Pan Tadeusz (film 1999)

Źródło: Filmpolski.pl^[1]

Pan Tadeusz został wyprodukowany przez wytwórnię Heritage Films należącą do Lwa Rywina; producentem wykonawczym filmu był Michał Szczerbic^[1]. Reżyserem filmu był Andrzej Wajda, dla którego realizacja Pana Tadeusza była daleko idącym wyzwaniem: „Pan Tadeusz powstał z chęci pokazania, skąd się wzięliśmy, kim jesteśmy, jak się nazywamy, co nam się podoba, jakie rodzą się wśród nas ludzkie charaktery […] To przedsięwzięcie jest nieporównywalnie trudniejsze od wszystkiego, co dotychczas zrobiłem”^[2].

Okres zdjęciowy do Pana Tadeusza trwał od 3 lipca do 2 września 1998 roku^[1]. Zdjęcia do filmu realizowano m.in. w Sierpcu, Łomiankach pod Warszawą, Smolnikach, Turowej Woli, Józefowie koło Otwocka, Kazuniu, Warszawie (Zamek Królewski, Cytadela), Piotrkowie Trybunalskim, Oporowie i Twierdzy Modlin. Operatorem zdjęć był Paweł Edelman, natomiast scenografem – Allan Starski^[2].

Osobny artykuł: Pan Tadeusz (ścieżka dźwiękowa).

Muzykę do Pana Tadeusza skomponował Wojciech Kilar, jeszcze przed zdjęciami do filmu. Andrzej Wajda wspomina, że w pewnym sensie film był kręcony do gotowej już muzyki, szczególnie do poloneza, który był swoistą wskazówką, jak ma ten film wyglądać^[3]. Zwłaszcza polonez Kilara, napisany przezeń w ciągu tygodnia^[2], przyniósł filmowi późniejszą sławę. Filmowy polonez na studniówkach i balach ósmoklasisty zastąpił najpopularniejszego wcześniej w tej roli poloneza Ogińskiego „Pożegnanie Ojczyzny”^[4].

Pan Tadeusz spotkał się w Polsce z mieszanym odbiorem. Zygmunt Kałużyński w recenzji dla „Polityki” twierdził: „to jest film niezrozumiały. Do mnie przynajmniej jedna trzecia tekstu nie doszła, bo była niechlujnie powiedziana przez aktorów"^[2]. Tomasz Raczek przekonywał: „Odkąd podano oficjalnie, że Pan Tadeusz został zgłoszony do Oscara, zadaję sobie pytanie, czy ktoś za granicą zrozumie Pana Tadeusza”. Odmiennego zdania była Bożena Janicka z „Kina”, która twierdziła, że widzowie odczuwają dialogi tak, jakby nie były one pisane wierszem: „mówią po prostu piękną polszczyzną, której słucha się z przyjemnością, jako jeszcze jednej atrakcji tego niezwykłego filmu”^[2].

• Pan Tadeusz (film 1928)
• polskie filmy zgłoszone do rywalizacji o Oscara w kategorii filmu nieanglojęzycznego
• lista najdroższych polskich filmów
• lista filmów z największą liczbą widzów w Polsce

• Pan Tadeusz w bazie IMDb (ang.)
• Pan Tadeusz w bazie Filmweb
• Pan Tadeusz w bazie filmpolski.pl
• Zdjęcia z filmu Pan Tadeusz w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”