บาท (สกุลเงิน)

สกุลเงินตราของประเทศไทย
(เปลี่ยนทางจาก เงินบาท)

เงินบาท (ตัวละติน: Baht; สัญลักษณ์: ฿; รหัสสากลตาม ISO 4217: THB) เป็นสกุลเงินตราประจำชาติของประเทศไทย เดิมคำว่า "บาท" เป็นหนึ่งในคำใช้เรียกหน่วยการชั่งน้ำหนักของไทย ปัจจุบันยังมีใช้ในความหมายเดิมอยู่บ้าง โดยเฉพาะในการซื้อขายทองคำ เช่น "ทองคำวันนี้ราคาขายบาทละ32,000 บาท" หมายถึงทองคำหนักหนึ่งบาทสามารถขายได้ 32,000 บาท ในสมัยที่เริ่มใช้เหรียญครั้งแรก เงินเหรียญหนึ่งบาทนั้นเป็นเงินที่มีน้ำหนักหนึ่งบาทจริง ๆ ไม่ได้ทำด้วยทองแดงนิกเกิลเช่นในปัจจุบัน

บาท
Thai baht
ธนบัตรร้อยบาทไทยฉบับที่ 9 ในสมัยรัชกาลที่ 9
ISO 4217
รหัสTHB
การตั้งชื่อ
หน่วยย่อย
 1/100สตางค์
สัญลักษณ์฿
ธนบัตร
 ใช้บ่อย20, 50, 100, 500, 1000 บาท
 ไม่ค่อยใช้50 สตางค์, 1, 5, 10 บาท
เหรียญ
 ใช้บ่อย25, 50 สตางค์, 1, 2, 5, 10 บาท
 ไม่ค่อยใช้1, 5, 10 สตางค์
ข้อมูลการใช้
ผู้ใช้อย่างเป็นทางการ
 ไทย
อย่างไม่เป็นทางการ
 พม่า
 ลาว
 กัมพูชา
 เวียดนาม
การตีพิมพ์
ธนาคารกลางธนาคารแห่งประเทศไทย
 เว็บไซต์www.bot.or.th
โรงพิมพ์ธนบัตรสำนักกษาปณ์
 เว็บไซต์www.royalthaimint.net
การประเมินค่า
อัตราเงินเฟ้อ>2.5% (ในวันที่ 15 พ.ค. 2555 เป็นต้นไป)
 ที่มาThe World Factbook (พ.ศ. 2549)

เหรียญไทยนั้นผลิตออกมาโดยสำนักกษาปณ์ กรมธนารักษ์ กระทรวงการคลัง โดยสามารถผลิตออกใช้ได้ไม่จำกัดจำนวนโดยไม่ต้องมีสิ่งใดมาค้ำประกัน เพราะโลหะที่ใช้ผลิตเหรียญกษาปณ์นั้นมีค่าในตัวเองอยู่แล้ว ส่วนธนบัตรนั้นผลิตและควบคุมการหมุนเวียนโดยธนาคารแห่งประเทศไทย การผลิตธนบัตรนำออกใช้จะมีหลักเกณฑ์วิธีที่เหมาะสมเพื่อให้เศรษฐกิจของชาติมีเสถียรภาพ

ตามข้อมูลของสมาคมเพื่อการโทรคมนาคมทางการเงินระหว่างธนาคารทั่วโลก (SWIFT) สกุลเงินบาทได้รับการอันดับเป็นสกุลเงินอันดับที่ 10 ของโลกที่ใช้ในการชำระเงินระหว่างประเทศ (most frequently used currencies in World Payments)[1]

ประวัติศาสตร์

ระบบสกุลเงินไทยในปัจจุบัน ซึ่งเงิน หนึ่งบาท มีค่าเท่ากับ 100 สตางค์ เริ่มใช้ พ.ศ. 2440 ในสมัยรัชกาลที่ 5 ก่อนหน้านั้นเงินตราไทยใช้ระบบดังนี้

