Rai – Radiotelevisione italiana

W lutym 1923 roku wydano dekret królewski nr 1067, który powierzył państwu wyłączne prawo do nadawania transmisji radiowych, które miały być wykonywane za pośrednictwem koncesjonowanych firm, w tym Unione radiofonica italiana z siedzibą w Turynie, Società italiana radio audizioni circolari oraz Società italiana per le radiocomunicazioni circolari, założona we wrześniu 1923 przez Marconi Company. 20 marca 1924 nadawca Radiofono zainstalował stację testową w Centocelle^[2]. URI wyemitowało swoją inauguracyjną transmisję – przemówienie Benito Mussoliniego w Teatro Costanzi – 5 października. Regularne programowanie rozpoczęło się następnego wieczoru; o godzinie 21:00 czasu środkowoeuropejskiego Ines Viviani Donarelli(inne języki) po raz pierwszy zaprosiła widzów do śledzenia transmisji radiowej, wypowiadając słowa; „URI, Włoski Związek Radiowy. 1-RO: stacja Rzym. Długość fali 425 m. Wszystkim słuchającym naszych pozdrowień i dobrego wieczoru. Jest godzina 21:00, 6 października 1924. Nadajemy koncert inauguracyjny pierwszej włoskiej stacji radiowej na potrzeby rozpraw radiowych, kwartetu złożonego z Ines Viviani Donarelli, która przemawia do was, Alberto Magalottiego, Amedeo Fortunati i Alessandro Cicognani wykona Haydna z kwartetu „Opera 7”, I i II tempo”^[3].

Pierwsze próby uruchomienia stacji telewizyjnych przeprowadzono na terenie Włoch już w 1929 roku, ale dopiero od 1939 roku emitowano nieregularne transmisje telewizyjne. Stacje w Turynie, Rzymie i Mediolanie przeprowadziły relacje z XI wystawy sprzętu radiowego i otwarcia XXI targów Fiera di Milano(inne języki). Do prac w tej dziedzinie powrócono po wojnie.

W 1951 roku odbył się pierwszy Festiwal Piosenki Włoskiej w San Remo, który odbył się jednak bez medialnego echa z powodu braku zainteresowania mediów^[4]. Przełom w organizacji oraz popularności festiwalu w San Remo nastąpił w 1958, kiedy podczas konkursu wystąpił Domenico Modugno, który zaprezentował swój utwór „Nel blu dipinto di blu”, napisany we współpracy z Frankiem Migliaccim^[5][6]. Festiwal stanowił inspirację dla Konkursu Piosenki Eurowizji^[7].

3 stycznia 1954 roku, o godzinie 11:00, w studio w Turynie, Alberto Manzi(inne języki), pierwsza włoska spikerka telewizyjna, odczytała na wizji program dnia^[8]. Dzięki nadajnikom w Turynie, Mediolanie, Umbrii, Pavii, Genui i Rzymie transmisję obejrzało blisko 36% mieszkańców Włoch. Był to imponujący wynik, gdyż oficjalnych abonentów było tylko 24 000^[9]. Stacja Rai otrzymała od rodziny filantropa Antonio Bernocchi zaawansowany technicznie sprzęt telewizyjny, który wykorzystano przeprowadzając 11 września 1949 roku, transmisję z IX targów Triennale di Milano^[9]. Szkolenia kadry technicznej, przygotowania logistyczne i programowe oraz testowe programy trwały kolejnych pięć lat.

W 1957 roku po raz pierwszy nadano reklamy – nie były to segmenty dzielące programy, lecz emitowano je w dziesięciominutowym bloku pt. Carosello o godzinie 20:50, a stylistykę tych reklam nakreślały surowe zasadu stylistyki i narracji. Nazwę produktu można było wypowiedzieć tylko na początku i końcu reklamy, a widownia czasem osiągała nawe 20 milionów widzów w momencie peaku^[9][10].

Z powodu wysokiego poziomu analfabetyzmu we Włoszech po wojnie, telewizja zdecydowała się zacząć nadawać program pt. Telescuola – kursy stworzone przez prof. Marię Grazię Pugliesi i realizowane wraz z włoskim ministerstwem edukacji, przeznaczone dla dzieci, które z jakiegokolwiek powodu nie mogły uczęszczać do szkoły, aby pomóc uzupełnić im braki; następnie zaczęto nadawać inny program, pt. Non è mai troppo tardi (Nigdy nie jest za późno) przeznaczony dla dorosłych analfabetów; transmisja ta cieszyła się ogromną popularnością, a prowadził ją pedagog Alberto Manzi(inne języki)^[9][11][12].

