Piruw suyupiqa achka rimaykunatam rimanku. Kastillanuchayrayku lliwmanta astawan rimasqa simiqa kastilla simim. Antikunapiqa qhichwa simitam, aymara simitam, Lima suyupitaq aslla haqaru simitapas rimanku. Amarumayu sach'a-sach'a suyupi lliwmanta astawan rimasqa rimaykunaqa ashaninka simim, awahun simim.
Rimay | Ayllu | Suyu | Rimaqninkuna |
---|
Kandoshi | (ch'ulla simi) | Luritu | 3.000 |
Tikuna | (ch'ulla simi) | Luritu | 8.000 |
Munichi (otonabe) | (ch'ulla simi) | Luritu | wañusqaña |
Urarina (shimaco) | (ch'ulla simi) | Luritu | 3.000 |
Aymara | Aymara | Punu, Taqna, Muqiwa | 500.000 |
Haqaru/Kawki | Aymara | Lima | 1.000 |
Kulina (madihá) | Arawana | Ukayali | 400 |
Yanisha | Arawak | Pasqu, Hunin | 10.000 |
Ashaninka | Arawak | Qusqu, Hunin | 41.000 |
Kakinta | Arawak | Qusqu | 300 |
Chamikuru | Arawak | Hunin | 2 (yaqa wañusqa) |
Iñapari | Arawak | Mayutata | 4 (yaqa wañusqa) |
Machiqinqa | Arawak | Qusqu, Mayutata | 10.000 |
Mashku | Arawak | Mayutata | 20-chá (yaqa wañusqa) |
Nanti | Arawak | Qusqu | 600-chá |
Nomatsigenga | Arawak | Hunin | 6.500 |
Yine | Arawak | Ukayali, Qusqu | 4.000 |
Chayawita | Kawapana | Luritu, San Martin | 11.000 |
Jebero | Kawapana | Luritu | yaqa wañusqa |
Bora | Bora witoto | Luritu | 2.300 |
Witoto* | Bora witoto | Luritu | 2.000 |
Okaina | Bora witoto | Luritu | 66 |
Amarakaeri simi | Harakmbet | Mayutata | 500 |
Wachipaeri simi | Harakmbet | Mayutata, Qusqu | 311 |
Shuwar (Wampisa, Achuwar) | Hiwaru | Luritu | 12.000 |
Awahun | Hiwaru | Amarumayu, Kashamarka, Luritu, San Martin | 45.000 |
Amawaka | Panu takana | Ukayali | 130 |
Kapanawa | Panu takana | Luritu | 390 |
Kashibo-Kakataibo | Panu takana | Wanuku, Ukayali, Luritu | 5.000 |
Kashinawa | Panu takana | Ukayali | 1.600 |
Ese'eqha (chama, tatinawa) | Panu takana | Mayutata | 500 |
Iskunawa | Panu takana | Ukayali | |
Matsés | Panu takana | Luritu | |
Mayu pisabo | Panu takana | Luritu | |
Murunawa | Panu takana | | |
Sharanawa | Panu takana | Ukayali, Mayutata | 440 |
Shipibo-Qonibo | Panu takana | Ukayali, Luritu | 26.000 |
Yaminawa | Panu takana | Ukayali, Mayutata | 600 |
Yameo | Peba yagua | Luritu | wañusqaña |
Yagua | Peba yagua | Luritu | 5.700 |
Anqash qichwa | Qhichwa | Anqash | 1.000.000 |
Wanka qichwa | Qhichwa | Hunin | 300.000 |
Kashamarka-Inkawasi | Qhichwa | Kashamarka, Lampalliqi | 30.000 |
Kichwa | Qhichwa | Luritu, San Martin, Ukayali | 50.000 |
Urin qhichwa | Qhichwa | Punu, Qusqu, Ariqipa, Apurimaq, Ayakuchu, Wankawillka | 3.000.000 |
Yawyu runasimi | Qhichwa | Lima | 6.000 |
Yaru runasimi | Qhichwa | Lima, Pasqu, Hunin | 80.000 |
Payawa (coto, payawá, payowahe, orejón) | Tukanu | Luritu | |
Sikuya (piohé) | Tukanu | Luritu | 144 |
Kukama | Tupi | Luritu | 2.000 |
Umawa | Tupi | Luritu | 100 |
Andoa-shimigae | Sapara | Luritu | wañusqaña |
Arabela (chiripunu) | Sapara | Luritu | 50 (yaqa wañusqa) |
Kawaranu | Sapara | Luritu | 5 (yaqa wañusqa) |
Ikitu (hamakore, amakakore, ikito) | Sapara | Luritu | 35 (yaqa wañusqa) |
Kaypipas qhaway