การอนุญาโตตุลาการเวียนนาครั้งที่สอง

ข้อพิพาทเกี่ยวกับทรานซิลเวเนีย

การผงาดขึ้นของไรช์ที่สามและฟาสซิสต์อิตาลีของมุสโสลินี ทำให้ฮังการีเห็นถึงความหวังในการเปลี่ยนแปลงสถานการณ์ที่เกิดขึ้นจากสนธิสัญญาทรียานง เริ่มมีการชุมนุมสนับสนุนอิตาลี-เยอรมนีสำหรับความทะเยอทะยานด้านดินแดนใน ค.ศ. 1936^[1] ในตอนแรก การตอบสนองของอักษะโรม-เบอร์ลินต่อความปรารถนาของฮังการีนั้นไม่ชัดเจน: โดยส่งสัญญาณว่าฮังการีควรประเมินถึงความเป็นไปได้ในการแก้ไขสนธิสัญญาบางฉบับ แต่ไม่แสดงท่าทีว่าจะสนับสนุนการเปลี่ยนแปลงพรมแดนของยุโรปในทันที^[1] เยอรมนีแนะนำให้เน้นการอ้างสิทธิ์เหนือดินแดนเชโกสโลวาเกีย ซึ่งมีดินแดนที่เคยเป็นของฮังการี แต่ปฏิเสธข้อเรียกร้องที่เป็นไปได้ต่อโรมาเนีย^[2] สำหรับอิตาลีเอง แม้ว่าเป็นที่ชื่นชอบของรัฐบาลฮังการีมากกว่า^[2] แต่ทางโรมก็ยังคงปฏิเสธการแก้ปัญหาด้านดินแดนโดยกำลังของรัฐบาลฮังการี^[3]

ในเวลาต่อมาฮังการีหยุดการเคลื่อนไหวสนับสนุนเป็นการชั่วคราว เพื่อให้บรรลุการฟื้นฟูทรานซิลเวเนียโดยทันที และมุ่งความสนใจไปที่การแก้ไขสถานการณ์ของชนกลุ่มน้อยฮังการีในโรมาเนีย พร้อมกับการยอมรับเล็ก ๆ โดยกลุ่มติดอาวุธชาวฮังการี^[3] ในช่วงปลาย ค.ศ. 1937 ทางเบอร์ลินยังคงแนะนำรัฐบาลบูดาเปสต์ว่าควรรอเวลาเพื่อจัดการปัญหาทรานซิลเวเนียภายหลัง และมุ่งเน้นไปที่การเรียกร้องดินแดนจากเชโกสโลวาเกีย นโยบายต่างประเทศของฮังการีใน ค.ศ. 1938 ถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน: ส่วนหนึ่งสำหรับการใช้เยอรมนีเพื่อสนับสนุนการต่อต้านเชโกสโลวาเกีย และอีกส่วนสำหรับการใช้อิตาลีเพื่อฟื้นฟูทรานซิลเวเนียและต่อต้านโรมาเนีย^[3]

การเจรจาทวิภาคีระหว่างฮังการีกับโรมาเนียในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1938 ยังคงมุ่งเน้นประเด็นไปที่ชนกลุ่มน้อยเป็นหลัก^[4] การเยือนของมุสโสลินีกับนายกรัฐมนตรีฮังการีเบ-ลอ อิมเรดี ในฤดูร้อน ก็ไม่มีความคืบหน้าอย่างใดนอกจากสัญญาที่คลุมเครือสำหรับการสนับสนุนจากดูเช และไม่มีผลลัพธ์ปรากฏอย่างเป็นรูปธรรม^[4] อย่างไรก็ตาม วิกฤตเชโกสโลวาเกียที่เลวร้ายลงในช่วงปลายฤดูร้อน นำไปสู่การเติบโตขึ้นของลัทธิปฏิรูปนิยมใหม่ฮังการี ซึ่งการบรรลุผลสำเร็จบางส่วนจากความทะเยอทะยานด้านดินแดนนั้นถูกมองว่าเป็นไปได้^[5] การอ้างสิทธิ์ของฮังการีต่อเชโกสโลวาเกียตามความปรารถนาของฮิตเลอร์ ทำให้เขายอมรับข้อเรียกร้องของรัฐบาลบูดาเปสต์มากขึ้น และขณะเดียวกัน เกอริงก็ยืนยันกับเอกอัครราชทูตโรมาเนียว่าเยอรมนีไม่มีความต้องการเสริมกำลังพลในฮังการีแต่อย่างใด^[5] ทว่าภายหลังการลงนามในความตกลงมิวนิก เยอรมนีได้พยายามจำกัดการมอบดินแดนแก่ฮังการี ทำให้รัฐบาลบูดาเปสต์ต้องจัดการเรื่องนี้ด้วยตนเอง^[6] เยอรมนีเข้าไปมีส่วนร่วมกับการอนุญาโตตุลาการเวียนนาครั้งที่หนึ่งเพื่อยุติข้อพิพาทด้านดินแดนในเดือนพฤศจิกายน อันเป็นผลมาจากการได้รับการยืนยันจากอิตาลี^[6] การอนุญาโตตุลาการเวียนนาครั้งนี้ได้ปลดปล่อยดินแดนรูทีเนีย และสโลวาเกียได้รับเอกราชภายใต้การอุปถัมภ์ของเยอรมนี นำไปสู่ความกังวลของนักการเมืองสายกลางฮังการีว่าประเทศจะสูญเสียเอกราชและตกเป็นเบี้ยล่างฝ่ายอักษะ^[6] ขณะที่นักปฏิรูปนิยมฮังการีปรารถนาให้นโยบายต่างประเทศของบูดาเปสต์อยู่ภายใต้การควบคุมของเยอรมนีมากขึ้นเรื่อย ๆ^[6]

ในช่วงต้น ค.ศ. 1939 ทัศนคติของฝ่ายอักษะยังคงต่อต้านการแก้ปัญหาโดยกำลังของข้อพิพาททรานซิลเวเนีย ซึ่งเป็นวิธีเดียวที่จะแก้ไขสถานการณ์ที่เป็นอยู่ตามความเห็นของรัฐบาลเยอรมนีและอิตาลี^[7] ความสนใจในทรัพยากรของโรมาเนียและความพึงพอใจกับการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองภายในประเทศแบบเผด็จการนำไปสู่การสานสัมพันธ์กับฝ่ายอักษะ ซึ่งไม่ต้องการให้ทั้งสองประเทศเกิดความขัดแย้งในภูมิภาคที่มีข้อพิพาท^[7] ชนกลุ่มน้อยเยอรมันในโรมาเนียต่อต้านลัทธิปฏิรูปนิยมใหม่ของฮังการี^[8]

