Sieweczka nowozelandzka

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1789 roku niemiecki przyrodnik Johann Friedrich Gmelin w 13. edycji linneuszowskiego Systema Naturae. Autor nadał gatunkowi nazwę Charadrius obscurus, a jako miejsce typowe wskazał Nową Zelandię^[5]. Analizy filogenetyczne, których wyniki opublikowano w 2022 roku, wsparły umieszczenie tego gatunku w rodzaju Anarhynchus^[4][6].

Zwykle wyróżnia się dwa podgatunki Anarhynchus obscurus^[4][7]:

• A. o. aquilonius (Dowding, 1994) – sieweczka rdzawa – Wyspa Północna
• A. o. obscurus (J. F. Gmelin, 1789) – sieweczka nowozelandzka – południowy kraniec Wyspy Południowej, Wyspa Stewart^[8]

Autorzy Handbook of the Birds of the World (a tym samym IUCN) uznają oba te taksony za osobne gatunki^[8][3].

Długość ciała 26–28 cm, rozpiętość skrzydeł 46–50 cm. Masa ciała: podgatunek aquilonius 128–169 g^[9], podgatunek obscurus 147–179 g^[8].

Sieweczki nowozelandzkie są to ptaki brzegowe, zwykle można je znaleźć na piaszczystych plażach i wydmach lub kamienistych brzegach w ujściach rzek.

Lęgi odbywają się na wiosnę i latem. Rodzice budują gniazda na plażach z dala od wody. Na Wyspie Stewart lęgi odbywają się na wyższych wysokościach – na gołych wzgórzach, bagnach czy łąkach tussock^[3]. Samo gniazdo jest tylko płytką dziurą w ziemi bez gałązek jak typowe gniazdo na drzewie. Samica składa zwykle 3 jaja^[3]. Pisklęta wykluwają się po około 28 dniach od zniesienia jaj. Pisklęta mogą chodzić i zdobywać pokarm już w dniu wyklucia, a latają w ciągu 6–7 tygodni^[10]. Dojrzałość płciową osiągają w drugim roku życia^[3].

IUCN, który uznaje oba podgatunki Anarhynchus obscurus za odrębne gatunki, klasyfikuje A. o. aquilonius jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern)^[11], a A. o. obscurus jako gatunek krytycznie zagrożony (CR – Critically Endangered)^[3]. Największym zagrożeniem są introdukowane drapieżniki: koty, szczury, gronostaje i inne łasicowate, a także jeże. Niektóre rodzime ptaki, a zwłaszcza mewa południowa, stanowią zagrożenie dla jaj i piskląt^[3][11].

Liczebność populacji A. o. aquilonius w latach 1989–2011 wzrosła z około 1320 do 2130 osobników, a w 2020 roku szacowano ją na 2600 osobników. Udało się ją zwiększyć dzięki prowadzonym działaniom ochrony czynnej. Tam, gdzie działań takich się nie prowadzi, liczebność spada^[11].

Populacja A. o. obscurus w latach 1991–1992 liczyła zaledwie 62 osobniki, jednak dzięki podjętym działaniom ochrony czynnej (polegającym m.in. na tępieniu szczurów i dzikich kotów) udało się ją zwiększyć i od roku 2005 liczyła stabilne 240–290 osobników. Od roku 2012 liczebność z niewyjaśnionych jeszcze przyczyn znów gwałtownie spadła i w 2016 roku szacowano ją na zaledwie 120 osobników (w tym 60–80 dorosłych)^[3].

• Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
• New Zealand dotterel. [w:] New Zealand Birds Online [on-line]. [dostęp 2020-04-30]. (ang.).
• New Zealand dotterel/tūturiwhatu. Department of Conservation/Te Papa Atawhai. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
• Species factsheet: Charadrius obscurus. BirdLife International. [dostęp 2020-04-30]. (ang.).
• Species factsheet: Charadrius aquilonius. BirdLife International. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
• J.E. Dowding; A.M. Davis: New Zealand dotterel (Charadrius obscurus) recovery plan, 2004–14. (Threatened Species Recovery Plan 58). Department of Conservation, Wellington, New Zealand, 2007. [dostęp 2007-09-03].