Zarządzanie zmianą

Zarządzanie zmianą (ang. change management) – kontrolowanie zmian w organizacjach.

Definicje zmiany

Zmiana organizacyjna jest definiowana jako:

  • każda istotna modyfikacja jakiejś części organizacji (R.W. Woodman)
  • zmiana organizacyjna może dotyczyć każdego aspektu organizacji i może pociągnąć za sobą skutki daleko wykraczające poza obszar, w którym się odbywa (W. Pasemore)
  • to przekształcenie istniejącego układu według ustalonych procedur przemieniające równocześnie rezultaty tego przekształcenia ukierunkowane przez celowość działań organizacji (E. Masłyk-Musiał).
  • Zarządzanie zmianą to komplementarne do samej zmiany działania i techniki wspierające proces zmiany, których celem jest akceptacja zmiany w organizacji (Roman Wendt).

Zarządzanie zmianą jako proces

Zarządzanie zmianą jest procesem. Nie przebiega według gotowych schematów i prowadzi do rezultatów, które nie są do końca określone, ponieważ zachodzą w zespole ludzkim, np. jednym z czynników zaburzającym przebieg procesu jest opór pracowników wobec zmiany. Podstawowym warunkiem zmiany jest dobra diagnoza.

Procesami zarządzania zmianą będą:

  1. proces wykorzystywania strategii organizacji do utrzymania harmonii ze zmieniającym się otoczeniem rynkowym przy zapewnieniu, że zasoby firmy są bezpiecznie powiązane z produktami/usługami dostarczanymi klientom i realizacją celów organizacji (Anderson);
  2. część procesu prowadzenia każdej działalności gospodarczej lub jako krok pomiędzy planowaniem strategicznym a wdrożeniem planu.

Etapy

Proces zarządzania zmianą obejmuje:

  • ustalenie ogólnego celu organizacyjnego
  • rozważanie ważności i wielkości zmiany
  • zidentyfikowanie kultury organizacyjnej
  • określenie ograniczeń krytycznych
  • aktywne włączenie pracowników w proces zmian.

Rodzaje zmian

1. Makrosystemowe

  • systemowe
  • strukturalne
  • programowe

2. Mikrosystemowe

  • innowacje
  • modyfikacje
  • usprawnienia

Można dokonać także podziału na zmiany:

  • wynikające z przyczyn wewnętrznych i zewnętrznych
  • zmiany dostosowawcze (reaktywne) i wyprzedzające (planowane)
  • radykalne i inkrementalne

Źródła zmian

Okazje do przeprowadzania zmian Peter Drucker dzieli na:

  • występujące wewnątrz organizacji, są to:
    • nieoczekiwane powodzenie, niepowodzenie, zdarzenie zewnętrzne
    • niezgodność między rzeczywistością a wyobrażeniami członków danej organizacji
    • innowacja wynikająca z potrzeb procesu
    • zmiany w strukturze przemysłu lub rynku, które wszystkich zaskakują
  • występujące na zewnątrz organizacji, to:

Czynniki wpływające na zainicjowanie procesu zmian

  1. właściciele
  2. klienci
  3. dostawcy
  4. odbiorcy
  5. konkurenci
  6. gospodarka
  7. prawo
  8. polityka