หน่วยเงินมูลค่าหมายเหตุ
1 หาบ80 ชั่ง = 6,400 บาท
1 ชั่ง20 ตำลึง = 80 บาท
1 ตำลึง4 บาท
1 บาท1 บาท = 100 สตางค์
1 มายน หรือ 1 มะยง1/2 บาท = 50 สตางค์ปัจจุบันยังมีการเรียกเหรียญมูลค่านี้ว่า เหรียญสองสลึง
1 สลึง1/4 บาท = 25 สตางค์ปัจจุบันยังมีการเรียกเหรียญมูลค่านี้ว่า เหรียญสลึง
1 เฟื้อง1/8 บาท = 12.5 สตางค์
1 ซีก หรือ 1 สิ้ก1/16 บาท = 6.25 สตางค์
1 เสี้ยว 1 เซี่ยว หรือ 1 ไพ1/32 บาท = 3.125 สตางค์
1 อัฐ1/64 บาท = 1.5625 สตางค์
1 โสฬส หรือ โสฬศ1/128 บาท = 0.78125 สตางค์
1 เบี้ย1/6400 บาท = 0.015625 สตางค์

เหรียญ

เหรียญสตางค์โลหะผสม

ในปัจจุบันมีการผลิตเหรียญกษาปณ์อยู่ทั้งหมด 9 ชนิดคือ เหรียญ 1, 5, 10, 25 และ 50 สตางค์, 1, 2, 5 และ 10 บาท โดยเหรียญ 25 และ 50 สตางค์, 1, 2, 5 และ 10 บาท เป็นเหรียญที่ออกใช้หมุนเวียนทั่วไป ส่วนเหรียญ 1, 5 และ 10 สตางค์ ไม่ได้ออกใช้หมุนเวียนทั่วไป แต่ใช้ภายในธนาคารเท่านั้น

แต่ในปัจจุบันได้เกิดปัญหาราคาวัตถุดิบในการผลิตเหรียญสูงกว่าราคาเหรียญ ทำให้เกิดการลักลอบหลอมเหรียญไปขาย หรือบางครั้งก็เกิดปัญหาการใช้เหรียญผิด เพราะรูปร่างและสีของเหรียญบางชนิดนั้นคล้ายกัน (เช่น เหรียญ 1 บาท กับ เหรียญ 2 บาท แบบเก่า) ดังนั้น ใน พ.ศ. 2552 กระทรวงการคลัง ได้เปลี่ยนแปลงวัตถุดิบในการผลิตเหรียญบางชนิด เพื่อป้องกันการหลอมเหรียญ สร้างความแตกต่างของเหรียญ และลดความยุ่งยากในการใช้เหรียญเป็นดังนี้

