อูราร์ตู

อูราร์ตู (อังกฤษ: Urartu /ʊˈrɑːrtuː/; อัสซีเรียน: māt Urarṭu,^[1] บาลิโลเนีย: Urashtu, ฮีบรู: אֲרָרָט Ararat) เป็นอาณาจักรในยุคเหล็กที่มีศูนย์กลางอยู่บริเวณรอบทะเลสาบวานในที่ราบสูงอาร์เมเนีย อาณาจักรครอบคลุมจากฝั่งตะวันออกของแม่น้ำยูเฟรทีสตอนบนไปจนถึงชายฝั่งตะวันตกของทะเลสาบอูร์เมีย และจากภูเขาทางตอนเหนือของอิรักไปจนถึงเทือกเขาเลสเซอร์คอเคซัส^[2] อาณาจักรนี้ถือกำเนิดขึ้นในช่วงกลางศตวรรษที่ 9 ก่อนคริสต์ศักราช และครอบครองพื้นที่ของที่ราบสูงอาร์เมเนียในศตวรรษที่ 8 และ 7 ก่อนคริสต์ศักราช^[2] อาณาจักรอูราร์ตูได้ทำสงครามกับอัสซีเรียอยู่บ่อยครั้ง เป็นรัฐที่มีอำนาจที่สุดในตะวันออกใกล้อยู่ช่วงหนึ่ง^[2] ด้วยความอ่อนแอจากความขัดแย้งอย่างต่อเนื่อง ในที่สุดอาณาจักรก็ถูกพิชิตโดยชาวมีดซ์ในช่วงต้นศตวรรษที่ 6 ก่อนคริสต์ศักราช^[3] ทางด้านโบราณคดี มีชื่อเสียงในเรื่องป้อมปราการขนาดใหญ่และงานโลหะอันวิจิตรงดงาม^[2] กษัตริย์แห่งอาณาจักรได้สร้างจารึกอักษรคูนิฟอร์มในภาษาอูราร์เทียซึ่งเป็นหนึ่งในตระกูลภาษาเฮอร์โร-อูราร์เทีย^[2]