Pod koniec 1961 roku uruchomiono drugi kanał włoskiej telewizji, przeznaczony dla programów alternatywnych, jak i tych, które uzupełniają transmisje pierwszego kanału. Jego inauguracja zbiegła się z kilkoma rocznicami związanymi z I wojną światową, dlatego pierwsze audycje tego kanału im poświęcono^[13][14]. Od 1964 w całym kraju prowadzono testy transmisji w kolorze. W maju 1966 roku zorganizowano uroczysty pokaz telewizji kolorowej dla przedstawicieli zarówno zachodniej Europejskiej Unii Nadawców (EBU), jak i wschodniej Międzynarodowej Organizacji Radia i Telewizji (OIRT)^[9].

Po uroczystym otwarciu centrum nadawania im. Biagiego Agnesa w rzymskiej dzielnicy Saxa Rubra(inne języki), to tam właśnie przeprowadzano pierwsze eksperymenty z wysoką rozdzielczością nadawania; były to transmisje z odbywających się we Włoszech Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 1990^[9]. W 1991 roku stacja odpowiadała za organizację i emisję 36. Konkursu Piosenki Eurowizji na żywo z Rzymu. Konkurs był szeroko krytykowany z powodu niskiego poziomu organizacji^[15], a ekipa produkcyjna miała opóźnienia w przygotowaniach scenografii, kończąc pracę w dniu koncertu finałowego, przez co uczestnicy mieli mało czasu na próby, co doprowadziło do licznych spięć między włoskimi organizatorami a delegacjami uczestniczących państw.

Z okazji obchodów pięćdziesięciolecia telewizji w 2004 roku, wyemitowano wtedy archiwa najpopularniejszych programów powstałych od początku nadawania Rai na wszystkich kanałach telewizyjnych^[16][17].

W 2020 roku Rai dysponowała 53 głównymi studiami w Rzymie, Mediolanie, Neapolu i Turynie. Miała 22 oddziałów we Włoszech i 11 zagranicznych. Nadawca zatrudnia blisko 12 000 osób, z czego 7281 w telewizji^[9].

Programy telewizyjne

Rai posiada 5 głównych kanałów telewizyjnych, numerowanych kolejno, oraz 8 kanałów tematycznych.

Programy telewizyjne

Logo	Nazwa	Data uruchomienia	LCN			Streaming
			DTTV	Tivùsat	Sky	RaiPlay	Rai TV
	Rai 1	3 stycznia 1954	501	1	101
	Rai 2	4 listopada 1961	502	2	102
	Rai 3	15 grudnia 1979	3, 503	3	103
	Rai 4	14 lipca 2008	21
	Rai 5	26 listopada 2010	23
	Rai Movie	1 lipca 1999	24
	Rai Premium(inne języki)	31 lipca 2003	25
	Rai Gulp	1 czerwca 2007	42
	Rai Yoyo	1 listopada 2006	43
	Rai News 24	26 kwietnia 1999	48
	Rai Storia	2 lutego 2009	54
	Rai Scuola	19 października 2009	57
	Rai Sport	1 lutego 1999	146

Stacje radiowe

Rai posiada 3 główne stacje radiowe, numerowane kolejno, oraz 9 stacji tematycznych.

Stacje radiowe Rai

Logo	Nazwa	Data uruchomienia	LCN			Streaming
			DTTV	Tivùsat	Sky	RaiPlay	RaiPlay Sound	Rai TV+
	Rai Radio 1	6 października 1924		601	8820
	Rai Radio 2	21 marca 1938		602	8822
	Rai Radio 3	1 października 1950		603	8824
	Rai Gr Parlamento	5 stycznia 1998		604	8830
	Rai Radio 3 Classica	1 grudnia 1958		605	8826
	Rai Radio Kids	12 czerwca 2017		606	8831
	Rai Radio Live	24 października 2015		607	8833
	Rai Radio Tutta Italiana	1 grudnia 1958		630	8828
	Rai Radio Techete'	7 września 2015		640	8835
	Rai Radio 1 Sport	14 czerwca 2018		641	8825
	Rai Radio 2 Indie	21 czerwca 2018		624	8829
	Rai Isoradio	23 grudnia 1989		699	8834

• Rai Cultura
• Rai TV
  • Rai TV+
• Rai Com(inne języki)
• Rai Play(inne języki)
  • Rai Play Sound(inne języki)

• Oficjalna strona