ในทางตะวันออกเฉียงเหนือ ฮังการีสามารถยึดครองรูทีเนียได้สำเร็จในวันที่ 15–16 มีนาคม ค.ศ. 1939 ทำให้เชโกสโลวาเกียสูญเสียดินแดนส่วนสุดท้ายของประเทศ^[8] ซึ่งการยึดดินแดนดังกล่าวเกิดขึ้นก่อนแถลงการณ์ของนักปฏิรูปนิยมเกี่ยวกับทรานซิลเวเนีย^[8] รัฐบาลฮังการีที่นำโดยปาล แตแลกี เพิกเฉยต่อการรับประกันดินแดนโรมาเนียของฝรั่งเศสกับอังกฤษในเดือนเมษายน^[9] และมีการประกาศสงครามพร้อมทั้งระดมกองทัพฮังการีบางส่วน แต่แตแลกียังคงรักษาสัญญาที่ให้ไว้กับฝ่ายอักษะว่าจะไม่เผชิญหน้ากับโรมาเนีย จึงมีการเจรจาทวิภาคีอีกครั้งกับรัฐบาลบูคาเรสต์ในเดือนสิงหาคม^[9] ทางการฮังการีปฏิเสธข้อเสนอของโรมาเนียต่อการลงนามในสนธิสัญญาการคุ้มครองชนกลุ่มน้อยและการไม่รุกราน เนื่องจากฮังการีต้องการข้อตกลงสำหรับการส่งมอบดินแดนของโรมาเนีย^[9]

การปะทุขึ้นของสงครามโลกครั้งที่สองสร้างผลกระทบอย่างหนักต่อสถานะของฮังการี กล่าวคือรัฐบาลบูดาเปสต์ปฏิเสธที่จะเข้าร่วมในการบุกครองโปแลนด์ของเยอรมนี เนื่องจากรัฐบาลวอร์ซอเป็นพันธมิตรดั้งเดิมของฮังการี^[10] ไม่กี่วันหลังการบุกครอง เยอรมนีและอิตาลีให้สัญญาณอย่างชัดเจนถึงการต่อต้านการโจมตีทรานซิลเวเนียของฮังการี^[10] ไม่นานหลังจากนั้น ทางการฮังการีสัญญาอย่างเป็นทางการว่าจะไม่โจมตีโรมาเนียโดยปราศจากความยินยอมจากเยอรมนี^[10] เพราะในความเป็นจริงแล้ว ฮังการีไม่มีกำลังทหารมากพอที่จะเผชิญหน้ากับประเทศเพื่อนบ้าน แม้ว่าจะมีแถลงการณ์เชิงข่มขู่ก็ตาม^[10] เยอรมนีไม่ยินยอมให้การเปลี่ยนแปลงดินแดนขัดแย้งกับผลประโยชน์ของตนในยุโรปตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้ฝ่ายอักษะเข้าไปมีส่วนร่วมต่อข้อพิพาททรานซิลเวเนียและครอบงำนโยบายต่างประเทศของฮังการีให้ตกอยู่ภายใต้ฝ่ายอักษะอย่างชัดเจน^[11] มีการแบ่งฝ่ายกันของบรรดาผู้นำของฮังการี ระหว่างผู้ที่เห็นว่าการร่วมมืออย่างใกล้ชิดกับเยอรมนีเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อให้บรรลุการกู้คืนดินแดนที่สูญเสีย กับผู้ที่เชื่อว่าเยอรมนีจะแพ้สงครามและการเปลี่ยนแปลงพรมแดนอาจจะเกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดความขัดแย้งนี้^[12]

ในช่วงปลาย ค.ศ. 1939 ถึงต้น ค.ศ. 1940 ความตึงเครียดระหว่างทั้งสองประเทศเพิ่มขึ้นเนื่องจากการระดมกำลังทหารบางส่วน^[11] ในทรานซิลเวเนีย พลเรือนและทหารกว่าครึ่งล้านคนเริ่มสร้างแนวป้องกันเพื่อปกป้องการรุกรานของฮังการีที่อาจเกิดขึ้น^[11] สำหรับฮังการีก็มีการเตรียมพร้อมอย่างต่อเนื่องสำหรับการโจมตีทรานซิลเวเนียและกิจกรรมทางการทูตเพื่อสร้างความชอบธรรม^[13][14][11] ฝ่ายขวามูลวิวัติฮังการีกล่าวหาว่ารัฐบาลแตแลกีนิ่งเฉย^[15] สื่อของทั้งสองประเทศต่างจดจ่ออยู่กับข้อพิพาทเกี่ยวกับทรานซิลเวเนียและมีการเผยแพร่อย่างกว้างขวางสำหรับมุมมองของทั้งสองประเทศ ซึ่งมีวัตถุประสงค์ในการโฆษณาชวนเชื่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มุ่งเป้าไปยังการโน้มน้าวใจอิตาลีและเยอรมนี^[15]

การฟื้นฟูดินแดนดอบรูจา (Dobruja) ของบัลแกเรีย ซึ่งสนับสนุนโดยเยอรมนี และการผนวกเบสซาเรเบียของสหภาพโซเวียต ทำให้สถานะทางการเมืองของโรมาเนียอ่อนแอลงในช่วงต้น ค.ศ. 1940 ระบอบการปกครองของกษัตริย์คาโรลที่ 2 ประสบความล้มเหลวในการรับการสนับสนุนจากประชาชนและเผชิญกับการต่อต้านอย่างแข็งกร้าวจากฝ่ายซ้ายและฝ่ายขวา โดยส่วนหนึ่งเป็นเพราะความยากลำบากทางเศรษฐกิจที่เกิดจากการระดมทหาร^[16] ในช่วงครึ่งปีแรกของ ค.ศ. 1940 ความตึงเครียดระหว่างรัฐบาลบูดาเปสต์และบูคาเรสต์เริ่มทวีความรุนแรงขึ้น เนื่องจากความไม่ชัดเจนของเยอรมนีที่มีต่อทั้งสองประเทศ^[16] เยอรมนียังคงส่งออกอาวุธให้กับทั้งสองฝ่ายและนำเข้าวัตถุดิบที่สำคัญเป็นการแลกเปลี่ยน ในขณะเดียวกันก็ยังคงไว้ซึ่งความสมดุลทางทหารระหว่างทั้งสองประเทศ^[17] ขณะที่มุสโสลินีล้มเหลวในการสนับสนุนความทะเยอทะยานของฮังการีอย่างมีประสิทธิภาพ^[18]

การใช้ประโยชน์จากความต้องการอาวุธของโรมาเนียและการได้รับอุปถัมภ์จากเยอรมนี ทำให้รัฐบาลเบอร์ลินสามารถลงนามในข้อตกลงทางเศรษฐกิจใหม่ที่น่าพอใจกับรัฐบาลบูคาเรสต์ได้เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม ค.ศ. 1940^[19] เพื่อให้ได้รับการสนับสนุนจากฝ่ายอักษะสำหรับสถานะทางการเมือง ทั้งฮังการีและโรมาเนียจึงเพิ่มสัมปทานทางเศรษฐกิจและการเมืองแก่เบอร์ลินและโรม^[19] ความพ่ายแพ้ของฝรั่งเศสในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1940 ทำให้ชนชั้นนำทางการเมืองของโรมาเนียเกิดตื่นตระหนก เพราะประเทศได้รับประกันการปกป้องผลประโยช์ด้านดินแดนจากอังกฤษกับฝรั่งเศสตั้งแต่ ค.ศ. 1919 แต่เมื่อฝรั่งเศสพ่ายแพ้ นักการเมืองชาวโรมาเนีย รวมทั้งกษัตริย์คาโรล จึงหาทาง "กระชับความสัมพันธ์" กับอักษะโรม-เบอร์ลินเป็นการเร่งด่วน และยินยอมผ่อนปรนแรงกดดันต่าง ๆ ทุกวิถีทาง

คำขาดของโซเวียตและการสูญเสียเบสซาเรเบียกับบูโควีนา

จากชัยชนะของเยอรมนีในฝรั่งเศส ทำให้ผู้นำโซเวียตโจเซฟ สตาลิน ตัดสินใจผนวกรัฐบอลติกและส่วนหนึ่งของคาบสมุทรบอลข่านเข้าเป็นส่วนหนึ่งของสหภาพโซเวียต^[20]

ในวันที่ 17 มิถุนายน ค.ศ. 1940 ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่ฝรั่งเศสขอสงบศึกจากเยอรมนี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศของโซเวียตวยาเชสลาฟ โมโลตอฟ ได้แจ้งแก่เอกอัครราชทูตเยอรมนีฟ็อน แดร์ ชูเลินแบร์ค ว่าสหภาพโซเวียตได้ส่งนักการทูตพิเศษไปยังบรรดารัฐบอลติกเพื่อ "ยุติแผนการร้ายของอังกฤษ-ฝรั่งเศสที่พยายามหว่านความบาดหมางระหว่างเยอรมนีและสหภาพโซเวียตในรัฐบอลติก"^[20] ในวันที่ 14 ลิทัวเนียได้รับคำขาดที่รุนแรงจากโซเวียต ซึ่งประเทศก็ยินยอมและไม่ได้ขัดขวางการยึดครองของโซเวียตแต่อย่างใด^[21] ต่อมาในวันที่ 16-17 เอสโตเนียและลัตเวียก็ถูกยึดครองเช่นเดียวกัน^[21] หลังการปราบปรามเสรีภาพสื่อ การสลายตัวของการเมืองทุกฝ่ายยกเว้นคอมมิวนิสต์ และการจับกุมผู้นำทางการเมืองหลัก ได้มีการเลือกตั้งในวันที่ 17 กรกฎาคม ทำให้เกิดรัฐสภาที่สนับสนุนคอมมิวนิสต์ซึ่งร้องขอให้ทั้งสามประเทศเข้าร่วมกับสหภาพโซเวียต และสำเร็จโดยสมบูรณ์ในต้นเดือนสิงหาคม^[21]

หนึ่งวันหลังการยอมจำนนของฝรั่งเศสที่กงเปียญในวันที่ 22 มิถุนายน ค.ศ. 1940 โมโลตอฟเข้าพบปะกับเอกอัครราชทูตเยอรมนีอีกครั้ง เพื่อแจ้งให้ทราบว่าเขาไม่สามารถรอได้อีกต่อไปสำหรับการยุติข้อพิพาทเกี่ยวกับเบสซาเรเบีย และทางโซเวียตยินดีที่จะใช้กำลังหากโรมาเนียไม่เห็นด้วย เพื่อมุ่งสู่ทางออกแห่งสันติภาพ^[21][22] เขายังชี้แจงอีกว่าสหภาพโซเวียตได้อ้างสิทธิ์เหนือบูโควีนาเช่นกัน^[21][22] เบสซาเรเบียกลายเป็นส่วนหนึ่งของโซเวียตตามกติกาสัญญาโมโลตอฟ–ริบเบินทร็อพ^[23] แต่สำหรับบูโควีนานั้นไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของอดีตจักรวรรดิรัสเซียเดิม ทำให้ท้ายที่สุดสตาลินตกลงที่จะผนวกเพียงแค่ส่วนเหนือ^[21][24] ซึ่งเหตุการณ์นี้ทำให้เกิดความตื่นตระหนกในกรุงเบอร์ลิน เนื่องจากการปิดล้อมทางทะเลของอังกฤษ โรมาเนียจึงกลายเป็นแหล่งน้ำมันหลักของเยอรมนี รวมทั้งแหล่งผลิตอาหารและสินค้าเกษตรรายใหญ่^[25]

เมื่อวันที่ 26 มิถุนายน รัฐบาลโซเวียตยื่นคำขาดต่อโรมาเนีย ซึ่งเรียกร้องให้มอบสองดินแดนดังกล่าว โดยให้เวลาหนึ่งวันในการตอบรับ^[26][23][25] ทางเยอรมนีแนะนำให้รัฐบาลโรมาเนียยินยอมต่อข้อเรียกร้องนี้^{[26][27][25][24]} ความพยายามของกษัตริย์คาโรลในการรวบรวมการสนับสนุนจากเยอรมนีล้มเหลว^[28] เพราะฮิตเลอร์ได้ตกลงข้อเรียกร้องดินแดนทั้งสองแล้ว^[26] คำแนะนำจากเยอรมนีได้รับการเห็นชอบจากคำแนะนำที่คล้ายกันของอิตาลี ตุรกี และรัฐบอลข่านอื่น ๆ^[26] ในวันที่ 27 ฮังการีและบัลแกเรียแสดงเจตจำนงอ้างสิทธิ์ในดินแดนของตน^[29][14] กษัตริย์คาโรลเตรียมพร้อมสำหรับการต่อต้านการรุกรานจากโซเวียตที่อาจเกิดขึ้นหากปฏิเสธข้อเรียกร้อง ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากเสียงข้างน้อยในสภาระหว่างการประชุมเพื่อการตอบสนองของโรมาเนีย^[26] ในการลงคะแนนเสียงครั้งที่สอง ผู้สนับสนุนน้อยลงกว่าครั้งก่อน เพราะการแสดงท่าทีของประเทศเพื่อนบ้านและรายงานของเสนาธิการทหารทั่วไปที่ชี้ให้เห็นถึงความเป็นไปไม่ได้ที่จะต่อต้านการโจมตีครั้งใหญ่ของโซเวียต^[26] ความพยายามในการเจรจากับโซเวียตล้มเหลว เนื่องจากโมโลตอฟปฏิเสธที่จะหารือเกี่ยวกับปัญหาใด ๆ ซึ่งเขาให้เวลารัฐบาลโรมาเนียจนถึง 14 นาฬิกา ของวันที่ 28 ในการตอบรับคำขาดนี้^[30] กองทัพโรมาเนียจะต้องถอนกำลังออกจากดินแดนทั้งสองภายในสี่วันนับจากสิ้นสุดคำขาด^[30] เมื่อไม่มีทางเลือกอื่น รัฐบาลโรมาเนียจึงตัดสินใจยอมแพ้และยอมรับข้อเรียกร้องของโซเวียต^[30] ในวันที่ 28 กองทัพโซเวียตเริ่มเคลื่อนกำลังพลมายังดินแดนทั้งสอง^[25] และสิ้นสุดปฏิบัติการในวันที่ 3 กรกฎาคม^[30] โรมาเนียสูญเสียดินแดน 44,422 ตารางกิโลเมตร กับประชากร 3,200,000 คนในเบสซาเรเบีย และดินแดนอีก 5,396 ตารางกิโลเมตร กับประชากร 500,000 คนในบูโควีนา^[30] ในขณะที่รัฐบาลมอสโกได้สนับสนุนการอ้างสิทธิ์เหนือทรานซิลเวเนียของฮังการี^[23]

เยอรมนียังรักษาทรัพยากรที่สำคัญของโรมาเนียไว้ได้ เพื่อแลกกับการยอมจำนนชั่วคราวต่อการคุกคามของโซเวียต^[25] ซึ่งสิ่งนี้สร้างความผิดหวังแก่ฮิตเลอร์เป็นอย่างมาก^[31] เพราะน้ำมันในโรมาเนียมีความสำคัญยิ่งต่อกองทัพเยอรมัน ซึ่งถูกกีดกันจากการปิดล้อมภาคพื้นทวีปของอังกฤษ^[31] ในวันที่ 1 กรกฎาคม โรมาเนียยกเลิกการรับประกันดินแดนที่อังกฤษให้ไว้^[30] และขอให้ฮิตเลอร์ส่งทหารมาเพื่อป้องกันประเทศ^[30][32] คำขอถูกปฏิเสธจากผู้นำเยอรมัน^[27] กษัตริย์คาโรลพยายามทุกวิถีทางในการเข้าหาฮิตเลอร์เพื่อหลีกเลี่ยงการยินยอมต่อการอ้างสิทธิ์ดินแดนของฮังการีและบัลแกเรีย^[30][28][27] ในวันที่ 4 กรกฎาคม สภารัฐมนตรีชุดใหม่ที่สนับสนุนเยอรมันได้ก่อตั้งขึ้น นำโดยอียอน กีกูร์ตู^[30][32] ในวันเดียวกัน ประเทศแสดงความปรารถนาที่จะเข้าร่วมฝ่ายอักษะ และได้ถอนตัวออกจากการเป็นสมาชิกสันนิบาตชาติในวันที่ 11 กรกฎาคม^[32][30] ทั้งยังมีการผ่านกฎหมายต่อต้านยิวอีกด้วย^[32] ในวันที่ 15 กรกฎาคม ฮิตเลอร์ชี้แจงว่าทางเยอรมนีจะไม่รับประกันใด ๆ กับโรมาเนีย หากรัฐบาลบูคาเรสต์ยังไม่จัดการปัญหาเกี่ยวดินแดนของฮังการีและบัลแกเรีย^[28][30]

การเจรจากับบัลแกเรีย

กษัตริย์คาโรลล้มเลิกแผนการจัดการกับประเทศเพื่อนบ้านโดยปราศจากการสนับสนุนจากเยอรมนี^[33] การเจรจากับบัลแกเรียเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 19 สิงหาคม และนำไปสู่การลงนามในสนธิสัญญาที่กรายอวาเมื่อวันที่ 7 กันยายน ทำให้โรมาเนียสูญเสียดอบรูจาใต้ (7,412 ตารางกิโลเมตร) ซึ่งเป็นดินแดนที่ได้มาตั้งแต่ ค.ศ. 1912 ก่อนการลงนามในสนธิสัญญาบูคาเรสต์และการแลกเปลี่ยนประชากรของทั้งสองประเทศ โดยชาวบัลแกเรีย 65,000 คน ได้รับการอพยพไปทางใต้ และชาวโรมาเนีย 110,000 คน ไปทางเหนือ^[33] ภูมิภาคนี้ไม่ได้รับความสนใจจากประชาชนเท่าใดนัก จึงทำให้เหตุการณ์นี้ถูกมองว่าไม่ใช่การสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่^[33]

การเจรจากับฮังการี

ในขณะเดียวกัน รัฐบาลฮังการีพิจารณาถึงความสำเร็จของโซเวียตในการใช้แรงกดดันทางทหารกับโรมาเนีย จึงมีแนวคิดที่จะทำแบบเดียวกันเพื่อฟื้นฟูทรานซิลเวเนีย^[29][27] การฟื้นฟูดินแดนที่เสียไปในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่งเป็นเป้าหมายร่วมกันของรัฐบาลฮังการีทั้งหมดในช่วงระหว่างสงคราม^[1] แม้ทางการบูดาเปสต์จะมีความปรารถนาที่จะโจมตีในช่วงวิกฤตการณ์โรมาเนีย-โซเวียต แต่ก็ต้องการกำลังสนับสนุนทางทหารของเยอรมนีด้วย ซึ่งได้ทำสัญญาทางเศรษฐกิจและการทหารต่าง ๆ ไว้^[27][29] การเตรียมการทางทหารของฮังการีสิ้นสุดลงในปลายเดือนมิถุนายน^[27] โดยรัฐบาลปฏิเสธที่จะระดมทหารตามที่เสนาธิการทหารทั่วไปร้องขอ^[28] รัฐบาลพยายามหลีกเลี่ยงแรงกดดันจากกลุ่มมูลวิวัติและเลือกที่จะขอเจรจากับบูคาเรสต์ ซึ่งเชื่อมั่นว่ามีความเป็นไปได้ที่จะได้รับสัมปทานดินแดนโดยไม่ต้องใช้กำลัง เนื่องจากความอ่อนแอของกษัตริย์คาโรลและความเต็มพระทัยของพระองค์ที่จะให้สัมปทานดินแดนตามสัญชาติ^[34] ในโรมาเนีย กษัตริย์คาโรลมอบอำนาจให้กับฝ่าวขวามูลวิวัติมากขึ้นเรื่อย ๆ กลุ่มผู้พิทักษ์เหล็กเข้าสู่สภารัฐมนตรีเป็นครั้งแรก^[34] เอกอัครราชทูตเยอรมนีประจำบูดาเปสต์ระบุว่าเบอร์ลินปฏิเสธถึงความเป็นไปได้ในการุกรานโรมาเนียในวันที่ 2–4 กรกฎาคม เนื่องจากรัฐบาลเยอรมนีทราบเรื่องเกี่ยวกับการเตรียมพร้อมทางทหารของฮังการี^[27]

ระหว่างการประชุมไตรภาคี แตแลกีประสบความสําเร็จในการเสนอการจัดการทรานซิลเวเนียในช่วงวิกฤตการณ์โซเวียต-โรมาเนียในเดือนมิถุนายน^[35] ฮิตเลอร์ยอมรับคำเสนอของฮังการีอย่างคลุมเครือระหว่างการประชุมกับคณะผู้แทนที่มิวนิกเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม^[36] แต่เยอรมนียังคงปฏิเสธการสนับสนุนการโจมตีของฮังการีที่อาจเกิดขึ้น^[35][36] ซึ่งตามความเห็นของฮิตเลอร์ เขามองว่าควรแก้ปัญหาอย่างค่อยเป็นค่อยไป^[37] ผู้นำอักษะไม่ต้องการความขัดแย้งในคาบสมุทรบอลข่าน ซึ่งทำให้พวกเขาขาดแคลนวัตถุดิบที่จำเป็นสำหรับการผลิตอาวุธสงคราม ดังนั้นผู้นำอักษะจึงแนะนำให้มีการเจรจากันระหว่างสองประเทศ^[38][36] ไม่กี่วันต่อมาด้วยข้อตกลงของมุสโสลินี ฮิตเลอร์จึงแนะนำกษัตริย์คาโรลให้ "ปรองดอง" กับฮังการีและบัลแกเรีย พร้อมทั้งยอมรับการแบ่งแยกดินแดนซึ่งไม่อาจหลีกเลี่ยงได้^[35][39]

คณะผู้แทนโรมาเนียขอเข้าพบฮิตเลอร์เพื่อถ่วงดุลอิทธิพลของฮังการีในที่ประชุม โดยการสนทนานี้มีการใช้ภาษาที่อ่อนน้อมและทางโรมาเนียได้แสดงความเต็มใจที่จะยกดินแดน 14,000 ตารางกิโลเมตร ให้แก่ฮังการี (คิดเป็น 0.114 % ของดินแดนฮังการีในอดีต^[40] พร้อมทั้งยินยอมการแลกเปลี่ยนประชากรของทั้งสองประเทศ^[41] เยอรมนีและอิตาลีเสนอหลักประกันร่วมกันของพรมแดนโรมาเนีย เพื่อยุติข้อพิพาททรานซิลเวเนีย^[41] ฮิตเลอร์ได้กล่าวว่าความไม่พอใจของโรมาเนียต่อฮังการีถือเป็นภัยคุกคามต่อผลประโยชน์ของเยอรมนีด้วย^[41] ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ฮิตเลอร์กำลังผ่อนปรนข้อตกลงกับโรมาเนียเพื่อเอาใจฮังการี^[42] ต่อมาผู้แทนโรมาเนียได้เข้าพบกับมุสโสลินีแต่ผลลัพธ์ที่ได้ยังคงไม่ต่างจากเดิม^[42]

ฮิตเลอร์ปฏิเสธที่จะไกล่เกลี่ยให้กับสองประเทศ^[42] และได้เสนอการเจรจาโดยตรงกับทั้งสอง^[42][39] ซึ่งการเจรจาอย่างเป็นทางการครั้งแรกจัดขึ้นที่ดรอเบตา-ตูร์นูเซเวรินเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม^{[40][43][44][33]} แต่เกิดความล่าช้าเพราะความพยายามของโรมาเนียที่จะหลีกเลี่ยงการยอมจำนนด้วยการสนับสนุนของเยอรมนี ซึ่งรัฐบาลบูคาเรสต์ไม่ยอมรับ^[45] การเจรจาในครั้งนี้มุ่งเน้นประเด็นเกี่ยวกับภูมิภาคที่ถูกสาธารณชนโรมาเนียมองว่าเป็น "แหล่งกำเนิด" ของประเทศ ทำให้การเจรจาในครั้งนี้มีความซับซ้อนมากกว่าการเจรจาในดอบรูจาอย่างยิ่ง^[33] ฮังการีได้เสนอข้อเรียกร้องของตนก่อนการเจรจาจะเริ่มขึ้น ซึ่งท้ายที่สุดก็ถูกปัดตกไปภายใต้แรงกดดันของเยอรมนี และการรณรงค์โฆษณาชวนเชื่อของทั้งสองประเทศยังมีส่วนทำให้การเจรจาทวิภาคีล่าช้าออกไปด้วย^[46] รัฐบาลกีกูร์ตูกำลังเผชิญกับแรงต่อต้านจากสาธารณชนที่เพิ่มขึ้นต่อการสูญเสียทรานซิลเวเนีย ในช่วงต้นเดือนสิงหาคม นักการเมืองโรมาเนียต่างพากันลงนามในจดหมายประท้วงต่อต้าน "นโยบายยอมจำนน" ของรัฐบาลเกี่ยวกับปัญหาทรานซิลเวเนีย^[46] ชาวเยอรมันกลุ่มน้อยในภูมิภาคก็ต่อต้านการแบ่งแยกดินแดนอย่างรุนแรงเช่นกัน^[46] รัฐบาลเยอรมนีกังวลว่าโรมาเนียอาจตอบโต้ชนกลุ่มน้อยนี้เนื่องจากบทบาทของเยอรมนีในการแบ่งแยกภูมิภาค^[47]

แม้จะมีข้อตกลงระหว่างรัฐบาลทั้งสองเกี่ยวกับความจำเป็นในการกำหนดพรมแดนตามเกณฑ์ชาติพันธุ์ในเดือนสิงหาคม แต่ทางฮังการีกลับเสียเปรียบเทียบเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากประชากรชาวฮังการี (ตามข้อมูลของโรมาเนียใน ค.ศ. 1938 และของฮังการีใน ค.ศ. 1941) เป็นชนกลุ่มน้อยในดินแดนทรานซิลเวเนียทั้งหมด^[48] ดังนั้นรัฐบาลบูดาเปสต์จึงส่งผู้แทนเพื่อแสดงเจตจำนงไม่เรียกร้องทรานซิลเวเนียใต้ แต่ต้องการเพียงดินแดนเซแกย์ (Székely) และพื้นที่เชื่อมต่อระหว่างดินแดนดังกล่าวกับบูดาเปสต์เท่านั้น^[40]

คณะผู้แทนโรมาเนียเสนอการแบ่งแยกดินแดนเพียงเล็กน้อยพร้อมกับการแลกเปลี่ยนประชากร^[33][49] ซึ่งคณะผู้แทนฮังการีที่ประสงค์ให้คืนดินแดนทรานซิลเวเนียสองในสามนั้นยอมรับไม่ได้^[43][44] ความต้องการอย่างสูงของฮังการีสร้างความประหลาดใจแก่โรมาเนียและเยอรมนี^[43] หลังการประชุมผ่านไปเกือบครึ่งชั่วโมงและยังหาข้อสรุปที่ลงรอยไม่ได้ คณะผู้แทนจึงปิดการประชุม^[43] วัดถัดมา ทางบูดาเปสต์ส่งข้อความถึงบูคาเรสต์ โดยเสนอการแบ่งส่วนทรานซิลเวเนียเท่า ๆ กัน ซึ่งโรมาเนียก็ยอมรับไม่ได้เช่นกัน^[50]

เมื่อการเจรจายุติลงในวันที่ 19 สิงหาคม บรรดาคณะผู้แทนจึงเดินทางกลับประเทศเพื่อปรึกษากับรัฐบาลของตน^[49] ทั้งสองประเทศร้องขอการไกล่เกลี่ยจากเยอรมนีอีกครั้ง^[50] ซึ่งถูกปฏิเสธเช่นเคย^[44] เมื่อการเจรจาดำเนินอีกครั้งในวันที่ 24 และไม่มีฝ่ายใดยินยอม คณะผู้แทนฮังการีจึงยุติการเจรจา^{[51][33][52][49]} หลังจากนั้น โรมาเนียได้เสนอที่จะมอบดินแดนเป็น 25,000 ตารางกิโลเมตร แต่ฮังการีเรียกร้องเพิ่มขึ้นอีกเป็นสองเท่า^[52] ทำให้เยอรมนีและอิตาลีเชื่อว่าฮังการีจะโจมตีโรมาเนียในอีกเร็ววัน^[52]

ในขณะเดียวกัน ความตึงเครียดทางทหารเริ่มทวีความรุนแรงขึ้นกับพรมแดนของโรมาเนียกับสหภาพโซเวียตและฮังการี^[33] มีการรวมพลครั้งแรกของกองทัพโรมาเนียบริเวณแม่น้ำปรุต^[53] ขณะที่ฮังการีรวบรวมกองทหารใกล้กับชายแดนโรมาเนีย^[33] ในส่วนของกองทัพโรมาเนีย ประกอบด้วย 22 กองพันในมอลเดเวียและบูโควีนา กับอีก 8 กองพันในทรานซิลเวเนีย^[33] สถานการณ์ภายในฮังการีและโรมาเนียก็ตึงเครียดมากเช่นกัน^[54] แตแลกีรู้สึกหมดหวังกับสถานการณ์ในตอนนี้อย่างยิ่ง การยุติความตึงเครียดกับโรมาเนียนั้นมีความเป็นไปได้หลักเพียงสองประการ คือถ้าไม่โจมตีโรมาเนีย (ซึ่งผลลัพธ์อาจไม่เป็นที่พอใจ) ก็ทำตามแนวทางการแก้ไขปัญหาของเยอรมนี^[53]

ความเป็นไปได้ในการปะทุของสงครามฮังการี-โรมาเนีย สร้างความกังวลต่อฮิตเลอร์อย่างมากในการจัดหาแหล่งน้ำมัน^[55] สำหรับกองทัพเยอรมันและการรุกรานโซเวียตในอนาคต^[56][57][31] เมื่อวันที่ 26 สิงหาคม หลังสถานการณ์ที่ตึงเครียดมากขึ้น เนื่องจากความล้มเหลวของการเจรจาทวิภาคีที่ฝ่ายเยอรมันส่งเสริม ฮิตเลอร์จึงออกคำสั่งให้หลายฝ่ายเตรียมพร้อมที่จะยึดแหล่งน้ำมันของโรมาเนียในวันที่ 1 กันยายน^[31][58][53] เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม ฮิตเลอร์ได้ส่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศไรช์และอิตาลีเข้าพบรัฐมนตรีของฮังการีและโรมาเนียในกรุงเวียนนา^[55] และพยายามยุติวิกฤตและหลีกเลี่ยงสงคราม^[31][56] ซึ่งวัตถุประสงค์ของผู้นำเยอรมันคือเพื่อหลีกเลี่ยงการสู้รบและรับประกันการจัดหาทรัพยากรที่สำคัญในภูมิภาค^[56] ฝ่ายอักษะได้เชิญรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศฮังการีและโรมาเนียเข้าร่วมการอนุญาโตตุลาการ^[59][55]

ฮิตเลอร์กำหนดใช้เค้าโครงพรมแดนทรานซิลเวเนียใหม่^[60][55] โดยการรวมข้อเสนอจากผู้เชี่ยวชาญชาวเยอรมันและข้อเสนอทางดินแดนที่ต้องการของฮังการี^[56] ฮิตเลอร์พยายามสร้างความพึงพอใจแก่ฮังการี โดยที่ไม่กระทบผลประโยชน์และแหล่งน้ำมันในโรมาเนีย แต่ในขณะเดียวกันก็พยายามสร้างความเข้าใจผิดให้กับทั้งสองประเทศ ภายหลังการปรับเปลี่ยนผลลัพธ์เพื่อให้ตรงตามผลประโยชน์ของเยอรมนี^[56] ผู้แทนฝ่ายอิตาลีมีบทบาทรองในการเจรจาและการร่างเส้นพรมแดนครั้งนี้^[60] ทางฮิตเลอร์ส่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงต่างประเทศไรช์เข้ารับทราบถึงรายละเอียดของการอนุญาโตตุลาการ^[58] ทำให้ในวันที่ 29 สิงหาคม ริบเบินทร็อพและชิอาโนได้รับการแต่งตั้งเป็นตัวแทนของฝ่ายอักษะ^[61][55] ซึ่งในเวลาเดียวกันนั้น กองกำลังแวร์มัคท์ก็พร้อมที่จะเข้าแทรกแซงในกรณีที่มีฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งปฏิเสธการเจรจานี้^[55]

การเจรจาเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 30 สิงหาคม ณ พระราชวังเบลเวเดียร์ ซึ่งริบเบินทร็อพและชิอาโนสามารถบรรลุข้อตกลงระหว่างตัวแทนของฮังการีและโรมาเนียได้อย่างราบรื่น โดยใช้ความพยายามเพียงน้อยนิดเท่านั้น^[31][56] ทางรัฐมนตรีต่างประเทศโรมาเนียพยายามเสนอข้อคัดค้านของเขาในที่ประชุม แต่กลับได้รับคำตอบจากฝ่ายอักษะว่าทางเลือกของโรมาเนียมีเพียงสองทาง คือการยอมรับข้อเสนอของฮิตเลอร์หรือไม่ก็เผชิญหน้าทางทหารกับฮังการี ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากทั้งเบอร์ลินและโรมด้วย^[56] การแลกเปลี่ยนประชากรและการแก้ไขพรมแดนที่โรมาเนียต้องการนั้นถูกปฏิเสธ^[62] ริบเบินทร็อพได้เสนอการรับประกันพรมแดนใหม่จากเยอรมนี^[63][62] ซึ่งเป็นข้อเสนอที่ไม่มีประเทศอื่นใดในภูมิภาคนี้ได้รับ^[56] เพื่อให้โรมาเนียยอมรับข้อตกลงอย่างรวดเร็ว^[63] โดยทางรัฐสภาโรมาเนียมีการหารือกันและตัดสินใจยอมรับเงื่อนไขดังกล่าวของเยอรมนี^[64][62] ถึงแม้จะไม่ทราบรายละเอียดเกี่ยวกับดินแดนที่ต้องสูญเสียและยังต้องเผชิญกับการต่อต้านของพรรคเก่าแก่ก็ตาม^[65] ส่วนด้านผู้แทนฮังการีเองก็ถูกบีบบังคับให้ยอมรับคำตัดสินของอนุญาโตตุลาการนี้อย่างไม่มีเงื่อนไข^[63] ริบเบินทร็อพได้กล่าวคำข่มขู่ฮังการีถึงทัศนคติไม่พอใจเยอรมนี ทำให้ทางบูดาเปสต์มีการหารือกันและตอบรับยินยอมคำตัดสินในเช้าวันต่อมา^[66]

เงื่อนไขของการอนุญาโตตุลาการเวียนนาถูกนำเสนอในห้องสีทองของพระราชวังเบลเวเดียร์เมื่อช่วงบ่ายวันที่ 30 สิงหาคม^[62][31] รัฐมนตรีต่างประเทศของโรมาเนียเป็นลม เมื่อมีการแสดงแผนที่พรมแดนใหม่^[62] และต้องใช้เวลาพักหนึ่งกว่าที่เขาจะฟื้นขึ้นและมาลงนามในคำมั่นสัญญา^[31][64] ฮังการีได้รับดินแดนเกือบครึ่งหนึ่งของทรานซิลเวเนีย^[62] (43,492 ตารางกิโลเมตร^{[หมายเหตุ 1]} ซึ่งคิดเป็นสองในห้าของดินแดนที่เสียไปตามสนธิสัญญาทรียานง^[67]) และเป็นดินแดนทางเหนือที่มีชาวฮังการีส่วนใหญ่อาศัยกระจุกตัวอยู่ แต่ก็มีชาวโรมาเนียจำนวนมากที่กลายเป็นพลเมืองของฮังการีด้วยเช่นกัน (มีการคาดกันว่า จากประชากรทั้งหมด 2,600,000 คน^[65][68] ที่กลายเป็นพลเมืองของฮังการี ประชากรราวหนึ่งล้านคนเป็นชาวโรมาเนีย^[69][70][71]) อย่างไรก็ตาม ประชากรในทรานซิลเวเนียมีชาติพันธุ์ปะปนกันเป็นจำนวนมาก ทำให้ชาวฮังการีประมาณครึ่งล้านคนยังคงอยู่ในฝั่งโรมาเนีย^[67][71]

