ภาษาจาม

ภาษาออสโตรนีเซียที่พูดในประเทศเวียดนามและกัมพูชา

จาม (จาม: ꨌꩌ) เป็นภาษามาลาโย-โพลีเนเซียในตระกูลออสโตรนีเซียน พูดโดยชาวจามแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเป็นภาษาหลักในดินแดนอดีตอาณาจักรจามปาที่กินพื้นที่ทางตะวันออกของประเทศกัมพูชาและเวียดนามใต้ในปัจจุบัน ภาษาจามตะวันตกมีผู้พูด 220,000 คนในประเทศกัมพูชาและ 25,000 คนในประเทศเวียดนาม ส่วนภาษาจามตะวันออกมีผู้พูด 73,000 คนในประเทศเวียดนาม[2] รวมแล้วมีผู้พูดประมาณ 320,000 คน

ภาษาจาม
ꨌꩌ
คำว่า จาม ในอักษรจาม
ออกเสียง[cam]
ประเทศที่มีการพูดประเทศกัมพูชาและประเทศเวียดนาม
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นทวีป
ชาติพันธุ์ชาวจาม
จำนวนผู้พูด[1]
ตระกูลภาษา
ออสโตรนีเซียน
รูปแบบก่อนหน้า
ภาษาจามดั้งเดิม
  • ภาษาจามเก่า
    • ภาษาจาม
ภาษาถิ่น
จามตะวันตก (245,000 คน)[2]
จามตะวันออก (73,000 คน)
ระบบการเขียนอักษรจาม, อักษรอาหรับ, อักษรละติน, อักษรเขมร
สถานภาพทางการ
ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน เวียดนาม
 กัมพูชา
รหัสภาษา
ISO 639-3อย่างใดอย่างหนึ่ง:
cja – จามตะวันตก
cjm – จามตะวันออก

สัทวิทยา

ภาษาจามมีเสียงพยัญชนะ 21 เสียง และเสียงสระ 9 เสียง[3]

พยัญชนะ

พยัญชนะจาม
ริมฝีปากปุ่มเหงือกเพดานแข็งเพดานอ่อนเส้นเสียง
ระเบิดไม่ก้อง ไม่พ่นลมptckʔ
ไม่ก้อง พ่นลม
กักลมเข้าɓɗ
นาสิกmnɲŋ
เหลวl
เสียดแทรกsɣh
โรทิกr*
เปิดjw
  • /r/ ในภาษาจามตะวันตกได้ยินเป็นเสียงเสียดแทรก เพดานอ่อน [ɣ] ส่วนในภาษาจามตะวันออกได้ยินเป็นเสียงลิ้นสะบัด ปุ่มเหงือก [ɾ], เสียงเลื่อน ปุ่มเหงือก [ɹ] หรือเสียงรัว ปุ่มเหงือก [r][4]

สระ

สระ​เดี่ยว​

สระจาม
หน้ากลางหลัง
สูงiɨu
กลาง-สูงeəo
กลาง-ต่ำɛɔ
ต่ำa

สระ​ประสมสองเสียง

ia, (เกิดหน้า เท่านั้น), ea, ua, oa, au (เกิดหน้า เท่านั้น), , ɛə, ɔə,

ระบบการเขียน

อักษรจามเป็นอักษรพราหมี[2] ซึ่งแบ่งออกเป็นสองแบบ ได้แก่ Akhar Thrah (จามตะวันออก) กับ Akhar Srak (จามตะวันตก) ภาษาจามตะวันตกเขียนด้วยอักษรอาหรับหรืออักษร Akhar Srak[5][6]

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

อ่านเพิ่ม

  • Grant, Anthony; Sidwell, Paul, บ.ก. (2005). Chamic and Beyond: Studies in Mainland Austronesian Languages. Pacific Linguistics (ภาษาอังกฤษ). Vol. 569. Canberra: Australian National University. doi:10.15144/PL-569. hdl:1885/146271. ISBN 0-85883-561-4.
  • Thurgood, Graham (1999). From Ancient Cham to Modern Dialects: Two Thousand Years of Language Contact and Change: With an Appendix of Chamic Rreconstructions and Loanwords. Oceanic Linguistics Special Publication No. 28. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 0-8248-2131-9.
  • Aymonier, Étienne; Cabaton, Antoine (1906). Dictionnaire čam-français. Volume 7 of Publications de l'École française d'Extrême-Orient. Paris: E. Leroux.
  • Aymonier, Etienne (1889). Grammaire de la langue chame. Saigon: Imprimerie coloniale.
  • Blood, D. L., & Blood, D. (1977). East Cham language. Vietnam data microfiche series, no. VD 51-72. Huntington Beach, Calif: Summer Institute of Linguistics.
  • Blood, D. L. (1977). A romanization of the Cham language in relation to the Cham script. Vietnam data microfiche series, no. VD51-17. Dallas: Summer Institute of Linguistics.
  • Edwards, E. D.; Blagden, C. O. (1939). "A Chinese Vocabulary of Cham Words and Phrases". Bulletin of the School of Oriental Studies, University of London. 10 (1): 53–91. JSTOR 607926.
  • Braginsky, Vladimir (2014). Classical Civilizations of South-East Asia. Routledge. pp. 398–. ISBN 978-1-136-84879-7.
  • Moussay, Gerard (1971). Dictionnaire Cam-Vietnamien-Français (ภาษาฝรั่งเศส). Phan Rang: Centre Culturel Cam.
  • Sakaya (2014). Từ điển Chăm (ภาษาเวียดนาม). Hà Nội: Nhà xuất bản Tri Thức. ISBN 978-604-908-999-2.
  • Various (2011). Ngôn ngữ Chăm: thực trạng và giải pháp (ภาษาเวียดนาม). Hà Nội: Nhà xuất bản Phụ Nữ.

แหล่งข้อมูล

🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง