ฮิเดกิ ชิรากาวะ

ฮิเดกิ ชิรากาวะเกิดที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่นในครอบครัวของแพทย์ทหาร และได้ย้ายติดตามครอบครัวของบิดาไปอยู่ที่แมนจูกัวและไต้หวันในวัยเด็ก ต่อมาในปี พ.ศ. 2487 ได้ย้ายกลับมาที่ประเทศญี่ปุ่นไปอยู่บ้านเกิดของมารดาที่เมืองทากายามะ จังหวัดกิฟุ

ชิรากาวะจบการศึกษาและได้รับปริญญาวิศวกรรมศาสตรบัณฑิตสาขาวิศวกรรมเคมีจากสถาบันเทคโนโลยีแห่งโตเกียวในปี พ.ศ. 2504 หลังจากนั้นได้รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตจากสถาบันเดียวกันในปี พ.ศ. 2509 หลังจากนั้นได้เข้าทำงานเป็นผู้ช่วยวิจัยที่ห้องปฏิบัติการทรัพยากรเคมีที่สถาบันเทคโนโลยีแห่งโตเกียว^[1]

ขณะที่ทำงานเป็นผู้ช่วยวิจัยที่สถาบันเทคโนโลยีแห่งโตเกียวนั้น ชิรากาวะได้ค้นพบพอลิอะเซทิลีนซึ่งมีลักษณะปรากฏคล้ายกับโลหะ เมื่ออลัน แมกเดอร์มิดมาเยี่ยมสถาบันเทคโนโลยีแห่งโตเกียวในปี พ.ศ. 2518 แมกเดอร์มิดสนใจผลการค้นพบนี้ของชิรากาวะมาก และได้ชักชวนให้ชิรากาวะมาเป็นนักวิจัยหลังปริญญาเอกที่ห้องปฏิบัติการของเขาที่มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนียในปีถัดมา ทั้งสองร่วมกับนักฟิสิกส์อีกหนึ่งคนคืออลัน ฮีเกอร์ได้ร่วมกันพัฒนาคุณสมบัติการนำไฟฟ้าของพอลิอะเซทิลีน ซึ่งในปี พ.ศ. 2520 พวกเขาพบว่าเมื่อนำพอลิเมอร์ไปทำปฏิกิริยา (โดป) ด้วยไอของไอโอดีนจะได้พอลิเมอร์ที่มีคุณสมบัติการนำไฟฟ้าดีขึ้น^[2][3] ซึ่งนำไปสู่รางวัลโนเบลสาขาเคมีที่ได้รับร่วมกันในปี พ.ศ. 2543

ในปี พ.ศ. 2522 ชิรากาวะดำรงตำแหน่งเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัยสึกูบะ ก่อนจะเลื่อนชั้นขึ้นเป็นศาสตราจารย์ในอีกสามปีถัดมา

ชิรากาวะได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมีในปี พ.ศ. 2543 ร่วมกับอลัน ฮีเกอร์และอลัน แมกเดอร์มิดจากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนียจากการค้นพบและพัฒนาพอลิเมอร์นำไฟฟ้า (conductive polymer)^[3] โดยเป็นชาวญี่ปุ่นคนแรกที่ไม่ได้จบจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติทั้งเจ็ดที่ได้รับรางวัลโนเบล และเป็นชาวญี่ปุ่นคนที่สองที่ได้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมี และในปีเดียวกันชิรากาวะได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์วัฒนธรรมด้วย^[4]

ชิรากาวะได้ให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์เดอะเจแปนไทมส์ว่าเขาไม่ต้องการให้รางวัลโนเบลได้รับความสนใจจากสื่อมวลชนมากเกินไป และหวังว่างานวิจัยด้านอื่นนอกเหนือจากสาขาของรางวัลโนเบลจะได้รับความสนใจเช่นนั้นบ้าง เขามองว่าสังคมที่งานวิจัยหลากหลายแขนงได้รับการยอมรับจะสามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงได้ดีกว่า^[5]