สำหรับส่วนที่เหลืออยู่ของทรานซิลเวเนียยังคงมีความสำคัญอย่างมากต่อเศรษฐกิจโรมาเนีย^[70] ในขณะที่ฮังการีได้ครอบครองเทือกเขาคาร์เพเทียน ระบบคมนาคมทางรางของดินแดนใหม่ฮังการียังคงผ่านทรานซิลเวเนียใต้^[71] ชนกลุ่มน้อยเยอรมันยังคงอาศัยอยู่ในโรมาเนีย^[70] โรมาเนียได้รับการรับประกันจากเยอรมนีและอิตาลีสำหรับดินแดนส่วนที่เหลือ^[65] (ยกเว้นแต่ดอบรูจา)^[72][62][69]

จากการประมาณการของฮังการี ได้ระบุจำนวนประชากรชาวโรมาเนียในดินแดนใหม่ขัดแย้งกับข้อมูลของทางการโรมาเนียใน ค.ศ. 1930 และ 1940 แต่ข้อมูลของทั้งสองฝ่ายไม่ได้มีความแตกต่างกันมากนัก^{[68][หมายเหตุ 2]}

การปฏิบัติตามคำชี้ขาดในกระบวนการอนุญาโตตุลาการเวียนนาครั้งที่สองถูกกำหนดไว้เป็นเวลาสิบสี่วัน เพื่อดำเนินการแบ่งภูมิภาค สร้างความเท่าเทียมกันของชนกลุ่มน้อย และการแทรกแซงอำนาจของฝ่ายอักษะในการระงับข้อพิพาทที่อาจเกิดขึ้นจากการยื่นคำคัดค้าน^[74]

สหภาพโซเวียตเป็นหนึ่งในประเทศที่ไม่ยอมรับการอนุญาโตตุลาการนี้ เนื่องจากถูกกีดกันการมีส่วนร่วม ซึ่งนี่เป็นรอยร้าวแรกที่ปรากฏขึ้นระหว่างความสัมพันธ์ของเยอรมนีและโซเวียต โดยกินเวลาตลอดฤดูใบไม้ร่วง ค.ศ. 1940^[72][74] รัฐบาลมอสโกแสดงท่าทีต่อต้านการอนุญาโตตุลาการ สัญญาการรับประกันดินแดน^[75] และการส่งทหารมายังโรมาเนีย ซึ่งทางโซเวียตมองว่าเป็นการละเมิดข้อบัญญัติของสนธิสัญญาที่ให้ไว้^[76][72]

ในฮังการีที่ขณะนี้ลัทธิปฏิรูปนิยมเริ่มแพร่หลายมากขึ้น ข้อตกลงอนุญาโตตุลาการสร้างความนิยมอย่างมากต่อระบอบผู้สำเร็จราชการของมิกโลช โฮร์ตี ทำให้การเติบโตของลัทธิฟาสซิสต์ที่นำโดยแฟแร็นตส์ ซาลอชี เป็นไปได้ยากจนกระทั่งช่วงปลายสงครามโลก เนื่องจากการยึดครองประเทศของกองทัพเยอรมัน อย่างไรก็ตาม ฮังการียังคงต้องตอบแทนเยอรมนีสำหรับการช่วยฟื้นฟูทรานซิลเวเนีย: โดยการปล่อยตัวผู้นำฟาสซิสต์ซาลอชีให้เป็นอิสระ^[77] มีการร่างกฎหมายใหม่เพื่อต่อต้านชาวยิว^[78] การมอบอภิสิทธิ์ให้กับชนกลุ่มน้อยเยอรมัน (ภายใต้การควบคุมของนาซี)^[79][78] เพิ่มความร่วมมือทางเศรษฐกิจ^[80][78] และอนุญาตให้ย้ายกองทหารประจำการเยอรมันไปยังโรมาเนีย เพื่อป้องกันแหล่งน้ำมันตามคำร้องขอของรัฐบาลโรมาเนีย^[81] ฮังการีลงนามในกติกาสัญญาไตรภาคีเมื่อวันที่ 20 พฤศจิกายน^[81][82] หลังเดินทางกลับจากเวียนนา แตแลกีได้ประกาศลาออก โดยให้เหตุผลว่าเขาไม่พอใจกับความดื้อดึงและการแทรกแซงกิจการของรัฐโดยกองทัพ^{[หมายเหตุ 3]} และจากการที่ฮังการีต้องพึ่งพาเยอรมนีมากขึ้นเรื่อย ๆ^[80] ทำให้ในทางปฏิบัติแล้ว ฮังการีแปรเปลี่ยนสภาพเป็นเสมือนรัฐกึ่งอารักขาของเยอรมนี^[82][84] โดยตลอดช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง รัฐบาลบูดาเปสต์พบว่าตนกำลังแข่งขันกับบูคาเรสต์เพื่อความโปรดปรานของเยอรมนี ที่อาจนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงพรมแดนทรานซิลเวเนียในภายหลังได้^[71]

• 
  การเสียดินแดนของโรมาเนียในฤดูร้อน ค.ศ. 1940 นำไปสู่การสละราชสมบัติของกษัตริย์คาโรลที่ 2 และการก่อตั้งรัฐกองทัพแห่งชาติของนายพลอียอน อันตอเนสกู
• 
  แผนที่แสดงการขยายอาณาเขตของฮังการีระหว่าง ค.ศ. 1938 ถึง ค.ศ. 1941 โดยดินแดนทรานซิลเวเนียเหนือที่ได้รับจากการอนุญาโตตุลาการเวียนนาครั้งที่สองจะปรากฏเป็นสีเขียวทางด้านขวาของแผนที่

