วงศ์ปลาหมูแท้

วงศ์ปลาหมูแท้ (อังกฤษ: True loach) เป็นวงศ์ปลาน้ำจืดในอันดับ Cypriniformes จัดเป็นปลาขนาดเล็ก มีลักษณะสำคัญคือบริเวณใต้ตามีกระดูกเป็นหนามโค้งพับซ่อนอยู่ข้างละ 1 ชิ้น ส่วนหัวและจะงอยปากยื่นแหลม ปากเล็กอาจมีติ่งรอบริมฝีปาก มีหนวดสั้น ๆ 3 คู่ ครีบหลังสั้น ครีบอื่น ๆ มีขนาดเล็ก ลำตัวเรียวยาวและแบนข้าง ครีบหางเว้าหรือเว้าลึก ผิวหนังมีเกล็ดขนาดเล็กมากฝังอยู่ จึงไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า และมีเมือกปกคลุมตัว ใช้ชื่อวงศ์ว่า Cobotidae (/โค-บิท-อิ-ดี้/)

วงศ์ปลาหมูแท้
Cobitis biwae
Cobitis paludica
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต
อาณาจักร:	สัตว์
ไฟลัม:	สัตว์มีแกนสันหลัง
ชั้น:	ปลาที่มีก้านครีบ
อันดับ:	อันดับปลาตะเพียน
วงศ์ใหญ่:	Cobitoidea
วงศ์:	วงศ์ปลาหมู Swainson, 1838
ชนิดต้นแบบ
Cobitis taenia Linnaeus, 1758
สกุล
Acantopsis van Hasselt, 1823 Aperioptus Richardson, 1848 [1] Bibarba Chen & Chen, 2007 Canthophrys Swainson, 1838 Cobitis Linnaeus, 1758 Koreocobitis Kim, Park & Nalbant, 1997 Kottelatlimia Nalbant, 1994 Lepidocephalichthys Bleeker, 1863 Lepidocephalus Bleeker, 1859 Microcobitis Bohlen & Harant, 2011 Misgurnus Lacepède, 1803 Neoeucirrhichthys Bănărescu & Nalbant, 1968 Pangio Blyth, 1860 Paralepidocephalus Tchang, 1935 Paramisgurnus Dabry de Thiersant, 1872 Protocobitis Yang & Chen, 1993 Sabanejewia Vladykov, 1929 Theriodes Kottelat, 2012

เป็นปลาที่ไม่มีฟันที่ลำคอและขากรรไกร มักอาศัยอยู่ในบริเวณที่น้ำไหลแรง เช่น ต้นน้ำลำธารบนภูเขาหรือน้ำตก มักอาศัยในระดับพื้นท้องน้ำใกล้ซอกหิน หรือโพรงไม้ โดยพบเป็นฝูงใหญ่ กินอินทรียสารและสัตว์น้ำขนาดเล็กเป็นอาหาร บางชนิดสามารถเคลื่อนไหวได้รวดเร็ว

พบได้กว้างขวางตั้งแต่ทวีปยุโรป, ยูเรเชียจนถึงทวีปเอเชีย แบ่งออกเป็นสกุลทั้งหมด 21 สกุล ซึ่งในภาษาไทยจะเรียกปลาในวงศ์นี้รวม ๆ กันว่า "ปลารากกล้วย" หรือ "ปลาค้อ"

มีความสำคัญคือ นิยมบริโภคในบางสกุล บางชนิด อีกทั้งยังนิยมเลี้ยงเป็นปลาตู้สวยงามด้วย

แต่เดิมวงศ์นี้เคยมีสมาชิกหลากหลายมากกว่านี้ แต่ในปี ค.ศ. 2012 มัวรีซ คอทเทเลต นักมีนวิทยาชาวสวิสได้จำแนกวงศ์ย่อยในวงศ์นี้ออกเป็น 2 วงศ์ คือ Botiidae และ Serpenticobitidae ^{[2] [3]}