Бензин
Бензин диэн ис умайыылаах хамсатааччыга оттугунан туттуллар токсичнай саһархай убаҕас. Ниеби дистилляциятын кэнниттэн үөскүүр. Дистилляция процессыһыгар олус сылаас температураларга дылы сылытыллар уонна компоненнарыгар арахсар, бииринэн бензин буолар. Октан буолар, формулата (C8H18), ол аата углеводород буолар.
Бензины заправкаларга атыылыллар. Үчүгэйдик оттук буоллун диэн араас добавкалары эбэллэр, ол иһин араас хампаанньа оҥорбут бензина араас араас буолуон сөп. Октановай чыыһылатынан кээмэйдэнэр. Массыыналар улахан өттө "мэльдьи туттуллар бензины" тутталлар, ол бензин октановай чыыһылата 87 буолар. Үксүгэр заправкаҕа үс октановай чыыһылалаах бензины атыылааччылар.
| Араас оттуктары бензиҥҥа тэҥнээһин:[1] | |||
|---|---|---|---|
| Оттук арааһа | МДж/литр | МДж/кг | октан чыыһылата |
| Этанол | 21.2[2] | 26.8[2] | 108.6[3] |
| E85 (85% этанол, 15% бензин) | 25.2 | 33.2 | 105 |
| Гаас | 25.3 | ~55 | |
| Сжижженнай гаас (60% пропан + 40% бутан) | 26.8 | 50. | |
| Самолет керосиина (улахан октаннаах бензин) | 33.5 | 46.8 | 100/130 (боростуой/байытыллыбыт) |
| Испиирдээх бензин (90% бензин+ 10% этанол) | 33.7 | 47.1 | 93/94 |
| Боростуой бензин | 34.8 | 44.4[4] | min. 91 |
| Байытыллыбыт бензин | max. 104 | ||
| Дизель | 38.6 | 45.4 | 25 |
Туттуута
Бензин үксэ массыналарга оттук курдук туттуллар, ол гынан баран араас инструменнар эмиэ тутталлар, ол курдук "Дружба" эрбиитэ, араас моторкалар уонна да атын
Куттала
Бензин олус кутталлаах буолуон сөп. Электрическай кыым баар буоллаҕына эстиэн сөп. Киһи истэһинэ доруобуйатыгар олус улахан хорумньуну оҥоруон сөп. Өссө сиргэ улахан дьайыыта диэн умайбытын кэннэ угарнай гааһы салгыҥҥа таһаарар. Дьиэ иһигэр уматыллаҕына киһини түргэнник өлөрүөн сөп.