ในโรมาเนีย การสูญเสียดินแดนจำนวนมากนำไปสู่การสละราชสมบัติของกษัตริย์คาโรลที่ 2 เมื่อวันที่ 6 กันยายน^[65][74][71] พร้อมทั้งเจ้าชายมีไฮได้รับการสถาปนาเป็นกษัตริย์สืบต่อมา และการขึ้นสู่อำนาจของนายพลอียอน อันตอเนสกู^[79][31][69] ความเป็นปรปักษ์ของพรรคเก่าแก่กับกองกำลังผู้พิทักษ์เหล็กต่อการปกครองแบบเผด็จการของราชวงศ์ และการสูญเสียดินแดนที่สั่งสมมาอย่างต่อเนื่อง ทำให้พระมหากษัตริย์จำต้องพยายามพึ่งพานายพลอันตอเนสกู ถึงแม้ว่าเขาจะไม่เป็นมิตรและดูหมิ่นระบอบกษัตริย์ก็ตาม^[85] เนื่องจากนายพลอันตอเนสกูมีความสัมพันธ์อันดีกับพรรคเก่าแก่และกลุ่มผู้พิทักษ์เหล็กอยู่เดิมแล้ว และด้วยการสนับสนุนของเยอรมนี^[86] ทำให้เขาสามารถบีบบังคับให้กษัตริย์คาโรลสละราชสมบัติได้^[87] จากการเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์ในทวีปยุโรป ทั้งความพ่ายแพ้ทางทหารของฝรั่งเศส การขับไล่สหราชอาณาจักร และความเป็นปรปักษ์กับสหภาพโซเวียต ทำให้อันตอเนสกูเชื่อมั่นในชัยชนะของเยอรมนีและความจำเป็นในการตกลงกับฮิตเลอร์เพื่อรับประกันอนาคตของโรมาเนีย^[71] ผู้นำเยอรมนีต้องการให้อันตอเนสกูเป็นผู้นำโรมาเนียเพื่อเป็นหลักประกันถึงความมั่นคงของโรมาเนีย ซึ่งจำเป็นสำหรับยุทธศาสตร์สงครามของรัฐบาลนาซี^[86] ประเทศโรมาเนียกลายเป็นรัฐเผด็จการทหารเมื่อวันที่ 5 กันยายน ด้วยการยินยอมของกษัตริย์คาโรล^[88] พระองค์ได้สละราชสมบัติในวันที่ 6^[89] และเสด็จลี้ภัยออกนอกประเทศในวันรุ่งขึ้น^[90]

การที่โรมาเนียยินยอมคำตัดสินนั้นไม่เพียงแค่ได้รับการประกันพรมแดนจากเยอรมนีเท่านั้น แต่ยังส่งผลให้นโยบายต่างประเทศและเศรษฐกิจของโรมาเนียตกอยู่ภายใต้การครอบงำต่อความประสงค์ด้านสงครามของเยอรมนี^[80][65] ประเทศสูญเสียดินแดนประมาณหนึ่งในสาม (99,790 ตารางกิโลเมตร) และประชากรอีกจำนวนมาก (6,161,317 คน)^[65]

ทางด้านเยอรมนีที่ขณะนี้กำลังจัดหาแหล่งน้ำมันในปลอเยชต์ ได้เริ่มปฏิบัติการทางทหาร^[91][72] เพื่อปกป้องและควบคุมแหล่งน้ำมันในวันที่ 8 ตุลาคม^[76][92] ฮิตเลอร์ออกคำสั่งตระเตรียมแนวรบด้านใต้สำหรับการโจมตีสหภาพโซเวียตในอนาคต^[72] พร้อมทั้งควบคุมแม่น้ำดานูบและการจัดหาทรัพยากรในคาบสมุทรบอลข่าน ซึ่งทำให้เยอรมนีเป็นผู้ได้รับผลประโยชน์จากวิกฤตนี้^[75][71]

อย่างไรก็ตาม ทั้งสองประเทศยังคงไม่พอใจต่อผลลัพธ์ของการอนุญาโตตุลาการ^[79][71] ทำให้ข้อพิพาททรานซิลเวเนียดำเนินต่อไปตลอดช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง^[93][74] การที่อันตอเนสกูเดินทางเยือนฮิตเลอร์เพื่อต้องการเข้าร่วมฝ่ายอักษะในช่วงปลายเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 1941 เป็นการสื่อถึงความตั้งใจของเขาที่จะพยายามแก้ไขคำตัดสิน^[92] ทั้งสองประเทศพยายามอย่างไร้ผลที่จะได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลเบอร์ลินในการแก้ไขสนธิสัญญาเพื่อผลประโยชน์ของพวกเขา^[93] ในส่วนของฮิตเลอร์เองก็ใช้การแข่งขันของทั้งสองประเทศเพื่อให้ได้มาซึ่งผลประโยชน์ของเยอรมนีเช่นกัน^[93][77] ใน ค.ศ. 1943 มีการเจรจาทวิภาคีอีกครั้งเพื่อยุติปัญหาพิพาททางดินแดน แต่ก็ล้มเหลวเช่นเคย^[94]

ผลลัพธ์ของอนุญาโตตุลาการยังก่อให้เกิดปัญหาทางวัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยด้วย^[71] โดยรัฐบาลทั้งสองประเทศกำหนดมาตรการเลือกปฏิบัติทางวัฒนธรรมและเศรษฐกิจต่อชนกลุ่มน้อย^[93] ในส่วนของรัฐบาลฮังการีซึ่งกำลังให้ความสำคัญกับดินแดนใหม่นั้น ได้ออกมาตรการที่ล่วงเกินต่อประเพณีท้องถิ่นและมีการเลือกปฏิบัติต่อชาวโรมาเนียและชาวยิว^[82] ซึ่งสำหรับโรมาเนียเองก็มีการบังคับใช้มาตรการกดขี่ชาวฮังการีในภูมิภาคเช่นกัน^[82] นำไปสู่การลี้ภัยของผู้คนจำนวนมาก และทำให้เศรษฐกิจของภูมิภาคหยุดชะงักชั่วขณะ^[82]

การสงบศึกของโรมาเนียเมื่อวันที่ 12 กันยายน ค.ศ. 1944 เป็นเหตุให้ความตกลงในการอนุญาโตตุลาการเวียนนาเป็นโมฆะและฮังการีถูกบังคับให้ส่งคืนทรานซิลเวเนียเหนือแก่โรมาเนีย แม้ว่าการตัดสินขั้นสุดท้ายเกี่ยวกับดินแดนจะถูกเลื่อนออกไปจนกว่าจะมีการลงนามในสนธิสัญญาสันติภาพก็ตาม^[95]

• Dreisziger, Nándor F. (1968). Hungary's way to World War II (ภาษาอังกฤษ). Hungarian Helicon Society. p. 239. OCLC 601083308.
• Haynes, Rebecca (2000). Romanian policy towards Germany, 1936-40 (ภาษาอังกฤษ). Palgrave Macmillan. ISBN 9780312232603.
• Hitchins, Keith (1994). Rumania 1866-1947 (ภาษาอังกฤษ). Oxford University Press. p. 579. ISBN 9780198221265.
• Nekrich, Aleksandr Moiseevich; Ulam, Adam Bruno; Freeze, Gregory L. (1997). Pariahs, Partners, Predators: German-Soviet Relations, 1922-1941 (ภาษาอังกฤษ). Columbia University Press. ISBN 0231106769.
• Presseisen, Ernst L. (1960). "Prelude to "Barbarossa": Germany and the Balkans, 1940–1941". The Journal of Modern History (ภาษาอังกฤษ). 32 (4): 359-370.
• Rothschild, Joseph (1990). East Central Europe Between the Two World Wars (ภาษาอังกฤษ). University of Washington Press. ISBN 9780295953571.
• Shirer, William L. (1990). The Rise and Fall of the Third Reich : A History of Nazi Germany (ภาษาอังกฤษ). 1st Touchstone. ISBN 9780671728687.
• Vágo, Béla (1969). "Le Second Diktat de Vienne: Les Préliminaires". East European Quarterly (ภาษาฝรั่งเศส). 2 (4): 415--37.
• Vágo, Béla (1971). "Le Second Diktat de Vienne: Le Partage de la Transylvanie". East European Quarterly (ภาษาฝรั่งเศส). 5 (1): 47-73.