วิสามัญฆาตกรรม
วิสามัญฆาตกรรม (อังกฤษ: extrajudicial killing) เป็นการที่เจ้าพนักงานฆ่าผู้อื่นตายโดยอ้างว่าเป็นการปฏิบัติราชการตามหน้าที่ หรือฆ่าผู้อื่นตายระหว่างที่เขาอยู่ในความควบคุมของตน โดยอ้างว่าเป็นการปฏิบัติราชการตามหน้าที่[1][2]
วิสามัญฆาตกรรมนั้นเป็นฆาตกรรมที่เจ้าพนักงานกระทำโดยปราศจากการอนุมัติตามกระบวนการยุติธรรมหรือตามวิถีทางแห่งกฎหมาย เพราะฉะนั้น โดยสภาพแล้ว จึงเป็นความผิดตามกฎหมาย[1]
วิสามัญฆาตกรรมเกิดขึ้นจนกลายเป็นสิ่งสามัญในตะวันออกกลาง (โดยมากใน ดินแดนปาเลสไตน์ อิสราเอล และอิรัก)[3], อัฟกานิสถาน, บังกลาเทศ[4], ปากีสถาน[5], จาไมกา[6], คอซอวอ[7], อเมริกาใต้, อเมริกากลาง, รัสเซีย[8], อุซเบกิสถาน, ฟิลิปปินส์[9][10] และประเทศไทย[11]
ศัพทมูล
คำว่า "วิสามัญฆาตกรรม" ในภาษาไทยนั้น ปรากฏใช้ครั้งในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ เมื่อมีการตรา "พระราชบัญญัติชันสูตรพลิกศพ พ.ศ. 2457" เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2457 โดยมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติดังกล่าว ว่า[12]
"การชันสูตรพลิกศพผู้ถูกฆาตกรรม กำหนดตามพระราชบัญญัตินี้เป็น 2 ชั้น คือ สามัญ ชั้น 1 วิสามัญ ชั้น 1 ผิดกันดังอธิบายต่อไปนี้ คือ
"ข้อ 1 ฆาตกรรมอันเป็นวิสามัญนั้น คือ ผู้ตายตายด้วยเจ้าพนักงานฆ่าตาย ในเวลากระทำการตามหน้าที่ ยกตัวอย่างดังเช่น เจ้าพนักงานไปจับผู้ต้องหาว่าเป็นโจรเป็นผู้ร้าย แลฆ่าผู้ต้องหาว่าเป็นโจรเป็นผู้ร้ายนั้นตายในเวลาจับ ดังนี้เป็นต้น เรียกว่าเป็นเหตุวิสามัญ
"ข้อ 2 ฆาตกรรมอันเป็นสามัญนี้ ผู้อื่นแม้เป็นข้าราชการหรือเป็นเจ้าพนักงานกระทำให้ตาย โดยมิได้เกี่ยวแก่กระทำการตามหน้าที่ ให้ถือว่า เป็นฆาตกรรมอย่างสามัญ"
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- ราชกิจจานุเบกษา (2457, 28 เมษายน). "พระราชบัญญัติชันสูตรพลิกศพ พ.ศ. 2457" (PDF). สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=และ|date=(help) - ราชบัณฑิตยสถาน (2551). "พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-03-03. สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - Asian Human Rights Watch (2003). "THAILAND: Extrajudicial killing, impunity". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - BBC (2006). "Obituary: Alexander Litvinenko". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - BBC (2010). "Pakistan army accused of extrajudicial killings in Swat". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - Human Rights Watch (2005). "Torture and Extrajudicial Killings in Iraq". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - Max Fuller (2005). "Bangladesh: Release Journalist and Rights Activist". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - "Sign online petition - stop extrajudicial killings". 2009. สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - The Independent (2007). "Philippines army accused of killing political activists". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - The Washington Post (2004). "Aristide Back in Caribbean Heat". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help) - The Washington Post (2004). "Aristide Back in Caribbean Heat". สืบค้นเมื่อ 19 เมษายน 2554.
{{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน:|accessdate=(help)