

Liście

O jajowatym kształcie, głęboko 3-5 dzielne. Mają długość1-8 cm. Ich odcinki są nitkowate i z rzadka szczeciniasto owłosione^[9]..

Kwiaty

Żółte, obupłciowe, grzbieciste, wyrastające na szypułce 2-3 razy dłuższej od łuskowatych przysadek. Zebrane są w groniasty, złożony z 4-12 (czasami nawet do 24) kwiatów. Wyrasta nad powierzchnię wody na szypułce o długości 8-12 mm^[10]. Korona ma średnicę 13-20 mm i posiada stożkowatą, podłużną ostrogę dłuższą od dolnej działki kielicha. Złocistożółta górna warga korony jest dłuższa od zamykającej gardziel kwiatu wydętej wargi dolnej^[9]. Wewnątrz korony 2 pręciki zrośnięte pylnikami i 1, górny słupek^[10].

Owoc

Kulistojajowata torebka zawierająca liczne, drobne nasiona^[10].

Rozwój

Bylina, jedna z niewielu roślin mięsożernych spotykanych w Polsce w naturze. Wykształcenie aparatów chwytających spowodowane jest potrzebą uzupełnienia niedoborów azotu. Zwierzęta, przede wszystkim drobne skorupiaki, chwytane są w pęcherzyki, które otwierają się do wewnątrz, zasysając zdobycz wraz z wodą. Po wciągnięciu ofiary klapka natychmiast z powrotem się zamyka. Schwytane zwierzęta trawione są przy udziale enzymów wydzielanych ze ściany pęcherzyka. Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty zapylane są przez owady. Bardzo często rozmnaża się wegetatywnie przez fragmentację pędów oraz za pomocą turionów. Turiony powstają jesienią, zimują na dnie zbiornika, wiosną zaś wypływają ku górze, rozwijając się w nową roślinę^[8].

Siedlisko

Hydrofit występujący przeważnie w stosunkowo ciepłych, stojących wodach rozlewisk, stawów, rowów, starorzeczy, dołów potorfowych. Występuje w wodach osłoniętych od falowania. W bogatych w plankton wodach eutroficznych występuje czasami masowo. Przeważnie nie schodzi poniżej głębokości 2 m. Przez jakiś czas może przetrwać w zagłębieniach wysychających zbiorników wodnych, traci wówczas stare pędy, a na nowych powstają tylko nieliczne pęcherzyki powietrzne^[8].

Fitosocjologia

Czasami tworzy jednogatunkowe zbiorowiska, ale występuje także w różnych wielogatunkowych zbiorowiskach wodnych. Bierze duży udział w początkowej fazie zarastania zbiorników wodnych. Wytwarza dużą ilość biomasy, która jednak szybko ulega rozkładowi^[8]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Potametea^[11].

Genetyka

Liczba chromosomów 2n = ok. 44^[7].

W Polsce gatunek podlegał w latach 2004–2014 ochronie prawnej^[12][13].Umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)^[14].

Głównym zagrożeniem jest utrata siedlisk lub warunków siedliskowych wskutek odwodnienia terenów, zarastania zbiorników wodnych i wysychania torfowisk^[10].

• dzbanecznik
• muchołówka
• rosiczka.