เหรียญของเงินบาทไทย

การหมุนเวียนของเงินตรา (ไทย)
มูลค่าตัวแปรทางเทคนิคคำบรรยายปีที่ผลิตครั้งแรก
เส้นผ่าศูนย์กลางมวลองค์ประกอบด้านหน้าด้านหลัง
เหรียญ 1 สตางค์ 115 มิลลิเมตร0.5 กรัม97.5% Al, 2.5% Mgพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัววัดพระธาตุหริภุญชัยวรมหาวิหาร, จังหวัดลำพูนพ.ศ. 2530 (1987)
99% Aluminiumพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 5 สตางค์ 116 มิลลิเมตร0.6 กรัม97.5% Al, 2.5% Mgวัดพระปฐมเจดีย์ราชวรมหาวิหาร, จังหวัดนครปฐมพ.ศ. 2530 (1987)
16.5 มิลลิเมตร99% Alพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 10 สตางค์ 117.5 มิลลิเมตร0.8 กรัม97.5% Al, 2.5% Mgวัดพระธาตุเชิงชุม, จังหวัดสกลนครพ.ศ. 2530 (1987)
99% Alพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 25 สตางค์16 มิลลิเมตร1.9 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร, จังหวัดนครศรีธรรมราชพ.ศ. 2530 (1987)
เหรียญ 25 สตางค์ (แบบ 2)16 มิลลิเมตร1.9 กรัมทองแดง ชุบ เหล็กพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 50 สตางค์18 มิลลิเมตร2.4 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์วัดพระธาตุดอยสุเทพ, จังหวัดเชียงใหม่พ.ศ. 2530 (1987)
เหรียญ 50 สตางค์ (แบบ 2)18 มิลลิเมตร2.4 กรัมทองแดง ชุบ เหล็กพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 1 บาท20 มิลลิเมตร3.4 กรัมคิวโปรนิกเกิลวัดพระศรีรัตนศาสดาราม, กรุงเทพมหานครพ.ศ. 2529 (1986)
3 กรัมนิกเกิล ชุบ เหล็กพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 2 บาท21.75 มิลลิเมตร4.4 กรัมนิกเกิล ชุบ เหล็กคาร์บอนต่ำวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร, กรุงเทพมหานครพ.ศ. 2548 (2005)
21.75 มิลลิเมตร4 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์พ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 5 บาท24 มิลลิเมตร7.5 กรัมคิวโปรนิกเกิล หุ้ม ทองแดงวัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร, กรุงเทพมหานครพ.ศ. 2531 (1988)
6 กรัมพ.ศ. 2551 (2008)
เหรียญ 10 บาท26 มิลลิเมตร8.5 กรัมวงแหวน: คิวโปรนิกเกิล
ตรงกลาง: อะลูมีเนียมบรอนซ์
วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานครพ.ศ. 2531 (1988)
เหรียญ 10 บาท
(แบบ 2)
26 มิลลิเมตรพ.ศ. 2551 (2008)
การหมุนเวียนของเงินตรา (ไทย)
มูลค่าตัวแปรทางเทคนิคคำบรรยายปีที่ผลิตครั้งแรก
เส้นผ่าศูนย์กลางมวลองค์ประกอบด้านหน้าด้านหลัง
เหรียญ 1 สตางค์ 115 มิลลิเมตร0.5 กรัม97.5% Al, 2.5% Mgพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวตราสัญลักษณ์ ว.ป.ร.พ.ศ. 2561 (2018)
99% Aluminium
เหรียญ 5 สตางค์ 116 มิลลิเมตร0.6 กรัม97.5% Al, 2.5% Mg
16.5 มิลลิเมตร99% Al
เหรียญ 10 สตางค์ 117.5 มิลลิเมตร0.8 กรัม97.5% Al, 2.5% Mg
99% Al
เหรียญ 25 สตางค์16 มิลลิเมตร1.9 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์
เหรียญ 25 สตางค์ (แบบ 2)16 มิลลิเมตร1.9 กรัมทองแดง ชุบ เหล็ก
เหรียญ 50 สตางค์18 มิลลิเมตร2.4 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์
เหรียญ 50 สตางค์ (แบบ 2)18 มิลลิเมตร2.4 กรัมทองแดง ชุบ เหล็ก
เหรียญ 1 บาท20 มิลลิเมตร3.4 กรัมคิวโปรนิกเกิล
3 กรัมนิกเกิล ชุบ เหล็ก
เหรียญ 2 บาท21.75 มิลลิเมตร4.4 กรัมนิกเกิล ชุบ เหล็กคาร์บอนต่ำ
21.75 มิลลิเมตร4 กรัมอะลูมีเนียมบรอนซ์
เหรียญ 5 บาท24 มิลลิเมตร7.5 กรัมคิวโปรนิกเกิล หุ้ม ทองแดง
6 กรัม
เหรียญ 10 บาท26 มิลลิเมตร8.5 กรัมวงแหวน: คิวโปรนิกเกิล
ตรงกลาง: อะลูมีเนียมบรอนซ์
เหรียญ 10 บาท
(แบบ 2)
26 มิลลิเมตร

ธนบัตร

นับ แต่เริ่มนำธนบัตรออกใช้เมื่อพุทธศักราช 2445 จนถึงปัจจุบัน ประเทศไทยได้นำธนบัตรออกใช้รวมทั้งสิ้น 17 แบบ ซึ่งแบ่งเป็นธนบัตรก่อนจัดตั้งโรงพิมพ์ธนบัตร ธนาคารแห่งประเทศไทย ได้แก่ ธนบัตรแบบ 1-10 รวมทั้งธนบัตรแบบพิเศษ และธนบัตรที่ผลิตจากโรงพิมพ์ธนบัตร ธนาคารแห่งประเทศไทย ได้แก่ ธนบัตรแบบ 11-17

