ม้าจุ้น

ในปี ค.ศ. 228 จูกัดเหลียงอัครมหาเสนาบดีและผู้สำเร็จราชการแห่งจ๊กก๊กที่เป็นรัฐอริของวุยก๊กได้เปิดการทัพบุกวุยก๊กครั้งแรก โดยเข้ายึดเขากิสาน (祁山 ฉีซาน; พื้นที่ภูเขาโดยรอบบริเวณที่เป็นอำเภอหลี่ มณฑลกานซู่ในปัจจุบัน) เวลานั้นม้าจุ้นเจ้าเมืองเทียนซุย (天水郡 เทียนฉุ่ยจฺวิ้น; ปัจจุบันอยู่บริเวณนครเทียนฉุ่ย มณฑลกานซู่) กำลังอยู่ในระหว่างการเดินทางตรวจราชการ โดยมีผู้ติดตามคือเกียงอุย เลี้ยงซี (梁緒 เหลียง ซฺวี่) อินเชียง (尹賞 อิ๋น ฉ่าง) เลี้ยงเขียน (梁虔 เหลียง เฉียน) และคนอื่น ๆ ม้าจุ้นทราบข่าวการบุกของจ๊กก๊กและได้ยินว่าหลายอำเภอในเมืองเทียนซุยแปรพักตร์ไปเข้าด้วยข้าศึก ม้าจุ้นจึงระแวงว่าเกียงอุยและคนอื่น ๆ กำลังเดินทางเพื่อไปสวามิภักดิ์ต่อจ๊กก๊กด้วย ม้าจุ้นจึงหนีไปในเวลากลางคืนและไปหลบภัยที่อำเภอเซียงเท้ง (上邽縣 ช่างกุยเซี่ยน; ปัจจุบันอยู่ในเขตนครเทียนฉุ่ย มณฑลกานซู่)^[1] เกียงอุยและคนอื่น ๆ พยายามไล่ตามม้าจุ้นไปแต่ไม่ทัน พวกเขาถูกปฏิเสธไม่ให้เข้าไปในอำเภอเซียงเท้งเมื่อทั้งหมดเดินทางมาถึง เกียงอุยและคนอื่น ๆ เห็นว่าพวกตนไม่มีทางเลือกอื่น จึงเข้าไปสวามิภักดิ์แปรพักตร์เข้าด้วยจ๊กก๊ก^[2]

ในเว่ย์เลฺว่บันทึกว่าในช่วงเวลาที่จ๊กก๊กยกทัพบุก ม้าจุ้นและผู้ใต้บังคับบัญชากำลังอยู่ระหว่างเดินทางตรวจราชการกับกุยห้วยขุนพลวุยก๊กในเวลาที่ได้รับข่าวว่าจูกัดเหลียงและทัพจ๊กก๊กเข้ายึดเขากิสาน กุยห้วยบอกม้าจุ้นว่า "เป็นเจตนาไม่ดีเลย!" แล้วต้องการรีบถอยร่นไปอำเภอเซียงเท้งทางตะวันออกของเมืองเทียนซุย แม้ว่าที่ว่าการเมืองจะอยู่ที่อำเภอเอ๊กก๋วน (冀縣/兾縣 จี้เซี่ยน; ปัจจุบันคืออำเภอกานกู่ มณฑลกานซู่) ทางตะวันตกก็ตาม ม้าจุ้นเองก็ไม่ต้องการกลับไปอำเภอเอ๊กก๋วนเพราะเกรงว่าจะเกิดความไม่สงบในอำเภอเอ๊กก๋วนเนื่องจากการบุกของจ๊กก๊ก ม้าจุ้นจึงตัดสินใจติดตามกุยห้วยย้ายไปอำเภอเซียงเท้งแทน^[3] เกียงอุยขอร้องให้ม้าจุ้นกลับไปอำเภอเอ๊กก๋วน ม้าจุ้นบอกเกียงอุยและคนอื่น ๆ ว่า "หากพวกท่านกลับไป พวกท่านจะกลายเป็นศัตรูของข้า" เกียงอุยเพิกเฉยต่อม้าจุ้นเพราะกำลังกังวลเรื่องความปลอดภัยของครอบครัวในอำเภอเอ๊กก๋วน เกียงอุยจึงตีจากม้าจุ้นกลับมาอำเภอเอ๊กก๋วนและภายหลังก็แปรพักร์เข้าด้วยจ๊กก๊ก^[4] ภายหลังจากนั้นม้าจุ้นที่มีความผิดฐานทิ้งเมืองเทียนซุยจึงถูกลงโทษอย่างหนัก^[5]

ในนวนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องสามก๊กในศตวรรษที่ 14 ม้าจุ้นมีบทบาทในช่วงที่จูกัดเหลียงยกทัพบุกเหนือครั้งแรก โดยร่วมกับเกียงอุยที่เป็นผู้ใต้บังคับบัญชาในการรบเพื่อขับไล่กองทัพจ๊กก๊ก แต่จูกัดเหลียงใช้กลลวงทำให้ม้าจุ้นเข้าใจผิดว่าเกียงอุยแปรพักตร์ไปเข้าด้วยจ๊กก๊กโดยการใช้คนปลอมตัวเป็นเกียงอุยแสร้งทำเป็นทรยศ ทำให้ม้าจุ้นระแวงเกียงอุยตัวจริง เกียงอุยไม่มีทางเลือกอื่นนอกจากยอมสวามิภักดิ์ต่อจ๊กก๊ก ภายหลังจูกัดเหลียงยึดเมืองเทียนซุยได้ ม้าจุ้นพร้อมด้วยแฮหัวหลิมหนีไปพึ่งชนเผ่าเกี๋ยง

บรรณานุกรม

• ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
• เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อจู้).
• ล่อกวนตง (ศตวรรษที่ 14). สามก๊ก (ซานกั๋วเหยี่ยนอี้).