ธนบัตร ที่ใช้ในประเทศไทยในปัจจุบันมีหลายชนิด แต่หลายชนิดเป็นธนบัตรที่ระลึกที่มีจำนวนจำกัด และไม่ถูกใช้ในการหมุนเวียนทั่วไป เช่น ธนบัตรที่ระลึกมูลค่า 60 บาท เป็นต้น ส่วนธนบัตรที่ถูกใช้หมุนเวียนทั่วไป และยังมีการผลิตอยู่อย่างต่อเนื่องในปัจจุบัน มี 5 ชนิด ได้แก่ ธนบัตร 20, 50, 100, 500 และ 1000 บาท

ธนบัตรแบบ 15 [1] เก็บถาวร 2013-02-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ภาพประธานชนิดราคาขนาดสีคำอธิบายวันประกาศออกใช้วันจ่ายแลก
ด้านหน้าด้านหลังภาพด้านหน้าภาพด้านหลัง
ธนบัตร 20 บาท138 × 72 มม.เขียวพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงเครื่องแบบจอมทัพพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ภาพพระราชกรณียกิจเมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินที่สำเพ็ง และภาพสะพานพระราม 812 กุมภาพันธ์ 25463 มีนาคม 2546
ธนบัตร 50 บาท144 × 72 มม.ฟ้าพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ กระทรวงวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม ภาพลูกโลกดาว กล้องโทรทรรศน์ ​และภาพพระปฐมเจดีย์19 มีนาคม 25471 ตุลาคม 2547
ธนบัตร 100 บาท150 × 72 มม.แดงพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเครื่องแบบเต็มยศทหารเรือ และภาพพระราชกรณียกิจเกี่ยวกับการเลิกทาส5 กันยายน 254821 ตุลาคม 2548
ธนบัตร 500 บาท156 × 72 มม.ม่วงพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ ลานพลับพลามหาเจษฎาบดินทร์ ภาพโลหะปราสาท วัดราชนัดดารามวรวิหาร และภาพเรือสำเภา24 กรกฎาคม 25441 สิงหาคม 2544
ธนบัตร 1000 บาท162 × 72 มม.น้ำตาลพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ภาพเขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ และภาพเกษตรกรรมตามแนวพระราชดำริทฤษฎีใหม่29 กรกฎาคม 254825 พฤศจิกายน 2548
ธนบัตรแบบ 16 **[2]
ภาพประธานชนิดราคาขนาดสีคำอธิบายวันประกาศออกใช้วันจ่ายแลก
ด้านหน้าด้านหลังภาพด้านหน้าภาพด้านหลัง
ธนบัตร 20 บาท138 × 72 มม.เขียวพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ในฉลองพระองค์ครุยมหาจักรีบรมราชวงศ์พระบรมราชานุสาวรีย์ พ่อขุนรามคำแหงมหาราช ประทับบนพระแท่นมนังศิลาบาตร ภาพการประดิษฐ์อักษรไทย ภาพศิลาจารึกหลักที่ 1 จารึกพ่อขุนรามคำแหง ภาพลายสือไทย ภาพทรงรับเรื่องราวร้องทุกข์ของราษฎร ภาพกระดิ่ง และภาพเครื่องสังคโลก2 พฤศจิกายน 25551 เมษายน 2556 [3]
ธนบัตร 50 บาท144 × 72 มม.ฟ้า​ พระบรมราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงหลั่งทักษิโณทก ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ทรงพระแสงดาบ นำทหารเข้าตีค่ายพม่า พระบรมราชานุสาวรีย์ ณ อนุสรณ์ดอนเจดีย์ และพระเจดีย์ชัยมงคล วัดใหญ่ชัยมงคล24 มิถุนายน 255418 มกราคม 2555 [4]
ธนบัตร 100 บาท150 x 72 มม.แดง​พระบรมรูป​สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ภาพทรงเกลี้ยกล่อมให้ประชาชนรวมกำลังกันต่อสู่กู้อิสรภาพ ภาพท้องพระโรงพระราชวังกรุงธนบุรี ภาพพระบรมราชานุสาวรีย์สมเด็จพระเจ้าตากสินทรงม้าพระที่นั่งออกศึก และภาพป้อมวิไชยประสิทธิ์27 ธันวาคม 255726 กุมภาพันธ์ 2558 [5]
ธนบัตร 500 บาท156 x 72 มม.ม่วงพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ภาพวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม ภาพป้อมพระสุเมรุ27 ธันวาคม 255612 พฤษภาคม 2557 [6]
ธนบัตร 1000 บาท162 x 72 มม.น้ำตาล​พระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระปิยมหาราช ภาพพระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงม้าพระที่นั่ง ภาพพระที่นั่งอนันตสมาคม และภาพการเลิกทาส17 สิงหาคม 255821 สิงหาคม 2558[7]
ธนบัตรแบบ 17 [8]
ภาพประธานชนิดราคาขนาดสีคำอธิบายวันประกาศออกใช้วันจ่ายแลก
ด้านหน้าด้านหลังภาพด้านหน้าภาพด้านหลัง
ธนบัตร 20 บาท138 × 72 มม.เขียว​ พระบรมฉายาสาทิสลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ในฉลองพระองค์เครื่องแบบทหารอากาศ​ พระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก และ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย8 มีนาคม 2561[9]6 เมษายน 2561
ธนบัตร 20 บาท138 × 72 มม.เขียว20 มกราคม 2565[10]24 มีนาคม 2565
ธนบัตร 50 บาท144 × 72 มม.ฟ้าพระบรมสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว8 มีนาคม 25616 เมษายน 2561
ธนบัตร 100 บาท150 × 72 มม.แดงพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว8 มีนาคม 25616 เมษายน 2561
ธนบัตร 500 บาท156 × 72 มม.ม่วงพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล8 มีนาคม 256128 กรกฎาคม 2561
ธนบัตร 1000 บาท162 × 72 มม.น้ำตาลพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว8 มีนาคม 256128 กรกฎาคม 2561

อ้างอิง

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมูลอื่น

🔥 Top keywords: วชิรวิชญ์ ไพศาลกุลวงศ์หน้าหลักองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยยูฟ่าแชมเปียนส์ลีกชนกันต์ อาพรสุทธินันธ์สโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ซิตีพิเศษ:ค้นหาดวงใจเทวพรหม (ละครโทรทัศน์)กรงกรรมอสมทลิซ่า (แร็ปเปอร์)จีรนันท์ มะโนแจ่มสโมสรฟุตบอลอาร์เซนอลสโมสรฟุตบอลเรอัลมาดริดธี่หยดฟุตซอลชิงแชมป์เอเชีย 2024เฟซบุ๊กสโมสรฟุตบอลบาร์เซโลนาประเทศไทยเอเชียนคัพ รุ่นอายุไม่เกิน 23 ปี 2024วิทยุเสียงอเมริกาสโมสรฟุตบอลลิเวอร์พูลพระราชวัชรธรรมโสภณ (ศิลา สิริจนฺโท)พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวรักวุ่น วัยรุ่นแสบวันไหลนริลญา กุลมงคลเพชรสโมสรฟุตบอลเชลซีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีหลานม่าสุภาพบุรุษจุฑาเทพ (ละครโทรทัศน์)สโมสรฟุตบอลไบเอิร์นมิวนิกกรุงเทพมหานครสโมสรฟุตบอลแมนเชสเตอร์ยูไนเต็ดคิม ซู-ฮย็อนภาวะโลกร้อนสาธุ (ละครโทรทัศน์)รายชื่ออักษรย่อของจังหวัดในประเทศไทยสโมสรฟุตบอลปารีแซ็ง-แฌร์แม็ง